1, 2. а) Элчи Павелдиҥ ӧйинде јаткан улустыҥ куучыны, нениҥ учун кулданыш ла јайым керегинде болгон? б) Павелдиҥ бичигениле болзо, улуска чын јайымды кем берер аргалу?

РИМНИҤ империязыныҥ улузы бойыныҥ јасактарыла, јаргызыныҥ системазыла, јайымыла оморкоп туратан. Олордыҥ ортозында баштапкы чактыҥ христиандары јаткан. Је бу империя кулдардыҥ шылтузынаҥ улам улу ийде-кӱчтӱ болуп калган. Кандый да ӧйдӧ кулдардыҥ тоозы бастыра империяныҥ улузыныҥ ӱчинчи бӧлӱги болгон. Оныҥ учун тегин улустыҥ, ол тоодо христиандардыҥ, куучыны кулданыш ла јайым керегинде болотон.

² Элчи Павел бойыныҥ самараларында јайым болоры керегинде кӧп бичиген. Павел, ол ӧйдӧги улус чылап, телекейдиҥ уур-кӱчтериниҥ аайына чыгарга албаданбаган. Оныҥ ордына ол бойы да, ӧскӧ дӧ христиандар, Кудайдыҥ Каандыгы керегинде ле Иисус Христостыҥ сӱрекей баалу тайылгазы  керегинде сӱӱнчилӱ јарды куучындаарга, бастыра ийде-кӱчин берип иштеген. Павел ака-эјелерди чын јайымды Берип турганга баштанзын деп кӱӱнзедип, Коринфтегилерге бичиген экинчи самаразында: «Кайракан — ол Тын, Кайраканныҥ Тыны јӱрген јерде — јайым» — деп, чокум бичип салган (2 Кор. 3:17).

3, 4. а) 2 Коринфтегилерге 3:17-неҥ озо ӱлгерлерде Павел нени бичиген? б) Иегованыҥ берип турган јайымын аларга, нени эдер керек?

³ Павел Коринфтегилерге бичиген самарада Моисейле болгон учуралды база бичиген. Моисейдиҥ јӱзи Синай кырда Иеговала ангел ажыра куучындашканыныҥ кийнинде јаркындалып баштаган. Ол кырдаҥ тӱжӱп келерде, израильтяндар Моисейдиҥ јӱзиниҥ јаркынын кӧрӱп, коркый берерде, Моисей јӱзин кӧжӧгӧлӧ јабып алган (Чыг. 34:29, 30, 33; 2 Кор. 3:7, 13). Павел оноҥ ары јартаган: «Је кижи Кайраканга баштанып турганда, кӧжӧгӧ алылып јат» (2 Кор. 3:16). Бу сӧстӧр нени темдектейт?

⁴ Ӧткӧн јӧрмӧлдӧ токтоду јок јайым јӱк ле Јайаачы Иеговада бар деп шӱӱжип кӧргӧнис. Оныҥ учун кайда «Кайраканныҥ [Иегованыҥ] Тыны» анда јайым болот. Је бу јайымды аларга, Павелдиҥ сӧстӧриле болзо, Иеговага баштанар керек, ӧскӧртӧ айтса, оныла јууктада најылажар керек. Чӧлдӧ јӱрген израильтяндар Иеговала најылажарыныҥ ордына бойыныҥ кӧрӱмиле башкарынган. Олордыҥ сагыжы ла јӱреги, сӱрлеп айтса, кӧжӧгӧлӧ јабык болгон. Олор Египеттиҥ кулданыжынаҥ јайымдала берерде, јаҥыс ла бойыныҥ кӱӱн-табын бӱдӱрерге сананган (Евр. 3:8—10).

5. а) Иегованыҥ тыны биске кандый јайым берет? б) Кижи тӱрмеде де отурза, јайым артар аргалу деп, бис кайдаҥ билип јадыс? в) Биске кандый сурактарды шӱӱп кӧрӧр керек?

⁵ Је Иегованыҥ тыны берип турган јайым, кемниҥ-кемниҥ кулданыжынаҥ јайымдалганынаҥ канча катапка артык. Иегованыҥ тыны берип турган јайымга кижи бойы качан да једип болбос. Бу јайым бисти кинчектиҥ ле ӧлӱмниҥ, анайда ок чӱм-јаҥдарла колбулу тӧгӱн кудай јаҥныҥ кулданыжынаҥ јайымдап јат (Рим. 6:23; 8:2). Кудайдыҥ тыны берген јайым кандый јакшы! Андый јайымды алган кижи тӱрмеде де, кулданышта да болзо, јайым артат (Баш. 39:20—23). Темдектезе, Нанси Юэн эједе ле Харольд Кинг акада андый јайым болгон. Олор Кудайга бӱткени учун тӱрмеде кӧп јылдарга отурган. Олордыҥ интервьюлерин бистиҥ интернет-телевидениенеҥ кӧрӱгер. Бис јайымысты баалап турганысты канайып кӧргӱзерис? Јайымысты ойгор тузаланарга нени эдер керек?

6. Израильтяндардыҥ быйанзак эмези недеҥ кӧрӱнген?

⁶ Слерге кем-кем баалу сый эткен деп сананып ийзеер. Слер оны баалап турзагар, сыйлаган кижиге быйанду болорыгар. Иегова израильтяндарды Египеттиҥ кулданыжынаҥ јайымдап ийерде, олор бу јайымды баалабаган. Јайымдалганынаҥ бери канча да ай ӧдӧ берерде, олор Египетте јиген курсагына санап, Иегованыҥ берген курсагына комудап баштаган. Керек дезе, ойто кайра Египетке барар кӱӱндӱ болгон. Ондогы курсак: балык, огурчын, арбуз, согоно, чеснок чындык Иегова Кудайга јайым бажырарынаҥ артык боло берерде, Иегова олорго коркышту тыҥ ачынган (Тоол. 11:5, 6, 10; 14:3, 4). Бу учурал биске јаан ӱредӱ болот.

7. Павел 2 Коринфтегилерге 6:1-де берген јӧбин бойы канайып бӱдӱрген ле бис оноҥ кандый тем алар аргалу?

⁷ Иегова Иисус Христос ажыра јайым берген. Элчи Павел христиандарды бу јайым учун быйанду болзын деп кӱӱнзеткен. (2 Коринфтегилерге 6:1 кычырыгар.) Ӧлӱмниҥ ле кинчектиҥ кулы болгонынаҥ улам, Павелдиҥ тыҥ кыйналганын сананып ийзеер. Андый да болзо ол: «Кудайымга алкыш-быйаным, Ол мыны Иисус Христос Кайраканыс ажыра эткен» — деп, нениҥ учун айткан? Нениҥ учун дезе «Христос Иисус ажыра јӱрӱм берип турган Тынныҥ јасагы» олорды «кинчектиҥ ле ӧлӱмниҥ јасагынаҥ јайымдаган» деп, ака-эјелерге јартап берген (Рим. 7:24, 25; 8:2). Бис, Павел чилеп, Иегова бисти кинчектиҥ ле ӧлӱмниҥ кулданыжынаҥ јайымдаган деп, качан  да ундыбас учурлу. Бу толынты биске Кудайга ару уйатту, сӱӱнип иштеер арга берет (Сар. 40:8).

8, 9. а) Элчи Петр јайымысты канайып тузаланары јанынаҥ нени озодоҥ айткан? б) Кижи бойыныҥ јайымын канайып јастыра тузаланардаҥ айабас?

⁸ Иегованыҥ берген баалу јайымы учун јаҥыс ла быйанду болор керек эмес, је оны качан да јастыра тузаланбас керек. Элчи Петр христиандарга бойыныҥ јайымын кинчектӱ кӱӱнин бӱдӱрерге тузаланбазын деп, озодоҥ айдып койгон. (1 Петр 2:16 кычырыгар.) Бу сӧстӧр чӧлдӧ јӱрген израильтяндардыҥ учуралын эске алындырат. Је бӱгӱнги кӱнде бу сӧстӧр оноҥ тыҥ керектӱ болордоҥ айабас. Не дезе Сатана ла ого багынган телекей: нени кийерине, кандый тыш-бӱдӱмдӱ болорына, нени јиирине ле нени ичерине, канайып амыраарына јӱзӱн-јӱӱр аргалар берет. Реклама эдип тургандар сӱмелӱ арга тузаланат: экрандагы јараш улустыҥ болужыла бисти кандый бир немени садып аларына бӱдӱндирип ийет. Је чынынча болзо, ол неме биске тыҥ ла керектӱ эмес болот. Мындый тузакка тӱжӱп, јайымысты јастыра тузаланып ийгенисти билбей де каладыс.

⁹ Петрдыҥ сӧстӧри јӱрӱмниҥ ӧскӧ дӧ учуралдарында, темдектезе, ӱредӱни ле ишти талдаарында тузалу болот. Анайып, школдо балдар бастыра кӱчин ӱредӱге берзин ле школдыҥ кийнинеҥ јарлу университеттерге ӱрензин деп кӱӱнзедилет. Кӧп улус балдарды бийик ӱредӱ албаза, иш-јалы бийик иш табып болбос дежип, университеттерде ӱренгендердиҥ иш-јалы тегин ӱредӱлерге ӱренгендердеҥ канча катапка кӧп болот деп айдып јадылар. Мындый талдаш бастыра јӱрӱмге камаанын јетиретен болзо, бийик ӱредӱ јииттерге јакшы арга деп билдирердеҥ айабас. Је јииттерге ле ада-энелерге нени ундыбас керек?

10. Бойыстыҥ уйадысла эдип јаткан талдашта нени ундыбас керек?

¹⁰ Је кем де: бу суракты кажы ла кижи бойы кӧрӧтӧн болордо, талдашты бойымныҥ уйадымла эдерим деп сананардаҥ айабас. Андый кижи Павелдиҥ Коринфтеги христиандарга курсак јанынаҥ бичигенине тайанар болор: «Нениҥ учун мениҥ јайымымды ӧскӧ кижиниҥ санаазы јаргылаар учурлу?» (1 Кор. 10:29). Чын, ӱредӱни ле ишти бис бойыс талдаар аргалу, је бистиҥ јайымыста токтодулар бар ла кандый ла талдаш јакшыга эмезе јаманга экелип јат деп ундыбас керек. Оныҥ учун Павел мынайып бичиген: «Меге ончозын эдерге јараар, је ончозы туза экелбей јат. Меге ончозын эдери јарадылган, је ончозы тыҥыдар арга бербей јат» (1 Кор. 10:23). Айдарда, јӱрӱмде кандый бир талдаш эдип јатсаас, јаҥыс бойыстыҥ уйадысты сананбас керек.

11. Кудай бисти нениҥ учун јайымдаган?

¹¹ Петр христиандарга јайымыгарды јастыра тузаланбагар деп айдып, оны канайып тузаланатанын база јартап берген. Јайымыгарды, «Кудайдыҥ кулдары чылап», тузаланыгар деп ол айткан. Айдарда, Иегова бисти Иисус ажыра кинчектиҥ ле ӧлӱмниҥ јасагынаҥ нениҥ учун јайымдаган? Нениҥ учун дезе јӱрӱмисти ого учурлап, оныҥ кулы болуп јӱрзин деп кӱӱнзейт.

12. Ной ло оныҥ билези бистерге кандый тем кӧргӱскен?

¹² Јайымысты јастыра тузаланбаска ла јаҥыс бойыстыҥ кӱӱнистиҥ ле амадуларыстыҥ кулы болбоско, нени эдер керек? Кӧгӱс керектерди баштапкы јерге тургузары — эҥ јакшы арга (Гал. 5:16). Тем эдип, Ной ло оныҥ билезин алаактар. Олор базынчыкла, балыр јӱрӱмле толгон телекейде јаткан. Је андый да болзо, олор эбире улустыҥ амадуларына ла кӧрӱмине тартылбаган. Олорго не болушкан? Ной ло оныҥ билези јӱрӱмин Кудайдаҥ берилген јасакты бӱдӱрерге учурлаган: ковчег тудуп, бойлорына ла тындуларга курсак белетеп, улуска Чайык керегинде јарлаган. Агару Бичикте: «Ной ончозын Кудайдыҥ јакарганынча эдип койгон» — деп айдылат (Баш. 6:22). Анайып, Ной ло оныҥ билези калју телекейле кожо јоголтылбаган (Евр. 11:7).

13. Иисус Кудайдаҥ кандый јакылта алган ла ӱренчиктерине кандый јакылта берген?

¹³ Иегова бӱгӱн бистерге кандый јакылта берген? Кудай Иисуска сӱӱнчилӱ јар јарлайтан јакылта берген, Иисус дезе андый ла јакылтаны ӱренчиктерине берген. (Лука 4:18, 19 кычырыгар.) «Бу чактыҥ кудайы» улустыҥ санаазын сокортып салган. Оноҥ улам кӧп саба улус кудай-јаҥныҥ, акча-манаттыҥ ла политиканыҥ кулдары болуп калган (2 Кор. 4:4). Бис, Иисус чылап, улуска јайымныҥ Кудайы, Иегова, керегинде билгирлер аларга ла ого бажырарга болужарын јаан кӱндӱ деп кӧрӧдис (Матф. 28:19, 20). Бу јеҥил эмес јакылта. Темдектезе, кезик ороондордо бистиҥ јарды улус там ла керектебей барат, је кезиги удурлажып та јат. Оныҥ учун кажыбыс ла бойыстаҥ мындый сурак сураар учурлу: «Мен јайымымды Иеговага кӧптӧдӧ иштеерге тузаланадым ба?»

14, 15. Иегованыҥ кӧп ишчилери кандый талдаш эткен? (Јӧрмӧлдиҥ бажындагы јурукты кӧрӱгер.)

¹⁴ Кӧп христиандардыҥ ӧй ас артканын кӧрӱп, Иеговага ӧйин толо берип иштеерге, јӱрӱмин јеҥилткенин кӧрӧргӧ кандый сӱӱнчилӱ (1 Кор. 9:19, 23). Олордыҥ кезиги бойыныҥ јуунында иштейт, је кезиги јарчылар керектӱ јерлерге кӧчӱп иштейт. Отчетторды  кӧргӧжин, калганчы беш јылдыҥ туркунына ӧйин толо берип иштеген јарчылардыҥ тоозы 250000-га кӧптӧй берген, а эмди пионерлердиҥ тоозы 1100000-наҥ ажа берген. Бу Иеговага иштеерге, јайымды ойгор тузаланатаныныҥ сӱрекей јакшы теми (Сар. 110:3).

¹⁵ Бу ака-эјелерге ойгор талдаш эдерге не болушкан? Бу суракты кӧрӧргӧ, 30 јылдыҥ туркунына башка-башка ороондордо јарлаган Джон ло Джудиттиҥ темин кӧрӱп ийеектер. Олор куучындайт: «1977 јылда пионер иштиҥ сургалы ӧткӱрилип баштаган. Ол ӧйдӧ пионерлер јарчылар јетпей турган јерлерге кӧчӧрине кӱӱнзедилген». Джон мындый амадуны јылыйтпаска ла чӱм јок јӱрӱм јӱрерге, иштеген ижин јаҥыс катап солыбаган. Је ӧскӧ ороонго кӧчӧр амадузы бӱде берерде, олорго јаҥы тилге, культурага ла ӧскӧ климатка темигерге келишкен. Бу ӧйдӧ Иеговага иженерге ӱренип калганы ла мӱргӱп турганы кандый ла кӱчтерди ӧдӧргӧ болушкан. Иеговага канча јылдарга мынайып иштегенин сананып, олор нени айдат? «Мен эҥ јаан ишке эрчимдӱ турушканыма алаҥзыбайдым — деп, Джон айдат.— Иегова меге, сӱӱштӱ ададый чылап, јуук болуп калган. Эмди мен Иаков 4:8-те: „Кудайга јууктагар, Ол слерге јууктаар“ — деп бичилген сӧстӧрдиҥ учурын оноҥ јакшы оҥдоп јадым. Мен јӱрӱмниҥ чын учурын таап алгам».

16. Муҥдар тоолу ака-эјелер бойыныҥ јайымын канайып ойгор тузалангылайт?

¹⁶ Кезик христиандарга, Джон ло Джудит чилеп, ӧйин толо берип узакка иштеерге, келишпей јат. Олордыҥ кезиги бастыра јердиҥ ӱстиле теократиялык туралар тударында турушкылайт. Темдектезе, Уорвиктеги (Нью-Йорк штат, США) телекейлик тӧс башкаруны тударга, 27000 кире ака-эјелер эки неделеге, бир јылга эмезе оноҥ до кӧп ӧйгӧ бойыныҥ кӱӱниле иштеген. Бу ишке туружарга, кӧбизи бойыныҥ керектерин туура јылдырган. Олордыҥ мынайып эткени бойыныҥ јайымын Иегова Кудайды мактаарга тузаланарыныҥ сӱреен јакшы теми болот.

17. Кудайдаҥ алган јайымын чын тузаланып турган улусты кандый јӱрӱм сакыйт?

¹⁷ Чындык бажырыштаҥ улам, Кудайды билип алганыска ла јайым болуп калганыска, Иеговага јаан быйаныс айдадыс! Оныҥ учун јайымды баалап турганыс бистиҥ талдажыстаҥ кӧрӱнип турзын. Јайымысты јастыра тузаланарыныҥ ордына, бастыра ийде-кӱчибисле Иеговага канча кире аргабыс бар иштеп јӱреектер. Анайып, келер ӧйдӧ Римдегилерге 8:21-де бичилген: «Је јайалган... ӧлӱмниҥ кулданыжынаҥ јайымдалар деп, Кудайдыҥ балдарыныҥ јайымын ла магын ӱлежер деп»,— судурдыҥ бӱдерин кӧрӧрис.