Rabiguet

Bisudi que nosi Dios labúu gony xinésni

Bisudi que nosi Dios labúu gony xinésni

Bisudi que nosi Dios labúu gony xinésni

Mod bibany Ursula Menne

Desde dzú goyoʼ xcalrriena goniiny naʼ nabiʼya dzú ro ñony buñ xinésni. Nigolú goniiny naʼ ñac ngú dada goyoʼya lachquiip órni goyoʼdo xan xomandary Alemania oriental. Guisetlaaya láani.

GOOLA íz 1922 lainy toib gudxyen de alemana de Halle, ni riaʼan 200 kilómetros lad suroeste ni noʼ Berlín. Gudx Halle nap más de tipmil chopgayoʼ íz né gocni primer lagary ro diti goyoʼ buñ de acuerdo né regimen comunista. Beela, Käthe, goʼol íz 1923; bixiosa góc soldad né xinaʼya buny cantar lainy toib teatro.

Bireʼya bixiosa portín láaca goniiny naʼ ñac xinésni. Órni bireʼbu de galsoldad, gosiʼbu toib tiend. Casi guirá buñ ni goysiʼ ro noʼbu góc buñ pobre por ngú binladxbu guirá buñreʼ né bistimbu xcósbu buñreʼ. Né xtolni ma diti labúu buny ganarbu más bidxiich né bisnitbu xtiendbu. Ni gosaclobu non nasuidyni naʼ que nagan par gony buñ xinésni. Mod rony pensary mbioxhlas nagan par cueʼ buñ láani.

Láaca bireʼya xinaʼya portín rioladxi arte. Láabu bunybu que Käthe né naʼ ñoladxdo música, cant né galrrayaʼ. Naʼ góca toib mbioxgonaʼyen ni goyoʼ nakit, beela né naʼ goyoʼdo nigolú nakit... dada íz 1939.

Rasaló galnagan

Órni biloxa scuel, goyaʼya scuel ro rasuidy buñ guiyaʼ, ro bisudi galrrayaʼ ni laa ausdruckstanz, ló diitz alemán, cu bisudi mod biyaʼ Mary Wigman. Ló clas garrayaʼ reʼ buñ raslooy ni noʼ lainy xcalnabany por mod rasisyibu laidyibu. Láaca gosalóya bitiéya. Xomod ma bisetlaya, dzú góca mbioxhlas goyoʼya nakit, né bisudi xidal cós. Per bidxin íz 1939, né láaca segunda guerra mundial. Íz 1941, cualóya stoib galnagan: bixiosa bixoʼ né goity.

Guerr nacni toib galnagandaʼ. Ná napsaya 17 íz dzú goyoʼ galrradíil gosaca que binit xcalrrien buñ. Bibiʼya xidal buñ ni góc buñtzay bunyibu mod rony pensary stipnés alemanes. Diti xidzú ma diti labúu bireʼ buñ, goyogoluʼ galgoity né galrranitló. Lidxdo mersi ñapni órni gotz toib bomba, né xidal xfamila goity ló guerr.

Ló íz 1945, órni bilox góc guerr, xinaʼya, Käthe né naʼ noʼsado gudx Halle. Par ló dzúcu ma buni galtzeʼel né ma noʼ toib xiinna. Per lainy xcaltzeeldo goyoʼ galnagan, né bisiando saʼdo. Nigoreʼ ma tobi non nasniʼsa xpadaʼya, por ngú xchiina góc biyaʼya né bitiéya cuadros.

Órni bilox guerr gudx Alemania bidzoni ló tap midid. Xcudxdo ma Unión Soviética buny mandary láani, por ngú ma non ñaʼdo nabanydo ladxña comunismo. Ló íz 1949, lad ro rabésdo ni bimbu buñ xomod Alemania oriental, bidxin gocni República Democrática Alemana.

Mod bibanydo ladxña comunismo

Par ló ízcu, golainyguitz xinaʼya né naʼ goona láabu. Bidzela dxiin lainy toib oficina xtuny gobierno. Diti xidzú después bimbuya tipnés mbioxhlas ni goniiny naniʼ xi guirá cós mal cayony gobierno. Por ejemplo, toib mbioxhlas diti labúu goyeebu universidad portín bixiosbu goyoʼ lad partido nazi. Naʼ bimbutzaya láabu portín bidopdo par buny cantardo né biscoldo tipnés guip, por ngú gonabdiidza naʼ: «¿Xigony láabu non quiixbu ni buny bixiosbu?». Ma más bidzaga layibu, né buny compañer layibu ló marcha; né dada bicaʼya guiich ló squiler xtuny tribunal.

Par ló dzúcu roni dxiin xomod secretaria xtuny Comité Regional de Paz, né non nasaʼya guiich ni diti radzak né mod roni pensary. Toibtica dzú xtol política, Comité goloʼ guic naxel tipnés guiich ronoʼ toib buñgolien de stoib Alemania par nagotzbu dool buñreʼ. Ndeʼ nigolú bitzuitz naʼ por ngú bicachlana guirá guiich reʼ lainy oficina, né dipa labúu bixelyibu láani.

«Toib buñgonaʼ mal» bidudy esperanza naʼ

Ló beʼo juny íz 1951, chop buñguieeu goyoʼyibu lainy oficina xtunyni né gochyibu naʼ: «Non guinásdo looy». Goynéyibu naʼ lainy toib press ni rimbu buñ xomod Roter Ochse (Buey Rojo), tobiz después ni ma noʼya cu bigotzyibu dool naʼ ni goyoʼya ló tipnés galrradíil ni cualó gobierno. Toib mbioxhlas ni casuidy gochbu policia, que naʼ bicaʼya guiich ló squiler xtuny gobierno. Órni buny juzgarbu naʼ, gocni toib galrrascú portín diti goloʼyibu cuent ni goniya; né bisalyibu naʼ lainy press por xhoop íz. Laʼga noʼya lainy press golainyguidza, né goysanyibu naʼ lainy hospital ni noʼ lainy press cuca ronoʼ saa cuarent buñgonaʼ. Órni bibiʼya lóo guirá buñgonaʼ ni noʼ cu, nigolú bidzubi. Órcuca goyaʼya ronoʼ puert né goniiny naʼ naxala láani.

Buñ ni ran lagarycu gonabdiitz naʼ: «¿Xí nainy looy?».

Órcu cuabi láabu ¡nainy naʼ guireʼya de lagary reʼ! ¡Colguisieg naʼ tobi pal nainy lóoto, per colcueʼ naʼ reʼ! Diti goloʼbu cuent ni goniya. Per bidudi cuent que toibtica buñgonaʼ diti nac suusi stipnés buñgonaʼ. Lóbu bidudy diitz que nacbu buñtzay, por ngú gurúya cueʼbu.

Bidziguiaʼya órni gochbu naʼ: «Pal nainy looy guidzaklo naʼ la gopsi cuidad. Stipnés buñgonaʼca naʼ que naca toib buñgonaʼ mal portín naca testigo xtuny Jehová».

Diti goona pal scá rabiʼbu testigos xtuny Jehová. Ni goona ngú que chop Estudiantes de la Biblia (xomod góc laayibu nírcu) goyguenyibu bixiosa dzú góca mbioxien. Rasetnaladxi ni goniʼbu: «Estudiantes de la Biblia napyibu razón».

Gorudxaʼya portín bibaladxi ni bimbuya gonaʼ tzaay reʼ ni laa Berta Brüggemeier. Goodxi láabu: «¡Ranába looy, bisuidy naʼ de Jehová!». Xidzúyen bidzakdo saado né guirá ór gonido ni ná la Biblia. Toibtica cós ni bisudi ngú que Jehová nac Dios ni nigolú né nacbu toib Dios de galnadxiʼ, ni rony xinésni né ni rony que buñ guiguaʼ sacró. Láaca bisudi que sony copybu guirá ni ma bixin buñ ló Gudxlio reʼ. Mod ná Salmo 37:​10, 11: «Stidxosi tiemp, né buñ mal ma diti sioʼ [...]. Per buñ nadaʼa sabany ló gudxlio, né nigolú sioʼ nakityibu né saguaʼyibu goxtiguie».

Bireʼya press né goyaʼya a Occidente

Bireʼya press íz 1956, né goyoʼya cu gáay íz. Gáay govitz después bireʼya lagarycu né saʼya Alemania occidental. Par dzúcu ma noʼ chop xiindzapa, Hannelore né Sabine, ni goyee né naʼ. Bichíla xcaltzeela né biyobi Testigos stoib. Ni bisudi ló la Biblia bisienni naʼ que par guisoba ni rony mandary Jehová non guitzaʼya mod naca. Buni rutigoygaʼlni naʼ por natzaʼya mod naca né goyonisa ló íz 1958.

Buni galtzeʼel stoib, per nigoreʼ ma né toib testigo xtuny Jehová, Klaus Menne. Sacró golesnédo saʼdo né gopdo chop xiindo: Benjamin né Tabia. Nabanni, Klaus goity ló toib desgrasy ma de goló gaal íz, né dada nigoreʼ naca viod. Rialdó xcalnabani ni naana que noʼ toib esperanza que siás guirá ni ma goity né sabanyibu lainy toib Gudxlio móz (Lucas 23:43; Hechos 24:15). Stoib cós ni rasialdó xcalnabani láani ngú que guidapca xiinna cayony xchiin Jehová.

Ni casudi la Biblia, nigoreʼ naana que nosi Jehová labúu gony xinésni. Láabu nandxichbu ximod nabanyno, né láaca nanbu ni bunyno ló dzú ni see, ni diti nan buñgudxlio. Ni ma náapa xcalnan la Biblia ronyni que guibani goxt ló naareʼ, ni máspa la órni rabiʼya o radudi ló cós mal. Eclesiastés 5:8 ná: «Diti guidziguiaʼlo pal lagary ro rabéslo ronynayibu buñ pobre, né diti rac xinésni: portín buñchiin cu noʼ stoib ni noʼ más guiaʼ que láabu, ni cabiʼ xi cayonybu, né láaca noʼ stipnés ni noʼ más guiaʼ que layibu». Per ni nap más galmandary, láabu ngú ni Bisaʼ lóono, la Biblia ná: «Né diti noʼ cós ni ma goyaʼ ni diti labúu rabiʼbu, per guirá cós riendxichni né noʼni xilat nisló ni lóono non gonyno cuent» (Hebreos 4:13).

Rasetnaladxi mod bibani casi novent íz

Guirá ór ranabdiitz buñ naʼ ximod bibany buñ ladxña régimen nazi né comunista. Racabi layibu: «Nagan gocni». Guiropca sistemas xtuny buñchiin xomod guirá ni nap buñgudxlio raslooyni que nigolú ngú ni rasuidy la Biblia: «Buñ rony mandary saʼ par gonybu mal láacabu» (Eclesiastés 8:9). ¡Nigolú ngú ni rasuidy la Biblia!

Dzú góca mbioxhlas né diti goona xi láani ñoni, golésa que buñgudxlio ñony xinésni; nigoreʼ ma naana que nosi ni Bisaʼ lóono labúu gony xinésni ló Gudxlio, né sonybu láani órni guinitlóbu guirá buñ mal né sonycuentbu Gudxlio reʼ Xiimbu, Jesucristo, ni goyoʼ galrrasaʼ guirá ór por stipnés buñ. La Biblia rasetlaa ndeʼ de Xiin Dios: «Binladxlo xinésni né bianladxlo cós mal» (Hebreos 1:9). Nigolú radudi guixquix Dios portín bidudybu lagary naʼ bimbuya Rey ni rony xinésni, né nainy naʼ guibani órni gony mandarybu ló Gudxlio reʼ por tipzó.

[Dibuj]

Né xiindzapa Hannelore né Sabine dzú ni bidxindo de gudx Alemania occidental.

[Dibuj]

Ló naareʼ, né xiingaʼna Benjamin né tzeʼel ni laa Sandra.