1, 2. (a) Mɛni kunimi yemi jlasi nɛ Mawu sɔmɔli ngɛ blɔ hyɛe kaa a ma ná? (b) Mɛni yeɔ bua wɔ konɛ waa ngɔ wa hɛ kɛ ma kunimi yemi jlasi ɔ nɔ? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

KRISTOFOHI nɛ a pɔ mɛ nu nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ ngɛ bɔfo Paulo hɛ nɔ kami ɔ eko. A ngɛ hɛ nɔ kami kaa a nine maa su ‘Mawu hiɔwe tsɛmi ɔ he kunimi yemi jlasi ɔ nɔ.’ (Filip. 3:14) A ngɛ blɔ hyɛe kaa a kɛ Yesu Kristo maa ye tsɛ ngɛ hiɔwe Matsɛ Yemi ɔ mi, nɛ a kɛ lɛ maa pee kake kɛ tsu ní konɛ a ha nɛ adesahi nɛ a ye mluku. (Kpoj. 20:6) Oti nɛ Mawu wo nimli nɛ ɔmɛ he wami kaa a kɛ ma a hɛ mi ɔ se be! E slo jijɔ kpa amɛ a hɛ nɔ kami. A ngɛ blɔ hyɛe kaa a nine maa su kunimi yemi jlasi nɛ ji neneene wami ngɛ zugba nɛ ɔ nɔ ɔ nɔ. Enɛ ɔ ji hɛ nɔ kami nɛ haa nɔ bua jɔmi!​—2 Pet. 3:13.

² Paulo wo e nyɛmimɛ Kristofohi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ he wami konɛ a ya nɔ nɛ a ye anɔkuale nɛ a nine nɛ su kunimi yemi jlasi ɔ nɔ. E de ke: “Nyɛɛ ngɔ nyɛ juɛmi kɛ ma ní ɔmɛ nɛ a ngɛ hiɔwe ɔ nɔ.” (Kol. 3:2) E he ba hia nɛ a ngɔ a juɛmi kɛ ma hɛ nɔ kami nɛ se be nɛ ji hiɔwo nɛ a ma ná ngɛ hiɔwe ɔ nɔ. (Kol. 1:4, 5) Niinɛ, ke Mawu sɔmɔli tsuo susu jɔɔmihi nɛ Yehowa dla ngɔ to e we bi ɔ a  he ɔ, lɔ ɔ yeɔ bua mɛ nɛ a ngɔɔ a hɛ kɛ maa kunimi yemi jlasi ɔ nɔ, a maa ya hiɔwe jio, a maa hi zugba a nɔ jio.​—1 Kor. 9:24.

3. Paulo bɔ e nyɛmimɛ Kristofo ɔmɛ kɔkɔ ngɛ mɛni he?

³ Jehanɛ hu ɔ, Paulo bɔ e nyɛmimɛ Kristofo ɔmɛ kɔkɔ ngɛ níhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ a nine be kunimi yemi jlasi ɔ nɔ sue ɔ a he. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Paulo ngma sɛ womi kɛ ya ha Kolose asafo ɔ kɛ bɔ mɛ kɔkɔ ngɛ lakpa Kristofohi a he. Nimli nɛ ɔmɛ ngɛ mɔde bɔe kaa a ma ná Mawu dloomi ɔ kɛ gu Mlaa a nɛ a kɛ ma tsu ní ɔ nɔ, se pi nɛ a ma ná hemi kɛ yemi ngɛ Kristo mi. (Kol. 2:16-18) Jehanɛ hu ɔ, Paulo tsɔɔ oslaahi nɛ ngɛ kɛ ba si wa be nɛ ɔ mi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ kunimi yemi jlasi ɔ nɛ bɔ wɔ ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e tsɔɔ bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ yu wa he ngɛ akɔnɔ yayahi a he ha, bɔ nɛ wa ma dla waa kɛ wa nyɛmimɛ wa kpɛti ha, kɛ bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ tsu nyagbahi nɛ waa kɛ kpeɔ ngɛ wa wekuhi a mi ɔ a he ní ha. Ga womi nɛ e kɛ ha ngɛ sane nɛ ɔmɛ a he ɔ maa ye bua wɔ wawɛɛ mwɔnɛ ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu ga womihi nɛ suɔmi ngɛ mi nɛ ngɛ sɛ womi nɛ Paulo ngma kɛ ya ha Kolose bi ɔmɛ ɔ mi ɔ ekomɛ a he nɛ waa hyɛ.

4. Mɛni he je nɛ akɔnɔ yaya ma nyɛ ma ha nɛ kunimi yemi jlasi ɔ nɛ bɔ wɔ ɔ?

⁴ Paulo kai e nyɛmimɛ ɔmɛ a hɛ nɔ kami nɛ ngɛ bua jɔmi ɔ. Lɔ ɔ se ɔ, e de ke: “Enɛ ɔ he ɔ, nyɛɛ gbe nyɛ nɔmlɔ tso ɔ he ní ɔmɛ nɛ a ngɛ zugba a nɔ ngɛ ní nɛ ɔmɛ a he, ajuama bɔmi, mu ní tsumi, bɔmi nami he akɔnɔ nɛ́ e nɔ hí yemi, akɔnɔ nɛ yeɔ nɔ awi, kɛ hɛkɔ.” (Kol. 3:5) Akɔnɔ yayahi a nya ma nyɛ maa wa wawɛɛ, nɛ e ma nyɛ ma puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ, nɛ wa hɛ nɔ kami ɔ hu ma nyɛ ma bɔ wɔ. Nyɛminyumu ko nɛ e kɛ e he wo ajuama bɔmi mi nɛ pee se ɔ, e kpale ba asafo ɔ mi ɔ de ke, “Ye we akɔnɔ ɔ nya ba wa wawɛɛ, nɛ i nyɛ we nɛ ma kpa kɛ ya si be nɛ níhi puɛ kulaa.”

5. Ke wa ya je si fɔfɔɛhi nɛ a ngɛ oslaa mi ɔ, mɛni blɔ nɔ wa ma nyɛ maa gu kɛ po wa he piɛ?

⁵ Ke wa ya je si fɔfɔɛhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ wa ma wa hɛ ngɔ fɔ je mi bami he mlaahi nɛ Yehowa ha wɔ ɔ a nɔ ɔ, e sa nɛ waa hyɛ nɛ hi wawɛɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke nɔ ko kɛ nɔ ko bɔni nyɛɛmi konɛ a sɛ gba si himi mi ɔ, nile ngɛ mi kaa mɛ nitsɛmɛ a maa to huzu ha a he ngɛ a sibi a he pɛtɛmi, a nya he fiɔmi, aloo mɛ pɛ nɛ a maa hi he ko ɔ he. (Abɛ 22:3) Ke Kristofo no ko hia blɔ kɛ ya tsu ní ngɛ he ko, aloo e kɛ nɔ ko nɛ e slo e bɔ su ngɛ ní tsue ɔ, eko ɔ, lɔ ɔ hu ma nyɛ ma ha nɛ e kɛ ajuama bɔmi he ka nɛ kpe. (Abɛ 2:10-12, 16) Ke o ya je si fɔfɔɛ nɛ ɔmɛ eko mi ɔ, mo ha nɛ a le kaa o ji Yehowa Odasefo no, mo ha nɛ bu nɛ hi o he, nɛ o kai kaa ke o jeɔ suɔmi nɛ hiɔ nyumu kɛ yo a kpɛti ɔ kpo kɛ tsɔɔ nɔ ko ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ maa ngɔ oslaa kɛ ba. Jehanɛ hu ɔ, eko ɔ, ke wa hao, nɛ wa gbɔjɔ ɔ, lɔ ɔ hu ma nyɛ maa pee ka. Ngɛ si fɔfɔɛ nɛ ɔ mi ɔ, eko ɔ, wa maa hia nɔ ko nɛ e ma ha nɛ waa nu he kaa wa he hia. Eko ɔ, wa maa hia bua womi wawɛɛ, nɛ enɛ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ waa ngmɛ nɔ fɛɛ nɔ ko kɛkɛ blɔ kaa e wo wa bua. Ke o ya je si fɔfɔɛ nɛ ɔ mi ɔ, mo hla yemi kɛ buami ngɛ Yehowa kɛ e we bi a ngɔ konɛ o ko ngmɛ blɔ nɛ nɔ́ ko nɛ ha nɛ kunimi yemi jlasi ɔ nɛ bɔ mo.​—Kane La 34:18; Abɛ 13:20.

6. Ke wa ngɛ hɛja jemi níhi hlae ɔ, mɛni e sa nɛ e hi wa juɛmi mi?

⁶ Loko wa ma nyɛ maa gbe akɔnɔ yayahi ɔ, ja wa kua hɛja jemi nɛ je mi bami yaya ngɛ mi. Hɛja jemi nɛ e pɔ he mwɔnɛ ɔ ngɛ kaa bɔ nɛ Sodom kɛ Gomora bi ɔmɛ pee a ní ha a. (Jud 7) Nihi nɛ a peeɔ sinihi nɛ a kɛ jeɔ hɛja a tsɔɔ mɛ nitsɛmɛ a susumi ngɛ je mi bami he. A haa nɛ ajuama bɔmi peeɔ kaa nɔ́ ko nɛ tɔmi be he nɛ yi nɔ awi. Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ wa ha nɛ wa hɛ nɛ hi wa he nɔ be fɛɛ be, konɛ wa ko kplɛɛ nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ je ɔ kɛ jeɔ e hɛja a nɔ. E sa nɛ waa hla hɛja jemihi nɛ be  hae nɛ wa je wa hɛ ngɛ kunimi yemi jlasi nɛ ji wami ɔ nɔ.​—Abɛ 4:23.

7. Mɛni nyagbahi nɛ eko ɔ, waa kɛ maa kpe ngɛ Kristofohi asafo ɔ mi?

⁷ Wɔ tsuo wa bua jɔɔ kaa wa piɛɛ Kristofohi asafo ɔ he. Mawu Munyu ɔ nɛ wa kaseɔ ngɛ wa kpe ɔmɛ a sisi, kɛ suɔmi mi nɛ wa jeɔ kɛ yeɔ bua wa sibi ɔ haa nɛ waa kɛ wa juɛmi maa kunimi yemi jlasi nɛ ngɛ wa hɛ mi ɔ nɔ. Se be komɛ ɔ, wa nui wa sibi sisi, nɛ enɛ ɔ ma nyɛ ma puɛ tue mi jɔmi nɛ ngɛ asafo ɔ mi ɔ. Ke wa nyɛ we nɛ wa tsu nyagba nɛ ɔmɛ a he ní ɔ, e ma nyɛ ma ha nɛ nihi nɛ a hɛɛ a sibi a he abofu ngɛ a mi.​—Kane 1 Petro 3:8, 9.

8, 9. (a) Mɛni suhi nɛ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa nine nɛ su kunimi yemi jlasi ɔ nɔ? (b) Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa ha nɛ tue mi jɔmi nɛ hi waa kɛ wa nyɛmimɛ Kristofohi wa kpɛti?

⁸ Kɛ wa ma plɛ kɛ je nihi a he abofu ngɛ wa mi ha kɛɛ konɛ kunimi yemi jlasi ɔ nɛ ko bɔ wɔ? Paulo wo Kolose bi ɔmɛ he wami ke: “Enɛ ɔ he ɔ, akɛnɛ nyɛ ji nihi nɛ Mawu hla, nɛ nyɛ ngɛ klɔuklɔu nɛ a suɔ nyɛ he je ɔ, nyɛɛ wo mi mi sami nɛ mi kuɔ, mi mi jɔmi, he si bami, he jɔmi, kɛ tsui si tomi. Ke nɔ ko ngɛ nɔ́ ko nɛ e maa da nɔ kɛ tu munyu kɛ si nɔ kpa ko po ɔ, nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛ ná nyɛ sibi a he tsui nɛ nyɛɛ ngɔ kɛ pa nyɛ sibi faa. Kaa bɔ nɛ Yehowa ngɔ kɛ pa nyɛ faa a, e sa nɛ nyɛ hu nyɛɛ pee jã nɔuu. Ngɛ ní nɛ ɔmɛ tsuo a se ɔ, nyɛɛ wo suɔmi, ejakaa e haa nɛ kake peemi nɛ ye mluku baa.”​—Kol. 3:12-14.

⁹ Suɔmi kɛ kpakpa peemi ma nyɛ maa ye bua konɛ waa ngɔ wa sibi a he tɔmihi kɛ pa mɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke wa nyɛmi Kristofo no ko de nɔ́ ko aloo e pee nɔ́ ko nɛ gba wa nya a, wa ma nyɛ ma susu be ko nɛ wɔ hu wa tu munyu aloo wa pee nɔ́ ko kɛ si nɔ ko ɔ he. Ke wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi je suɔmi mi nɛ a kɛ wa he yayami pa wɔ ɔ, anɛ wa bua jɔɛ lo? (Kane Fiɛlɔ 7:21, 22.) Wa bua jɔɔ wawɛɛ, titli ɔ, akɛnɛ Kristo kpakpa peemi ɔ ha nɛ kake peemi ngɛ wa kpɛti kaa anɔkuale sɔmɔli ɔ he je. (Kol. 3:15) Wɔ tsuo wa suɔ Mawu kake, wa fiɛɛɔ sɛ gbi kake, nɛ nyagbahi fuu nɛ waa kɛ kpeeɔ ɔ hu sɔ. Ke wa je mi mi himi kɛ suɔmi mi nɛ waa kɛ wa sibi a he yayami pa mɛ ɔ, lɔ ɔ yeɔ bua nɛ kake peemi hiɔ Kristofohi asafo ɔ mi, nɛ waa kɛ wa juɛmi maa kunimi yemi jlasi ɔ nɔ.

10, 11. (a) Mɛni he je nɛ oslaa ngɛ he kaa wa maa je hunga a? (b) Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ hunga jemi ko ha nɛ wa hiɔwo ɔ nɛ bɔ wɔ?

¹⁰ Nɔ hyɛmi níhi nɛ a ji kɔkɔ bɔmi nɛ a ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ kaiɔ wɔ kaa hunga jemi ma nyɛ ma ha nɛ kunimi yemi jlasi ɔ nɛ bɔ wɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Kain je e nyɛmi Habel hunga nɛ e gbe lɛ. Kora, Datan, kɛ Abiram je Mose hunga nɛ a te si kɛ wo lɛ. Jehanɛ hu ɔ, David kunimi yemi ɔ ha nɛ Matsɛ Saul je hunga, nɛ e ka kaa e maa gbe lɛ. E be nyakpɛ kaa Mawu Munyu ɔ de ke: “He fɛɛ he nɛ hunga jemi kɛ pɛ ngɛ ɔ, lejɛ ɔ nɛ basabasa peemi kɛ nɔ́ yayami fɛɛ nɔ́ yayami hu maa hi.”​—Yak. 3:16.

¹¹ Ke wa bɔ mɔde nɛ wa ná suɔmi kɛ mi mi sami ɔ, e he maa wa kaa wa maa je nɔ ko hunga. Mawu Munyu ɔ de ke: “Suɔmi toɔ e tsui si, nɛ e mi mi hi. Suɔmi ji hunga.” (1 Kor. 13:4) Bɔ nɛ pee nɛ hunga jemi ko he si ngɛ wa tsui mi ɔ, e sa nɛ waa bɔ mɔde nɛ waa na níhi kaa bɔ nɛ Mawu naa lɛ ɔ, nɛ waa na kaa wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yi ɔmɛ hu piɛɛ nɔmlɔ tso kake nɛ ji Kristofohi asafo ɔ he. Enɛ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa maa nu he ha wa sibi, nɛ lɔ ɔ kɛ Baiblo ɔ mi munyu nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ ma kpa gbi: “Ke a wo nɔmlɔ tso ɔ he nɔ́ kake hɛ mi nyami ɔ, nɔmlɔ tso ɔ he ní kpa amɛ tsuo kɛ lɛ nyaa.” (1 Kor. 12:16-18, 26) Enɛ ɔ he ɔ, ke wa nyɛmi ko ná he blɔ ko ɔ, e sɛ nɛ waa je hunga, mohu ɔ, e sa nɛ waa kɛ lɛ nɛ nya. Mo susu Matsɛ Saul binyumu Yonatan he nɛ o hyɛ. Benɛ a hla David kaa nɔ nɛ maa ye matsɛ ɔ, Yonatan ji David hunga. Mohu ɔ, e wo David he wami. (1 Sam. 23: 16-18) Anɛ wa ma nyɛ ma je mi mi himi kɛ suɔmi kpo kaa bɔ nɛ Yonatan pee ɔ lo?

12. Mɛni ga womi nɛ ngɛ Ngmami ɔ mi nɛ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa nine nɛ su kunimi yemi jlasi ɔ nɔ kaa weku?

¹² Ke weku ko kɛ Baiblo mi sisi tomi mlaahi tsuɔ ní ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ tue mi jɔmi kɛ bua jɔmi nɛ hi a kpɛti, nɛ e maa ye bua mɛ konɛ a nine nɛ su kunimi yemi jlasi ɔ nɔ. Mɛni ga womi nɛ daa si ngɛ Ngmami ɔ nɔ Paulo kɛ ha Kristofohi a wekuhi nɛ ngɛ Kolose ɔ? E de ke: “Nyɛ yigbayi, nyɛɛ ba nyɛ he si kɛ ha nyɛ hunomɛ kaa bɔ nɛ e sa ngɛ Nyɔmtsɛ ɔ mi ɔ. Nyɛ hunomɛ, nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛɛ suɔ nyɛ yi ɔmɛ nɛ nyɛ mi mi nɛ ko fu mɛ wawɛɛ. Nyɛ bimɛ, nyɛɛ bu nyɛ fɔli ɔmɛ tue ngɛ nɔ́ fɛɛ nɔ́ mi, ejakaa enɛ ɔ saa Nyɔmtsɛ ɔ hɛ mi saminya. Nyɛ tsɛmɛ, nyɛ ko hi nyɛ bimɛ ɔmɛ a mi mi la woe, konɛ a kɔni mi nɛ ko jɔ̃.” (Kol. 3:18-21) Atsinyɛ jemi ko be he kaa ke hunomɛ, yigbayihi, kɛ bimɛ ngɔ Paulo ga womi ɔ kɛ tsu ní ɔ, a ma ná he se.

13. Mɛni nyɛmiyo ko nɛ e huno be asafo ɔ mi ɔ ma nyɛ maa pee konɛ e ye bua e huno ɔ nɛ e ba na anɔkuale ɔ?

¹³ Ke o ji yogbayo nɛ e huno be asafo ɔ mi, nɛ o susuɔ kaa e kɛ mo hí si saminya a hu nɛɛ? Ke o kɛ lɛ sãa nya ngɛ e ní peepeehi a he ɔ, anɛ lɔ ɔ ma ha nɛ e tsake lo? Ke o nyɛ nɛ o ha nɛ e pee nɔ́ nɛ o suɔ po ɔ, anɛ lɔ ɔ ma  ha nɛ e ba na anɔkuale ɔ lo? Tsa pi be fɛɛ be. Se ke o je bumi kpo kɛ tsɔɔ o huno ɔ kaa weku ɔ yi ɔ, o ma nyɛ maa ye bua nɛ tue mi jɔmi nɛ hi weku ɔ mi, o ma je Yehowa yi, nɛ o ma nyɛ ma ha nɛ o huno ɔ nɛ ba na anɔkuale ɔ, nɛ nyɛ tsuo nyɛ nine maa su kunimi yemi jlasi ɔ nɔ.​—Kane 1 Petro 3:1, 2.

14. Ke huno ko nɛ e ji Kristofo no ɔ yo be asafo ɔ mi ɔ, mɛni e sa nɛ e pee konɛ e yo ɔ nɛ ná bumi kɛ ha lɛ?

¹⁴ Ke o ji huno nɛ e yo be asafo ɔ mi, nɛ o susuɔ kaa o yo ɔ bui mo hu nɛɛ? Ke o kpaa ngmlaa kɛ woɔ e yi konɛ e le kaa mo ji tsɛ ngɛ we ɔ mi ɔ, anɛ lɔ ɔ ma ha nɛ e ná bumi kɛ ha mo lo? Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e be hie jã! Mawu suɔ kaa o kase Yesu konɛ o je suɔmi kpo kaa weku yi. (Efe. 5:23) Yesu je suɔmi kpo, nɛ e to e tsui si kaa asafo ɔ yi. (Luka 9:46-48) Ke huno ko kase Yesu ɔ, e ma nyɛ maa ye bua e yo ɔ konɛ e ba na anɔkuale ɔ.

15. Kɛ Kristofo no ko ma plɛ kɛ je suɔmi kpo kɛ ha e yo ha kɛɛ?

¹⁵ Yehowa de hunomɛ ke: “Nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛɛ suɔ nyɛ yi ɔmɛ nɛ nyɛ mi mi nɛ ko fu mɛ wawɛɛ.” (Kol. 3:19) Huno nɛ e suɔ e yo ɔ bɔɔ mɔde kaa ke e yo ɔ ngɛ e juɛmi tsɔɔe ɔ, e maa bu lɛ tue, nɛ e haa nɛ e yo ɔ naa kaa nɔ́ nɛ e ngɛ dee ɔ he hia lɛ. (1 Pet. 3:7) E ngɛ mi kaa pi be tsuaa be nɛ e maa pee nɔ́ nɛ e yo ɔ de ɔ mohu lɛɛ, se behi fuu ɔ, ke e bu e yo ɔ tue ɔ, lɔ ɔ haa nɛ e peeɔ juɛmi nɛ da. (Abɛ 15:22) Huno nɛ ngɛ suɔmi ɔ bɔɔ mɔde kaa e maa pee níhi nɛ ma ha nɛ e yo ɔ nɛ ná bumi kɛ ha lɛ, se pi nɛ e maa nyɛ e yo ɔ nɔ. Ke huno ko suɔ e yo kɛ e bimɛ ɔ, e he be wae ha weku ɔ kaa a kɛ bua jɔmi ma sɔmɔ Yehowa, nɛ a nine maa su kunimi yemi jlasi nɛ ji wami ɔ nɔ.

16, 17. Mɛni nihewi kɛ yihewi ma nyɛ maa pee konɛ a fɔli ɔmɛ a ní peepee ko gba a nya tsɔ?

¹⁶ Ke o ji niheyo loo yiheyo, nɛ o susuɔ kaa o fɔli nɛ a ji Kristofohi ɔ nui mo sisi, aloo a ngɛ o nɔ nyɛe hu nɛɛ? Ke enɛ ɔ gbaa o nya a, eko ɔ, e ma ha nɛ o ma susu kaa Yehowa sɔmɔmi ha we nɔ bua jɔmi. Se ke nyagba nɛ ɔ he je ɔ, o kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ, pee se ɔ, o ma ba yɔse kaa nɔ ko be nɛ e susuɔ o he wawɛɛ pe o fɔli nɛ a yeɔ Mawu gbeye, kɛ nihi nɛ a ngɛ o we asafo ɔ mi ɔ.

¹⁷ Ke o fɔli gbla we o tue hyɛ ɔ, anɛ lɔ ɔ be hae nɛ o susu kaa a sume mo lo? (Heb. 12:8) Se eko ɔ, blɔ nɔ nɛ o fɔli guɔ kɛ tsɔseɔ mo ɔ ji nɔ́ nɛ o bua jɔɛ he. Ko susu blɔ nɔ nɛ a guɔ kɛ tsɔseɔ mo ɔ he, mohu ɔ, moo bɔ mɔde nɛ o le nɔ́ he je nɛ eko ɔ, a ngɛ jã pee. Enɛ ɔ he ɔ, moo to o tsui si nɛ o bɔ mɔde kaa o be hae nɛ munyuhi nɛ a tuɔ kɛ siɔ mo ɔ nɛ ha nɛ o mi mi nɛ fu. Mawu Munyu ɔ de ke: ‘Nɔ nɛ tu we munyu puu ɔ, juɛmitsɛ ji lɛ. Nɔ nɛ hɛ mi ka si ɔ, toɔ e tsui si.’ (Abɛ 17:27) Mo kɛ pee oti ngɛ o hɛ mi kaa o ma ha nɛ o hɛ nɛ kã si konɛ o nyɛ nɛ o to o tsui si ke a ngɛ mo ga woe ɔ, nɛ o ná he se pe nɛ o ma ha nɛ blɔ nɔ nɛ a gu kɛ wo mo ga a nɛ hao mo tsɔ. (Abɛ 1:8) Ke nɔ ko ngɛ fɔli nɛ a suɔ Yehowa a, a jɔɔ lɛ wawɛɛ. Atsinyɛ jemi ko be he kaa a maa suɔ kaa a ye bua mo konɛ o nine nɛ su kunimi yemi jlasi ɔ nɔ.

18. Mɛni he je nɛ o fia o pɛɛ si kaa o kɛ o juɛmi maa ma hiɔwo ɔ nɔ ɔ?

¹⁸ Wa ma ná wami nɛ ngɛ daa ngɛ hiɔwe jio, wa maa hi si kɛ ya neneene ngɛ paradeiso zugba a nɔ jio, wɔ tsuo wa ma nyɛ maa hyɛ hiɔwo nɛ wa ma ná a blɔ kɛ bua jɔmi. Enɛ ɔ ji si womi nɛ je wa Bɔlɔ ɔ nitsɛ ngɔ, nɛ e maa ba mi kokooko. Benɛ Mawu ngɛ Paradeiso zugba a he munyu tue ɔ, e de ke: ‘Zugba a tsuo maa le Yehowa.’ (Yes. 11:9) Jamɛ a be ɔ, Mawu maa tsɔɔ nɔ tsuaa nɔ nɛ ngɛ zugba a nɔ ɔ ní. Enɛ ɔ ji hiɔwo ko nɛ e sa nɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ e bɔ he mɔde konɛ e nine nɛ su nɔ. Enɛ ɔ he ɔ, yaa nɔ nɛ o ngɔ o juɛmi kɛ ma Yehowa si womi ɔ nɔ, nɛ o ko ha nɛ nɔ́ ko nɛ ha nɛ kunimi yemi jlasi ɔ nɛ bɔ mo!