¿Khitin sutipxarus bautisasipxi ukat kunatsa?

“Saräpxam, taqi jaqinakaru yatichapxaräkim, Awkina, Yuqana, Qullan Ajayumpina sutiparu bautisasa.” (MAT. 28:19, MT.)

1, 2. 1) ¿Kunas Jerusalén markanxa 33 maran Pentecostés fiestan pasäna? 2) ¿Kunatsa walja jaqinakax bautisasipxäna?

 WALIPUNIW jaqix Jerusalenan uxuski, 33 maran Pentecostés fiesta amtañatakiw walja markanakat purintapxi. Ukat uka fiestanxa wali muspharkañaw pasi. Ukatsti apóstol Pedrow chuymar purtʼkiri wali sum arstʼaraki. Uk istʼasinxa, judionakatsa ukat judionakan yupaychäwipar mantirinakatsa niya kimsa waranqaniw uka urux juchanakapat arrepintisisax bautisasipxi. Ukhamatwa cristian machaq tamarux mantapxi (Hech. 2:41). Uka urux waljanipuniw bautisasipxäna, uk uñjasax walpun jaqinakax muspharapxäna.

² ¿Kunatsa ukataqin bautisasipxäna? Jerusalén markanxa, Jesusan 120 arkirinakapaw mä altus utan tantachasisipkatayna, ukat mä “akatjamatwa alaxpachat istʼasïna mä jachʼa thayan thaytʼatapjama”. Jesusan uka arkirinakapaw qullan ajayu katuqapxatayna. Ukatxa kunas kamachi sasaw Diosar axsartʼir chachanakas warminakas uka chiqar jakʼachasipxatayna. Ukat Jesusan arkirinakapar “yaqha arunak” parlir istʼasaxa walpun muspharapxäna. Ukxaruw Pedrox chuymar purtʼkiri wali sum arstʼarakïna, Jesusan jiwatapat jan axsartʼasaw qhanañchäna. Uk istʼasax “chuymanakapan wali llaktʼataw [istʼirinakapax] uñjasipxäna”, ukatsti “¿kuns lurapxäxa?” sasaw jisktʼasipxäna. Pedrox ukatwa jupanakar akham säna: “Sapa mayni jumanakaxa kutikipstapxam, ukhamarak bautisasipxam Jesucriston sutiparu [...]. Ukatwa Diosax Qullan Ajayu churapxätam” sasa (Hech. 2:1-4, 36-38).

3. ¿Judionakas ukat mayninakas juchanakapat arrepintisisax kunsa lurapxañapäna?

³ Pedron arunakap istʼapkäna uka judionakasa ukat mayninakasa, Diosaparjamaw Jehová Diosarux uñjapxäna ukat qullan ajayun utjatapsa  yatipxarakïnwa. Diosax kunjamsa uka qullan ajayu tuqix taqi kunsa luratayna ukat markaparus yanaptʼäna uksa Hebreo Arut Qullan Qillqatanak liyisaw sum yatipxäna (Gén. 1:2; Jue. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Sal. 33:6). Ukampis jichhax Jesusar iyawsañanakapaw wakisirakïna. Niyakixay Diosax jaqinakar jupa tuqi qhispiyañ amtchïnxa, Mesiasarjam uñjapxañapänwa. Ukatwa Pedrox “bautisasipxam Jesucriston sutiparu” sasax säna. Amtañäni, jiwatat jaktxasinxa akham sasaw Jesusax Pedrompir mayninakampirux satayna: “Awkina, Yuqana, Qullan Ajayumpina sutiparu bautisa[pxam]” sasa (Mat. 28:19, 20, MT). Khä urunakanxa uka arunakarjam bautisasiñax wali askïnwa. Jichhas ukhamarakiwa.

Awkina sutipxaru bautisasiña

4. ¿Kunjamsa Jehová Diosax Israel markar uñjxäna?

⁴ Kunjamtï sisktanxa, Pedron arunakapa istʼasin bautisasipkäna uka jaqinakaxa, nayrax Jehová Diosar yupaychxapxänwa ukat Jupampis sumaraki apasipxäna. Moisesax katuqkäna uka Leyinak phuqañatakis chʼamachasipxarakïnwa. Chiqas uka kamachinak phuqañ laykuw jayanakatsa Jerusalenarux uka fiestar sarapxäna (Hech. 2:5-11). Ukampis Diosax janiw jaqinakar nayrjam uñjxänti, Israel markax janiw markapäxänti. Ukhamasti, Diosampi sum apasiñatakixa, janiw uka nayra Leyinak phuqañax wakisxänti (Mat. 21:43; Col. 2:14, NM). Ukhamax ¿Jehová Diosampi sum apasiskakiñatakix kun lurañas wakisïna?

5, 6. ¿Diosampi sum apasiñatakix kunsa nayra judionakas ukat mayninakas lurapxäna?

⁵ Jakañ churir Jehová Diosat jithiqtañax janiw wakiskänti (Hech. 4:24). Jan ukasti, alaxpachankir Awkisax kunja khuyapayasirisa ukwa Pedror istʼirinakax amuyapxañapäna. Jïsa, jupanakar qhispiyañatakiw Jehová Diosax Mesiasar khitanitayna, ukat uka Yuqapar ‘chʼakkatapkäna’ uka jaqinakan juchanakapsa Diosax pampachañwa munäna. Ukhamasti, khitinakatix Pedron arunakap istʼasin Jehová Diosar jakʼachasiñ munapkäna ukanakaxa, wal Jupar yuspärapxañapäna. Kunattix Jupampi sum apasipxañapatakiw Wawapar khitanitayna (Hechos 2:30-36 liytʼasiñapawa).

⁶ Ukampis Jehová Diosar jakʼachasiñatakixa, kunjamsa Jesús tuqix jaqinakar qhispiyi ukar iyawsapxañapänwa. Ukatwa juchanakapat arrepintisipxäna, inas jupanak taypitxa yaqhipax Jesusan jiwatapat juchanïpxchïna. Ukatsti, “apostolunakax yatichkäna” ukanak jukʼamp yatxatañatakiw qhipat chʼamachasipxäna (Hech. 2:42). Ukhamatwa Pedror istʼapkäna uka jaqinakax “munasir Dios Awkisan tronoparuxa [iyawsañampi]” jakʼachasipxasapäna (Heb. 4:16).

7. Diosan sutipxar janïr bautisaskasaxa, ¿kuna amuyunaksa waljanix apanukuwayapxi ukat jichhax kunjamsa Diosar uñjxapxi?

⁷ Jichhürunakanxa kunayman jaqinakaw Bibliat yatiqasinxa Jehová Diosar uñtʼawayapxaraki (Isa. 2:2, 3). Yaqhipax “janiw Diosax utjkiti” jan ukax “utjkchi ukasa, janiw luratanakapat akchʼas amtaskiti” sasaw sapxirïna. Ukampis Bibliat chiq yatxatasaxa, kunjamsa Diosampix apassna ukwa sum yatxatawayapxi. Ukat yaqhipax “Diosas Yuqasa qullan ajayus mayakïpxiwa” sasaw amuyapxarakïna; ukat pachachanakar kunaw yupaychapxirïna. Ukampis jichhaxa, Jehová Diosax taqi chʼamanïwa ukat sutipat artʼasiñax wali askiwa sasaw sapxi. Ukham yatxatasaw millón millón jaqinakax Jesusan arunakapar phuqapxi. Mä arunxa, Dios Awkin sutipxaruw bautisasipxi.

8. Kunatsa juchanïtanxa uk yatxatasaxa, ¿khitiru atinisiñas wakisispa?

⁸ Maysa tuqitxa, Adanan wawapjamax kunatsa taqinis juchanïtanxa, ukwa yatxatawayapxaraki (Rom. 5:12). Uk amuytʼañatakix usut mä jaqit parltʼañäni. Qalltanxa inas mä qhawqha usuyaschispa, ukat uka usupat jan yatisax kʼumaräkaspas ukham amuyaschispa. Ukampis qullirin ukar sarasax kuna usunis ukwa yatisi (1 Corintios 4:4 uñxattʼarakismawa). ¿Janit kunas uka usupatakix walïspa uk sum yatxatasin ukampi jankʼaki qullasiñapax wakiskaspa? Yaqhipax ukhamarakiw kuna  usunïtansa ukxa Bibliat yatxatapxi, mä arunxa, nayra awk taykasat juch katuqataswa sum amuyapxi. Ukatxa Diosakiw uka juchat “qullistaspa” sasaw atinisipxi. Uka juchat qullasiñatakixa, khitinakatix Diosat jithiqtatäpki ukanakax Jupar jakʼachasipxañapawa (Efe. 4:17-19).

9. ¿Jaqinakampi sum apasiñatakix kunsa Jehová Diosax lurawayi?

⁹ Jumatix Diosar katuyasisin bautisasiwaysta ukhaxa, alaxpachankir Awkisampi sum apasiñax kunja askis ukxa amuypachätawa. Qhawqsa munastam uksa wal amuyarakpachätaxa (Romanos 5:8 liytʼasiñapawa). Nayra awk taykasax Jupa contras saytʼawayapkchixa, jiwasampi sum apasiñwa Diosax amtäna. Ukampis uka amta phuqañatakix munat Wawaparuw jiwañkam tʼaqhisiyapxañapäna, uk uñjasax walpun chuym usuyaspachäna. Uk yatisaw Jupar jukʼamp munastanxa. Ukat ¿janit uka munasiñax kamachinakap istʼañatakisa ukat Apnaqirisarjam uñjañatakisa yanaptʼkistu? Jumatix janïr bautisatäksta ukhaxa, taqi ukanakat amuytʼasisax Diosar katuyasisin bautisasiñ amtxañamawa.

Yuqana sutipxaru bautisasiña

10, 11. 1) ¿Kunsa Jesusax jiwas layku lurawayi ukat kun lurañas waktʼistu? 2) ¿Jesusan luqtasitapat yatisax kunjamsa jikxatasta?

¹⁰ Jichhax Pedron arunakapat amtaskakiñäni. Jesusar iyawsapxam sasaw istʼirinakapar säna. Mä arunxa, ‘Yuqana sutipxaru bautisasipxam’ sasaw saskäna. Ukampis ¿kunatsa Yuqan sutipxar bautisasiñax jichhakamas wali wakiskirixa? Kunapachatï Jesusan sutipxar bautisasktan ukhaxa, qhispiyirisarjamaw uñjtanxa. Jupa tuqikiw Diosampi sum apasiñax utji. Ukat mä lawan chʼakkatat jiwasinxa wali askinak jikxatawayi. Nayraqatxa, judionakataki utjkäna uka Leyinakwa chhaqtayäna (Gál. 3:13). Ukat taqinin qhispipxañapatakiw luqtasiwayäna (2 Cor. 5:19; Efe. 2:15; 1 Juan 2:1, 2). Ukampis uk jikxatañatakixa, wali jiskʼachata, ina chʼusat juchañchata ukhamaw jiwañkam tʼaqhisïna. Ukampis ¿jiwas layku ukham tʼaqhisitapat jumax kamstasa? Uk sumpach amuytʼañatakix kunas 1912 maranxa pasatayna uk amtañäni. Uka maranxa 12 marani mä waynituw Titanic sat mä jachʼa barcot saratayna. * Uka jachʼa barcox mä akatjamatwa mä jachʼa chhullunkhayar muqintatayna ukat jukʼat jukʼatwa lamar qutar chhaqhantäna. Uka waynitusti, jan jiwañ laykux mä jiskʼa boteruw makatañ munäna, ukampis janiw kawkir mantañas utjxänti. Ukat uk uñjasaxa, mä jaqiw warmipar jampʼattʼasax mä jiskʼa botet mistunïna ukat jupa lantiw uka wayniturux uka boter ichkatäna. Jumatï uka waynïtusmäna ukhaxa, ¿kunjamas jikxatasismäna? ¿Janit chuymamanxa wal yuspärkasmäna? Chiqansa, Jesusax ukat sipansa jukʼampi askinakwa jumatakix jikxatawayi. Wiñay wiñay jakañamatakiw luqtasiwayi.

¹¹ Diosan Yuqapax kuntï juma laykux lurawayi uk yatxatasinxa, ¿kunjamsa qalltan jikxatasiyäta? (2 Corintios 5:14, 15 liytʼasiñapawa.) Jupar wal yuspärpachätaxa. Ukatwa Jehová Diosarus jakäwim katuyasirakpachätaxa, ukhamata jan juma pachpataki ‘jakxañamataki, jan ukasti Cristotaki jakxañamataki’. Ukat Yuqan sutipxar bautisasisaxa, kunsa juma laykux lurawayi ukar iyawsatamwa uñachtʼaytaxa ukat ‘Jilïri Qhispiyirirjam’ katuqatamwa uñachtʼayaraktaxa (Hech. 5:31). Nayraxa, janiw Jehová Diosampix sum apaskayätanti, janirakiw kunas jaqinakatakix jutïrin utjani uksa sum yatkayätanti. Ukampis Jesusan luqtasitapar iyawsasinxa, wali sumaw alaxpachankir Awkisampix apastanxa (Efe. 2:12, 13). Apóstol Pablox akham sänwa: “Nayrax jumanakax Diosat jayankasipkäyätawa chuymanakamansti Diosan uñisirinakaparaki, jan walinak lurapxatam layku. Ukampis jichhax Diosax jupampix sumankthapiyxapxtamwa, Cristox janchipan jiwatap tuqi. Aksti jumanakar jupa nayräxar uñstayañatakiw luri, jan kuna [...] juchansa” sasa (Col. 1:21, 22).

12, 13. Jesusan sutipxar bautisat cristianjamaxa, 1) ¿kunsa mayninakan chuym ustʼayatax lurañasa? 2) ¿kun lurañas sapa maynirus waktʼistu?

 ¹² Maysa tuqitxa, Jesusan sutipxar bautisatäkstansa, pantjasirikïsktanwa. Uk yatiñax sapürunjam sum sarnaqañatakiw yanaptʼistu. Sañäni, mayni jilatas jan ukax kullakas chuym ustʼayistaspa ukhax ak amtañasawa: taqinis pantjasirïtanwa, ukat taqinirakiw Diosampi juchanak pampachayasiñ munaraktanxa, ukhamasti mayninakan juchanakapxa perdonañasarakiwa (Mar. 11:25). Uka tuqit sum amuytʼañatakixa, wali manur mantat mä jaqitwa Jesusax parläna. Mä reyitwa walja millonanak maytʼasitayna, ukat uka uywatax janiw kuttʼayirjamäkänti. Uka manut perdonxita sasaw achiktʼasitayna, ukatxa iyaw sasaw reyix perdonäna. Ukampis uka uywatax yaqha uywataruw mä qhawqha qullqi maytʼarakitayna. Ukat kunapachatï uka jukʼa manut perdonxita sasin masipax jupar achiktʼasïna ukhaxa, janiw perdonañ munxänti. ¿Kunsa Jesusax yatichañ munaskäna? Jiwasatix jilat kullakanakar jan perdonkañänixa, Jehová Diosax janirakiw perdonkistaniti (Mat. 18:23-35). Ukhamasti Jesusax jiwasxar munañaniwa. Ukat sutipxar bautisatjamaxa jupat yatiqasisa ukat yatichäwinakaparjam sarnaqañwa muntanxa, yaqhanakan juchanakapsa perdonañasarakiwa (1 Ped. 2:21; 1 Juan 2:6).

¹³ Juchararjamaxa, janiw Jesusjam sumpun sarnaqktanti. Ukampis kayup arkañataki chʼamachasiñasawa, ukhamatwa Diosar taqi chuym katuyasisax kuntï arsuwayktan ukanakxa phuqañäni. Ukatwa jan wali luräwinak apanukusin sapürutjam sum sarnaqañataki chʼamachastanxa, mä thantha isi apanukusas machaqat isithapisksna ukhamawa (Efesios 4:20-24 liytʼasiñapawa). Kunapachatï mä amigox sum sarnaqi ukhaxa, jupjamäñ muntanxa. Ukhamax ¿janit Diosan Yuqapat yatiqasiñax jukʼamp askïkaspa?

14. Jesusax alaxpachankir Apnaqirisawa, ¿kunjamatsa ukar iyawsatas uñachtʼayaraktanxa?

¹⁴ Ukatxa, “taqi kunsa Criston munañaparuw [Diosax] uchawayi, ukhamaraki [taman] pʼiqïñapatakix Cristo pachparurakiw uchawayi” sasaw Pablox säna (Efe. 1:22). Niyakixay Yuqan sutipxar bautisatästanxa, uka arunakax chuymasankañaparakiwa. Ukhamatwa khitinak tuqis Jesusax yatichistu ukanakar respetarakiñäni. Sapa taman uñjapxañapatakixa, irpir chuymaninakaruw uttʼayi; uka jilatanakax pantjasirïpkchisa, taqi chuymaw Diosar luqtasipki. Jesucristox jupanak tuqiw “jupankirinakarux wakichtʼi, [...] cuerpop jiltayañataki” (Efe. 4:11, 12). Ukampis pantjasiñax utjani ukhaxa, Jesusaw Apnaqirjamax tiempopar sum askichaskani. ¿Jumax ukhamäniw sistati?

15. ¿Yuqan sutipxar bautisasisax kuna bendicionanak katuqañäni sis Bibliaxa?

¹⁵ Kunjamtï siskayätanxa, yaqhipax janïraw Diosar katuyasipkiti ukat janirakiw bautisasipkiti. Jumatix janïr bautisatäksta ukhaxa, kuntï Jesusax juma layku lurawayki ukanakat sum amuytʼasisin Yuqan sutipxar bautisasiñamawa, ukhamatwa jupar yuspäratamsa ukat apnaqirimarjam uñjatamsa uñachtʼayäta. Ukham lurasax walja bendicionanak katuqäta (Juan 10:9-11 liytʼasiñapawa).

Qullan ajayun sutipxaru bautisasiña

16, 17. ¿Qullan ajayun sutipxar bautisasiñax kamsañs muni?

¹⁶ ¿Qullan ajayun sutipxar bautisasiñax kamsañs muni? Kunjamtï siskayätanxa, Pedror istʼapkäna uka jaqinakaxa, kunas qullan ajayux ukxa sum yatipxäna. Ukat Pentecostés  fiestanxa, kunjamsa uka qullan ajayux Pedrorus ukat Jesusan mayni arkirinakaparus yanaptʼäna ukxa jupanakpachaw uñjapxäna. Qhanaw qullan ajayux Jesusan arkirinakapxankäna, “ukatsti yaqha arunak parlaña qalltapxäna” (Hech. 2:4, 8). Ukampis ‘qullan ajayun sutiparu bautisasiña’ siski uka arunak istʼasaxa, uka qullan ajayux mä diosäkaspas ukhamawa sasaw yaqhipax sapxi. ¿Ukax chiqäpachati? Janiwa. Uk amuytʼañatakix ak sañäni, “markan sutipxaruw” kunas lurasi sañwa awisax yattanxa, ukampix janiw markas mä jaqïkaspa uk sañ munktanti. Qullan ajayumpix ukhamarakiwa. Khititix qullan ajayun sutipxar bautisasi ukaxa, kunasa qullan ajayux uk sum amuyañapawa. Jehová Diosax uka tuqiw chʼamapxa uñachtʼayi. Ukat kunjamsa Diosax uka qullan ajayu tuqix amtanakap phuqi uksa sum amuyañaparakiwa.

¹⁷ Kunas qullan ajayux ukxa, Bibliat yatxatasaw amuytanxa. Uka tuqiw Diosax Arup qillqayatayna (2 Tim. 3:16). Ukat jukʼamp yatxatasaxa, Jesusan aka arunakapxa sum amuyaraktanxa, “alaxpachankir Awkimax Qullan Ajayxa churani[wa] mayipki ukanakaruxa” sasaw säna. Ukhamasti, jiwasax uka qullan ajayu katuqaraksnawa (Luc. 11:13). Kunjamsa yanaptʼistu ukxa amuypachätanwa. Ukampis qullan ajayun sutipxar janïr bautisatäkstaxa, bautisasiñamawa. Ukhamatakwa qullan ajayu katuqasinxa walja bendicionanak jikxatäta, kunjamtï Jesusax siskäna ukhama.

18. ¿Qullan ajayun sutipxar bautisasisax kuna bendicionanaksa katuqtanxa?

¹⁸ Jehová Diosax nayrjamarakiw jichhax markapar qullan ajay tuqix uñjaski, sapa maynirus urut urutjamaw yanaptʼistu. Niyakixay qullan ajayun sutipxar bautisatästanxa, kunjamsa yanaptʼistu uk amuyasin ukarjam sarnaqañasawa. Ukat kuntï Diosar katuyasisax arsuwayktan uk phuqañatakix kun lurañas wakisispa ukat qullan ajayux uk phuqañatakix kunjamsa yanaptʼistu ukanakwa jutïr yatichäwin uñjaskañäni.

[Qhanañchäwi]

¿Amttati?

• ¿Awkin sutipxar bautisasiñax kamsañs muni?

• ¿Yuqan sutipxar bautisasiñax kamsañs muni?

• Awkina ukat Yuqana sutipxar bautisasiñax wali askiw jiwasatakixa, ¿kunjamsa uk uñachtʼaytanxa?

• ¿Qullan ajayun sutipxar bautisasiñax kamsañs muni?

[Jisktʼanaka]

[10 janan fotonakapa]

Khä 33 marana Pentecostés urutxa, ¿kunjamsa Diosax cristianonakampi apasxäna?

[Fotox khitin apsutasa]

Museo de Israel (Jerusalén) jupanakat maytʼatawa