Tɛla kɔ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ zʋ

Tɛla kɔ Ndwokɔ mɔɔ bɛhyɩhyɛ

Sean Gladwell/Moment via Getty Images

BƆHƆ́ ƆZƲLƆ BƆWƖƐNƖ!

Kakɛ Mɔɔ Aɣanɩ Azʋlɔtʋ Bɔwɔ Wɔ Kʋnɛ Nwʋ Nɩ Bʋ 2 Trillion Dɔla—Mɩnla Yɛ Bayɩbʋlʋ Yɩ Kã a?

Kakɛ Mɔɔ Aɣanɩ Azʋlɔtʋ Bɔwɔ Wɔ Kʋnɛ Nwʋ Nɩ Bʋ 2 Trillion Dɔla—Mɩnla Yɛ Bayɩbʋlʋ Yɩ Kã a?

 Wɔ 2022 nɩ, iluwa Russia nɩɩ Ukraine bɔ kʋnɛ yɩ titili ti, oyuwadɩ aɣanɩ azʋlɔtʋ wɔlɩ kakɛ kezile paa ma idwuli 2.24 trillion dɔla. Wɔ April 2023 nɩ, Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) valɩ amanɩyɛwɔlɛ be ɣalɩ kɛɛ, wɔ 2022 nu nɩ:

  •   Kakɛ mɔɔ Europe bɔwɔ wɔ kʋnɛ nwʋ “hɔ sʋlɔ yaalɛ nu nkyɛmi 13 wɔ ɔzɔ ɔlʋbɔ yi nu. Eyi kile kɛɛ ɔzʋmɩ 1991 mɔɔ ɩba nɩ, bɔlɔ́bɔlɩ kakɛ wɔ kʋnɛ nu zɔ kyɩ̃.”

  •   “Kakɛ mɔɔ Russia bɔ nɩ…hɔ yɩ anyunu yaalɛ nu nkyɛmi 9.2. Sɛ ɛyɩɩ manlɩ mɔɔ bedi ozukua paa, nɩ Russia yɛ bɔtɔ zʋlɔ anlu a. Naasʋ̃ iluwa eyi ti sikalɛ yɩ bɔtɔ ɔzʋlɔ asã.”

  •   United States yɛ bɔbɔ kakɛ wɔ kʋnɛ nwʋ paa a, “bɔhɔ bɛ anyunu yaalɛ nu nkyɛmi 39 wɔ kakɛ mɔɔ bɔbɔ wɔ kʋnɛ nwʋ nɩ.”

 Dr. Nan Tian mɔɔ ɩdɩ ɛhɛlɛlɛvʋlɔ ɩma SIPRI hanlɩ kɛɛ, “Oyuwadɩ munwala kʋnɛ nwʋ kakɛ mɔɔ ɩkɔɔ sʋlɔ nɩ di dasɩlɛ kɛɛ yɛda oyuwadɩ be mɔɔ banɩwɔlɛ íni numɔ donwuu nu.”

 Bayɩbʋlʋ yɩ hanlɩ kezimɔ adumivʋlɔ kodwodwu kediyiadiyia bɔ nwʋ nnɛ nɩɩ ɔhʋanɩ ɔkʋ̃ pɛ la mɔɔ yekoluwa zʋ yekenyia azʋ̃nudwolɩyɛ nwʋ odwokɔ dianlɩ ɛkɛnɩ.

Bɛhanlɩ kʋnɛ sʋ̃maa mɔɔ ɩkɔlɩɩ zʋ nɩ nwʋ odwokɔ bedianlɩ ɛkɛ

  •   Bayɩbʋlʋ fʋlɔ mmɩlɩ mɔ yɛda numɔ sikalɛ yɩ kɛɛ “awielɩyɛ mmɩlɩ.”Danɩyɛlɩ 8:19.

  •   Danɩyɛlɩ buuku yɩ hanlɩ kɛɛ wɔ ɔzɔ mmɩlɩ yɩ nu nɩ, sa oyuwadɩ adumivʋlɔ twodwu tiyiadiyia bɔ nwʋ. Ɔzɔ oyuwadɩ adumivʋlɔ nɩ “kebinyiabinyia” anzɛnyɩɩ bɔkɔhʋ̃ bekediyia bɔ nwʋ bɔ nwʋ bɛkɛva bɛkɛbɩbɛ tumililɛ. Ɔzɔ ebinyiabinyianlɛ nɩ kɛma bɛkɛzɩkɛ “anwʋnyia” anzɛnyɩɩ ozukua sʋ̃maa.—Danɩyɛlɩ 11:40, 42, 43.

 Sɛ ɛpɛ kɛɛ osuma ɔzɔ Bayɩbʋlʋ nu nkɔmɩhyɛ mɔɔ ɩyɛ asibɔnwʋ nɩ nwʋ dɩyɛ a, mɛyɩ kila vidiyo mɔɔ ise Nkɔmɩhyɛlɛ Mɔɔ Ɩɣa Numɔ—Danɩyɛlɩ Yi Ti 11.

Kezimɔ yekenyia azʋ̃nudwolɩyɛ baaba

  •   Bayɩbʋlʋ kã kɛɛ Nyamɩnlɩ kɛyɩ enii yɩ aɣanɩ wɔ kɛnɩ. Ɩkã kɛɛ “ɩkɛva bulombunlililɛ be ɩkɛɣa. Bɛlɛ́sɩkɛ yɩ bulombunlililɛ nɩ kyɩ̃, na ɩlɔ́kɔ ikeli manlɩ fʋlɔ bela yɩ sa nu. Ikowuwu bulombunlililɛ azʋlɔtʋ eyi munwala ma ɩkɛzɩkɛ, na mɛyɩ nkʋ̃ la yɛ ikegyina a.”—Danɩyɛlɩ 2:44.

  •   Gyehova a Nyamɩnlɩ bɛayɛ debe mɔɔ enii lɔ́kʋla kɛyɛ, mɛyɩ yɛ lɛ kɛɛ ɩkɛva azʋ̃nudwolɩyɛ baaba mɔɔ ɩkɔwʋwa kɛnɩ daabaa ɩkɛɣa. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ a? Yɩ sʋlɔ Bulombunlililɛ yɩ nɩ kɛyɩ nninyeni mɔɔ bɛfa bɔkʋ̃ wɔ kɛnɩ na ɩkɛva basabasayɛlɛ ɩkɛɣa awielɩyɛ.—Ndwomi 46:8, 9.

 Sɛ ɛpɛ kɛɛ ɔnwʋ mɔɔ Nyamɩnlɩ yɩ Bulombunlililɛ nɩ kɛyɛ a, mɛyɩ kɩnga odwokɔ mɔɔ ise “‘Asomdwoe Bebu So’ Wɔ Onyankopɔn Ahenni No Mu.

a Gyehova dɩ Nyamɩnlɩ yɩzayɩ yi dima.—Ndwomi 83:18.