Pagnabigar Diha sa Halapad nga Kadagatan

ANG Marshall Islands gilangkoban ug kapin sa 1,200 ka isla ug gagmayng mga pulo, nga ang kadaghanan niini may gihabogon lamang nga pipila ka metros gikan sa lebel sa dagat. Kon ang usa atua sa dagat, bisag dili kaayo layo, kining mga islaha dili na makita. Apan, ang karaang mga sakayanon nga taga-Marshall, ginamit ang ilang kinatigan nga mga baroto, nakahimo sa pagnabigar sa gagmayng mga isla, nga nahimutang diha sa mga 2 milyon ka kilometro kuwadrado sa Dagat Pasipiko. Giunsa man nila paghimo kadto? Sila gigiyahan pinaagi sa paggamit ug yano, apan epektibo kaayong “mga mapa” nga gitawag ug mga tsart nga gama sa tukog.

Sa ilang kasinatian, ang mga tignabigar nga taga-Marshall nakakat-on nga ang isla makamugnag tinong mga lihok sa balod nga magpaila sa nahimutangan niini bisan sa gilay-on nga 30 kilometros. Daghang lihok sa balod ang angayng kat-onan, ug ang mga tsart nagsilbing tabang sa paghinumdom. Unsa may porma niini? Sama sa imong makita sa hulagway, ang mga tukog nga gama sa linaksi nga mga gamot sa romblon o mga tukog sa dahon sa lubi gihigtan ug gisalasa nga nagrepresentar sa mga lihok sa balod. Ang gagmayng mga sigay gihigot isip ilhanan sa posibleng nahimutangan tali sa mga isla.

Sulod sa daghang tuig, ang pagnabigar ginamit ang tsart gihuptang sekreto, nga gitug-an lamang ngadto sa piniling mga tawo. Sa unsang paagi ang bag-ohang tignabigar makakat-on sa paggamit niini? Pinaagi lamang sa pagbansay ug paggamit niini. Ang usa ka eksperyensiyadong tignabigar personal nga motudlo sa bag-ohang maglalawig, nga lagmit magdala kaniya ngadto sa duol nga mga isla. Samtang iyang makat-onan ang pag-ila sa mga lihok sa balod, mas mosalig siya sa paggamit sa iyang tsart. Ngadtongadto, makahimo na siya sa pagnabigar.

Sa samang paagi, ang Pulong sa Diyos, ang Bibliya, makagiya sa atong panaw sa kinabuhi. Sa sinugdan, lagmit dunay motabang kanato sa pagbaton sa paninugdang pagsabot sa Kasulatan. Dayon, samtang magpadayon kita sa pagtuon sa Pulong sa Diyos ug pagpadapat sa mga prinsipyo niini, molig-on ang atong pagsalig sa gisulti niini. Si Josue, ang lider sa mga Israelinhon, gisugo sa pagpadayon sa pagbasa sa Pulong sa Diyos aron siya “mag-amping sa pagbuhat sumala sa tanang nahisulat niini.” Ang Diyos nagsulti kang Josue, “sa ingon magmalamposon ka sa imong dalan ug sa ingon molihok ka nga maalamon.” (Josue 1:8) Oo, ang Bibliya makagiya kanato ngadto sa usa ka segurado ug malamposong dalan sa kinabuhi.

[Picture Credit Line sa panid 32]

© Greg Vaughn