Yehovha — I Xikwembu Lexi Faneliwaka Hi Ku Tiviwa
Yehovha — I Xikwembu Lexi Faneliwaka Hi Ku Tiviwa
CHOTELIWA hi nchumu xa lisima ka wutomi la wena? Loko u nga xi tivi kahle Xikwembu, a nhlamulu i ina. Hi mhaka muni? Vanhu va vanyingi va tsumbule swaku swi pfuna hintamu ku tiva Xikwembu. Swi va yentxa va tsaka swoswi niku va ni ntshembo wa nkama lowu taka.
Yehovha Xikwembu, N’winyi wa Bibele a lava swaku hi mu tiva. Mupisalema a tsale swaku: “Vanhu a va swi tive swaku wena lweyi vito la wena ku nga Yehovha hi wena ntsena Lweyi a Tlakukeke a henhla ka misava hinkwayu.” Yena wa swi tiva swaku loko hi mu tiva hi ta va ni wutomi la ku tsakisa. Hi mhaka leyo a nga te: “Mina Yehovha ni Xikwembu xa wena ni lweyi a ku djondziselaka ku ku pfuna.” Swi hi pfunisa ku yini ku tiva Yehovha? — Tipisalema 83:18; Esaya 48:17.
Ku tiva Yehovha swi hi pfuna ku hlula swikarhatu swa siku ni siku, ku hi nyika ntshembo niku hi nyika ku rhula. Naswona ku tiva Yehovha swi hi pfuna ku va ni mahanyelo ya manene ku tlula vanhu va vanyingi namuntlha. Hi wani mahanyelo ya kona?
Ku Tiva Swaku Hi Hanyela Yini
Hambileswi tecnologia li pfunaka vanhu va vanyingi namutlha, kambe va ha ni swivutiso swa lisima ka wutomi la vona, swa ku fana ni leswi: ‘Hi mhaka muni ni hanya? Ku ta yentxeka yini hi mina nkama lowu taka? Hi hanyela yini?’ Loko munhu a nga se ti kuma tinhlamulu ta swivutiso leswi, a ha tama a nga swi tivi swaku hi mhaka muni a hanya. Indje leswo swi yentxekela vanhu va vanyingi? Mapexkiza ma nga yenxiwa a Alemanha hi ma 1990 ku tsumbuliwe swaku hanfu ya vanhu lava va nga kambeliwa a va nga swi tivi swaku va hanyela yini. Swi nga yentxeka mhaka leyi yi humelela lomu u tshamaka kona.
Loko munhu a nga swi tivi swaku a hanyela yini, swi nga mu karhatela ku tiva swaku a ta yentxa yini ka wutomi la yena. Hi mhaka leyo vanhu van’wana va zama ku va ni ndhuma kumbe ku ganya. Kambe hambileswo va ha titwa na ku chota nchumu ka wutomi la vona. Vanhu van’wana va kalaka va nga swi tivi swaku va hanyela yini, swi va yentxa hambi ni ku hanya va nga ha swi lavi. Leswo swi yentxekile ka wansati mun’wana. Hi ku ya hi jornali leli vitaniwaka International Herald Tribune li vule leswi hi yena: “A kulele ka munti lowu a wu ganyile hintamu.” Hambileswo a a tshamela ku titwa na ali yexe a tlhela a nga swi tivi swaku hi mhaka muni a hanya. Se a nwe makinina ya ku kuma wurhongo a gama a kumiwa na a file. Swi nga yentxeka u tiva vanhu lava a va titwa na va li voxe, va gama va yentxekeliwa hi minchumu ya ku fana ni leyi.
U tshama u twa munhu a ku siyensiya li nga hi byela minchumu hinkwayu hi wutomi? A jornali la Alemanha la vhiki ni vhiki leli vitaniwaka Die Woche li li: “Hambileswi siyensiya li vulavulaka ntiyiso a li nge hi byeli nchumu hi leswi yelanaka ni Xikwembu. Djondzo ya ku tiyentxekela ka swilo a yi twali hambileswi yi vulavulaka hi minchumu ya yinyingi a yi nge hi pfuni naswona a yi nge hi nyiki ntshembo.” Va siyentixta va tsumbule minchumu ya yinyingi leyi hanyaka ni leswi yentxekaka swaku yi tama yi hanya. Hambileswo siyensiya a li nge hi byeli swaku hi mhaka muni hi tama hi hanya kumbe ku hi byela swaku ku ta yentxeka yini hi hina nkama lowu taka. A siyensiya a li nge swi koti ku hi hlamula swivutiso leswo. Hi lani jornali la Süddeutsche Zeitung li nga vula hi kona li ku: “misava hinkwayu yi lava nkongomiso.”
Ku ni munhu lweyi a nga hi kongomisaka ku yampsa ku tlula lweyi anga yentxa minchumu hinkwayu? Leswi ku nga yena a nga veka vanhu la misaveni wa swi tiva swaku hi mhaka muni va li kona. Bibele la tlhamusela swaku Yehovha a yentxe vanhu a va veka misaveni a tlhela a va nyika ntirho wa ku yi hlayisa. Hinkwaswu leswi vanhu a va ta swi yentxa la misaveni a va fanele va tekelela leswi Yehovha a nga tshamisa xiswona hi ku kombisa wululami, wutlharhi ni lirhandzu. Loko hi twisisa swaku hi mhaka muni Yehovha a hi yentxile, hi ta swi tiva swaku hi mhaka muni hi li la misaveni. — Genesa 1:26-28.
U Nga Yentxa Yini?
Loko a wu nge se tikuma tihlamulu ta swivutiso leswi: ‘Hi mhaka muni ni hanya? Ku ta yentxeka yini hi mina ka nkama lowu taka? A wutomi hi swo leswi ntsena?’ Bibele li li u fanele u mu tiva ku yampsa Yehovha. Hi mhaka leyo Yesu a nga te: “Va ta kuma wutomi la ku kala li nga heli loko va tama va ku tiva wena Xikwembu xi li xin’we xa ntiyiso na Yesu Kreste.” Naswona a swi tava kahle loko a wo tekelela wumunhu la ku fana ni la Xikwembu la ku fana ni lirhandzu u tlhela u tikarhata swaku u ta kota kuhanya ka Mfumu wa Xikwembu lowu nga ta rhangeliwa hi Yesu. Leswo swi ta ku yentxa u swi tiva swaku u hanyela yini. Ni ku ku nyika ntshembo wa ku tsakisa hi nkama lowu taka. Swivutiso leswi a swi ku karhata ku sukela khale ku ta fika swoswi swi ta va se swi hlamuliwile. — Yohani 17:3; Eklesiasta 12:13.
Indje ku tiva leswo swi nga ku pfuna? Hans a yi tiva kahle nhlamulu ya xivutiso lexi. * Ka malembe lawa ma nga hundza, a a nga xi tshembi Xikwembu naswona leswi a a swi kholwa a swi nga txintxi nchumu ka wutomi la yena. Yena a a rhandza ku dzaha, vavasati, ku famba hi mi mota naswona a a li xigevenga. “Kambe a ku ni lexi a xi mu chotela, a a nga li tsakeli wutomi la yena.” Loko se a ni kolomu ka 20 wa malembe, Hans a navele ku tiva Xikwembu ivi a sungula ku lerha Bibele. Se loko a sungule ku xi tiva ku yampsa Xikwembu a txintxe mahanyelo ya yena naswona a tsakamisiwile a va Mboni ya Yehovha. Se ku hundza 10 wa malembe na a heta nkama wa yena wa wunyingi hi ku chumayela. Siku lin’wana yena a te: “A ku na nchumu xa lisima ka wutomi xa ku tlula ku tirhela Yehovha. A ni nge swi pimanisi ni nchumu. Ku tiva Yehovha swi ni pfunile ku tiva swaku ni hanyela yini.”
Phela ku tiva swaku hi hanyela yini i xivutiso lexi karhataka vanhu va vanyingi. Leswi minchumu lani misaveni yi yaka yi wonheka ku ni xivutiso xin’wana xi karhataka vanhu.
Hi Mhaka Muni Swi Yentxekile Leswo?
Loko hi humeleliwa hi nchumu xa ku biha xa ku a hi nga xi nyimelenga, hi tolovela ku tivutisa swaku: Hi mhaka muni leswo swi yentxekile? Swaku hi kota ku hlula swikarhatu swi hi humelelaka swi lava hi tiva nhlamulu ya xivutiso lexi. Loko hi nga yi kumi nhlamulu ya ku twala swi nga hi yentxa hi tama hi twa ku vava hi ndzeni ni ku hlupheka. Hi xikombiso, vona leswi nga humelela Bruni.
Bruni wansati lweyi a nga ni matimba a te: “Malembenyana ma nga hundza ni feliwe hi n’wana wa mina wa wansati,” a tlhele a ku: “A ni kholwa ka Xikwembu lakakuva ni kombele mufundhisi wa lomu a ni tshama kona swaku a ni tiyisa. A ni byele swaku i Xikwembu xi nga teka Suzani swaku a ya matilweni lani swoswi se a nga ntsumi. Leswo a swi ni heta matimba swi tlhela swi ni yentxa ni xi nyenya Xikwembu hi mhaka leswi xi nga teka n’wana wa mina.” Mhaka leyi yi mu hluphile Bruni hi malembe ya manyingi. “Siku lin’wana Mboni ya Yehovha yi ni kombile ka Bibele swaku a ku na nchumu lexi a xi ta ni yentxa ni nyenya Xikwembu. Yehovha a nga zanga a teka Suzani swaku a mu yisa matilweni naswona a hi ntsumi. A a vabya hi mhaka ya xidjoho. Suzani a yetlele a ku feni naswona a nyimela siku leli Yehovha a nga ta mu pfuxa hi lona. Ni tlhele ni djondza swaku yena a yentxe vanhu swaku va hanya na va nga fi a paradesi la misaveni, naswona leswo swi le kusuhi ni ku yentxeka. Loko ni sungule ku twisisa swaku Yehovha a tshamise ku yini, ni tshinele ka yena naswona ku vava loku a ni ku twa ku ye ku pumbeka.” — Tipisalema 37:29; Mintirho 24:15; Varoma 5:12.
Vanhu va vanyingi va hlupheka hi minchumu ya ku a va nga yi nyimelanga: Tinyimpi, tindlala ni tinghozi ta ntumbuluku. Bruni a tshike ku karhateka loko a swi vonile ka Bibele swaku Xikwembu a xi nga na nandzu hi minchumu leyi humelelaka. Naswona Xikwembu a xi nga lavi swaku hi hlupheka funtshi xi ta helisa swikarhatu hinkwaswu ka nkama lowu taka. Kuva swikarhatu ni wubihi swi ya swi yengesela swi kombisa swaku hi hanya “ka masiku ya wugamu”. Ku txintxa loku hi ku lavaka ku ta fika swoswinyana. — 2 Timotiyu 3:1-5; Matewu 24:7, 8.
Ku Tiva Xikwembu
Hans na Bruni a va tshame va swi twa na ku vulavuliwa hi Xikwembu. A va kholwa ka xona hambileswi a va nga tivi swa swinyingi hi xona. Loko va tinyikile nkama wa ku tiva kahle Yehovha swi va pfune hintamu. Va kume tinhlamulu ta ku twala ta swivutiso swa lisima ka masiku ya hina. Leswo swi va yentxe va rhula ni ku va nyika ntshembo wa ku tiya hileswi swi nga ta yentxeka ka nkama lowu taka. Vanhu va vanyingi lava tirhelaka Yehovha swoswi na vona va humeleliwe hi minchumu ya ku fana ni leyi.
Swaku hi mu tiva kahle Yehovha hi fanele hi djondza Bibele. Li ta hi byela hi yena ni leswi a swi lavaka ka hina. Van’wana ka nkama wa vapostolo va yentxe swoleswo. Médico ni mutivi wa matimu Luka a tsale swaku Vayuda va bandla la Bereya a Grécia “va yamukele Rito hi mbilu hinkwayu, a va kambisisa kahle Matsalwa siku ni siku ku vona swaku leswi va nga swi twa a ku li ntiyiso.” — Mintirho 17:10, 11.
Vakreste va nkama wa vapostolo na vona a va tlhangana hi bandla. (Mintirho 2:41, 42, 46; 1 Vakorinto 1:1, 2; Vagalatiya 1:1, 2; 2 Vatesalonika 1:1) Ni namuntlha swa yentxiwa leswo. Timboni ta Yehovha ti ni mintlhanganu leyi pfunaka vanhu swaku va tshinela ka Yehovha va tlhela va tsaka hi ku mu tirhela. Ku tlhangana ni Timboni ta Yehovha ta lomu u tshamaka kona swi nga ku pfuna hintamu. Leswi vanhu va tshamelaka ku tekelela wumunhu la Xikwembu lexi va xi tirhelaka, Timboni ta Yehovha ti tekelela wumunhu la Xikwembu hambileswi na tona ti nga ni xidjoho. Hi mhaka leyo ku tlhangana na tona swi ta ku pfuna swaku u mu tiva ku yampsa Yehovha. — Vaheberu 10:24, 25.
Ku nga va swaku ku laveka minchumu ya yinyingi swaku hi tiva munhu mun’we ntsena? I ntiyiso swaku ku laveka minzamu ya yikulu. Kambe a hi ntiyiso swaku ku laveka minzamu ya yikulu swaku u kuma minchumu leyi u yi lavaka ka wutomi la wena? Pimisa hi minzamu ya yikulu leyi va atleta va yi yentxaka. Hi xikombiso, Jean-Claude Killy wa le França lweyi a nga ganya medalha wa woru hi ku tsutsuma ka jelu a vule leswi ka lava va lavaka ku ganya ka mphikizanu wa misava hinkwayu: “Swi lava u sungula ku tilunghiselela na ka ha chota 10 wa malembe naswona na u tilunghiselela siku ni siku malembe hinkwawu . . . Na u lunghiselela mimpimiso ya wena ni mirhi wa wena.” Va yentxa mizamu hinkwayu leyi ka mphikizanu lowu swi nga yentxekaka wo va ni 10 minutu ntsena. Kambe ku tiva Yehovha swi yampsa hintamu naswona swi nyikana ntsaku wa ku kala wu nga heli.
Wunghanu Leli Kulaka Siku Ni Siku
A kona lweyi a lavaka ku luza nchumu xa lisima ka wutomi la yena? A nga kona. Loko u nga swi tivi swaku hi mhaka muni u hanya kumbe hi mhaka muni ku ni wubihi ni ku hlupheka, yentxa hinkwaswu swaku u tiva Yehovha Xikwembu lexi ku vulavuliwaka hi xona ka Bibele. Ku tiva Yehovha swi nga txintxa wutomi la wena li tlhela li tsakisa hi nkama wa ku kala wu nga heli.
Indje ku ta va ni siku leli hi kalaka hi nga ta djondza hi Yehovha? Lava se va nga ni malembe ya manyingi na va mu tirhela va hlamala hileswi se va nga swi djondza hi yena ni leswi va tamaka va swi djondza. Ku djondza hi minchumu leyi swi hi yentxa hi tsaka hi tlhela hi va vanghanu va Yehovha. A swi ta va kahle loko a ho phindaphinda marito ya mupostolo Pawulo lweyi a nga tsala a ku: “Hi nga vona ku tala ka minkateko, wutlharhi ni wutivi la Xikwembu! Wuyavanyisi ni tindlela ta xona a swi lavisiseki! Hikusa ‘i mani lweyi a tivaka mimpimiso ya Yehovha, kumbe i mani lweyi a nga va mutsundzuxi wa yena ke?’” — Varoma 11:33, 34.
[Nhlamuselo a Hansi]
^ par. 12 Mavito man’wana ma txintxiwile.
[Mhaka Yikulu]
Vanhu va tama va tiyentxa swivutiso swa lisima: ‘Hi mhaka muni ni hanya? Ku ta yentxeka yini hi mina ka nkama lowu taka? A wutomi hi swo leswi ntsena?’
[Mhaka Yikulu]
“Loko ni sungule ku twisisa swaku Yehovha a tshamise ku yini, ni tshinele ka yena”
[Mhaka Yikulu]
“A ku na nchumu xa lisima ka wutomi xa ku tlula ku tirhela Yehovha.
[Mhaka Yikulu]
A ni nge swi pimanisi ni nchumu. Ku tiva Yehovha swi ni pfune ku tiva swaku ni hanyela yini”