1-2. Mɛni ji kpɔmi nɔ́ ɔ, nɛ mɛni he je nɛ wa hia?

BENƐ Adam nɛ e ye mluku ɔ pee yayami ɔ, he blɔ nɛ e ngɛ kaa e maa hi si kɛ ya neneene ɔ bɔ lɛ. Se pi lɛ pɛ, he blɔ nɛ ɔ bɔ e nina hulɔ. Adam be nya jemi ko ngɛ yayami nɛ e pee ɔ he. E je blɔ nɛ e pee yayami. Se a bimɛ nɛ a fɔ ɔ hu nɛɛ? Mɛɛ lɛɛ a pee we yayami ko, nɛ pi mɛ nɛ a ha nɛ Adam pee yayami ɔ hulɔ. (Rom. 5:12, 14) Adam pee yayami, lɔ ɔ he ɔ, e sa gbenɔ. Se anɛ Yehowa ma nyɛ maa pee nɔ́ ko kɛ kpɔ̃ Adam bimɛ konɛ a nyɛ nɛ a hi si kɛ ya neneene lo? Ee! Benɛ Adam pee yayami pɛ ɔ, Yehowa tsɔɔ blɔ nɔ nɛ e maa gu kɛ kpɔ̃ Adam bimɛ ngɛ yayami kɛ gbenɔ dɛ mi. (1 Mose 3:15) Ngɛ be nɛ Yehowa nitsɛ to ɔ mi ɔ, e maa tsɔ e Bi ɔ kɛ je hiɔwe konɛ “e ngɔ e wami kɛ ha kaa kpɔmi nɔ́ konɛ e kɛ kpɔ̃ nihi babauu.”​—Maak. 10:45; Yoh. 6:51.

² Mɛni ji kpɔmi nɔ́ ɔ? Ngɛ Kristofohi A Hela Ngmami ɔ mi ɔ, kpɔmi nɔ́ ɔ ji hiɔ nɛ Yesu wo konɛ e kɛ he nɔ́ nɛ Adam laa a. (1 Kor. 15:22) Mɛni he je nɛ wa hia kpɔmi nɔ́ ɔ? Akɛnɛ Yehowa yeɔ dami sane he je ɔ, ngɛ e Mlaa a nya a, e sa nɛ a ngɔ wami kɛ to wami nane mi. (1 Mose 21:23, 24) Adam ye mluku loko e pee yayami, enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ Yesu hu nɛ ngɔ e nɔmlɔ tso nɛ ye mluku ɔ kɛ sã afɔle. (Rom. 5:17) Jã nɛ e pee ɔ ha nɛ e ba pee “Tsɛ Nɛ Ngɛ Kɛ Yaa Neneene” kɛ ha nihi tsuo nɛ ma ná kpɔmi nɔ́ ɔ mi hemi kɛ yemi ɔ.​—Yes. 9:6; Rom. 3:23, 24.

3. Ngɛ Yohane 14:31 kɛ 15:13 ɔ nya a, mɛni he je nɛ Yesu suɔ nɛ e ngɔ e wami nɛ ye mluku ɔ kɛ sã afɔle ɔ?

 ³ Yesu pee klaalo kaa e maa ngɔ e wami kɛ sã afɔle akɛnɛ e suɔ e hiɔwe Tsɛ ɔ kɛ adesahi he je. (Kane Yohane 14:31; 15:13.) Suɔmi nɛ e ngɛ ɔ wo lɛ he wami nɛ e fia e pɛɛ si kaa e maa ye anɔkuale kɛ ya si nyagbe nɛ e kɛ pee e Tsɛ ɔ suɔmi nya ní. Yesu ye anɔkuale kɛ ya si gbenɔ mi. Jã nɛ e pee ɔ ma ha nɛ Yehowa yi mi tomi kɛ ha zugba a kɛ adesahi ɔ maa ba mi. Ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi ɔ, wa ma susu nɔ́ he je nɛ Mawu ngmɛ blɔ nɛ Yesu na nɔ́ wawɛɛ loko e gbo ɔ he. Jehanɛ hu ɔ, wa ma susu Baiblo ngmalɔ ko nɛ e hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ wawɛɛ ɔ he. Nyagbe ɔ, wa maa na nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ, kɛ nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa pee konɛ wa je hɛsa kpo wawɛɛ ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ nɛ Yehowa kɛ Yesu to he blɔ nya a he.

4. Moo kale bɔ nɛ Yesu plɛ kɛ gbo.

⁴ Mo susu nɔ́ nɛ ya nɔ ligbi nɛ a maa gbe Yesu ɔ he nɛ o hyɛ. E ngɛ mi kaa e ma nyɛ ma bi nɛ bɔfohi babauu nɛ a ba bu e he mohu lɛɛ, se e pee we jã, mohu ɔ, e ngmɛ blɔ nɛ Roma ta buli kongo lɛ basabasa. (Mat. 26:52-54; Yoh. 18:3; 19:1) Kpã nɛ a kɛ fiaa lɛ ɔ ha nɛ e plaa wawɛɛ. Pee se ɔ, a ngɔ tso nɛ mi jiɔ kɛ fɔ e se nɛ pee pa a nɔ. Yesu bɔ mɔde kaa e maa tloo tso ɔ kɛ ya he nɛ a yaa sɛu lɛ ngɛ ɔ, se be bɔɔ se ɔ, Roma ta buli ɔmɛ fã nyumu ko kaa e ye bua lɛ. (Mat. 27:32) Benɛ Yesu ya su he nɛ a maa gbe lɛ ngɛ ɔ, ta buli ka e ninehi kɛ e nanehi kɛ wo tso ɔ he. Benɛ ta buli ɔmɛ ngɛ tso ɔ nɔ woe kɛ da si ɔ, e pa amɛ a mi hɔle wawɛɛ. E huɛ ɔmɛ ye aywilɛho, nɛ e yayo fo ya wawɛɛ, se nɔ yeli nɛ a ngɛ Yuda a lɛɛ a ngɛ e he fɛu yee. (Luka 23:32-38; Yoh. 19:25) Yesu na nɔ́ wawɛɛ ngmlɛfiahi fuu. E tsui kɛ e fakafaka ye lɛ wawɛɛ, nɛ e he wa ha lɛ kaa e maa wo mumi. Yesu le kaa e ye anɔkuale kɛ pi si, nɛ benɛ e piɛ bɔɔ nɛ e ma gbo ɔ, e sɔle e nyagbe sɔlemi kɛ ha Yehowa. Kɛkɛ nɛ e ma e yi si, nɛ e ngɔ e wami kɛ ha Yehowa. (Maak. 15:37; Luka 23:46; Yoh. 10:17, 18; 19:30) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yesu na nɔ́ wawɛɛ loko e gbo jamɛ a hɛ mi si puemi gbenɔ ɔ!

5. Mɛni lɛ ha nɛ Yesu hao wawɛɛ?

⁵ Yesu hɛwi ngɛ blɔ nɔ nɛ a maa gu kɛ gbe lɛ ɔ he. Mohu ɔ, e hao ngɛ yi mi tomi he je nɛ a yaa gbe lɛ ɔ he. A po e nya kaa e ji musu bɔlɔ, nɛ tsɔɔ kaa e be bu kɛ ha Mawu loo Mawu biɛ ɔ. (Mat. 26:64-66) Eko ɔ, akɛnɛ nihi po Yesu nya kaa e be bu kɛ ha e Tsɛ ɔ he je ɔ, e hao wawɛɛ, nɛ e ná nɛ e Tsɛ ɔ ngmɛ́ blɔ nɛ e gbo hɛ mi si puemi gbenɔ nɛ ɔ. (Mat. 26:38, 39, 42) Mɛni he je nɛ Yehowa ngmɛ blɔ nɛ e Bi nɛ e suɔ lɛ ɔ na nɔ́ nɛ e gbo ɔ? Nyɛ ha nɛ wa susu yi mi tomi etɛ komɛ a he.

6. Mɛni he je nɛ e sa nɛ a sɛu Yesu ngɛ sɛumi tso nɔ ɔ?

⁶ Kekleekle ɔ, e sa nɛ a sɛu Yesu ngɛ sɛumi tso nɔ konɛ a kɛ je gbiɛmi ko ngɛ Yuda bi ɔmɛ a nɔ. (Gal. 3:10, 13) A wo si kaa a maa ye Mawu Mlaa a nɔ, se a pee we jã. Enɛ ɔ he ɔ, a ngɔ gbiɛmi kɛ ba a nɔ. Jehanɛ hu ɔ, a ji yayami peeli akɛnɛ a ji Adam sisi bimɛ ɔ he je. (Rom. 5:12) Mlaa nɛ Mawu wo Israel bi ɔmɛ ji kaa ke nɔ ko pee yayami ko nɛ sa gbenɔ ɔ, e sa nɛ a gbe lɛ, nɛ́ lɔ ɔ se ɔ, a ngɔ e nɔmlɔ tso ɔ kɛ bɛle si ngɛ tso nɔ. * (5 Mose 21:22, 23; 27:26) Enɛ ɔ he ɔ, sɛumi nɛ a sɛu Yesu ngɛ sɛumi tso nɔ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ Yuda bi nɛ a kua Yesu ɔ nɛ a ye a he.

7. Mɛni ji yi mi tomi enyɔne he je nɛ Mawu ngmɛ blɔ nɛ e Bi ɔ ba na nɔ́ ɔ?

⁷ Mo susu yi mi tomi enyɔne he je nɛ Mawu  ngmɛ blɔ nɛ e Bi ɔ na nɔ́ ɔ he. E ngɛ Yesu tsɔsee kɛ ha he blɔ nɛ e ma ná kaa Osɔfo Nɔkɔtɔma Pe Kulaa a. Yesu na bɔ nɛ e he wa kaa nɔ ko maa bu Mawu tue ha ke e kɛ ka nɛ nya wa ngɛ kpee. E na nɔ́ wawɛɛ, lɔ ɔ he ɔ, e kɛ “ngmlaa kpami nɛ nya wa kɛ vo nyu sɔle.” Akɛnɛ Yesu na nɔ́ wawɛɛ nɛ e hao hyɛ he je ɔ, e le wa hiami níhi nɛ e “ma nyɛ ma ba ye bua” wɔ ke a “ngɛ [wɔ] kae.” Wa bua jɔ wawɛɛ kaa Yehowa hla Osɔfo Nɔkɔtɔma Pe Kulaa nɛ naa nɔ mɔbɔ nɛ e “maa nu wa gbɔjɔmi ɔmɛ a he ha wɔ.”​—Heb. 2:17, 18; 4:14-16; 5:7-10.

8. Mɛni ji yi mi tomi etɛne he je nɛ Mawu ngmɛ blɔ nɛ a ka Yesu wawɛɛ ɔ?

⁸ Etɛne, Yehowa ngmɛ blɔ nɛ e Bi ɔ ba na nɔ́ wawɛɛ konɛ e kɛ ha sane bimi nɛ he hia nɛ ɔ heto: Anɛ adesahi ma nyɛ maa ya nɔ maa ye Yehowa anɔkuale ke e kɛ kahi nɛ nya wa ngɛ kpee lo? Satan ha sane bimi nɛ ɔ heto ke dɛbi! E tsɔɔ kaa adesahi sɔmɔɔ Mawu ngɛ níhi nɛ a náa ngɛ e ngɔ ɔ he je. E he ye kaa adesahi sume Yehowa kaa bɔ nɛ Adam hu sume Yehowa a. (Hiob 1:9-11; 2:4, 5) Akɛnɛ Yehowa ngɛ nɔ mi mami kaa e Bi ɔ maa ye anɔkuale he je ɔ, e ngmɛ blɔ nɛ a ka e Bi ɔ kɛ ya si nyagbe. Nɛ niinɛ hu ɔ, Yesu ya nɔ nɛ e ye anɔkuale, nɛ e kɛ tsɔɔ kaa Satan ji lakpatsɛ.

9. Mɛni nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ bɔfo Yohane pee kɛ ha wɔ?

⁹ Kpɔmi nɔ́ ɔ he ní nɛ Kristofohi fuu kase ɔ ha nɛ a hemi kɛ yemi ɔ mi wa wawɛɛ. E ngɛ mi kaa a kɛ ka slɔɔtohi kɛ si temi kɛ womi ngɛ kpee ngɛ a si himi mi mohu lɛɛ, se a yaa nɔ nɛ a fiɛɛɔ. Mo susu bɔfo Yohane nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ he nɛ o hyɛ. E kɛ anɔkuale yemi fiɛɛ anɔkuale nɛ kɔɔ Kristo kɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he ɔ maa pee jeha 60 kɛ se. E ngɛ mi kaa e piɛ bɔɔ nɛ Yohane maa ye jeha 100 mohu lɛɛ, se Roma Nɔ Yemi ɔ susu kaa e ji nɔ ko nɛ he ngɛ gbeye, lɔ ɔ he ɔ, a wo lɛ tsu ngɛ Patmɔs zugba kpɔ nɛ wo bɔle lɛ ɔ nɔ. Mɛni he je nɛ a wo lɛ tsu? A wo lɛ tsu ngɛ “Mawu he munyu nɛ [e] ngɛ tue kɛ Yesu he odase nɛ [e] ngɛ yee ɔ he je.” (Kpoj. 1:9) Enɛ ɔ ji hemi kɛ yemi kɛ si fimi he nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ se be!

10. Mɛni blɔ nɔ nɛ níhi nɛ Yohane tu he munyu ngɛ e womi ɔ mi ɔ tsɔɔ kaa e hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ?

¹⁰ Ngɛ Baiblo mi womihi nɛ Yohane ngma a mi ɔ, e tu bɔ nɛ e suɔ Yesu wawɛɛ ha, kɛ bɔ nɛ e hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ ha a he munyu. E tu kpɔmi nɔ́ ɔ, loo se nami nɛ ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he ɔ he munyu si 100 kɛ se. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e ngma ke: “Ke nɔ ko pee yayami ko po ɔ, wa ngɛ yemi kɛ bualɔ ko ngɛ Tsɛ ɔ ngɔ, lɛ ji Yesu Kristo, dalɔ ɔ nɛ.” (1 Yoh. 2:1, 2) Jehanɛ hu ɔ, Yohane ma bɔ nɛ “Yesu he odase yemi” ɔ he hia ha a nɔ mi. (Kpoj. 19:10) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yohane bua jɔ kpɔmi nɔ́ ɔ he wawɛɛ. Mɛni wɔ hu wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa bua jɔ kpɔmi nɔ́ ɔ he?

11. Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ nɛ waa da ka nya?

¹¹ Moo da kahi a nya. Ke wa bua jɔ kpɔmi nɔ́ ɔ he ɔ, wa ma kua susumi nɛ ji: ‘Ke i kɛ kahi ngɛ kpee ɔ, e he hia we nɛ ma bɔ ye he mɔde wawɛɛ kɛ da nya. Ma nyɛ ma pee yayami, nɛ́ lɔ ɔ se ɔ, ma kpa he pɛɛ.’ Mohu ɔ, ke waa kɛ si fɔfɔɛ ko nɛ ma nyɛ ma ha nɛ waa pee yayami kpe ɔ, e sa nɛ wa de ke: ‘Dɛbi! Mɛni he je nɛ e sa nɛ ma pee nɔ́ ko kaa kikɛ ngɛ nɔ́ nɛ Yehowa kɛ Yesu pee ha mi ɔ tsuo se?’ Be mi nɛ wa ngɛ jã pee ɔ, wa ma nyɛ maa sɔle nɛ Yehowa nɛ wo wɔ he wami, nɛ wa kpa lɛ pɛɛ ke: ‘Moo ye bua mi kɛ da ka nɛ ɔ nya.’​—Mat. 6:13.

12. Mɛni blɔ nɔ nɛ waa kɛ ga womi nɛ ngɛ 1 Yohane 3:16-18 ɔ ma nyɛ ma tsu ní?

 ¹² Moo suɔ o nyɛmimɛ ɔmɛ. Ke wa suɔ wa nyɛmimɛ ɔmɛ ɔ, lɔ ɔ hu maa tsɔɔ kaa wa hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ. Mɛni he je? Ejakaa Yesu ngɔ e wami kɛ ha ngɛ wa nyɛmimɛ ɔmɛ hu a he. Akɛnɛ Yesu ngɔ e wami kɛ ha ngɛ wa nyɛmimɛ ɔmɛ hu a he he je ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa a he jua wa ha lɛ. (Kane 1 Yohane 3:16-18.) Bɔ nɛ waa kɛ wa nyɛmimɛ maa hi si ha a maa tsɔɔ kaa wa suɔ mɛ. (Efe. 4:29, 31–5:2) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke a be he wami loo a kɛ kahi nɛ nya wa nɛ adebɔ mi oslaahi piɛɛ he ɔ ngɛ kpee ɔ, wa yeɔ kɛ buaa mɛ. Ke nyɛmi ko ngɛ asafo ɔ mi ɔ de wɔ nɔ́ ko aloo e pee wɔ nɔ́ ko nɛ dɔ wɔ ɔ, mɛni e sa nɛ waa pee?

13. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa ngɔ tɔmi kɛ ke ɔ?

¹³ Anɛ e he waa ha mo kaa o kɛ nyɛmi ko tɔmi maa ke lɛ be komɛ lo? (3 Mose 19:18) Ke jã a, lɛɛ ga womi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ maa ye bua mo: “Ke nɔ ko ngɛ nɔ́ ko nɛ e maa da nɔ kɛ tu munyu kɛ si nɔ kpa ko po ɔ, nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛ ná nyɛ sibi a he tsui nɛ nyɛɛ ngɔ kɛ pa nyɛ sibi faa. Kaa bɔ nɛ Yehowa ngɔ kɛ pa nyɛ faa a, e sa nɛ nyɛ hu nyɛɛ pee jã nɔuu.” (Kol. 3:13) Be fɛɛ be nɛ wa maa ngɔ wa nyɛmi ko he tɔmi kɛ ke lɛ ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ wa hiɔwe Tsɛ ɔ maa na kaa wa hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ niinɛ. Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ waa ya nɔ nɛ wa je hɛsa nɛ mi kuɔ kpo ngɛ nike ní nɛ ɔ nɛ Mawu kɛ ha wɔ ɔ he?

14. Mɛni ji nɔ́ kake nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ wawɛɛ?

¹⁴ Moo na Yehowa si ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he. Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Joanna nɛ e ngɛ India nɛ e ye jeha 83 ɔ de ke: “I susu kaa be fɛɛ be nɛ ma sɔle ɔ, e sa nɛ ma na Yehowa si ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he.” Ke o ngɛ sɔlee ɔ, mo kpa Yehowa pɛɛ ngɛ tɔmi komɛ nɛ o tɔ̃ ngɛ ligbi ɔ mi ɔ a he. Se ke o tɔ̃ tɔmi ko nɛ hɛdɔ ngɛ he ɔ, e he maa hia nɛ o de nikɔtɔma amɛ nɛ a ye bua mo. A maa bu mo tue, nɛ a maa je suɔmi mi nɛ a kɛ yemi kɛ buami nɛ ngɛ Mawu Munyu ɔ mi ɔ ma ha mo. A kɛ mo maa sɔle, nɛ a ma bi Yehowa kaa e ya nɔ nɛ e da Yesu kpɔmi afɔle sami ɔ nɔ kɛ “tsa” mo ngɛ mumi mi.​—Yak. 5:14-16.

15. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa ngɔ be kɛ kane kpɔmi nɔ́ ɔ he ní nɛ wa pue wa yi mi tɛ ngɛ he ɔ?

¹⁵ Mo pue o yi mi tɛ ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he. Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Rajamani nɛ e ye jeha 73 ɔ de ke: “Be fɛɛ be nɛ ma kane bɔ nɛ  Yesu na nɔ́ ha a he sane ɔ, i foɔ ya.” Eko ɔ, mo hu o maa hao wawɛɛ ke o susu bɔ nɛ Mawu Bi ɔ na nɔ́ ha a he. Se ke o pue o yi mi tɛ ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he ɔ, suɔmi nɛ o ngɛ kɛ ha Yesu kɛ e Tsɛ ɔ mi maa wa wawɛɛ. Ke o ngɔ kpɔmi nɔ́ ɔ kɛ pee o dɛ he ní kasemi ɔ, lɔ ɔ maa ye bua mo nɛ o pue o yi mi tɛ ngɛ he.

16. Ke wa tsɔɔ ni kpahi kpɔmi nɔ́ ɔ he ní ɔ, mɛni se wa ma ná? (Hyɛ foni nɛ ngɛ womi ɔ hɛ mi ɔ.)

¹⁶ Moo tsɔɔ ni kpahi kpɔmi nɔ́ ɔ he ní. Be fɛɛ be nɛ wa maa tsɔɔ nihi kpɔmi nɔ́ ɔ he ní ɔ, lɔ ɔ haa nɛ wa hɛ saa kpɔmi nɔ́ ɔ wawɛɛ. Wa ngɛ womihi kɛ videohi fuu nɛ waa kɛ ma nyɛ maa ye bua nihi konɛ a le nɔ́ he je nɛ Yesu gbo kɛ ha wɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, wa ma nyɛ maa ngɔ ní kasemi 4 nɛ ngɛ Sane Kpakpa Nɛ Je Mawu Ngɔ! womiyo ɔ mi ɔ kɛ tsu ní. Jamɛ a ní kasemi ɔ yi ji, “Mɛnɔ Ji Yesu Kristo?” Aloo wa ma nyɛ maa hyɛ womi nɛ ji Mɛni Baiblo ɔ Ma Nyɛ Maa Tsɔɔ Wɔ? ɔ yi 5 ɔ. Yi enuɔ ɔ yi ji, “Kpɔmi Nɔ́ ɔ Ji Nike Ní Nɛ Pe Kulaa Nɛ Je Mawu Ngɔ.” Ke wa yaa Yesu Gbenɔ Kaimi ɔ daa jeha nɛ waa kɛ kã fɔɔ ni kpahi hu nine ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ wa hɛ nɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ wawɛɛ. Yehowa ha wɔ he blɔ nɛ se be kaa waa tsɔɔ ni kpahi e Bi ɔ he ní!

17. Mɛni he je nɛ kpɔmi nɔ́ ɔ ji nike ní nɛ pe kulaa nɛ Mawu kɛ ha adesahi ɔ?

¹⁷ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa ngɛ yi mi tomi kpakpa he je nɛ e sa nɛ wa hɛ nɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ wawɛɛ. E ngɛ mi kaa wa yi mluku mohu lɛɛ, se huɛ bɔmi kpakpa ma nyɛ maa hi waa kɛ Yehowa wa kpɛti ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he je. A maa gu kpɔmi nɔ́ ɔ nɔ kɛ puɛ Abosiami ní tsumi ɔmɛ tsuo. (1 Yoh. 3:8) Yehowa yi mi tomi nitsɛnitsɛ ngɛ zugba a he ɔ maa ba mi ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he je. Zugba a tsuo maa pee paradeiso. Nɔ fɛɛ nɔ maa suɔ Yehowa, nɛ e ma sɔmɔ lɛ. Be fɛɛ be ɔ, nyɛ ha nɛ wa hla níhi nɛ wa maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa hɛ sa kpɔmi nɔ́ ɔ, nɛ ji Mawu nike ní nɛ pe kulaa nɛ e kɛ ha adesahi ɔ!