Lapeny pa Lukwan Bukkewa
Tika pore ki Lucaden pa Jehovah me tic ki kabedo me Intanet me nongo ngat me anyoma?
Jehovah mito ni laco ki dako ma gunyomme gubed ki yomcwiny dok gudong wat marii pi naka i kingi. (Mat. 19:4-6) Ka imito nyomme, itwero nongo ngat mupore me anyoma nining? Macalo Lacwecwa, Jehovah ngeyo gin ma kelo yomcwiny i kare me winye ki i nyom. Ka iketo i tic cik ma igi lac me Baibul, ci ibinongo adwogi maber loyo. Nen kong cik ma igi lac mogo.
Mukwongo, omyero kong waniang lok man ma pire tek madok i komwa: “Cwiny dano en aye gin ma bwolo dano ma kato gin mukene-gu ducu, opong ki gin marac adada.” (Jer. 17:9) Ka jo aryo gurwatte dok gucako winye, gitwero dongo miti matek i kingi dok man weko bedo tek adada pigi me moko tam me ryeko. Ka jo aryo gumoko tam me nyomme macalo adwogi me kit ma giwinyo kwede keken, ci man twero kelo turcwiny madit. (Car. 28:26) Man aye tyen lok mumiyo pe ber pi jo aryo ma pud gucako winye awinya me nyuto miti nyo me moko tam me nyomme ma nongo pud peya guniang kitgi maber.
Carolok 22:3 waco ni: “Dano ma wiye tiyo ka oneno gin marac bino i kome, kanne woko; ento lakwiya piny medde mere ameda, ci neno can ada.” Tic ki kabedo me Intanet me nongo ngat ma imito nyomme kwede racce tye kwene? Ki cwercwiny, jo mogo gurwatte ki ngat ma pe gingeyo ci gucako winye kwede dok lacen guniang ni ngat meno obwologi woko. Medo i kom meno, lukwo mogo gitimme calo jo maber, ci gibwolo jo ma ngecgi nok dok gikwalo wa centegi. I kare mogo, jo ma gutimme kit man onongo guwaco ni gitye Lucaden.
Nen kong dok peko mukene. Kabedo mogo me Intanet ma gikubo dano me nyomme gitiyo ki purogram me kompiuta me moko ngat ma wiye rwatte ki ngat moni. Pe tye lanyut mo ma moko ka ada purogram me kompiuta magi kelo adwogi maber. Pe nyuto ryeko me tic ki purogram me kompiuta me moko tam ma pire tek adada calo anga ma myero inyom. Purogram me kompiuta pe gene kulu ka kiporo ki cik ma igi lac me Baibul.—Car. 1:7; 3:5-7.
Cik ma iye lac ma nonge i Carolok 14:15 waco ni: “Dano ma laming ye jami ducu ayeya, ento ngat maryek kong ngiyo ka kwene ma en ecito iye.” Ma peya icako tamo ni ngat moni opore me anyoma, mitte ni kong inge ngat meno maber adada. Ento rwatte ki i Intanet weko meno pe bedo yot. Kadi bed itwero kwano ngec madok i kom ngat meno dok itwero lok kwede i Intanet, tika itwero waco ni ingeyo ngat meno maber? Jo mogo ma onongo dong gutamo ni ginongo lapal cwinygi gubedo ki ur madit adada i kare ma gurwatte ki ngat meno wang ki wang.
Laco jabuli owaco ni: “Pe abedo kacel ki jo ma lugoba, dok pe aribbe ki jo ma lubwola.” (Jab. 26:4) Pol pa dano ginongo ni pe rac me coyo lok goba i komgi wek jo mukene gumargi. Gitwero kano kitgi woko akaka nyo kitgi pe nen woko ka maleng ka gitye ka lok ki dano i Intanet. Kadi bed ni jo mukene giketo ni gibedo Lucaden pa Jehovah, tika ada nongo gubedo Lukricitayo ma gunongo batija? Tika gudongo i yo me cwiny? Tika gitye ki wat macok ki Jehovah? Mono kiworogi i kacokkegi? Nyo tika gubedo lanen marac nyo bene “jo maraco”? (1 Kor. 15:33; 2 Tem. 2:20, 21) Dok tika gitye agonya me nyomme ma lubbe ki Ginacoya? Mitte ni inge jami magi. Ento pe twero bedo yot me nongo lagam pi lapeny magi labongo lok ki Lucaden mukene ma gingeyo ngat meno maber. (Car. 15:22) Dok ngene kene ni latic pa Jehovah ma lagen pe bitamo kulu me ‘ribbe kun bedo kacel’ ki ngat ma pe i niye.—2 Kor. 6:14; 1 Kor. 7:39.
Tic ki kabedo me Intanet pi winye tye ki adwogi maraco mapol. Dong, tye yo mukene mabeco me nongo ngat me anyoma ki me dongo wat ma twero weko nyomwu kelo deyo bot Jehovah. Itwero nongo kare me rwatte ki ngat mupore me anyoma nining? Ka watye agonya me rwatte kacel i dye lwak, ci watwero ngene i kinwa wang ki wang i cokkewa, gure me adwol, ki gure madito nyo i cawa me namo mo.
Ka pe watwero cokke kacel calo i kare man me two Korona-ni, watiyo ki tet manyen me bedo tye i cokkewa dok man miniwa kare me rwatte ki Lucaden mogo ma wigi nono. Itwero neno kit ma ginywako kwede i cokke dok iwinyo lagam ma gimiyo ma nyuto niyegi. (1 Tem. 6:11, 12) Itwero bene nongo kare me boko lok kwedgi i nge cokke. Ki i gure me galowang pa Lucaden ki i Intanet, itwero neno kit ma ngat ma itye ki miti i kome-ni tero kwede ki jo mukene, dok man twero nyuto kit pa ngat meno kikome. (1 Pet. 3:4) I nge kare mo ka wumedde ki ngene maber, ci itwero moko ka yubwu ki jami ma wuneno ni pigi tego rwatte dok ka wubibedo ki yomcwiny i nyomwu.
Ka jo ma wigi nono giyenyo ngat me anyoma i yo ma rwatte ki cik ma igi lac me Baibul, ci gitwero neno ada pa lok ma kicoyo i carolok man: “Ngat munongo dako [nyo laco], meno onongo gin maber; en biniang atir ni Rwot [Jehovah] kara pwoye.”—Car. 18:22.