Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

NÍ KASEMI 30

Yaa Nɔ Nɛ O Nyɛɛ Ngɛ Anɔkuale ɔ Nya

Yaa Nɔ Nɛ O Nyɛɛ Ngɛ Anɔkuale ɔ Nya

“I be bua jɔmi ko nɛ pe enɛ ɔ: kaa ma nu kaa ye bimɛ ɔmɛ ya nɔ nɛ a ngɛ nyɛɛe ngɛ anɔkuale ɔ nya.”​—3 YOH. 4.

LA 54 “Blɔ ɔ Ji Nɛ ɔ Nɛ”

NƆ́ NƐ WA MAA KASE *

1. Kaa bɔ nɛ a tsɔɔ ngɛ 3 Yohane 3, 4 ɔ, mɛni lɛ haa nɛ wa bua jɔɔ?

HYƐ bɔ nɛ bɔfo Yohane bua maa jɔ ha benɛ e nu kaa nihi nɛ e ye bua mɛ nɛ a ba na anɔkuale ɔ ya nɔ nɛ a ngɛ Yehowa sɔmɔe ngɛ anɔkuale mi ɔ. Yohane na Kristofohi nɛ ɔmɛ kaa e mumi mi bimɛ, nɛ e ya nɔ nɛ e wo a hemi kɛ yemi ɔ mi he wami ngɛ nyagbahi nɛ a kɛ ngɛ kpee ɔ mi. Jã kɛ̃ nɛ wɔ hu ke wa na nɛ wa bimɛ loo nihi nɛ wa ye bua mɛ nɛ a ba kase anɔkuale ɔ jɔɔ a he nɔ ha Yehowa nɛ a fĩ si ngɛ e sɔmɔmi mi ɔ, wa bua jɔɔ wawɛɛ.​—Kane 3 Yohane 3, 4.

2. Mɛni he je nɛ Yohane ngma e sɛ womi ɔmɛ ɔ?

2 E ma nyɛ maa pee kaa ngɛ jeha 98 ɔ mi ɔ, Yohane ngɛ Efeso loo Efeso ma a kasa nya. Eko ɔ, benɛ a je lɛ ngɛ tsu womi mi ngɛ Patmo zugba kpɔ nɛ nyu bɔle lɛ ɔ nɔ ɔ nɛ e ya lejɛ ɔ. E ma nyɛ maa pee kaa jamɛ a be ɔ nɛ Yehowa kɛ mumi ɔ ye bua lɛ nɛ e ngma sɛ womi etɛ ɔ nɛ. E ngma sɛ womi nɛ ɔmɛ konɛ e kɛ wo anɔkuale Kristofohi he wami nɛ a ha nɛ hemi kɛ yemi nɛ a ngɛ ngɛ Yesu mi ɔ mi nɛ wa, nɛ a ya nɔ nɛ a nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya.

3. Mɛni sane bimihi a he wa ma susu?

3 Yohane ji bɔfo ɔmɛ a kpɛti nyagbe nɔ nɛ e gbo, nɛ e hao ngɛ bɔ nɛ lakpa tsɔɔli ngɛ asafo ɔmɛ a nɔ he wami náe ha a he. * (1 Yoh. 2:18, 19, 26) Hemi kɛ yemi kuali nɛ ɔmɛ tsɔɔ kaa a le Mawu, se a yi Yehowa mlaa amɛ a nɔ. Nyɛ ha nɛ wa susu ga womi nɛ Mawu gu Yohane nɔ nɛ e kɛ ha asafo ɔmɛ he nɛ waa hyɛ. Ke wa ngɛ he susue ɔ, wa ma ha sane bimi etɛ nɛ ɔmɛ a heto: Mɛni nɛ anɔkuale ɔ nya nɛ wa maa nyɛɛ ngɛ ɔ tsɔɔ? Mɛni nyagbahi nɛ waa kɛ ma nyɛ maa kpe? Nɛ mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua wa sibi konɛ waa ya nɔ nɛ waa nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya?

MƐNI NƐ ANƆKUALE Ɔ NYA NƐ WA MAA NYƐƐ NGƐ Ɔ TSƆƆ?

4. Ngɛ 1 Yohane 2:3-6 kɛ 2 Yohane 4, 6 nya a, mɛni e sa nɛ waa pee konɛ wa nyɛ nɛ waa nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya?

4 Jã wa le anɔkuale ɔ nɛ ngɛ Mawu Munyu nɛ ji Baiblo ɔ mi loko wa ma nyɛ maa nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya. Jehanɛ hu ɔ, e sa nɛ waa “[ye Yehowa] kita amɛ a nɔ,” nɛ tsɔɔ kaa e sa nɛ wa kɛ tsu ní. (Kane 1 Yohane 2:3-6; 2 Yohane 4, 6.) Yesu bu Yehowa tue kɛ pee nɔ hyɛmi nɔ́ kɛ ha wɔ. Enɛ ɔ he ɔ, blɔ kake nɛ wa ma nyɛ maa gu nɔ kɛ bu Yehowa tue ji kaa wa maa nyɛɛ Yesu nane mami he ɔmɛ a se haa.​—Yoh. 8:29; 1 Pet. 2:21.

5. Mɛni nɛ e sa nɛ wa ná nɔ mi mami ngɛ mi?

5 Bɔ nɛ pee nɛ waa ya nɔ nɛ waa nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya a, e sa nɛ wa ná nɔ mi mami kaa Yehowa ji anɔkuale Mawu, nɛ nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ e deɔ wɔ ngɛ e Munyu nɛ ji Baiblo ɔ mi ɔ ji anɔkuale. Jehanɛ hu ɔ, e sa nɛ wa ná nɔ mi mami kaa Yesu ji Mesia a nɛ a wo e he si ɔ nɛ. Mwɔnɛ ɔ, nihi fuu he we yi kaa a pɔ Yesu nu kaa Mawu Matsɛ Yemi ɔ nya Matsɛ. Yohane bɔ kɔkɔ kaa “nɔ sisili fuu” ngɛ, nɛ a ma nyɛ maa sisi nihi nɛ a be nɔ mi mami ngɛ nɔ́ nɛ a heɔ yeɔ ngɛ Yehowa kɛ Yesu he ɔ mi. (2 Yoh. 7-11) Yohane ngma ke: “Anɛ pi nɔ nɛ e kplɛɛ we nɔ kaa Yesu ji Kristo ɔ ji lakpatsɛ ɔ lo?” (1 Yoh. 2:22) Nɔ́ nɛ maa ye bua wɔ konɛ a ko sisi wɔ ji kaa wa maa kase Mawu Munyu ɔ. Ke wa pee jã a, wa ma ba le Yehowa kɛ Yesu. (Yoh. 17:3) Nɛ wa ma ná nɔ mi mami kaa wa na anɔkuale ɔ.

MƐNI NYAGBAHI NƐ WAA KƐ KPEƆ?

6. Mɛni ma nyɛ maa tsi nihewi kɛ yihewi a nya konɛ a ko nyɛ nɛ a nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya?

6 E sa nɛ Kristofohi tsuo nɛ a hyɛ nɛ hi konɛ a ko ngɔ je mi nile kɛ sisi mɛ. (1 Yoh. 2:26) Nihewi kɛ yihewi titli ji nihi nɛ e sa nɛ a hyɛ nɛ hi ngɛ nyagba nɛ ɔ he. Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Alexia * nɛ e je France nɛ e ye jeha 25 ɔ de ke: “Benɛ i ngɛ sukuu yae ɔ, i kase bilemi tsɔɔmi ɔ kɛ je mi nile kpa komɛ a he ní, nɛ lɔ ɔ ha nɛ ye juɛmi pee mi enyɔɔnyɔ. Be komɛ ɔ, ye bua jɔɔ tsɔɔmi nɛ ɔmɛ a he. Se i nuɔ he kaa e dɛ blɔ kaa ma ngmɛɛ níhi nɛ i kase ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ a he, nɛ́ ma he níhi nɛ ye tsɔɔli ɔmɛ deɔ ɔ mohu ye.” Alexia kase womi nɛ ji Life​—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? Ngɛ otsi bɔɔ komɛ a mi ɔ, e yi mi pee we lɛ enyɔɔnyɔ hu. Alexia de ke: “I ná nɔ mi mami kaa nɔ́ nɛ Baiblo ɔ de ɔ ji anɔkuale. Nɛ i yɔse kaa ke i kɛ Baiblo blɔ tsɔɔmihi tsu ní ɔ, ma ná bua jɔmi kɛ tue mi jɔmi.”

7. Mɛni e sa nɛ waa hyɛ nɛ hi nɛ wa ko pee, nɛ mɛni he je?

7 E sa nɛ Kristofohi tsuo nɛ a hyɛ nɛ hi nɛ a ko pee kaa nɔ́ nɛ a ngɛ Yehowa sɔmɔe nɛ jamɛ a be ɔ mi nɔuu a hi ní yayahi pee. Yohane tsɔɔ kaa wa be nyɛe maa hi nyɛɛe ngɛ anɔkuale ɔ nya nɛ jamɛ a be ɔ mi nɔuu waa kɛ wa he nɛ hi je mi bami yaya mi woe. (1 Yoh. 1:6) Ke wa suɔ nɛ Mawu bua nɛ jɔ wa he amlɔ nɛ ɔ kɛ hwɔɔ se ɔ, lɛɛ e sa nɛ be fɛɛ be ɔ, wa kai kaa Yehowa naa nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ wa peeɔ ɔ. Ke adesa nɛ nɔ́ nɛ wa ngɛ pee ngɛ laami mi po ɔ, Yehowa lɛɛ e naa.​—Heb. 4:13.

8. Mɛni e sa nɛ wa kua?

8 E sa nɛ wa kua susumi nɛ je ɔ hɛɛ ngɛ yayami he ɔ. Bɔfo Yohane ngma ke: “Ke wa de ke, ‘Yayami be wa he’ ɔ, wɔ nitsɛmɛ wa he nɛ wa ngɛ sisie.” (1 Yoh. 1:8) Ngɛ Yohane be ɔ mi ɔ, hemi kɛ yemi kuali tsɔɔ kaa nɔ ko ma nyɛ maa je blɔ nɛ e ngɔ e he kɛ wo ní yayamihi a peemi mi nɛ jamɛ a be ɔ mi nɔuu huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi e kɛ Mawu a kpɛti. Mwɔnɛ ɔ, nihi hɛɛ susumi kaa jã. Nihi fuu deɔ ke a heɔ Mawu yeɔ, se a kplɛɛ we nɔ́ nɛ Yehowa de ngɛ yayami he ɔ nɔ, titli nɔ́ nɛ kɔɔ bɔmi nami he ɔ. Bɔmi nami mi ní peepee komɛ ngɛ nɛ Yehowa kplɛɛ we nɔ, se nimli nɛ ɔmɛ tsɔɔ kaa ke nɔ ko suɔ nɛ e kɛ e he nɛ wo jamɛ a ní ɔmɛ a mi ɔ, tɔmi ko be he.

Nihewi kɛ yihewi, nyɛɛ pee níhi a mi hlami nɛ nyɛɛ le nɔ́ he je nɛ Yehowa deɔ ke nɔ́ ko hi kɛ nɔ́ he je nɛ e deɔ ke nɔ́ ko hí ɔ. Ke nyɛ pee jã a, nyɛ ma nyɛ maa tsɔɔ ni kpahi nɔ́ he je nɛ nyɛ pee we ní yayahi ɔ (Hyɛ kuku 9) *

9. Mɛni he je nɛ se nami ngɛ he kaa nihewi kɛ yihewi kɛ nɔ́ nɛ a kase ngɛ Baiblo ɔ mi nɛ a he ye ɔ ma tsu ní ɔ?

9 E he ma nyɛ maa wa kɛ ha nihewi kɛ yihewi titli kaa a ma ná juɛmi nɛ da ngɛ bɔmi nami he, ke a sukuu bi loo nihi nɛ a kɛ mɛ tsuɔ ní ɔ kplɛɛ we nɔ́ nɛ Baiblo ɔ de ngɛ bɔmi nami he ɔ nɔ. Nyɛminyumu ko nɛ a tsɛɛ lɛ Aleksandar a ná enɛ ɔ mi níhi a si kpami. E de ke: “Yihewi komɛ nɛ i kɛ mɛ ngɛ sukuu ɔ nyɛɔ ye nɔ kaa i kɛ mɛ nɛ ná bɔmi. A tsɔɔ kaa akɛnɛ i be plã he je ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa i kɛ ye he woɔ nyumu kɛ nyumu a bɔmi nami mi.” Nɔ́ ko kaa jã ma nyɛ maa ba ngɛ o blɔ fa mi. Se ke o kɛ nɔ́ nɛ o kase ngɛ Baiblo ɔ mi nɛ o he ye ɔ tsu ní ɔ, e maa po o he piɛ, o ma ná nɔmlɔ tso he wami kpakpa, o tsui be mo yee, nɛ huɛ bɔmi kpakpa maa hi o kɛ Yehowa nyɛ kpɛti. Be fɛɛ be nɛ o maa da ka ko nya a, e be hae nɛ e ye ha mo kaa o maa pee nɔ́ nɛ da. Mo kai hu kaa, susumi nɛ dɛ nɛ je ɔ hɛɛ ngɛ bɔmi nami he ɔ je Satan ngɔ. Enɛ ɔ he ɔ, ke o ha we nɛ susumi nɛ ɔ nɛ ná o nɔ he wami ɔ, e haa nɛ o ‘yeɔ nɔ yayami ɔ nɔ kunimi.’​—1 Yoh. 2:14.

10. Mɛni blɔ nɔ nɛ 1 Yohane 1:9 ɔ yeɔ bua wɔ nɛ wa sɔmɔɔ Yehowa kɛ he nile kpakpa?

10 Wa kplɛɛ nɔ kaa Yehowa ji nɔ nɛ ngɛ he blɔ kaa e tsɔɔ nɔ́ nɛ ji yayami. Nɛ wa bɔɔ mɔde kaa wa be nɔ́ yayami pee. Se ke e ba kaa wa pee yayami ko ɔ, e sa nɛ wa de Yehowa nɔ́ nɛ wa pee ɔ ngɛ sɔlemi mi. (Kane 1 Yohane 1:9.) Nɛ ke wa pee yayami nɛ hɛdɔ ngɛ he ɔ, e sa nɛ wa bi asafo mi nikɔtɔmahi nɛ Yehowa hla mɛ kaa a hyɛ wa nɔ ɔ a yemi kɛ buami. (Yak. 5:14-16) Se e sɛ nɛ wa ha nɛ wa he nile nɛ bu wɔ fɔ tsɔ ngɛ yayami ko nɛ wa pee be ko nɛ be ɔ he. Mɛni he je? Ejakaa wa Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ ngɔ e Bi ɔ kɛ ha kaa kpɔmi nɔ́ konɛ kɛ gu lɔ ɔ nɔ ɔ, a ngɔ wa he yayami kɛ ke wɔ. Ke wa je wa tsui mi nɛ wa pia wa he ngɛ nɔ́ yaya ko nɛ wa pee ɔ he ɔ, Yehowa kɛ maa ke wɔ. Enɛ ɔ he ɔ, nɔ́ ko be nɛ ma nyɛ maa tsi wa nya nɛ wa ko sɔmɔ Yehowa kɛ he nile kpakpa.​—1 Yoh. 2:1, 2, 12; 3:19, 20.

11. Mɛni wa maa pee kɛ po wa he piɛ konɛ lakpa tsɔɔmihi nɛ ko ha nɛ wa hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ gbɔjɔ?

11 E sa nɛ wa kua tsɔɔmihi nɛ je hemi kɛ yemi kuali a ngɔ. Kɛ je benɛ a to Kristofohi asafo ɔ sisi tɔɔ nɛ Abosiami ngɛ mɔde bɔe kaa e maa gu lakpa tsɔɔli a nɔ kɛ ha nɛ Mawu sɔmɔli anɔkualetsɛmɛ a hemi kɛ yemi mi nɛ gbɔjɔ. Enɛ ɔ he ɔ, e he ba hia nɛ waa le slɔɔto nɛ ngɛ anɔkuale kɛ lakpa a kpɛti. * Eko ɔ, wa he nyɛli ɔmɛ maa gu Intanɛti nɔ huɛ bɔmi hehi a nɔ kɛ ha nɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ ngɛ Yehowa mi ɔ nɛ gbɔjɔ, nɛ́ suɔmi nɛ wa ngɛ kɛ ha wa nyɛmimɛ ɔ hu nɛ ba si. Se o hɛ ko je nɔ kaa Satan ji nɔ nɛ hɔɔ si ngɛ ní nɛ ɔmɛ a se, lɔ ɔ he ɔ, hyɛ o he nɔ saminya!​—1 Yoh. 4:1, 6; Kpoj. 12:9.

12. Mɛni he je nɛ e sa nɛ wa ha nɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ ngɛ anɔkualehi nɛ wa ba kase ɔ mi ɔ mi nɛ wa a?

12 Loko wa ma nyɛ ma kua Satan tuami ɔmɛ ɔ, jã wa ná hɛ kɛ nɔ fɔmi nɛ mi wa ngɛ Yesu kɛ blɔ nɔ nɛ Mawu gu e nɔ kɛ ngɛ ní tsue konɛ Mawu yi mi tomi nɛ ba mi ɔ mi. Jehanɛ hu ɔ, e sa nɛ wa ná hɛ kɛ fɔmi ngɛ nihi nɛ Yehowa gu a nɔ kɛ ngɛ ní tsue ngɛ e blɔ nya tomi ɔ mi mwɔnɛ ɔ a mi. (Mat. 24:45-47) E sa nɛ waa kane Mawu Munyu ɔ be fɛɛ be konɛ hɛ kɛ nɔ fɔmi nɛ wa ngɛ ɔ mi nɛ wa. Kɛkɛ ɔ, wa hemi kɛ yemi ɔ maa pee kaa tso nɛ e sipoku sɛ zu mi. Paulo de nɔ́ ko kaa jã benɛ e ngɛ Kolose asafo ɔ womi ngmae ɔ. E de ke: “Kaa bɔ nɛ nyɛ pɛtɛ Kristo Yesu, nɛ ji Nyɔmtsɛ ɔ he ɔ, nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛɛ nyɛɛ ngɛ e mi, konɛ nyɛ sipoku nɛ ya zu mi, nɛ a fia nyɛ kɛ ma si ngɛ e mi, nɛ nyɛ he nɛ wa wawɛɛ ngɛ hemi kɛ yemi ɔ mi.” (Kol. 2:6, 7) Ke wa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa ha nɛ wa hemi kɛ yemi ɔ mi wa a, e he maa wa ha Satan loo nihi nɛ a fĩ e se ɔ kaa a maa tsi wa nya nɛ wa ko nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya.​—2 Yoh. 8, 9.

13. Mɛni nɛ e sa nɛ waa hyɛ blɔ, nɛ mɛni he je?

13 E sa nɛ waa hyɛ blɔ kaa je ɔ maa nyɛ wɔ. (1 Yoh. 3:13) Yohane ha nɛ wa le kaa “je ɔ tsuo lɛɛ, nɔ yayami ɔ nɛ ngɛ lɛ kudɔe.” (1 Yoh. 5:19) Akɛnɛ níhi a blɔ nya tomi nɛ ɔ nyagbe su ta he je ɔ, Satan mi mi ngɛ fue wawɛɛ pe daa. (Kpoj. 12:12) Pi je mi bami yaya kɛ lakpa munyuhi nɛ hemi kɛ yemi kuali tuɔ ɔ pɛ a nɔ nɛ Satan guɔ kɛ tuaa wɔ. E guɔ yi mi wami nɔ hulɔ. Satan le kaa be nɛ e piɛ kɛ ha lɛ nɛ e kɛ maa tsi wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ nya aloo e kɛ gbɔjɔ wa hemi kɛ yemi mi ɔ pi hu. Enɛ ɔ he ɔ, e be nyakpɛ kaa a tsi wa ní tsumi ɔ fã ko nya ngɛ ma komɛ a nɔ, nɛ a tsi tsuo nya ngɛ ma komɛ hu a nɔ. Se ngɛ enɛ ɔmɛ tsuo a mi ɔ, wa nyɛmimɛ ɔmɛ nɛ a ngɛ ma nɛ ɔmɛ a mi ɔ ngɛ si fĩe. A kɛ a ní peepee ngɛ tsɔɔe kaa nɔ́ fɛɛ nɔ́ ko nɛ nɔ yayami ɔ kɛ maa ba wa nɔ ɔ, wa ma nyɛ maa da nya!

NYƐƐ YE BUA NYƐ SIBI KONƐ NYƐƐ YA NƆ NƐ NYƐƐ NYƐƐ NGƐ ANƆKUALE Ɔ NYA

14. Mɛni ji nɔ́ kake nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua wa nyɛmimɛ konɛ a ya nɔ nɛ a nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya?

14 Loko wa ma nyɛ maa ye bua wa nyɛmimɛ nɛ a ya nɔ nɛ a nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya a, jã wa mi mi sã wɔ ngɛ a he. (1 Yoh. 3:10, 11, 16-18) Tsa pi be kpakpahi a mi pɛ nɛ wa maa suɔ wa sibi, e sa nɛ waa suɔ wa sibi ngɛ nyagbahi po a mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, anɛ o le nɔ ko nɛ e suɔlɔ gbo nɛ e hia bua womi aloo yemi kɛ buami kpa ko lo? Aloo o nu he kaa nyɛmimɛ komɛ kɛ adebɔ mi oslaa ko kpe nɛ e he hia nɛ a ma Matsɛ Yemi Asahi aloo wehi ha mɛ ekohu lo? Tsa pi wa munyu tutui pɛ nɛ waa kɛ maa tsɔɔ kaa wa suɔ wa nyɛmimɛ, nɛ wa mi mi sãa wɔ ngɛ a he. E sa nɛ waa kɛ wa ní peepee nɛ tsɔɔ jã.

15. Ngɛ 1 Yohane 4:7, 8 ɔ nya a, mɛni e sa nɛ waa pee?

15 Ke wa je suɔmi kpo kɛ tsɔɔ wa sibi ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ wa hiɔwe Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ kasee. (Kane 1 Yohane 4:7, 8.) Nɔ́ kake nɛ e sa nɛ waa pee kɛ tsɔɔ kaa wa suɔ wa sibi ji kaa wa maa ngɔ tɔmihi kɛ ke wa sibi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, eko ɔ, wa nyɛmi ko maa pee wɔ nɔdɔ nɔ́ ko nɛ e ma kpa he pɛɛ. Ke wa ngɔ e tɔmi ɔ kɛ ke lɛ nɛ wa susuu we he hu ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ suɔmi kpo jee. (Kol. 3:13) Nyɛminyumu ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Aldo kɛ si fɔfɔɛ ko kaa jã kpe hyɛ. E nu nɛ nyɛminyumu ko nɛ e buɔ lɛ wawɛɛ ɔ ngɛ e ma mi bi kɛ a kusumi he munyu tue ngɛ blɔ yaya nɔ, nɛ enɛ ɔ gba e nya wawɛɛ. Aldo de ke: “I sɔle ha Yehowa si abɔ kaa e ye bua mi nɛ ma ko ná nyɛminyumu nɛ ɔ he juɛmi yaya.” Se Aldo pee nɔ́ kpa ko hulɔ. E kɛ nyɛminyumu nɛ ɔ tsu ní ngɛ fiɛɛmi mi. Benɛ a ngɛ fiɛɛe ɔ, Aldo de nyɛminyumu ɔ bɔ nɛ nɔ́ nɛ e de ɔ gba e nya ha. Aldo de ke: “Benɛ nyɛminyumu ɔ ná le bɔ nɛ e munyu ɔ gba ye nya ha a, e kpa mi pɛɛ. Gbi nɛ e kɛ tu munyu ɔ ha nɛ i na kaa e pia e he wawɛɛ. Kɛ je lɔ ɔ se ɔ, wa pee huɛmɛ kpakpahi ekohu.”

16-17. Mɛni e sa nɛ waa fia wa pɛɛ si kaa wa maa pee?

16 Bɔfo Yohane suɔ e nyɛmimɛ ɔmɛ wawɛɛ, nɛ e suɔ nɛ a hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa. Sɛ womi etɛ nɛ e ngma kɛ ha mɛ nɛ e kɛ wo mɛ ga a ha nɛ wa naa bɔ nɛ e suɔ mɛ nɛ e susuɔ a he ha. Wa bua jɔɔ wawɛɛ kaa nyumuhi kɛ yihi nɛ a pɔ mɛ nu kaa a kɛ Kristo nɛ ye matsɛ ɔ ngɛ suɔmi, nɛ a susuɔ nɔ he kaa bɔfo Yohane!​—1 Yoh. 2:27.

17 Nyɛ ha nɛ waa kɛ níhi nɛ wa kase ɔ nɛ tsu ní. Nyɛ ha nɛ waa fia wa pɛɛ si kaa wa maa bu Yehowa tue ngɛ nɔ́ fɛɛ nɔ́ mi kɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ nyɛɛe ngɛ anɔkuale ɔ nya. Moo kase Mawu Munyu ɔ, nɛ o ná hɛ kɛ nɔ fɔmi ngɛ nɔ́ nɛ o kase ɔ mi. Mo ná hemi kɛ yemi nɛ mi wa ngɛ Yesu mi. Mo kua je mi nile kɛ hemi kɛ yemi kuali a tsɔɔmihi. Koo pee o ní kaa nɔ́ nɛ o ngɛ Yehowa sɔmɔe be mi nɛ o ngɛ yayami pee ngɛ se. Ngɔɔ je mi bami he mlaahi nɛ Yehowa wo ɔ kɛ tsu ní. Nyɛ ha nɛ waa ngɔ tɔmihi kɛ ke wa sibi nɛ waa ya nɔ nɛ waa ye bua nihi nɛ a hia yemi kɛ buami ɔ konɛ a he nɛ wa. Kɛkɛ ɔ, ke waa kɛ nyagbahi ngɛ kpee po ɔ, wa maa ya nɔ maa nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya.

LA 49 Ha Yehowa Bua Nɛ Jɔ

^ kk. 5 Wa ngɛ je nɛ Satan nɛ ji lakpa a e tsɛ ɔ lɛ ngɛ nɔ yee ɔ mi. Enɛ ɔ he ɔ, e he ma nyɛ maa wa ha wɔ kaa wa maa nyɛɛ ngɛ anɔkuale ɔ nya. Kristofohi nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ hu kɛ nyagba nɛ ɔ nɔuu eko kpe. Yehowa wo bɔfo Yohane he wami nɛ e ngma womi etɛ konɛ e kɛ ye bua mɛ kɛ wɔ tsuo. Níhi nɛ ngɛ sɛ womi nɛ ɔmɛ a mi ɔ maa ye bua wɔ konɛ waa le nyagbahi nɛ waa kɛ ngɛ kpee ɔ saminya kɛ blɔ nɔ nɛ wa maa gu kɛ da nya.

^ kk. 6 A tsake biɛ ɔmɛ ekomɛ.

^ kk. 11 Hyɛ munyu nɛ ji, “Anɛ O Le Anɔkuale ɔ Tsuo Lo?” nɛ je kpo ngɛ August 2018 Hwɔɔmi Mɔ ɔ mi ɔ.

^ kk. 59 FONI Ɔ MI TSƆƆMI: Nyɛmiyo wayoo ko nɛ e naa sukuu bi komɛ nɛ a kɛ a he woɔ nyumu kɛ nyumu kɛ yo kɛ yo a bɔmi nami mi, nɛ a tuɔ he munyu kpakpa kɛ tsɔɔ kaa tɔmi ko be he. (Ngɛ ma komɛ a nɔ ɔ, a ngɔɔ alale kɔlahi kɛ kadiɔ nihi nɛ a kɛ a he woɔ ní peepee nɛ ɔ mi ɔ.) Pee se ɔ, e pee níhi a mi hlami konɛ e hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa. Enɛ ɔ ye bua lɛ nɛ e pee juɛmi nɛ da.