Lifru 1 Reyes 1:1-53
1 Ti lonco ülmen David rume füchai. Tunte* tacun-ngeafui rume eñumhuelai.
2 Fei tañi pu cüdaufe feipifingün ta David: “Quintulelafiyiñ taiñ ñidol, ti lonco ülmen, quiñe üllcha domo,* fei tañi cuidangeal ca quellungeal. Fei cuduai tañi ñidol ñi lipang mu, femngechi eñumafi tati lonco ülmen”.
3 Feimu eluhuingün ñi quintual quiñe cüme adngechi üllcha domo com Israel mapu mu. Fei pefingün ta Abisag, ti Sunem domo ca cüpalelfingün tati lonco ülmen.
4 Ti üllcha rume cüme adngefui. Cuidafi ca quellufi tati lonco ülmen, huelu ti lonco ülmen cudumlafi.
5 Rupalu tüfa, Adonías, Haguit ñi püñeñ, quisutu püramyehui. Feipiquefui: “¡Iñche lonco ülmen-ngean!”. Deumafali quiñe carretela,* quintui püracahuellcülelu ca 50 huentru ñi hune lefcüleal tañi adquiñ mu.
6 Tañi chau turpu norümquelafeyu* ca feipiquelafui: “¿Chumngelu* femngechi femimi?”. Deu choyüngelu Absalón, Adonías choyüngei ca rume cüme adngei.
7 Adonías nütramcafi ta Joab, Zeruyá ñi püñeñ ca tati sacerdote Abiatar. Tüfa engu feipingu ñi quelluafiel ca füreneafiel ta Adonías.
8 Huelu ti sacerdote Sadoc, Benaya, tüfa Jehoiadá ñi fotüm, Natán, tüfa Chau Ngünechen ñi huerquen, Simeí, Reí ca David ñi pu nehuen-ngechi hueichafe* quellulafingun ta Adonías.
9 Rupalu ta antü, Adonías chalintucui motrinque culliñ, ufisa ca toro inaltu Zohélet pingechi cura, püllelei En-Roguel rünganco mu.* Mangelfi com tañi pu peñi, ti lonco ülmen ñi pu fotüm, cafei com pu Judá huentru, ti lonco ülmen ñi pu cüdaufe.
10 Huelu mangel-lafi ta Natán, Chau Dios ñi huerquen, Benaya, pu nehuen-ngechi hueichafe ca tañi peñi Salomón no rume.
11 Fei Natán feipifi ta Bat-Seba, Salomón ñi ñuque: “¿Quimlaimi am? Adonías, Haguit ñi püñeñ, lonco ülmen-ngetui. Ca taiñ ñidol David quimlai rume.
12 Feimu füreneen, cüpange, ngülamtuayu, fei montulaimi tami mongen ca tami püñeñ Salomón ñi mongen.
13 Pemeafimi ti lonco ülmen David ca feipiafimi: ‘Tañi ñidol, lonco ülmen, ¿acordalaimi* tami feipin? Eimi feipicünuen* “Lali iñche, tami püñeñ Salomón lonco ülmen-ngetuai ca anüai tañi ülmen huancu mu”. Feimu, ¿chumngelu* Adonías lonco ülmen-ngetui?’.
14 Petu nütramcamequefilmi ti lonco ülmen, iñche puhuan. Fei hula conpuan ca feipian ñi rüfngen tami feipin”.
15 Fei Bat-Seba pemefi ti lonco ülmen quisu tañi pieza mu. Ti lonco ülmen rume füchai, feimu Abisag, ti Sunem domo cuidanieyu.
16 Fei Bat-Seba lucutunagi ca pochongnagi* ti lonco ülmen ñi adquiñ mu. Ti lonco ülmen ramtueyu: “¿Chem duamimi?”.
17 Fei feipi: “Ñidol, tami Chau Ngünechen Jehová ñi üi mu eimi feipicünuen ‘Lali iñche, tami püñeñ Salomón lonco ülmen-ngetuai ca anüai tañi ülmen huancu mu’.
18 Huelu Adonías lonco ülmen-ngetui. Tañi ñidol, lonco ülmen, eimi quimlaimi rume.
19 Chalintucui fentren toro, motrinque culliñ ca ufisa. Cafei mangelfi com ti lonco ülmen ñi pu fotüm, ti sacerdote Abiatar ca Joab, ti loncolechi hueichafe. Huelu mangel-lafi tami cüdaufe Salomón.
20 Tañi ñidol, lonco ülmen, feula com pu Israel che llihuatulei* ta eimi mu, fei tami feipiafiel engün inei anüai ti ülmen huancu mu deu lale tañi ñidol, ti lonco ülmen.
21 Tañi ñidol chem feipinolmi rume, lale müten ti lonco ülmen tañi cuifique che reque, tañi püñeñ Salomón ca iñche caiñe reque troquingeayu”.
22 Ti domo petu nütramcafilu tati lonco ülmen, acui Natán, Chau Ngünechen ñi huerquen.
23 Feica müten feipilelngei ti lonco ülmen: “¡Fau mülepai Natán, Chau Ngünechen ñi huerquen!”. Quisu conpui cheu ñi mülen ti lonco ülmen, pochongnagi tañi adquiñ mu ca tañi ange puhuli mapu mu.
24 Fei Natán feipifi: “Ñidol, lonco ülmen, ¿feipipeimi mai ‘Lali iñche, Adonías lonco ülmen-ngetuai ca anüai tañi ülmen huancu mu’?
25 Fachantü Adonías nagi ñi chalintucual fentren toro, motrinque culliñ ca ufisa. Mangelfi com ti lonco ülmen ñi pu fotüm, pu loncolechi hueichafe ca ti sacerdote Abiatar. Tiye mu com müleingün, imequeingün ca putumequeingün* Adonías engu. Amulei ñi feipimequen: ‘¡Fürenengepe ti lonco ülmen Adonías!’.
26 Huelu mangel-laeneu iñche, eimi tami cüdaufe. Mangel-lafi ti sacerdote Sadoc, cafei Benaya, Jehoiadá ñi fotüm, ca tami cüdaufe Salomón no rume.
27 Tañi ñidol, lonco ülmen, ¿eimi huercüimi femngechi femal? Huelu, ¿chemu feipilaen iñche, eimi tami cüdaufe, inei ñi anüpual ti ülmen huancu mu deu lalmi eimi?”.
28 Ti lonco ülmen David feipi: “Mütrümfimün* ta Bat-Seba”. Feica müten conpui ti domo ca huitracünuhui ti lonco ülmen ñi adquiñ mu.
29 Fei hula ti lonco ülmen feipicünui: “Com cutrancahun mu montuleneu Chau Ngünechen, feimu tati mongelechi Chau Jehová ñi üi mu rüf feipicünuan:
30 fachantü müten feman tañi feipicünuel Chau Jehová ñi üi mu, pu Israel che ñi Chau Ngünechen. Iñche feipin ‘¡Lali iñche, tami püñeñ Salomón lonco ülmen-ngetuai ca anüai tañi ülmen huancu mu, cheu ñi anüquefel iñche!’”.
31 Feimu Bat-Seba puhuli ñi ange mapu mu, pochongnagi ti lonco ülmen ñi adquiñ mu ca feipi: “¡Tañi ñidol, ti lonco ülmen David rumel mongelepe!”.
32 Feimeu müten ti lonco ülmen David feipi: “Mütrümfimün ti sacerdote Sadoc, cafei Natán, Chau Ngünechen ñi huerquen ca Benaya, tüfa Jehoiadá ñi fotüm”. Tüfa engün conpuingün cheu ñi mülen ti lonco ülmen.
33 Ti lonco ülmen feipifi engün: “Yefimün tañi pu cüdaufe tamün compañaeteu. Feipiafimün tañi fotüm Salomón ñi püracahuellual tañi mula. Nagaimün tañi fotüm engu Guihon huitrunco püle.
34 Üyeu ti sacerdote Sadoc ca Natán, Chau Ngünechen ñi huerquen, üituafingu* ñi lonco ülmen-ngeal Israel mu. Fei hula dungulafimün ti cullcull ca feipiaimün: ‘¡Fürenengepe ti lonco ülmen Salomón!’.
35 Huiñotulmün, inanieafimün. Quisu cüpayai ca anünagai tañi ülmen huancu mu. Fei lonco ülmen-ngeai, iñche femhuelayan. Ca üituafiñ ñi loncoleal Israel ca Judá mu”.
36 Feica müten Benaya, Jehoiadá ñi fotüm, feipifi ti lonco ülmen: “¡Felepe mai! Femtripape Chau Jehová ñi duam mu, tañi ñidol ti lonco ülmen ñi Chau Ngünechen.
37 Chau Jehová quellupe ta Salomón chumngechi quellufi tañi ñidol, ti lonco ülmen. Nehuen-ngei tañi ñidol, ti lonco ülmen David, huelu Chau Ngünechen doi elupe nehuen ta Salomón”.
38 Fei hula ti sacerdote Sadoc, Chau Ngünechen ñi huerquen Natán pingelu, Benaya, tüfa Jehoiadá ñi fotüm, pu keretita che ca pu peletita che nagingün ca feipifingün ta Salomón ñi püracahuellual ti lonco ülmen David ñi mula. Fei yefingün Guihon huitrunco mu.
39 Tolto ruca mu* ti sacerdote Sadoc entui ti müta nielu aceite, fei üitufi Salomón. Dungulngei ti cullcull ca com pu che eluhui ñi huiraral: “¡Fürenengepe ti lonco ülmen Salomón!”.
40 Rupalu tüfa, com pu che inaeyu ca dungulingün ti flauta fente tañi ayühun. Nüyüi* ti mapu fente tañi huaqueñcülen engün.
41 Deu icünulu Adonías ca com tañi pu mangel, allcüingün ñi huaqueñcülen pu che. Fei Joab allcülu ñi dungun ti cullcull, feipi: “¿Chumngelu* huaqueñi pu che huaria mu?”.
42 Petu dungumequelu, acui Jonatán, tüfa ti sacerdote Abiatar ñi fotüm. Fei Adonías feipieyu: “Conpange, eimi cüme huentrungeimi tati.* Rüfcünu, cümeque dungu cüpalimi”.
43 Huelu Jonatán feipifi ta Adonías: “¡Femlai tati! Taiñ ñidol, ti lonco ülmen David lonco ülmencünufi ta Salomón.
44 Ti lonco ülmen huercüfi ti sacerdote Sadoc ñi compañafiel ta Salomón, cafei Chau Ngünechen ñi huerquen Natán, Benaya, tüfa Jehoiadá ñi fotüm, pu keretita che ca pu peletita che. Fei engün feipifingün ñi püracahuellual ti lonco ülmen ñi mula.
45 Fei Guihon huitrunco püle ti sacerdote Sadoc ca Natán, Chau Ngünechen ñi huerquen, üitufingu tañi lonco ülmen-ngeal. Fei hula ayühun mu püraingün tiye mu. Huaqueñcülei pu che huaria mu. Tüfachi dungun allcümequeimün.
46 Cafei Salomón anüi ti ülmen huancu mu ñi lonco ülmencüleal.
47 Ca quiñe dungu: pu cüdahuelquefilu ti lonco ülmen saquimefingün taiñ ñidol, ti lonco ülmen David. Feipifingün: ‘¡Tami Chau Ngünechen fempe Salomón ñi üi tañi doi quimngeal eimi tami üi mu. Cafei doi elupe nehuen ta eimi mu!’. Fei hula tañi ngütantu mu* ti lonco ülmen pochongnagi Chau Dios ñi adquiñ mu.
48 Ti lonco ülmen ca feipi: ‘¡Püramyengepe Chau Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. Fachantü elufi tañi fotüm ñi anüal tañi ülmen huancu mu ca elueneu ñi pefiel quisu tañi nge mu!’”.
49 Com Adonías ñi pu mangel rume llicaingün. Huitrapüraingün, hudaingün, fei amutuingün.
50 Adonías ca llicafi ta Salomón. Huitrapürai, amui cheu ñi mülen ti altar,* fei nühui ti altar ñi müta meu.
51 Salomón feipingei: “Adonías llicafi ti lonco ülmen Salomón. Nühui ti altar ñi müta meu ca feipi: ‘Ti lonco ülmen Salomón hune feipicünuechimu ñi langümnoaeteu fütra cuchillo mu, fei tañi cüdaufengen iñche’”.
52 Allcülu tüfa, Salomón feipi: “Quisu yamfal chengele,* femngelayai chem huesa dungu no rume.* Huelu huesa dungu femle, mülei tañi layal”.
53 Fei Salomón huercüi ñi nacümngeal* ta Adonías ti altar mu. Fei hula Adonías amui ca pochongnagi ti lonco ülmen Salomón ñi adquiñ mu, fei Salomón feipieyu: “Amutunge tami ruca mu”.
Quimnieal
^ Ca lof mu: “Chumte”.
^ Hebreo quehun mu, tüfa feipilei quiñe domo turpu cudumuunolu quiñe huentru engu.
^ Ca lof mu: “Carro”.
^ Cam: “Turpu huesa duamelquelafeyu”.
^ Ca lof mu: “Chemu”.
^ Ca lof mu: “Quehuafe”.
^ Ca lof mu: “Hufco, pozoco mu”.
^ Ca lof mu: “Conümpalaimi, tuculpalaimi”.
^ Ca lof mu: “Cuyalltuen”.
^ Ca lof mu: “Chemu”.
^ Ca lof mu: “Lloyünagi, ponornagi”.
^ Ca lof mu: “Uhuamtulei”.
^ Ca lof mu: “Pütocomequeingün”.
^ Ca lof mu: “Ngütrümfimün”.
^ Ca lof mu: “Carpa ruca mu”.
^ Ca lof mu: “Nüyüni”.
^ Ca lof mu: “Chemu”.
^ Cam: “Yamfal, respetafal huentrungeimi tati”.
^ Ca lof mu: “Cahuitu mu”.
^ Ca lof mu: “Respetafal chengele”.
^ Cam: “Quiñe tañi cal lonco no rume ütrüfnaglayai mapu mu”.
^ Ca lof mu: “Nagümngeal”.
