Newentukuafiyiñ ta kakelu piwkeyen mu
“Tati piwkeyechen elukeeiñmew taiñ kümelkawküleael [newentuwküleal, TNM]” (1 KORINTIO 8:1).
1. Feychi kiñelewechi pun mülelu Jesus tañi pu disipulu engün, ¿chem falin dungu nütramkay?
FEYCHI pun petu ñi langümngenon Jesus, mülekefuy tañi pu disipulu engün, epe 30 rupa dunguy tati piwkeyewün dungu mu. Fey Jesus feypifi tañi pu disipulu ñi “welukonke piwkeyewael” (Juan 15:12, 17). Femngechi piwkeyewle engün, kom pu che kimürpuafuy Jesus ñi rüf disipulungen engün (Juan 13:34, 35). Feychi piwkeyen ñi nütramkael ta Jesus mülerumekelay müten piwke mu, doy may pengelkünungekey famentufilu taiñ ayükeel ñi kümelkacheal. Jesus ta feypi: “Tati doy fütra piwkeyen tañi nieafel ta kiñe che fey tañi wülael kisu ñi mongen kütu ñi weni mew. Eymün ta iñche ñi pu weni, fey femülmün iñche tamün werküwkefiel” (Juan 15:13, 14).
2. 1) ¿Chem kimngekey Chaw Jewba tañi pu che mu? 2) ¿Chem ramtun wiñoldunguaiñ tüfachi chillkatun mu?
2 Chaw Jewba tañi pu che kimngekey ñi rüf piwkeyewün, 1 Juan 3:10, 11). Chem tuwün, mollfüñ ka kewün nieliyiñ rume, kom iñchiñ Jewba tañi pu chengen, welukonkechi piwkeyewkeiñ wall Mapu püle. Welu, ¿chumngelu (chemu) fente duamfalngey piwkeyecheal? Jewba ka Jesus, ¿chumngechi newentukukeeiñmu piwkeyen mu? Iñchiñ kay, ¿chumngechi yafültukucheafuiñ ka newentukucheafuiñ piwkeyen mu? (1 Korintio 8:1, TNM).
famentukefiel ñi ayükeel ka ñi fütra kiñewkülen engün (¿CHUMNGELU FENTE DUAMFALNGEY PIWKEYECHEAL?
3. Fente ñi ruparupangen wedake dungu, ¿chumkey kiñeke che?
3 Famülke mu, ruparupangey fentren “kuñiwünngechi dungu” ka nieiñ “fill wedake dungu ka weñangkün” (2 Timotew 3:1-5; Salmo 90:10). Feymu fentren che rume kutrankawkey fey küpa mongelewelay. Fill tripantu doy 800.000 che langümuwkey, fey rupan mu 40 segundo müten langümuwi kiñe che. Kiñeke peñi ka lamngen kütu küpa mongelewelay fey langümuwi, müna weñangkün-ngey tüfa.
4. Biblia ñi feypin mu, ¿chem küla wentru küpa mongelewelafuy?
4 Biblia ñi feypin mu, kiñeke che poyekefulu ta Ngünechen rume weñangkükefuyngün, fey küpa mongelewelafuyngün. Kiñe tüfa ta Job, kidu rume weñangkülefuy, feymu feypi ñi üdekefiel tañi mongen fey ayüfuy ñi layal (Job 7:16; 14:13). Kafey Jona müna weda duamkülefuy, fey feypi: “Feymew tati Ñidol, füreneen, müntuñmatuen tañi mongen. Doy ayüniefun tañi layael ka küpa mongelewelafun” (Jona 4:3). Ka ti pelon wentru Elia rume weñangkünagi, fey kom piwke mu ngillatufi ta Jewba ñi mongelewenoal (1 Reyes 19:4). Welu Jewba rume falintukefuy feychi küla wentru ka küpa mongelniekefuy. Jewba illkulay ngüneduamlu ñi weñangkülen tüfachi pu wentru, doy may yafültukufi ñi küpa mongeletual engün ñi poyeaetew nor piwke mu.
5. Taiñ pu peñi ka lamngen, ¿chumngelu am duamniey ñi piwkeyengeal?
5 Famülke mu, taiñ pu peñi ka lamngen rupakey fentren wedake dungu, fey duamniey ñi piwkeyengeal. Kiñeke peñi ka lamngen ayentungekey ka kayñetungekey. Kakelu weda dunguyengekey ka koyla dallukangekey tañi küdaw mu. Kakelu peñi ka lamngen fentren ora küdawkey kam rume ürkülkeeyew tañi küdaw. Kiñeke rupakeyngün wedake dungu tañi familia, fey tañi afkadi poyekelafi chi ta Jewba, feymu fill antü weda dungukeeyew. Ñi ruparupangen kom tüfachi wedake dungu, fentren peñi ka lamngen yafüngewetulayngün fey falinolu trokiwkeyngün. ¿Iney kelluafeyew engün?
TAIÑ PIWKEYEETEW JEWBA NEWENTUKUKEEIÑMU
6. Chaw Jewba, ¿chem feypikünukefi tañi pu che?
6 Chaw Jewba feypikünufi tañi pu che ñi piwkeyeniefiel famülke mu, Isaías 43:4, 5). Feymu rüf maneluwafuiñ may taiñ rume falintukeetew Jewba * (inaduamnge ti kimal dungu). Biblia feypi Chaw Jewba mu: “Kiñe Newen-ngelu reke montulaeymu. Rumeñma ayüwmapiwkeleay eymi mew” (Sofonías 3:16, 17).
ka ñi rumel piwkeyeafiel engün. Rume yafültukungepelay pu israelche allkütulu Jewba ñi feypietew: “Eymi falin-ngelu kay iñche tañi adkiñ mu, yamfalngeymi, ka iñche piwkeyeeyu” ka “iñche mülen eymi mu, feymu llükalayaymi” (7. Jewba ñi piwkeyechen, ¿chumngechi trürümngey ta kiñe ñuke piwkeyefilu tañi pichiche? (Inaduamnge ti adentun ellaka mu mülelu).
7 Chaw Jewba feypikünuy taiñ yafültukuaetew ka newentukuaetew, chem dungu rupaliyiñ rume. Biblia mu Jewba feypi kiñe pichiche reke ñi trokikefiel tañi pu che, fey metakefi ka poyekefi. Ka feypi: “Kiñe ñuke reke yafültukukefilu tañi püñeñ, ka femngechi iñche yafültukuwayiñ eymün” (Isaías 66:12, 13). Rakiduamnge tunte küme duamkey kiñe pichiche metaetew tañi ñuke kam kiñentrür awkantulu engu. Ka femngechi Jewba müna piwkeyenieeymu ka ayüniey tami kümelkaleal. Feymu “Jewba piwkeyelaenew” pikelayaymi (Jeremías 31:3).
8, 9. Taiñ piwkeyeetew Jesus, ¿chumngechi newentukukeeiñmu?
8 ¿Ka chem pengelkeeiñmu taiñ fente piwkeyenieetew Jewba? Biblia feypi: “Ngünechen am rume piwkeyefilu ta kom mapu mew mülechi pu che, feymew wüli ñi kiñen Fotüm femngechi kom tati feyentulu kisu mew chumkawnorume ñi lanoael, welu may ñi nieael ta rumel mongen” (Juan 3:16). Fey Jesus ñi wülkünuel tañi mongen pengeli fente taiñ piwkeyenieetew, fey tüfa rume newentukukeeiñmu llemay. Biblia feypi “tati kutrankawün, kam tati wesa üllüfün” ka chem weda dungu no rume famentulayafeiñmu “Cristo tañi piwkeyechen mew” (Romanu 8:35, 38, 39).
9 Kiñeke mu rupakeiñ fentren wedake dungu, feymu ngañwadküleafuiñ, weñangküleafuiñ kam müte ayüwmawelayafuiñ taiñ küdawelkefiel ta Jewba. Welu rakiduamtukuliyiñ fente taiñ piwkeyeetew ta Jesus, nieaiñ newen taiñ afeluwnoal (papeltunge 2 Korintio 5:14, 15). Kafey küpa mongeletuaiñ ka ayüwmatuaiñ ñi küdawelafiel ta Jewba. Taiñ piwkeyeetew ta Jesus kelluaeiñmu taiñ afeluwnoal rupale rume fütra wedake dungu, kayñetungeliyiñ, weda duamküleliyiñ kam fill rakiduamküleliyiñ rume.
PIWKEYEAFIYIÑ TAIÑ PU PEÑI KA LAMNGEN
10, 11. ¿Iney engün müley ñi newentukuafiel pu yafüluwkülenolu? ¿Chumngelu am?
10 Taiñ newentukuaetew piwkeyen mu, ¿ka chem chumkey Jewba? Kidu adkünukey pu peñi ka lamngen taiñ kelluaetew. Fey piwkeyefiliyiñ engün, pengelaiñ taiñ piwkeyefiel ta Jewba. Kafey femkeiñ fillke dungu ñi kelluafiel pu peñi ka lamngen, femngechi tañi kimtukual ñi falintunieetew ka piwkeyenieetew Jewba (1 Juan 4:19-21). Apostol Pablo wirintukuy: “Feymew, yafültukuwmün ka welukonke newentuwkülemün, chumngechi ta dew amuley tamün femün” (1 Tesalonisense 5:11). Pu longkolelu müten elfalkünungelay ñi newentukuafiel ta kakelu, doy may kom iñchiñ yafültukuafiyiñ taiñ pu peñi ka lamngen, femngechi inayentuafiyiñ ta Jewba ka Jesus (papeltunge Romanu 15:1, 2).
11 Kiñeke peñi ka lamngen kontueyew depresion kutran kam ngañwadelkeeyew tañi fill rakiduamkülen, feymu duamniey tañi amual doctor mu ka lawentual (Luka 5:31). Pu longkolelu ka kakelu trawünche mu kimnieyngün tañi adümuwkülenon kiñe doctor reke, welu kimnieyngün ñi fente falin-ngen ‘yafülafiel tati ngañwadkülelu, kelluafiel tati yafüduamkülenolu ka ñochi piwkengeal itrokom che mew’ (1 Tesalonisense 5:14). Feymu eluwaiñ ñi pepilafiel tañi chum duamkülen pu peñi ka lamngen newenkülenolu. Ñochi piwkengeaiñ ka newentukuafiyiñ taiñ feypin mu. Fey ramtuwaiñ: “¿Newentukukepen may tañi pu peñi ka lamngen? ¿Chem kelluafenew tañi doy yafültukuafiel engün?”.
12. Nütramkange chumngechi kiñe trawünche piwkeyen mu kellufi kiñe lamngen.
12 Kiñe lamngen mülelu Europa mu feypi: “Kiñeke mu küpa langümuwken, welu kidulelan, doy may nien fentren kellu. Ti trawünche kellukeenew tañi mongeleal. Kom pu lamngen piwkeyenieenew ka yafültukukeenew. Kiñeke engün müten kimniey tañi kontuetew depresion kutran, welu kom ti trawünche eluwküley tañi kelluaetew. Kiñe kurewen, tañi chaw ka ñuke trokikefiñ engu. Mür duamtunieenew ka kellukeenew antü ka pun ngele rume”. Rüfkünu may, kom iñchiñ femngechi * (inaduamnge ti kimal dungu).
kellulayafuiñ chi. Welu kom femafuiñ fillke dungu ñi newentukuafiel pu peñi ka lamngen¿CHUMNGECHI NEWENTUKUAFUIÑ PIWKEYEN MU?
13. Taiñ yafültukuafiel ta kakelu, ¿chem chumaiñ?
13 Kim allkütuaiñ (Santiaw 1:19). Rüf piwke mu allkütuafiyiñ pu newenkülenolu, femngechi pengelkünuaiñ taiñ piwkeyefiel. Ramtuafiyiñ kiñeke dungu, femngechi doy küme pepilafiyiñ ñi chum duamkülen. Taiñ ange mu pengelaiñ taiñ duamniefiel pu newenkülenolu. Fey petu dungule, ñochi piwke mu allkütuafiyiñ ka katrüntukuñmalayafiyiñ ñi nütram. Femliyiñ tüfa, küme kimürpuaiñ tañi chum duamkülen ka kelluafiyiñ ñi doy maneluwal iñchiñ mu. Femngechi doy eluwküleay ñi allkütual taiñ ngülam. Longkontukuaiñ, rüf duamniefiliyiñ pu newenkülenolu, müna yafültukuafiyiñ engün.
14. ¿Chumngelu am jusgalayafiyiñ ta kakelu?
14 Jusgalayaiñ. Kiñe che weñangkülelu rakiduamle taiñ jusgamekefiel, doy weda duamnagay. Fey doy küdawngetuay tañi kellungeal. Biblia ta feypi: “Tati feypingekeelchi dungun rakiduamngenon mu, tüfa kiñe allfün reke femkelu kiñe fütra kuchillu, welu tati kimche ñi feypiel yafülduamelkey” (Proverbios 12:18). Rüfkünu may, taiñ feypin mu küpa weda duamelkelafiyiñ pu newenkülenolu, welu küme rakiduamnoliyiñ taiñ chem pial, rume weñangkülafuiñ llemay. Feymu taiñ yafültukuafiel ta kakelu, kimfalngepe taiñ rüf küpa pepilniefiel ñi rupameken (Matew 7:12).
15. ¿Chew müley ta newen ka yafüluwün ñi kelluafiel ta kakelu?
15 Biblia ñi feypin mu yafültukuafiyiñ ta kakelu (papeltunge Romanu 15:4, 5). “Ngünechen, tati wülkelu ta newen” elueiñmu Biblia, feymu tañi feypin newentukukeeiñmu ka yafültukukeeiñmu. Welu ñi yafültukuafiel taiñ pu peñi ka lamngen, ¿chumngechi kimürpuafuiñ chem texto kam papil dullial? Ngüneduamafuiñ Índice de las publicaciones Watch Tower ka Guía de estudio para los testigos de Jehová.
16. Taiñ yafültukuafiel pu weñangkülelu, ¿chumngechi chengeaiñ?
16 Küme chengeaiñ ka piwkeyechefengeaiñ. Chaw Jewba fey “taiñ rumel kutranpiwkeyenieetew ka taiñ yafülkeetew” ka rume kuñillkefi kom tañi pu poyekeetew (papeltunge 2 Korintio 1:3-7; Luka 1:78; Romanu 15:13). Pablo ka femngechi femkefuy tañi mongen mu, feymu inayentufali. Kidu ta feypi: “Chumngechi kiñe ñuke dapikey ñi pu püñeñ femngechi femiyiñ eymün mew. Ka femngechi nieluwiyiñ ta eymün fentren piwkeyen fey tüfachi dungu ayülefuiñ tamün eluwafiel, Ngünechen ñi küme dungu müten no, welu may iñchiñ taiñ mongen kütu. ¡Fente tamün piwkeyewfiel ta eymün!” (1 Tesalonisense 2:7, 8). Feymu piwkeyechefengeliyiñ Jewba reke, newentukuafuiñ kiñe peñi kam lamngen ngillatukelu ñi kellungeal.
17. ¿Chem rakiduamaiñ taiñ pu peñi ka lamngen mu?
17 Rakiduamlayaiñ ñi welulkanoal pu peñi ka lamngen. Longkontukuaiñ, kom iñchiñ kulpafe chengeiñ, feymu rakiduamliyiñ ñi welulkanoal pu peñi ka lamngen, weda duamafuiñ müten (Eclesiastés 7:21, 22). Longkontukuaiñ, Chaw Jewba üngümkelay taiñ turpu welulkanoal. Feymu ñochi piwkengeaiñ kom taiñ pu peñi ka lamngen iñchiñ (Efesio 4:2, 32). Rakiduamel-layafiyiñ taiñ pu peñi ka lamngen ñi küdawelkenofiel ta Jewba kom tañi pepilel mu ka trürümlayafiyiñ ñi femün engün kakelu che ñi femün mu. Doy may, newentukuafiyiñ taiñ pu peñi ka lamngen ka sakiafiyiñ tañi küme femün mu, femngechi ayüwün mu poyeafingün ta Jewba (Galata 6:4).
18. ¿Chumngelu yafültukuafiyiñ taiñ pu peñi ka lamngen piwkeyen mu?
18 Chaw Jewba rume falintuniefi kom tañi pu che. Ka femngechi femkey ta Jesus (Galata 2:20). Iñchiñ müna piwkeyefiyiñ kom taiñ pu peñi ka lamngen, feymu piwkeyen newentukuafiyiñ engün. Fey ‘inayafiyiñ itrokom kümeke dungu taiñ kümelkawküleael kakelu che iñchiñ, ka taiñ welukonkechi kelluwael tañi adümngeael Ngünechen ñi dungu’ (Romanu 14:19). ¡Rume üngümniefiyiñ may ñi küme mülewe ngetual ti Mapu! Fey iney no rume weda duamkülewelayay. Ngewelayay ta kutran ka weychan (awkan). Lawelayay ta che ñi kulpafengen mu. Kom pu familia kümelkawküleay. Iney no rume kayñetungewelayay ka ngañwadkülewelayay rume. Rupale feychi warangka tripantu ñi ngünenieal Jesus, kom pu che kulpanchengewetulayay. Fey engün ka kiñe rupa kintukaduamngeay. Welu kom pu püntütripanolu Ngünechen mu, kidu ñi yallngetuayngün, fey lloway “tati fütra küme felen ñi nietuael ta Ngünechen tañi pu yall” (Romanu 8:21). Feymu llemay, newentukuafiyiñ taiñ pu peñi ka lamngen piwkeyen mu ka welukonkechi kelluwaiñ taiñ müleal ti küme mülewe ñi feypikünuel Chaw Dios.
^ parr. 6 Inaduamnge 24 chillkatun mülelu ti lifru Acerquémonos a Jehová.
^ parr. 12 Tami kelluafiel pu küpa langümuwlu inaduamnge ti trokiñ mülelu tati chillka ¡Despertad!: “¿Vale la pena vivir? Tres razones para no darse por vencido” (abril 2014), “Cuando se pierden las ganas de vivir” (enero 2012) ka “Merece la pena vivir” (22 octubre 2001).