DIT is ’n bekende gesegde onder mense in Oos-Afrika, en dit weerspieël ongetwyfeld die mening van baie mense regoor die wêreld. Is dit hoe jy daaroor voel om geld by ’n vriend of êrens anders te leen? Is dit ’n goeie idee, al lyk dit soms raadsaam? Watter gevare en slaggate is daaraan verbonde om geld te leen?

Nog ’n Swahili-gesegde dring deur tot die kern van die saak. Dit sê: “Om te leen en uit te leen, bederf ’n vriendskap.” Ja, skuld kan vriendskappe en verhoudings in gevaar stel. Selfs met die beste planne en suiwerste bedoelings verloop dinge nie altyd volgens verwagting nie. Byvoorbeeld, as die vasgestelde terugbetalings met verloop van tyd nie gedoen word nie, sal die uitlener dalk vies raak. Gegriefdheid kan ontstaan, en die verhouding tussen die uitlener en die lener—en selfs tussen hulle families—kan gespanne raak. Aangesien lenings ’n potensiële bron van wrywing is, sal dit goed wees om dit as die laaste uitweg te beskou eerder as ’n maklike oplossing vir geldprobleme.

Om geld te leen, kan ook ’n persoon se verhouding met God in gevaar stel. Hoe so? Om maar een ding te noem, die Bybel sê dat iemand wat willens en wetens weier om sy skuld terug te betaal, goddeloos is (Psalm 37:21). Dit sê ook uitdruklik: “Die lener is ’n kneg van die man wat uitleen” (Spreuke 22:7). Die lener moet besef dat hy onder verpligting is aan die uitlener totdat die geld terugbetaal is. Nog ’n gesegde in Afrika is baie waar: “As jy ’n man se bene leen, moet jy gaan waar hy jou neem.” Die gedagte is dat iemand wat groot skuld het, nie meer vry is om te doen wat hy wil nie.

Om terug te betaal wat ’n mens skuld, moet dus beslis voorkeur gegee word. Andersins sal probleme waarskynlik ontstaan. Toenemende skuld kan tot groot bekommernis lei, asook slapelose nagte, uitputting weens te veel werk, rusies tussen huweliksmaats en selfs tot gesinsverbrokkeling, om nie eens te praat van moontlike regsake of tronkstraf nie. Daar is wysheid in die woorde van Romeine 13:8: “Julle moet niemand enigiets verskuldig wees nie, behalwe om mekaar lief te hê.”

In die lig van die voorgenoemde punte is dit goed om versigtig te wees wanneer dit kom by die leen van geld. Dit is verstandig om te vra: Is dit werklik nodig om geld te leen? Is dit nodig sodat jy jou bron van inkomste kan beskerm om vir jou gesin te sorg? Of is daar ’n mate van gierigheid daarby betrokke, dalk ’n begeerte om bo jou inkomste te lewe? In die meeste gevalle is dit beter om met minder klaar te kom as om jou onder verpligting te plaas deur geld te leen.

Daar kan natuurlik uitsonderings wees, soos wanneer ’n noodgeval ontstaan en dit lyk of daar geen ander uitweg is nie. Maar as ’n persoon besluit om geld te leen, moet hy toon dat hy beginselvas is. Hoe kan dit gedoen word?

Moet eerstens nooit misbruik maak van iemand net omdat dit lyk asof hy of sy beter daaraan toe is as ander nie. Ons moenie voel dat ’n persoon wat skynbaar welaf is, dit aan ons verskuldig is om ons finansieel te help nie. Ons moet ook nie voel dat ons vry is van die sedelike verpligting om met eerlike bedoelings teenoor so iemand op te tree nie. Moenie afgunstig wees op diegene wat blykbaar finansiële sekuriteit geniet nie.—Spreuke 28:22.

Maak dan seker dat jy terugbetaal wat jy geleen het, en doen dit stiptelik. As die uitlener nie ’n spesifieke rooster vir terugbetaling vasstel nie, moet jy dit doen en daarby bly. Dit is raadsaam om julle ooreenkoms op skrif te stel om enige misverstande te vermy (Jeremia 32:9, 10). Indien moontlik, gaan gee wat jy geleen het, self aan die uitlener terug sodat jy hom persoonlik kan bedank. Wanneer jy pligsgetrou terugbetaal wat jy geleen het, bou dit goeie verhoudings. Jesus het in sy Bergpredikasie gesê: “Laat julle woord Ja eenvoudig Ja beteken, julle Nee, Nee” (Matteus 5:37). Hou ook altyd die Gulde Reël in gedagte: “Alles wat julle dan wil hê dat die mense aan julle moet doen, moet julle ook net so aan hulle doen.”—Matteus 7:12.

Die Bybel bevat ’n eenvoudige teenmiddel teen die drang om geld te leen. Dit sê: “Dit is ongetwyfeld ’n middel tot groot gewin, hierdie godvrugtige toegewydheid tesame met vergenoegdheid” (1 Timoteus 6:6). Met ander woorde, om tevrede te wees met wat jy het, is die beste manier om die droewige gevolge van geldlenery vry te spring. Dit is egter nie maklik om vergenoeg te wees in vandag se wêreld van onmiddellike bevrediging nie. Daarom is “godvrugtige toegewydheid” belangrik. Hoe so?

Neem ’n Christenegpaar in Asië as voorbeeld. Toe hulle jonger was, het hulle mense bewonder wat hulle eie huis kon bekostig. Hulle het dus besluit om hulle spaargeld te gebruik en geld by die bank en familie te leen om ’n huis te koop. Maar hulle het kort voor lank die druk van hoë maandelikse paaiemente begin ervaar. Hulle het meer sekulêre werk begin doen en gevolglik langer ure gewerk, wat hulle nie veel tyd vir hulle kinders gelaat het nie. “Die stres, pyn en gebrek aan slaap het soos ’n rots op my kop gevoel. Dit het gevoel asof ek versmoor”, het die man gesê.

Later het hulle gedink aan die woorde van 1 Timoteus 6:6 en besluit dat dit die beste sou wees om die huis te verkoop. Dit het twee jaar geneem voordat hulle heeltemal ontslae was van hulle finansiële las. Wat het hierdie egpaar uit hulle ondervinding geleer? “Dit is ’n beskerming om ’n geestelike beskouing van materiële dinge te hê”, het hulle gesê.

Die Swahili-gesegde wat aan die begin van die artikel gemeld word, is welbekend. En tog het dit mense nie verhinder om te leen nie. In die lig van die bogenoemde Bybelbeginsels is dit dus verstandig om ernstig na te dink oor die vraag: Moet ek geld leen?