PENJO NG’ATO | RACQUEL HALL
Miyo Moro ma Nya-Yahudi Lero Gimomiyo Nochako Nono Yie ma ne En-go Kendo
Racquel Hall ne en Nya-Yahudi ma nodak Israel, to wuon-gi ne en Ja-Austria ma nolokore modonjo e din mar Jo-Yahudi (Judaism). Kwargi gi dagi ma korgi min-gi ne ni e din mar Zionists. Ne gidar ma gibiro dak Israel e higa mar 1948, ma e higa ma piny Israel nochako bedo gi lochgi giwegi. Jondik gaset mar Nenuru! (Awake!) nopenjo Racquel gimomiyo nochako nono kendo yie ma ne en-go mar Jo-Yahudi.
Nyiswae kaka ne ipon.
Nonyuola higa mar 1979 e piny Amerka. Ka nachopo jahigni adek, jonyuolna nowere chuth. Chakre tinna, minwa nopuonja chike kod timbe Jo-Yahudi, kendo notera e skunde mag Jo-Yahudi mong’ere kaka yeshiva. Ka nachopo jahigni abiriyo, ne wadar mi wadhi dak Israel kuom higa achiel, kendo kanyo nadhi e skul e gweng’ moro mong’ere ni kibbutz. Bang’e, ne wadar ma wadhi Mexico.
Kata obedo ni sunagoke ne onge kuno, pod nadhi nyime luwo chike kod timbe mag Jo-Yahudi. Najamokoga msuma chieng’ sabato, somo bugwa mar Torah, kendo lemo ka atiyo gi bugwa mar lamo mong’ere kaka siddur. E skul, najanyisoga joklas wetena ni dinwa e ma nokwongo betie. Nyaka nene, pok nasomoga buk mong’ere kaka New Testament (Muma Manyien), ma wuoyo ahinya-ahinya e wi tij Yesu Kristo mar yalo kod puonjo. Minwa nokwera matek ni kik asom bugno nikech noneno ni puonjgo ne nyalo wita.
Ang’o momiyo bang’e nichako somo New Testament?
Ka nachopo jahigni 17, nadok Amerka mondo atiek somba. Ka ne an kuno, osiepna moro ma nokona ni en Jakristo nowachona ni ngimana norem ka onge Yesu.
Na dwoke ni, “Joma oyie kuom Yesu gin joma olal.”
Nopenja ni, “Be isesomoga New Testament?”
Na dwoke ni, “Ooyo.”
Nowachona ni, “Dak itimri ka ng’at mariek. Ere kaka inyalo wacho ni gimoro rach to ikia kata kore gi atache?”
Wechegego nochwoyo chunya nikech kata an awuon ok ahero joma wuoyo e wi gimoro ka pok ging’eyo kore maber. Wiya nokuot ma akawo Mumbe ma adhi ot, kendo nachako somo New Testament.
Weche ma nisomo nomiyo ibedo gi paro mane?
Gima nokwongo omako dhoga en ni kare Jo-Yahudi e ma nondiko New Testament. Bende, kaka namedo somo, e kaka nafwenyo ni Yesu ne en Ja-Yahudi mang’won, mobolore, kendo ma ne dwaro konyo ji, to ok hinyogi. Nadhi nyaka e laibrari ma akwayo buge moko ma ne wuoyo kuom Yesu. Onge kata achiel kuom bugego ma nokonya bedo gadier ni Yesu ne en Mesia. Moko kuom bugego nowacho ni Yesu en Nyasaye, to mano paro ma ne ok donjna maber. Ka Yesu e Nyasaye, kare nolamo ng’a? E wi mano, Yesu notho, to Muma wacho ni Nyasaye ‘ok nyal tho’! *
To koro nitimo nang’o mondo iwinj tiend wechego maber?
Nikech ang’eyo ni adiera ok pingre, naramo ni nyaka adhi nyime manyo adiera. Nalemo ka aywak ne Nyasaye gi chunya duto mondo okonya, kendo mano e ma ne en hangona lemo ma ok atiyo gi buga mar lamo. Ka ne pok agoyo kata “Amin,” nawinjo ka ng’ato dwong’o dhooda. Ne gin Joneno mag Jehova moko ariyo. Ne gimiya achiel kuom buge ma gi puonjogo ji Muma. Bugno kaachiel gi mbaka ma ne wagoyo gi Jonenogo nokonya bedo gadier ni Joneno mag Jehova siro yiegi ka gitiyo gi Muma. Kuom ranyisi, nafwenyo ni Joneno mag Jehova puonjo ni Yesu en “Wuod Nyasaye,” * to ok nyasaye ma Nyadidek kendo ni en e “chakruok mar chuech Nyasaye.” *
Mapiyo bang’ mano, nadok Mexico, kendo Joneno mag Jehova nodhi nyime konya nono weche ma nokor e wi Mesia. Nawuoro ahinya ka nafwenyo ni nitie weche mang’eny ma nokor e wi Yesu! Kata kamano, pod ne an-gi to moko matin e chunya. Napenjora ni: ‘Be adier-adier Yesu kende e ma weche ma nokorgo notimore kuome?’ kod ‘To nade ka di po ni Yesu ne timore atima ka Mesia nikech nong’eyo gik ma nokor e wi Mesia?’
Gikone, en ang’o ma nokonyi bedo gadier ni Yesu e ma ne en Mesia?
Joneno mag Jehova nokonya ng’eyo weche moko ma nokor, ma onge ng’ato ang’ata ma ne nyalo bukore ni en e ma wechego nochopo kuome. Kuom ranyisi, higni mohingo 700 ka pok Mesia nobiro, janabi Mika nokoro ni Mesia ne idhi nyuol Bethlehem ma Judea. * Be adier nitie ng’ama nyalo yiero kama ibiro nyuolee? Isaya nokoro ni Mesia nidhi neg ka jamahundu, kata kamano, nidhi yike kaaachiel gi jomwandu. * Wechego duto nochopo kuom Yesu.
Wach machielo ma nomiyo abedo gadier ni Yesu ne en Mesia en anyuola ma noaye. Muma nokoro ni Mesia ne dhi wuok e anyuola mar Ruoth Daudi. * Nikech Jo-Yahudi nong’eyo kano rekod mag anyuola e yo maber, di ne bed ni Yesu ok a e anyuola mar Jo-Yahudi, jowasike di ne otiyo gi wachno e kwede. Kata kamano, onge ng’ama ne nyalo wacho kamano nikech nong’ere ayanga ni Yesu nowuok e anyuola mar Daudi. Oganda ma ne luwe bende ne oluonge ni “Wuod Daudi.” *
E higa mar 70, tiende ni higni 37 bang’ tho Yesu, Jo-Rumi noketho Jerusalem, kendo nyalo bedo ni rekod mag anyuola nolal kata ne gikethore. Omiyo, mondo ne ng’e anyuola mar Mesia, ne nyaka ofwenyre ka pok higa mar 70 ochopo.
Bedo gadier ni Yesu e ma ne en Mesia nomulo ngimani nade?
E Rapar mar Chik 18:18, 19, Nyasaye nokoro ni nodhi kelo janabi moro machal gi Musa e Israel. Kae to nomedo ni: “Abiro kumo ng’at ma odagi winjo weche ma janabino owacho e nyinga.” Nono Muma mangima e yo matut, nokonya bedo gadier ni Yesu ma Ja-Nazareth e janabi miwuoye e ndikono.
^ par. 21 Isaya 9:6, 7; Luka 1:30-32. Mathayo sula 1 nyiso rekod mar anyuola mar Yesu ma korka wuon-gi, to Luka sula 3, nyiso ma korka min-gi.