Jehova oKalunga ngoka twa pumbwa okutseya

MBELA opu na oshinima shontumba sha simana shoka wu wete wa hunutha nowe shi pumbwa monkalamwenyo yoye? Ngele owu shi owala kashona kombinga yaKalunga, nena opu na sha shoka she ku pitilila po. Omolwashike tatu tile ngawo? Omolwaashoka aantu oyendji oya mona kutya okukala ye shi Kalunga, ngoka a popiwa mOmbiimbeli, ohashi ya etele uuwanawa owundji. Uuwanawa mboka oto vulu oku wu mona ngashingeyi notawu vulu okukalelela sigo omonakuyiwa.

Jehova Kalunga, ngoka a nyolitha Ombiimbeli, okwa hala tu mu tseye. Omupisalomi gumwe okwa ti: “Naye ku tseye kutya ongoye awike Omuwa Omupangeliawike kombanda yevi alihe.” Jehova oku shi kutya ngele otwe mu tseya otashi ke tu etela uuwanawa. Okwa ti: “Ongame Omuwa Kalunga koye, ngoka tii ku [longo] shoka she ku opalela.” Otatu ka mona uuwanawa wuni ngele otwa tseya Jehova Kalunga, Omukombandambanda? — Episalomi 83:18; Jesaja 48:17.

Uuwanawa wumwe owo kutya otatu vulu okumona ekwatho ndyoka twa pumbwa, opo tu kandule po omaupyakadhi gakehe siku, tu kale tu na etegameno lya kola lyonakuyiwa nosho wo ombili yopamadhiladhilo. Shimwe ishewe, okukala tu shi Jehova nawanawa otaku vulu oku tu inyengitha tu kale tu na etaloko lya yooloka ko kwaandyoka aantu ye na, ngele tashi ya pomapulo ga simana ngoka aantu hayi ipula muuyuni awuhe kunena. Omapulo geni aantu haya ipula?

Mbela onkalamwenyo yoye oyi na ngaa eityo?

Nonando uuyuni owa huma komeho ngele tashi ya piinima yopauteknolohi, aantu onkene ngaa taya tsikile okupula omapulo ga simana ngaashi: ‘Omolwashike ndi li momwenyo? Onkalamwenyo yandje oyu uka peni? Elalakano lyonkalamwenyo olini?’ Ngele omuntu okwa kala inaa mona omayamukulo taga mbilipaleke komapulo ngoka, oha kala u uvite kutya onkalamwenyo ye kayi na eityo. Mbela aantu oyendji osho haya kala yu uvite ngawo? Ekonakono limwe ndyoka lya ningilwe mOndowishi pehulilo lyomumvo 1990 nasha, olya li lyu ulike kutya aantu oyendji ohaya kala yu uvite kutya onkalamwenyo yawo kayi na eityo. Otashi vulika aantu momudhingoloko gweni nayo osho haya kala yu uvite ngawo.

Ngele omuntu oku uvite kutya onkalamwenyo ye kayi na eityo, iha kala e na omakankameno ngele tashi ya pokwiitulila po omalalakano. Nomolwaashono aantu oyendji ohaya kambadhala okwiikongela iilonga hayi futu nawa nenge omaliko ogendji, opo onkalamwenyo yawo yi kale ando tayi ti sha. Ihe nonando ongawo, ohaya kala yu uvite kutya natango opu na sha shoka sha kambela monkalamwenyo yawo. Okukala waa na elalakano monkalamwenyo, ohashi gwilile po nokuli yamwe, e taya kala inaaya hala we okukala nomwenyo. Moshifokundaneki shedhina International Herald Tribune, omwa li ehokololo lyomukiintu a shitika, ngoka a putukila “puuyamba nokwa li e na iinima oyindji iiwanawa.” Nonando okwa li omuyamba, okwa li ha kala u uvite uuwike nonokutya onkalamwenyo ye kayi na eityo. Okwa li a nu oopela dhokukotheka aantu nolwanima okwe ki itsuwa a sa. Otashi vulika wu shi yamwe mboka ya sa eso enyanyalithi omolwuuwike.

Mbela owu uva nale aantu taya ti kutya uunongononi otawu vulu oku ya lombwela iinima ayihe kombinga yonkalamwenyo? Oshifokundaneki shOshindowishi shedhina Die Woche osha ti: “Nonando iinima yopaunongononi oyi li paushili, itayi vulu okukwathela miinima yopalongelokalunga nenge yopamikalo. Elongo lyoevolusi itali vulu okukolekwa natango nomiyalu ndhoka hadhi yelitha nkene iinima hayi longo, oshoka omiyalu ndhoka ihadhi kala dha faathana noitadhi gandja ekwatho lyasha.” Aanongononi oya yelitha lela nkene iinima yi ili noyi ili hayi longo monkalamwenyo nankene omadhingoloko gomeshito haga kaleke po iinima yi na omwenyo. Ihe aanongononi itaya vulu oku tu lombwela kutya elalakano lyonkalamwenyo olyashike nonokutya onkalamwenyo oyu uka peni. Ngele otwa kala owala twi ikolelela kuunongononi, itatu ka mona omayamukulo komapulo ngoka tu na kombinga yelalakano lyonkalamwenyo. Noshizemo oshini? Oshifokundaneki shimwe osha ti, “uuyuni awuhe owa pumbwa omuwiliki omupe.”

Mbela opu na omuntu ta vulu oku tu wilika monkalamwenyo e vule Omushiti? Aawe. Omolwashike tatu tile ngawo? Molwaashoka oye e tu shitila kombanda yevi, noku shi kutya okwe tu shita nelalakano lyashike. Ombiimbeli otayi ti kutya Jehova okwa shiti aantu, opo ya udhithe evi noye li sile oshimpwiyu. Okwa li wo a tegelela ya kale haya holele omaukwatya ge, ngaashi uuyuuki, uunongo nosho wo ohole. Ngele otu uvu ko kutya omolwashike Jehova e tu shitile, otatu ka tseya wo kutya elalakano lyonkalamwenyo olyashike. — Genesis 1:26-28.

Shoka to vulu okuninga

Oshike to vulu okuninga po ngele ino mona omayamukulo taga mbilipaleke komapulo ngaashi: ‘Omolwashike ndi na omwenyo? Onkalamwenyo yandje oyu uka peni? Elalakano lyonkalamwenyo olyashike?’ Ombiimbeli otayi tu ladhipike tu tseye nawa Kalunga. Jesus okwa ti: “Mboka ye ku tseya, Kalunga awike kashili, noya tseya wo Jesus Kristus, ngoka we mu tumu, oyo mboka ye na omwenyo gwaaluhe.” Nangoye oto ladhipikwa wo wu kokeke omaukwatya gopakalunga, ngaashi ohole nowu itulile po elalakano lyokukala omupangelwa gwUukwaniilwa waKalunga wopaMesiasa, mboka wu li pokuya. Ngele owa ningi ngawo oto ka kala wu na onkalamwenyo tayi ti sha netegameno ewanawa lyonakuyiwa. Omapulo ga simana ngoka wa kala nokwiipula otaga ka yamukulwa wo. — Johannes 17:3; Omuuvithi 12:13.

Mbela omayamukulo komapulo ngoka ga simana otaga vulu ngaa okulundulula onkalamwenyo yoye? Omulumentu gwedhina Hans oku shi oku shi popya noku shi hokolola. * Omimvo opo dha zi ko, okwa li ngaa e na eitaalo muKalunga, ihe eitaalo ndyoka ka lya li lye mu kwathele. Hans okwa li e hole iipala, okuyaka, okuhila omapangwe nokuhinga oomota. Okwa ti: “Nonando ongawo, onkalamwenyo kaya li yi na eityo nokanda li nda nyanyukwa.” Mepipi lyomimvo 20 nasha, Hans okwa tokola i ilonge kombinga yaKalunga mokulesha Ombiimbeli nuukeka. Sho i ilongo oshindji kombinga yaKalunga e tu uvu ko kutya elalakano lyonkalamwenyo olyashike, Hans okwa lundulula onkalamwenyo ye e ta ninginithwa e li Onzapo yaJehova. Okwa ninga ngashingeyi uule womimvo 10 miilonga yethimbo lyu udha. Ota ti: “Okulongela Jehova oko oshinima sha simana shoka tatu vulu okuninga monkalamwenyo. Itatu vulu oku shi yelekanitha nasha. Okukala ndi shi Jehova okwa kwathela ndje ndi kale ndi na onkalamwenyo tayi ti sha.”

Aantu oyendji ihayi ipula owala kombinga yelalakano lyonkalamwenyo. Ihe sho oonkalo muuyuni tadhi ende tadhi nayipala oyendji ohayi ipula wo kombinga yiinima yi ili noyi ili.

Omolwashike hatu iyadha momaudhigu?

Uuna pwa holoka uudhigu, omuntu ngoka a adhika kuwo ohi ipula ta ti: Omolwashike oshinima shika sha ningwa? Eyamukulo kepulo ndyoka otali vulu okukwathela omuntu i idhidhimikile uudhigu mboka wa holoka po. Ngele ngoka a gumwa kuudhigu okwa kala inaa mona eyamukulo tali mbilipaleke, oha kala e uvite uuwehame komwenyo notashi vulika shi mu geyithe noonkondo. Natu tale koshiholelwa shaBruni.

Bruni ota hokolola ta ti: “Omimvo opo dha zi ko, okanona kandje kokakadhona oka hulitha. Molwaashoka onda li ndi itaala muKalunga, onda ka konga ehekeleko komusita gwomoshitopolwa shetu. Omusita okwa lombwele ndje kutya Kalunga oye a kutha po Susanne gwandje, opo a ka ninge omuyengeli megulu. Onkalamwenyo yandje oya li ya lunduluka nonda li wo ndi tonde Kalunga, oshoka okwa kutha po omumwandje.” Bruni okwa kala e uvite oluhodhi uule womimvo odhindji. Oshike she mu kwathele? Okwa ti: “Onzapo yaJehova yimwe oya li ya ulukile ndje mOmbiimbeli kutya inandi pumbwa okutonda Kalunga. Jehova Kalunga haye a kutha po Susanne noina ka ninga omuyengeli megulu. Uuvu mboka a li e na owe etithwa kokwaagwanenena. Ngashingeyi Susanne okwa kotha meso, a tegelela Jehova e mu yumudhe. Onda li wo ndi ilongo kutya Jehova okwa li a shiti aantu ya kale sigo aluhe moparadisa kombanda yevi, nelalakano ndyoka otali ka gwanithwa masiku. Sho ndi ilongo kutya Jehova omuntu a tya ngiini, osha hedhitha ndje popepi naye nuuwehame mboka nda li ndu uvite, owe ende tawu kana po.” — Episalomi 37:29; Iilonga 24:15; Aaroma 5:12.

Aantu oyendji ohaya adhika komaupyakadhi gi ili nogi ili ngaashi kuuwehame, keso, kiita, kondjala nenge kiiponga yopaunshitwe. Bruni okwa li a mono ehekeleko sho i ilongo mOmbiimbeli kutya Jehova haye omweetithi gwomaupyakadhi getu nokali nando a hala aantu ya kale taya mono iihuna, na masiku ota ka hulitha po iinima ayihe iiwinayi. Sho tu wete iinima iiwinayi tayi indjipala, oshi li endhindhiliko kutya otu li ‘momasiku’ ga hugunina guuyuni mbuka. Ethimbo lyaJehova lyokulundululila onkalo kuuwanawa oli li popepi. — 2 Timoteus 3:1-5; Mateus 24:7, 8.

Uuwanawa mboka hawu zi mokutseya Kalunga

Hans naBruni kaya li ye shi Kalunga thiluthilu. Oya li ye na eitaalo muye nonando kaya li ye shi oshindji kombinga ye. Sho ya kutha ethimbo yi ilonge kombinga yaJehova noku mu tseya nawa, oya li ya mono omalaleko nuuyamba ogendji. Oya mono wo omayamukulo taga mbilipaleke komapulo ga simanenena, ngoka aantu oyendji hayi ipula kunena. Shoka oshe ya etela ombili yopamadhiladhilo netegameno ewanawa lyonakuyiwa. Aapiya yaJehova oyendji oya mona uuwanawa wa faathana.

Otwa pumbwa okukonakona Ombiimbeli, opo tu tseye Jehova, oshoka otayi tu lombwele kombinga ye naashoka a hala tu ninge. Yamwe mboka ya li ko omimvo 2 000 nasha dha ka pita, osho ya li ya ningi. Lukas ngoka a li omunandjokonona nondohotola, okwa nyola kombinga yaamboka ya li megongalo lyOshijuda, moshilando Berea, muGreka a ti: “Oya li ya hokwa okupulakena oohapu dhaKalunga, nesiku kehe oya kala nokukonakona Omanyolo, opo ya tale, ngele shono tashi popiwa kuPaulus [naSilas], oshoshili tuu.” — Iilonga 17:10, 11.

Aakriste yopetameko oya li wo haya gongala pamwe. (Iilonga 2:41, 42, 46; 1 Aakorinto 1:1, 2; Aagalati 1:1, 2; 2 Aatessalonika 1:1) Kunena, Aakriste nayo osho haya ningi. Oonzapo dhaJehova ohadhi gongala pamwe momagongalo gadho. Okugongala hoka ohaku ya kwathele ya hedhe popepi naJehova noye mu longele ya nyanyukwa. Okugongala pamwe nAakriste ooyakwetu ohaku tu etele wo uuwanawa wulwe. Molwaashoka aantu ohaya kala ye na omaukwatya ga fa gaKalunga ngoka haya longele, Oonzapo dhaJehova ohadhi kambadhala okuholela omaukwatya gaJehova. Onkee ano, okugongala pamwe nOonzapo ohaku tu kwathele tu tseye nawa Jehova. — Aahebeli 10:24, 25.

Otu na okukambadhala twa mana mo tu tseye Jehova. Ngele owa hala okupondola sha monkalamwenyo, owa pumbwa okulonga nuudhiginini. Dhiladhila owala koonkambadhala ndhoka omukuthimbinga momaudhano ha ningi uuna ti idheula. Pashiholelwa, tala kwaashoka sha li sha popiwa kuJean-Claude Killy gwokoFulaanisa, ngoka a li a sindana ombandi yoshingoli momaudhano omanene, ngoka haga ningwa konima yomimvo ne, pethimbo kehe lyokufu muuyuni awuhe. Okwa li a popi kombinga yaashoka omukuthimbinga kehe a pumbwa okuninga, opo a sindane. Okwa ti: “Owa pumbwa okutameka okwiidheula uule womimvo 10 manga omaudhano inaaga tameka. Owu na okwiiyunganeka nawa omimvo adhihe ndhoka nowu na okudhiladhila kombinga yuudhano esiku kehe . . . Owa pumbwa okulongekidha omadhiladhilo goye nolutu lwoye omumvo aguhe, omasiku agehe 365.” Ohashi pula omimvo odhindji noonkambadhala dha mana mo, opo omuntu a kuthe ombinga muudhano mboka hawu ningwa owala muule wominute omulongo lwaampo. Ngele osho shi li ngawo, mbela inatu pumbwa okulonga nuudhiginini nokuli shi vulithe mpoka, opo tu mone uuwanawa tawu kalelele mboka hawu zi mokutseya Jehova?

Ekwatathano naKalunga ohali ende tali kolo

Mbela opu na ngaa omuntu a hala okuhunutha sha shoka sha simana monkalamwenyo? Aawe. Onkee ano, ngele owu uvite kutya onkalamwenyo yoye kayi na eityo nenge wa hala okutseya kutya omolwashike hatu adhika komaupyakadhi, kala wa tokola toko wu ilonge kombinga yaJehova Kalunga ngoka a popiwa mOmbiimbeli. Ngele owe mu tseya, onkalamwenyo yoye otayi ka hwepopala noto ka mona uuwanawa tawu kalelele.

Mbela opu na ngaa esiku wu ke ethe po okwiilonga kombinga yaJehova? Mboka ya kala taye mu longele uule womimvo odhindji, ohaya kala ya kuminwa iinima mbyoka yi ilonga kombinga ye naambyoka iipe taya tsikile okwiilonga. Shoka hatu ilongo kombinga yaJehova ohashi tu nyanyudha nohashi tu hedhitha popepyeelela naye. Otatu tsu kumwe naashoka omuyapostoli Paulus a li a nyola, sho a ti: “Ano uuwindji wuuyamba waKalunga ou thike peni! Uunongo noondunge dhe odha hulila peni! Olye ta vulu okufatulula omatokolo ge? Olye ta vulu okuuva ko oondjila dhe? Ngaashi enyolo tali ti: ‘Olye a tseya omadhiladhilo gOmuwa? Olye ta vulu oku mu tsa omayele?’” — Aaroma 11:33, 34.

[Omanyolo gopevi]

[Oohapu dha simana]

Aantu oyendji ohaya pula omapulo ngaka ga simanenena: ‘Omolwashike ndi na omwenyo? Onkalamwenyo yandje oyu uka peni? Elalakano lyonkalamwenyo olyashike?’

[Oohapu dha simana]

“Sho ndi ilongo kutya Jehova omuntu a tya ngiini, osha hedhitha ndje popepi naye”

[Oohapu dha simana]

“Okulongela Jehova oko oshinima sha simana shoka tatu vulu okuninga monkalamwenyo. Itatu vulu oku shi yelekanitha nasha. Okukala ndi shi Jehova okwa kwathela ndje ndi kale ndi na onkalamwenyo tayi ti sha”