Jehova​—I Ndzimu wa ta ka Fanila ku Ziba

A U NGA dwa u sheta chingwe chikulu mu buchilo? Ha ili kuti u no ziba ku li ku tukununu ne kwe Ndzimu, ko dwa kuti ku na cha u no sheta. Ne kutini? Ne kuti, dzimiliyoni dze bathu dza ka bona kuti ku ziba Ndzimu we Baibili ku na mbayilo nkulu mu buchilo. Ichecho cho tangisa chinyolocho chi dwilila mu buchilo ku yenda mbeli.

Jehova Ndzimu, Nkwali we Baibili, u no shaka kuti ti nzibe. Mpisalema wa ka kwala eti: “Ngabazibe kuti mumoga, imwi be zina linoyi Yahwe, muli pezhugwi zhugwi kwe shango yose.” U no ziba kuti kwa ka ti lulwamila ku nziba. “Ndimi Yahwe Ndzimu wenyu, iwo unomudiya tjakamululwamila.” To bona mbayilo upi mu ku ziba Jehova Ndzimu, u Pezhugwizhugwi?​—Pisalema 83:18; Izaya 48:17.

Mbayilo ungwe wa ti no bona dumbu wu tungamigwa mu mathatha edu e zhuba ne zhuba, ku galamoyo mu buchilo gu no zha, ne ku be ne mbakiso. Pezhugwi kwa ikoko, ku ziba Jehova ko thama kuti ti be ne nkumbulo wa ka lulwama ne kwe zwithu zwi no shingikalila bathu mu shango yose ngwenu. Zwithu izwezwi ini?

A u na Mazwimisilo mu Buchilo?

Nenguba bathu ba ka khona ku li kunjinji mu zwithu zwe technology, ba cha zwibuzwa buzo dzi no sheteka dzi nonga: ‘Ndo chililani? Buchilo gwangu gwa ka linga ngayi? Dumbu buchilo gwa ka ti batilani?’ Ha nthu a si nga bone dabilo dzi no fanila dze buzo idzedzi, buchilo gugwe gowo be gu sina mazwimisilo. A bathu banjinji ba no bona chi no sheteka dumbu? Cha ka bongwa ku Germany na bo 1990 cho lakidza kuti bunji gwe bathu go tola kuti buchilo ha gu na kwa gwa ka linga. Pangwe ndi cho chi no shingikala mu shango ya u no gala mu ili.

Ha nthu a sina mazwimisilo mu buchilo, ha a na cha a nga shingila mu chili ha ku zha mu mazwimisilo e buchilo. Banjinji ba no tola kuti ichecho ba nga chi khona ne ku be ne nshingo u no ruwela mari manjinji kene ba ka fuma. Ne kwa ka jalo, ha ba to khona shathila buchilo. Ba no bona buchilo gwabo gu si na kwa gwa ka linga ba no pelela be shaka ku zwibulaya. Ichecho ndi cho cha ka shingikalila nkadzi nngwe nchechana, wa kwa ka legwa ne kukwe mu International Herald Tribune, iti: “wa ka kudzigwa mu nsha we bafumi u si na cha u no sheta.” Nenguba a ka kulila mu nsha we bafumi, wa ka be e zwihwa ali yega, ngono buchilo gugwe gu sina kwa gwa ka linga. Wa ka ngwa dzipilisi dzi no yezedza e be e wangwa a ka fa. Pangwe u nga dwa u ziba bangwe ba ka be be chila saiye ba ka pelela naibo ba fa.

A wa ka tongo ku hwa bangwe be leba kuti, sainsi i nga ti budza chingwe ne chingwe ne kwe buchilo? Pampiri ingwe ye Germany ye Die Woche ya ka kwala iti: “Nenguba sainsi i na pa i no leba malebeswa, ha ito ziba chingwe ne kwe Ndzimu. Nenguba ivolushini i lingika i hwika mu bathu ba no duma mu ili, ne zwithu zwayo zose ya ka kongwa ku nyaladza ne ku bakilila bathu.” Bazibi be sainsi ba ka thama kunjinji ku thalusa buchilo ne zila dza ka siyasiyana ne ku lakidza kuti buchilo gwa ka zha chini. Ne kwa kajalo, sainsi ha i to thalusa kuti to chililani ne kuti buchilo gwedu gwa ka linga ngayi. Ha ti duma chingwe ne chingwe chi no legwa ne sainsi, buzo dza ti nadzo ne kwe buchilo ha dzi nga dabigwe. Chi no sheteka ku yenda ne pampiri ye dzikhani ye Süddeutsche Zeitung wu kuti, “ku be ne butungamili gwa ka tambunuka.”

Ndiyani u na butungamili gu butuka mu na gwe Mbumbi? Se ili iye wa ka biga bathu mu shango, ndiye u no ziba kuti buchilo gwabo gwa ka linga ngayi. Baibili i no lakidza kuti Jehova ndiye wa ka bumba bathu kuti ba thame bana, ba thokomele shango, ba i lawule. Mu buchilo gwabo gose, bathu ba ka be ba ka fanila lakidza buthu gugwe, gu nonga ndulamo, buchenjedu, ne ludo. Ha ti hwisisa kuti ini Jehova a ka ti bumba, towo ziba kuti to chililani.​—Genesisi 1:26-28.

U Nga Thamani?

Ku yingwi ha ili kuti mu chibaka cha ka pinda wa ka be u si nga khone ku bona dabilo dze buzo dzi noti: ‘Ndo chililani? Buchilo gwangu gwa ka linga ngayi? Dumbu buchilo gwa ka ti batilani?’ Baibili i no ti sendedzela ku ziba Jehova zwibuyanana. Dumbu, Jesu wa kati: “Ogu ndigo butjilo gusingapele, kuti bazibe kuti ndimwi moga Ndzimu we malebeswa, bazibe na Jesu Kirisiti iye wamakatuma.” Nawebo u no sendedzegwa ku be ne buthu gwe Ndzimu, gu nonga ludo, ne kuti u chile mu Bushe gwe Ndzimu gu no zha gwa Mesiya. U nowo be ne mazwimisilo mu buchilo ne thembo ye ku be ne buchilo gu no zha gwa ka naka gwa ka bakililika. Buzo dza u nadzo dza wa ka be u si nga khone bona dabilo dzadzo dzowo dabigwa.​—Johani 17:3; Nreri 12:13.

Ku dabigwa kwe buzo idzedzi kowo ku tola chini? Hans wa ka zwibonegwa ichecho. * Mu makole a ka pinda, Hans wa ka be a singa zibe Ndzimu ngono ku galamoyo kukwe kwa ka be ku si nga shandule buchilo gugwe. Hans wa ka be e shingisa dzi-drug, e da bakadzi, e ngina mu milandu, ne ku tatha zwithuthuthu. “Ngono buchilo gugwe gwa ka be gu sina kwa gwa ka linga, ngono a sa ka shatha,” ndicho cha a ka leba. Hans wa kati a nga be ne makole a li 25, a ka tola thambo ye ku ziba Ndzimu ne ku bala Baibili. Wa kati a sino be a ziba Jehova ne ku hwisisa kuti buchilo go dwani, Hans wa ka shandula buchilo gugwe ka dubikiwa se nngwe we Bafakazi ba Jehova. Wa ka be nreri we chibaka chi zhele mu makole a li 10 a ka pinda. Ngono a ka leba eti: “Ku shingila Jehova i zila i no dzi pinda dzose. Ha ku na cha i nga fanidzanyiwa nacho. Ku ziba Jehova kwa ka thama kuti ndi be ne mazwimisilo mu buchilo.”

Ngono kuti to chililani, ha te icho koga chi no khataza bathu banjinji. Mamo e shango iyeyi a no chinyikila mbeli, bathu ba no khataziwa ne chingwe kakale yechi.

Ini ku Shingikala Zwithu Zwa ka Jali?

Ha nthu e wigwa ne mathatha, u no zwibuzwa kuti: Ini kwa ka ndi shingikalila? Ku mililana ne mathatha ko dwa mu kuti nthu a bone dabilo ye buzo iyeyi. Ha ku sina dabilo i no hwika ye buzo iyeyi, ku dziyidzika ko dwilila ngono nthu e be e hwa zogwadza. Bona cha ka shingikalila Bruni.

“Mu makole a ka pinda nda ka figwa ne ngwana we chikadzi,” ko leba Bruni, nkadzi we makole a pakati. “Ndo duma mu Ndzimu, ngono nda ka kumbila batsho mu ndiyi. Wa ka ndi budza kuti Ndzimu wa ka tolela Susanne kudzimu, kwa a chi be engele. Ichecho ha chi zo ndi hwisa zogwadza koga ngono cha ka thama kuti ndi benge Ndzimu ku be a ka tola ngwana wangu.” Ku hwa zogwadza ne ku dziyidzika kwa Bruni kwa ka tola makole manjinji. “Ngono nngwe we Bafakazi ba Jehova wa ka ndi lakidza ku dwa mu Baibili kuti ha ndi zo fanila benga Ndzimu. Jehova ha azo tolela Susanne kudzimu, kakale ha a te a li engele. Bugwele gugwe gwa ka be gu thangwa ne kuti nthu ha azo zwilizanila. Susanne wa ka yezela mu lufu, a ka milila kuti Jehova a mmuse. Kakale nda ka zwidiya kuti Ndzimu wa ka bumbila bathu ku chilila chose mu shango ye paradaisi, ngono ichecho cho dwa chi shingikala. Nda ka ti ndi tangisa ku ziba buthu gwa Jehova, ndi ka be pejo naye, ngono ku hwa zogwadza kwangu ku ka tapudzika.”​—Pisalema 37:29; Mishingo 24:15; Baroma 5:12.

Dzimiliyoni dze bathu dzo lingisana ne mathatha a si nga fanane: mathatha a no wila nthu, ngwa, zhala, kene mathatha a no wila bathu ba sa ka lingilila. Bruni wa ka duma kuti Jehova ha te iye u no zhisila bathu mathatha shule kwe ku zwibonegwa mu Baibili, ne kuti ha azo tongo thamila bathu kuti ba dziyidzike ne kuti u no dwa e pedzisa zwithu zwa ka bipa zose. Ku be zwithu zwa ka bipa zwi paphidzika, ko lakidza kuti to chila “mu mazhuba e bupelo.” Ku shanduka kwe zwithu ne zila i no chenamisa kwa chi be pejo.​—2 Timoti 3:1-5; Matewu 24:7, 8.

Ku Tangisa ku Ziba Ndzimu

Hans na Bruni ba ka be ba na luzibo gu si gu ngapani ne kwe Ndzimu. Ba ka be be duma mu nli nenguba ba ka be ba si nga nzibe ku ngapo. Ba ka ti be zwipa chibaka che kuti ba zibe Jehova zwibuyanana, ba ka kombolegwa. Ba ka bona dabilo dzi no hwika dze buzo dza ti nadzo. Ichecho cha ka thama kuti ba be ne mbakiso ne ku be ne thembo ye buchilo gu no zha gwa ka bakililika. Dzimiliyoni dze balanda ba Jehova ba ka shingikaligwa ne chi no fanana.

Ku ziba Jehova ko tangisa ne ku tola thambo ye ku bala Baibili zwibuyanana, i no ti budza ne kukwe ne cha a no shaka mu tili. Ndicho cha ka thangwa ne bangwe mu century ye kutanga. Luka nzibi we histori kakale ili nganga u no leba kuti be gubungano le Juda li ku Bhereya, Greece, “bakaamutjila dama [ku dwa mu na Paulo na Silasi] nge mazwihwo abo wose, ngono mazhuba wose bakabe belingisisa mu Hwalo dze Ndzimu kubona kene tjadiyiwa ndi Paulo tjili malebeswa.”​—Mishingo 17:10, 11.

Bakirisiti be century ye kutanga ba ka shanganila mu makubungano abo. (Mishingo 2:41, 42, 46; 1 Bakorinta 1:1, 2; Bagalatiya 1:1, 2; 2 Bathesalonika 1:1) Na ngwenu kwa ka jalo. Makubungano e Bafakazi ba Jehova a no shangana mu zwidiyo zwawo, zwa ka thamigwa ku batsha bathu ku be pejo na Jehova ne ku shathila ku nshingila. Ku shangana ne Bafakazi ba Jehova ku na mbayilo wa ka paphidzika. Ne kuti bathu ba no yedza Ndzimu wa ba no namata, Bafakazi ba Jehova ba no lakidza buthu gwa ka jalo—ne zila ya ka lizanigwa—gu no boneka mu na Jehova. Ngono ku shangana ne Bafakazi ba Jehova ko ti batsha ku ziba Jehova butuka.​—Bahebera 10:24, 25.

A ikoko ko dwa kuti ko shingisiwa chibaka chi njinji kwazo ku ziba nthu u ngompela koga? Ko shaka kuti ti gwise ku thama ti jalo. Ha te icho cha ti no shaka thama mu zwithu zwa ti no khona mu buchilo? Kumbula thambo i no togwa ne nthu we mizano ku traina. Ha ti lakidzila, bona se kwa Jean-Claude Killy we France wa ka tola golide mu Olympic skiing e leba se kwa nzani we mizano a nga khona ku be nzani we mamo a pezhugwi: “Wa ka fanila ku tangisa makole a li 10 nzano u sathu u ka tangisa, ku u baakanyila makole manjinji ne ku u kumbulila zhuba ne zhuba . . . I nshingo we gole lose ku shingisiwa nkumbulo ne masimba.” Chibaka cha wa ka shingisa ku zwibaakanyila nzano wose iwoyo chi nga na chi ka tola 10 minutes koga ku u thama! Ku yingwi ne kwe nshingo u si nga pele we ku ziba Jehova.

Bukhwinya gu no Sedzedza ku na Jehova

Ndiyani u si nga shake ku khona chingwe chikulu mu buchilo? Ha kuna. Ngono ha u bona kuti buchilo gugo go sheta chingwe chikulu che malebeswa, kene u sheta chingwe chi no ku chenesela kuti ini buchilo gu na mathatha, ko sheteka kuti u zwimisile ku ziba Jehova, Ndzimu we Baibili. Ku zwidiya ne kukwe ku nga shandula buchilo gugo kuti gu be butuka cha chose.

A to tongo misa ku zwidiya ne kwa Jehova? Bose ba ka nshingila makole manjinji ba no chenamisiwa ne cha ba ka zwidiya ne kukwe ne zwiptshwa zwa ba no dwilila be zwidiya ne kukwe. Ku zwidiya ne kwe zwithu izwezwi ko thama kuti ti shathe ti be pejo naye. U nga ti naswi ti nga leba matama a ka kwagwa na mpostolo Paulo, eti: “Fumwa ye butjenjedu ne luzibo gwe Ndzimu zwikulu seni! Kusumikilisa kwawo akuna ungakutjenesa! ‘Ndiani wakaziba nkumbulo wa She, Ndiani wakabe nkumbuludzi wabo?’”​—Baroma 11:33, 34.

[Nkwalo u kusi]

[Matama a no chenesa itshwantsho]

Bathu ba cha zwibuzwa buzo idzedzi dzi no sheteka: ‘Ndo chililani? Buchilo gwangu gwa ka linga ngayi? Dumbu buchilo gwa ka ti batilani?’

[Matama a no chenesa itshwantsho]

“Nda ka ti ndi tangisa ku ziba buthu gwa Jehova, ndi ka be pejo naye”

[Matama a no chenesa itshwantsho]

“Ku shingila Jehova i zila i no dzi pinda dzose. Ha ku na cha i nga fanidzanyiwa nacho. Ku ziba Jehova kwa ka thama kuti ndi be ne mazwimisilo mu buchilo”