Samuel ñi hunen lifru 14:1-52
14 Quiñe antü, Jonatán, Saúl ñi fotüm, feipifi tati huentru ñi quellunieteu ca yenieleteu tañi hueichahue: “Amuayu, noayu, fei puhuayu cheu ñi mülen pu Filistea hueichafe”.* Huelu feipilafi tañi chau.
2 Saúl mülenagcülefui huecun Guibeá huaria, miñche anümca hulquelu granada Migrón lof mu. Cafei 600 huentru compañnieyu.
3 (Ti huentru yenielu ti sacerdote ñi falin tacun* Ahíya pingei, Ahitub ñi fotüm, Icabod ñi peñi, tüfa Finehás ñi fotüm, fei chauyefi ta Elí, tüfa Chau Jehová ñi sacerdote mülelu Siló huaria mu). Pu hueichafe quimlaingün Jonatán ñi amutun.
4 Huelu Jonatán eluumequei ñi noal ti lil püle, fei ñi puhual cheu ñi mülen pu Filistea hueichafe. Üyeu mülefui epu fütra cura yungümcülelu, epuñpüle huitralei. Quiñe fütra cura Bozez pingei, cangelu Sené pingei.
5 Quiñe ti fütra cura orcon reque felei ca picun püle* mülefui Micmash lof ñi adquiñ püle. Ti cangelu huaihuen püle* mülefui Gueba huaria ñi adquiñ mu.
6 Feimu Jonatán feipifi tati huentru yenielu ti escudo: “Amuayu. Noayu cheu ñi mülen pu hueichafe circuncidalenolu.* Chau Jehová füreneafeyumu chi. Inei no rume catrütulayafi ta Chau Jehová ñi hueutripayal,* adnieafui pichin che cam fentren che”.
7 Tati huentru yenielu ti escudo feipieyu: “Femnge chem tami feipieteu tami piuque. Cheu rume amunge. Iñche inayayu cheu tami amual”.
8 Fei Jonatán feipi: “Noayu cheu ñi mülen tüfachi pu huentru, fei peufaluhuayu.
9 Feipingeliyu: ‘¡Huitracünumu. Fei mu mülenagmu puuliyiñ hula iñchiñ!’, fei mülenagayu üyeu ca püralayayu cheu tañi mülen engün.
10 Huelu feipingeliyu: ‘¡Pürapamu tamu hueichamuafiel iñchiñ!’, fei iñchiu pürayayu. Tüfa pengelayumu Chau Jehová tañi hultucuafiel engün iñchiu tayu cuhu mu”.
11 Fei hula quisu engu peufaluhui pu Filistea hueichafe mu. Fei pu Filistea che feipingün: “¡Tüfei! Pu hebreo che tripamequei tañi lolo meu cheu tañi ellcaucülen engün”.*
12 Rupalu tüfa, pu hueichafe feipifingün ta Jonatán ca tañi hueichafe yenielu ti escudo: “Cüpamu, fau pürapamu, pengeleluhuayiñ chem tamu rupayal”. Feica müten Jonatán feipifi tañi hueichafe yenielu ti escudo: “Inaen, Chau Jehová hultucuafi engün pu Israel che ñi cuhu mu”.
13 Fei Jonatán eluhui ñi huinolcülen* pürayal cuhu mu ca namun mu, tañi hueichafe yenielu ti escudo ca inanieyu. Fei Jonatán hune amulei ñi quehuaquefiel pu Filistea che. Tañi hueichafe yenielu ti escudo inalei ca langümyefi engün.
14 Hue lefcontufilu, Jonatán ca tañi hueichafe yenielu ti escudo pichintu müten amuleingu,* fei langümfingu 20 huentru.
15 Com pu hueichafe mülelu cheu ñi mülen tolto ruca* contueyu llican dungu. Cafei pu hueichafe mülelu fütra lil mu ca pu hueichafe amulu ñi hueichameafiel pu Israel che com llicaleingün. Fei ti mapu nüyüi* ca Chau Ngünechen elufi pu Filistea che ñi rume llicaleal.
16 Fei Guibeá huaria mülelu Benjamín ñi troquiñche mu mülerquefui Saúl ñi pu llihuatuquelu.* Fei engün ngüneduamingün ñi pofolcaucülen com tañi pu caiñe mülelu ñi tolto ruca mu.
17 Saúl feipifi pu huentru ñi compañeteu: “Füreneen, raquiafimün pu che, fei quimngeai inei ñi amutun”. Raquingelu pu huentru, tiye mu ngelafui ta Jonatán ca tañi soltau yenielu ti escudo.
18 Fei hula Saúl feipifi ta Ahíya: “¡Cüpalnge Chau Ngünechen ñi falin caja!”. (Feichi mu* Chau Ngünechen ñi falin caja mülerquefui cheu ñi mülen pu Israel che).
19 Petu nütramcamequelu Saúl ca ti sacerdote engu, amulei ñi doi pofolcahun pu Filistea che cheu ñi mülen ñi tolto ruca engün. Saúl feipifi ti sacerdote: “Fentecünunge, femhuelayaimi ta tüfa”.
20 Fei hula Saúl ca com tañi pu soltau trahuluhuingün, fei amuingün tañi hueichayal. Üyeu ngüneduamingün, pu Filistea che hueluquentu quehuatumequehuingün tañi fütra cuchillo mu. Com pofolcahuingün.
21 Cafei mülerquefui hebreo che quelluntucuquefilu pu Filistea che, tüfa engün quiñentrür püraingün pu Filistea che engün tañi tolto ruca mu. Huelu tüfachi hebreo che quiñehuingün pu Israel che mu mülelu Saúl Jonatán engu.
22 Cafei com pu Israel che ellcaucülelu Efraín ñi mahuidantu mapu püle allcüingün ñi lefmahun pu Filistea che. Fei engün ca coningün hueichan mu ca inantucufingün pu Filistea che.
23 Feichi antü Chau Jehová montulfi pu Israel che. Fei Bet-Aven huaria mu puhui ti hueichan.
24 Huelu feichi antü pu Israel huentru rume cansalefuingün. Saúl deu feipicünufi engün* tüfachi dungu: “¡Tati huentru ile* petu ñi nagantünon, malisiangeai. Hune castigayafiñ tañi pu caiñe!”. Feimu inei no rume iquelafui iyael.
25 Fei hula com puhuingün anümcahue mu. Mapu meu mülerquefui miel.*
26 Conpulu anümcahue mu, peingün ti miel lüicünaglu. Huelu fente ñi llicafiel Saúl ñi feipicünuel, inei no rume cümecümetulafi.
27 Huelu Jonatán allcülafui tañi chau ñi feipicünufiel tañi pu soltau. Feimu fampürami ti retrü mülelu tañi cuhu mu, fei colmena meu tucui tañi huechuñ retrü. Cümecümetufilu, nehuencontui.*
28 Fei quiñe soltau feipifi ta Jonatán: “Tami chau feipicünueiñmu quiñe fütra dungu taiñ femal. Feipi: ‘¡Tati huentru ile fachantü, malisiangeai!’. Feimu com rume cansaleingün”.
29 Huelu Jonatán feipieyu: “Tañi chau rume huesalcafi ti pu che. Ngüneduamaimün, iñche cümecümetufilu pichin miel müten, nehuencontun.*
30 Fachantü pu hueichafe ifule chem ñi huehuel tañi pu caiñe, ¡raquiduamaimün chem rupayafui! Doi fentren Filistea che langümafuingün”.
31 Feichi antü Micmash lof mu puulu ta Ayalón huaria püle pu soltau langümfingün pu Filistea che. Pu soltau rume cansalefuingün.
32 Feimu fente tañi ngañhuadcülen pu huentru, nüfingün tañi huehuel: ufisa, huaca, pichique culliñ. Mapu mu langümfingün, fei ifingün ti ilo ca tañi mollfüñ.
33 Feimu quimelelngei ta Saúl: “Pu huentru culpamequeingün* Chau Jehová ñi adquiñ mu: imequeingün ti ilo ca tañi mollfüñ”. Saúl feipi: “Eimün inahuelafimün Chau Dios ñi feipin. Matuquelmün. Huaichüfrulpayafimün quiñe fütra cura tüfa mu”.
34 Feimu Saúl feipi: “Huall püle amumün rangi pu huentru mu, fei feipiafimün engün: ‘Caque quisuque eimün cüpalpe tañi toro ca tañi ufisa. Tüfa mu langümafimün, fei hula iyafimün. Huelu ilayaimün ti ilo ca tañi mollfüñ, femngechi tamün culpanoal* Chau Jehová ñi adquiñ mu’”. Feichi pun caque quiñeque engün yefi tañi toro, fei üyeu langümfingün.
35 Saúl deumalelfi quiñe altar ta Jehová. Tüfa tati hunen altar ñi deumalelfiel ta Chau Jehová.
36 Fei hula Saúl feipi: “Pun meu nagaiñ, fei inantucuafiyiñ pu Filistea che. Malocontuafiyiñ engün hunlu hula. Langümafiyiñ com pu Filistea che”. Tañi pu soltau feipieyu: “Fempe chem tami cümelu troquifiel”. Fei hula ti sacerdote feipi: “Tüfa mu ramtuafiyiñ ta Chau Ngünechen”.
37 Fei Saúl ramtufi ta Chau Dios: “¿Mülei ñi nagal tañi inantucuafiel pu Filistea che? ¿Hultucuafimi engün pu Israel che ñi cuhu mu?”. Huelu Chau Dios huiñoldungulaeyu* feichi antü.
38 Feimu Saúl feipi: “Eimün pu loncolechi soltau fülconpamün* ca ngüneduamaimün chem culpan dungu* femngei fachantü.
39 Taiñ rumel mongelechi Chau Jehová ñi üi mu, tati montulquefilu pu Israel che, iñche feipicünun, tati culpalu layai, tañi fotüm Jonatán ngepe rume”. Huelu chem feipingelai rume.
40 Fei Saúl feipifi com pu Israel che: “Eimün tiye püle huitracünuhuaimün, fei tañi fotüm Jonatán iñchiu fau püle huitracünuhuayu”. Pu Israel che feipingün: “Fempe tami cümelu troquifiel”.
41 Fei hula Saúl feipifi ta Chau Jehová: “¡Ahuem, Israel ñi Chau Ngünechen, Tumim meu huiñoldunguafuimi!”.* Fei dullingei Jonatán engu Saúl, caquelu lifretripaingün.
42 Saúl ca feipi: “Sortiañmayaimün,* fei quimaiñ inei ta culpai, iñche cam tañi fotüm Jonatán”. Fei dullingei ta Jonatán.
43 Feimu Saúl feipifi ta Jonatán: “¿Chem dungu femimi? Feipien”. Fei Jonatán huiñoldungui:* “Iñche cümecümetufiñ pichin miel müten, huechuñ retrü mu entufiñ mülelu tañi cuhu mu. ¡Tüfa mu mülen! ¡Eluucülen tañi layal!”.
44 Saúl ca feipi: “Chau Ngünechen rume cutrancayaeneu, eimi lanolmi Jonatán”.
45 Huelu pu soltau feipifingün ta Saúl: “¿Mülei ñi layal Jonatán, tati huentru elufilu pu Israel che ñi hueutripayal?* ¡Femlai llemai! Taiñ rumel mongelechi Chau Jehová ñi üi mu, feipicünuhuayiñ, femngelayai ta Jonatán chem huesa dungu no rume.* Com tañi femün ta fachantü, Chau Ngünechen quellueyu”. Femngechi pu soltau montulfingün ta Jonatán,* fei lalai.
46 Feimu Saúl inantucuhuelafi pu Filistea che. Fei pu Filistea che amutuingün tañi mapu mu.
47 Tati lonco ülmen Saúl doi nehuen-ngerpui Israel mu. Fei hueichafi com tañi pu caiñe tañi huallmanieteu: pu Moab che, pu Ammón che, pu Edom che, pu Filistea che ca Zobá ñi pu lonco ülmen. Cheu amufule rume Saúl, hueuquefui tañi pu caiñe.
48 Nehuen piuquecünuhui, fei hueichafi ca hueufi pu Amalec che. Montulfi pu Israel che tañi pu malocontueteu.
49 Tüfa ta Saúl ñi pu fotüm: Jonatán, Isví ca Malki-Súa. Ca nierquei epu ñahue. Tañi hunen ñahue Merab pingei, tañi inan ñahue Mical pingei.
50 Saúl ñi domo Ahinoam pingei, tüfa Ahimáaz ñi ñahue. Ca Saúl ñi loncolechi soltau Abner pingei, tüfa ta Saúl ñi malle, Ner ñi fotüm.
51 Saúl ñi chau Quis pingei. Ner ñi chau Abiel pingei, ca Abner pingei tañi fotüm.
52 Com ti tripantu ngünenielu Saúl, fütra hueichaingün pu Filistea che engün. Feimu Saúl pefilu müten quiñe huentru nehuen-ngelu ca llicanolu, dulliquefui tañi soltaungeal.
Quimnieal
^ Cam: “Quehuafe”.
^ Cam: “Norte püle”.
^ Cam: “Sur püle”.
^ Diccionario mu ngüneduamnge “circuncision”.
^ Cam: “Montulcheal”.
^ Cam: “Llumulen engün”.
^ Cam: “Huingüdcülen”.
^ Cam: “Amuleingu rangiñ ti mapu ñi quetraquen quiñe trarin mansun com antü cüdaulu”. ¿Tüfa rangi hectarea peno?
^ Cam: “Carpa ruca”.
^ Cam: “Nüyüni”.
^ Cam: “Uhuamtuquelu”.
^ Hebreo quehun feipilei: “Feichi antü”.
^ Hebreo quehun feipilei: “Cofque ile”.
^ Cam: “Cuyalltufi engün”.
^ Cam: “Moshcon, mishqui”.
^ Hebreo quehun feipilei: “Huilüfi tañi nge”.
^ Hebreo quehun feipilei: “Huilüfi tañi nge”.
^ Cam: “Yafcamequeingün”.
^ Cam: “Yafcanoal”.
^ Cam: “Lloudungulaeyu”.
^ Cam: “Pülleconpamün”.
^ Cam: “Yafcan dungu”.
^ Cam: “Lloudunguafuimi”.
^ Cam: “Suerteñmayaimün”.
^ Cam: “Lloudungui”.
^ Cam: “Montual”.
^ Cam: “Quiñe tañi cal lonco no rume ütrüfnaglayai mapu mu”.
^ Hebreo quehun feipilei: “Lifrefingün”.