¿Tantachäwinakan taqini chʼamañchtʼasipxañapatak yanaptʼasktati?
¿Tantachäwinakan taqini chʼamañchtʼasipxañapatak yanaptʼasktati?
“Kunapachatï tantachtʼasipxäta ukkhaxa, [...] [‘tamankirinakar’, NM] jiltayañatakïpan.” (1 COR. 14:26.)
1. Nayrïr Corintios 14 jaljarjamaxa, ¿kuna amtampis tantachäwinakax apasiñapa?
“¡TANTACHÄWIX wali khusapunïnwa!” sasaw mä tantachäwi tukuyatatxa yaqhipax sapxi, jumas ukham siripachätawa. Chiqas tantachäwinakax wali chʼamañchtʼkiripuniwa. Nayrïr cristianonakax Diosar yupaychañ tuqit chʼamañchtʼasiñatakiw tantachasipxirïna, uka amtampirakiw jichhax tantachastanxa. Apóstol Pablox Corintonkirinakar qillqkäna uka nayrïr cartapanxa, tantachäwinakax chʼamañchtʼkirïñapaw sänwa. Ukat 14 jaljanxa, tantachäwinakanx tamar ‘jiltayañatakiw’ taqi kunas arsusiñapa, sasaw walja kuti amtayäna (1 Corintios 14:3, 12, 26 liytʼasiñapawa). *
2. 1) ¿Kunatsa tantachäwinakax wali chʼamañchtʼkirixa? 2) ¿Kuna jisktʼarus qhanañchañäni?
2 Taqpach tantachäwinakaw wal yanaptʼistu ukat chʼamañchtʼistu, chiqas Jehová Diosaw ukhamäñapatakix qullan ajayupamp yanaptʼi, ukxa taqiniw yattanxa. Ukatwa tantachäwi qalltañatakix qullan ajayumampiy yanaptʼapxita sasin alaxpachankir Awkisarux taqi chuym mayistanxa. Ukampisa, tantachäwinakax jukʼamp sumäñapatakix sapa mayniw yanaptʼsna. Ukhamasti, sapa semanan apaski uka tantachäwinakax Diosar yupaychañ tuqit chʼamañchtʼkirïñapatakixa, ¿kunjamanakatsa sapa maynix yanaptʼsna?
3. ¿Kunatsa tantachäwinakax wali wakiskirixa?
3 Uka jisktʼar qhanañchañatakixa, tantachäwi sarayirinakax kunanaksa lurapxañapa ukat kunanaksa jan lurapxañapäkaraki ukanakwa uñjañäni. Ukat kunjamsa tamankir jilat kullakanakar taqinir chʼamañchtʼañatakix yanaptʼapxaspa ukwa uñjarakiñäni. Ukhamasti sapa mayniw uka tuqit amuytʼasiñasa, kunattix taqi tantachäwinakaw qullänaxa, taqpach tantachäwir sarasa ukat arstʼasaw Diosar yupaycharaktanxa (Sal. 26:12; 111:1; Isa. 66:22, 23).
Bibliat yatxatañataki tantachäwi
4, 5. ¿Kuna amtampis Yatiyañataki revistat yatxatañataki tantachäwix sapa semanan apasi?
4 Taqiniw Yatiyañataki revistat sum yatxatañ muntanxa. Ukhamasti, kunatsa sapa semanax uka revistat yatxatañatak tantachastanxa ukwa sum amuytʼasiñasa. Ukatakix kunanakans Yatiyañataki revistax mayjtʼawayi ukanak amtañäni.
5 Aka revistaxa, julio 15, 2008 marat aksaruw nayrïr janapanx mayjtʼayasiwayi. ¿Yatiyätati? Mirä ampsuma, nayrïr jana uñxattʼma, torret aynach tuqinxa, janjtʼat mä Bibliaw utji, ukaw kuna amtampis Yatiyañataki revistat yatxatañataki tantachastan uk amuytʼayistu, mä arunxa, Bibliat yatxatañatakiw Yatiyañataki sat revistax yanaptʼistu. Jïsa, kunjamtï Nehemiasax jakkäna uka urunakan lurasirïkänxa, ukhamarakiw jichhürunakanx Diosan Arunakapax kamsañs muni ukanakax sapa semanan yatxatasi (Neh. 8:8; Isa. 54:13).
6. 1) ¿Yatiyañataki revistax kunansa mayjtʼawayi? 2) Biblian jiskʼa tʼaqanakxar liytʼasiñapawa sasin qhanañchaski ukhaxa, ¿kunsa amtañasa?
6 Yatiyañataki revistan yatichäwinakapax janiw nayrjamäxiti. Niyakixay Bibliatpun yatxatstanxa, yaqhip jiskʼa tʼaqanakxarux liytʼasiñapawa sasaw qhanañchasxi. Ukhamasti, liytʼaskani ukhax sapa maynin Bibliapat arktanipxañapax wali askipunïniwa (Hech. 17:11). ¿Kunatsa Bibliasat liytʼañasa? Kunapachatï, Bibliasat Diosan iwxtʼanakap liyktan ukhaxa, chuymaruw purtʼistu (Heb. 4:12). Ukatwa uka tantachäwi sarayir jilatax taqini Bibliapan jiskʼa tʼaqanak jikxatapxañap suytʼañapa, ukhamatwa Bibliapat arktanipxani.
Arstʼañatakix walja tiempow utjxi
7. ¿Yatiyañataki revistat yatxatkasax kunampitakis tiempox utjxi?
7 Yatiyañataki revistan taman yatxatañataki yatichäwinakapax janiw nayrjam jachʼanakäxiti. Ukatwa tʼaqanakap liytʼañ tukuyatarux arstʼañatak tiempox utji. Ukhamatwa waljanix iyawsäwinakapat arstʼanipxaspa. Tamankirinakax pachpa revistatwa mä jiskʼa liytʼapxaspa, jan ukax Bibliat qhanañchtʼapxaspa. Jan ukasti Biblian yatichäwinakaparjam sarnaqañax kunatsa wali wakiskirix uksa mä experienciampix qhanañchtʼapxarakispawa. Ukat uñachtʼäwinakat qhanañchtʼañatakis tiempox utjañaparakiwa (Salmo 22:22; 35:18; 40:9 liytʼasiñapawa).
8, 9. ¿Yatiyañataki revistat yatxatañataki tantachäwi sarayir jilatax kunjamsa sarayañapa?
8 Kunapachatï jilat kullakanakax Yatiyañataki revistat yatxatañataki tantachäwin mä jukʼaki arstʼanipxaspa ukat sarayir jilatas mä qhawqha arunakampiki arxatʼtarakispa, ukhakiw yatiqatax jukʼamp utjaspa. Ukhamasti, tantachäwinakan jukʼamp sumäñapatakixa, ¿kunas tantachäwi sarayir jilatarux mayninakan arsutanakapxar arxattʼañatakix yanaptʼaspa?
9 Uk amuytʼañatakixa, mä panqar pichut parltʼañäni. Yatiyañataki revistat yatxatañataki tantachäwix mä panqar pichump sasispawa. Kunjamtï mä pichux kunayman suma panqaranakanïkixa, ukhamarakiw aka tantachäwin jilat kullakanakan arstʼäwinakapaxa. Ukat kunjamtï panqaranakax jachʼan jiskʼanïki ukat kunayman coloranakanïkixa, ukar uñtasitarakiw sapa maynin arstʼäwinakapaxa. ¿Tantachäwi sarayir jilatan arxattʼatapax kunamp sasirakispasa? Kunjamtï mä panqar pichurux kʼachachtʼañatakik jiskʼa alinakampi yaptʼaskixa, ukhamarakiw sarayir jilatan arunakapaxa, kunattix jilat kullakanakax Diosar yupaychañataki arstʼanipki ukarukiw mä jukʼa arunakampi yaptʼi, ukatwa jupak parlañapax jan walïkaspati. Kunapachatï tantachasirinakax may maya sum arstʼanipxi ukat sarayir jilatas ukxar arxattʼaraki ukhaxa, taqiniw wali chʼamañchtʼata jikxatasipxi.
“Diosarux [...] suma sacrificiot churañasaxa, lakanakasampi yupaycha[sa]”
10. ¿Nayrïr cristianonakax kunjamsa tantachäwinakar uñjapxirïna?
10 Tantachasiñ tuqit kunanaktï Pablox 1 Corintios 14:26-33 qillqatan siski ukaw kunjamsa nayrïr maranakan tantachäwix apasirïna uk amuytʼañ yanaptʼistani. Biblia tuqit yatxattʼat mä jaqix akham qillqäna: “Nayrïr iglesianakanxa, jaqinakax yanaptʼañ amtampiw tantachasir sarapxirïpachäna. Janiw khitis aliq istʼirikix sarirïkänti, jan ukasti, kunjamatsa yanaptʼañpun munapxirïna” sasa. Jïsa, nayrïr cristianonakax taman tantachäwipanx iyawsäwinakapat arstʼapxapunirïnwa (Rom. 10:10).
11. 1) ¿Kunasa tantachäwinakan chʼamañchtʼirïñapatakix yanaptʼi, ukat kunatsa? 2) ¿Tantachäwinakan jukʼamp sum arstʼañatakix kuna iwxtʼanakas yanaptʼistani? (Qhanañchtʼäwi uñxattʼäta.)
11 Chiqas iyawsäwisat tantachäwinakan arstʼktan ukhaxa, “taman chamachtʼatäñapatakiw” yanaptʼtanxa. Walja maranakas tantachäwinakar sarxstanxa, jilat kullakanakar istʼañax wali kusiskañakïskiwa. Kunapachatï walja maranak Diosar yupaychir chuymankipstat mä kullakax taqi chuyma arstʼki ukhaxa, chuyms chʼallxtayistuwa, ukat irpir chuymanin arstʼatapas wal chʼamañchtʼistu. Ukhamarakiw awisax mä jiskʼa wawan taqi chuyma arstʼatap istʼasax kusistanxa. Ukhamasti, tantachäwinakax chʼamañchtʼistaspawa, ukatakix taqiniw arstʼasin yanaptʼsna. *
12. 1) ¿Kunanaksa Moisés ukat Jeremías chachanakat yatiqsna? 2) ¿Diosat mayisiñax kunjamsa tantachäwinakan arstʼañatakix yanaptʼistaspa?
12 Chiqas khitinakatï axsarirïpki ukanakatakixa, tantachäwinakan arstʼañax chʼamakïspawa. Jumatï axsarirïstaxa, janiw juma sapak ukham axsarirïktati. Diosar taqi chuym luqtir Moisesas Jeremiasas ukhamarakiw jaqinak nayraqatan parlañ axsarapxirïna (Éxo. 4: 10; Jer. 1:6). Ukampis Jehová Diosaw jupanakarux yanaptʼäna, ukhamatwa Diosar yupaychasipkakïna, jumarux Jupaw ‘lakampi yupaychañatakix’ yanaptʼarakïtamxa (Hebreos 13:15 liytʼasiñapawa). ¿Jan axsarirïñamatakix kunas yanaptʼiristamxa? Nayraqatax sum wakichtʼasiñamawa. Ukat tantachäwir janïr sarkasax Jehová Diosaruw yanaptʼa mayisiñama (Fili. 4:6). Niyakixay “munañaparjama” mayisiskstaxa, Diosax yanaptʼätamwa (1 Juan 5:14; Pro. 15:29).
Iyawsäwin jiltañataki, chʼamañchtʼañataki ukat chuymachañataki tantachäwinaka
13. 1) ¿Tantachäwinakax kunjamsa yanaptʼistu? 2) ¿Irpir chuymaninakax kuna jisktʼatsa wal amuytʼasipxañapa?
13 Tantachäwinakax iyawsäwin jiltañataki, chʼam katxatayañataki ukhamarak chuymachañatakiwa sasaw Pablox säna (1 Cor. 14:3). * ¿Kunjamsa irpir chuymaninakax tantachäwinak sarayasax jilat kullakanakar ‘chʼam katxatañ’ yanaptʼapxaspa, ukat ‘chuymachtʼapxarakispa’? Uka tuqit amuytʼañatakixa, kunsa Jesusax mä tantachäwin luräna uk yatxatañäni.
14. 1) ¿Jesusax jawsaykäna uka tantachäwinxa kunanakas pasäna? 2) ¿Kunatsa apostolanakax Jesusan parlxayatax wal kusisipxäna?
14 Ukat Jesusax arkirinakapampi tantachaskäna uka nayrax kunanakas pasäna uka tuqit amuytʼañäni. Jesucristor janïr jiwayapkäna ukhaxa, apostolanakapax “jaytawayxasinx jaltxapxän[wa]” (Mar. 14:50). Ukat kunjamtï profecian siskänxa ‘sapa mayniw utanakapar sarxapxäna’ (Juan 16:32, NM). Jiwatat jaktxasinxa, Jesusax llakimp aynachtʼat apostolanakaparuw mä suma tantachäwitak jawsayäna. * “Tunka mayan discipulonakasti Galilearuw sarxapxäna, kawki qullurutix Jesusax: ‘Sarapxam’ sawaykatayna ukaru”. Puripxäna ukhasti, Jesusax “jupanakar jakʼachasisinxa” parlxayänwa (Mat. 28:10, 16, 18). ¡Jesusaw jupanakarux nayraqat jawsäna, ukatwa apostolanakax wal kusisipxpachäna! ¿Kuna tuqitsa parläna?
15. 1) ¿Tantachäwin kamsänsa Jesusaxa ukat kunsa jan lurkäna? 2) ¿Uka tantachäwix apostolanakar yanaptʼänti?
15 Jesusax akham sasaw arkirinakaparux parlañ qalltäna: “Nayar churatawa taqi munañanïñaxa” sasa. Ukxarusti akham sarakïnwa: “Taqi akapachankir jaqinakar yatiyir sarapxam” sasa. Ukat tukuyañatakisti, “nayax sapürupuniw jumanakampïskta” sasaw chuymachtʼarakïna (Mat. 28:18-20). ¿Amuytati, kunsa Jesusax jan lurkäna? Arkirinakaparux janiw tuqinuqkänti. Janiw kunatsa ukham lurapxtax siskänsa, ni iyawsäwinakapan mä qhawqha tiempo thayarapxatapat amtayasas jukʼamp aynachtʼaykänti. Jan ukasti Awkijampi nayampix wal munasipxsma ukatwa lurañanak jaytapxsma sänwa. ¿Uka arunakapax apostolanakar yanaptʼänti? Jïsa, iyawsañanakapan jiltata, chʼamañchtʼata ukat chuymachtʼataw jikxatasipxäna, ukatwa uka tantachäwi tukuyatarux mayampi ‘Jesucristxat yatichiri, parliri’ jupanakarux uñjasïna (Hech. 5:42).
16. Tantachäwinakax chuymachtʼkirïñapatakixa, ¿kunsa irpir chuymaninakax Jesusat yatiqasipxañapa?
16 Jichhürunakanxa, irpir chuymaninakax Jesusjamarakiw jilat kullakanakarux Jehová Diosax walpun munasipxtam sasax tantachäwinakan amtayapxi (Rom. 8:38, 39). Ukatwa mä tantachäwi saraykasax jilat kullakanakan pantjasitanakapat parlañat sipansa, aski luräwinakap qhanstayapxi. Ukat janirakiw kunatsa ukham lurapxtax sapkiti. Jan ukasti, Jehová Diosar taqi chuym luqtirinakaparjamaw uñjapxi (1 Tes. 4: 1, 9-12). Awisax tamar iwxtʼañaw wakisispa, ukampis mä qhawqhaniruki iwtʼañächixa, sapa maynirukiw iwxtʼasispa, janiw tantachäwi saraykasin iwxtʼañax wakiskaspati (Gál. 6:1; 2 Tim. 2:24-26). Kunapachatï tamataki arstʼasipki ukhaxa, suma arunakampi jilat kullakanakar chuymachtʼañatakiw chʼamachasipxi (Isa. 32:2). Chiqas tantachäwi tukuyatarux taqini chʼamañchtʼata jikxatasipxañapwa munapxi ukatwa wal chʼamachasipxi (Mat. 11:28; Hech. 15:32).
Sumankañaw utjañapa
17. 1) ¿Kunatsa tantachäwinakax sumankaña apaniñapa? 2) ¿Tantachäwinakan taqinis chʼamañchtʼata jikxatasipxañapatakix kunjamsa yanaptʼasma? (“Tantachäwinakan chʼamañchtʼasiñatak tunka iwxtʼanaka” siski uka recuadro uñxattʼäta.)
17 Supayan apnaqat akapachaxa, urut urutjamaw jukʼamp jan walir tukuski, ukatwa tantachäwinakan sumankañax utjañapa, mä arunxa, taqiniw chuymachtʼäwi jikxatapxañapa (1 Tes. 5:11). Mä kullakaxa, chachapampi chikax jan waltʼäwin nayrax jikxatasipxäna, jupasti akham amti: “Tantachasiñ Utanxa, jilat kullakanakampïsax Diosas jupanak tuqi uñjasipkitaspa ukham amuyapxirïta. Diosar llakinakax katuyasax sumakiw jikxatasipxirïta” sasa (Sal. 55:22). Tantachäwir jutirinakaxa, ukhamarakiw wali chamañchtʼata ukat chuymachtʼata jikxatasipxañapa. Ukat tantachäwinakax sapa mayniru chʼamañchtʼañapataki ukat chuymachtʼañapatakixa, taqiniw yanaptʼañasa.
[Qhanañchäwinaka]
^ Kunanaktï nayrïr cristianonakax tantachäwinakan lurapxirïkäna, ukanakax tukusxaniwa sasaw profecian qhanañchasïna. Sañäni: Diosan arunakapa, mä arunxa profecianak arsuña ukat yaqha arunakat parlañaw tukusxañapäna (1 Cor. 13:8; 14:5). Ukampisa, Pablon iwxanakapax kunjamsa jichhürunakan tantachäwinakax apasiñapa ukwa amtayistu.
^ Tantachäwinakan jukʼamp sum arstʼañataki iwxtʼanaka jikxatañatakixa, La Atalaya del 1 de septiembre de 2003, 19 janat 22 janakam uñxattʼäta.
^ “Chʼam katxatayañataki” ukat “chuymachañataki” siski uka arunakaxa, griegonx janiw kikpäkiti. Diccionario expositivo de palabras del Antiguo y del Nuevo Testamento exhaustivo, de W. E. Vine qillqatanxa, “chuymachañataki” siski uka arux “chʼam katxatayañataki” siski ukat sipansa “jukʼamp chuymar purtʼkiriwa” sasaw qhanañchi (Juan 11:19 uñxattʼarakismawa).
^ Uka tantachäwi, qhipatxa Pablox akham sänwa: Jesusax “phisqa pataka [arkirinakaparurakiw] uñstanxa” sasa, ukampix uka pachpa tantachäwitwa parlaskpachäna (1 Cor. 15:6).
¿Kamsasmasa?
• ¿Kunatsa tantachasiñax wali wakiskirixa?
• ¿Tantachäwinakan mayn mayni arstʼapxi ukhaxa, kunjamsa taqinir chʼamañchtʼi?
• ¿Jesusax arkirinakapampi tantachaskäna ukatxa kunsa yatiqassna?
[Jisktʼanaka]
[22, 23 jananakan recuadropa/fotonakapa]
TANTACHÄWINAKAN CHʼAMAÑCHTʼASIÑATAK TUNKA IWXTʼANAKA
Janïrxat wakichtʼasiñamawa. Kunatï Tantachasiñ Utan yatiqaskani ukanakxa, utanwa yatxataniñama, ukhamatwa jumatakix tantachäwinakax wali askïni, ukat jukʼampwa yatiqarakïta.
Janipun faltasimti. Niyakixay waljani tantachasipki ukhax chʼamañchtʼasipxchixa, juman ukankatamax wali askirakïniwa.
Jan qhiptʼamti. Janïr qalltkipan purïtaxa, mayninakamp chikaw Diosar qʼuchtäta ukat Diosat mayisïwsa istäta, chiqas ukhamatwa Diosar yupaychtanxa.
Kawkïr qillqatanakatti yatxataskani ukanak apäta. Jumatï Biblia ukat yatxataskani uka qillqatanak apasïtaxa, kuna tuqitsa parlasiski uk sumwa arktäta ukat jukʼamp yatxatarakïta.
Sum istʼañamawa. Celularamar qillqanipkätan ukanak tantachäwinkkasin liytʼañax janiw walïkaspati. Yaqha horasanwa ukanak lurañama. Ukhamatwa juman lurañanakamax yaqha horasatakini.
Tantachäwin arstʼasmawa. Kunapachatï mayn mayni iyawsäwinakapat arstʼapxi ukhaxa, jukʼamp waljaniw chʼamañchtʼata ukat chuymachtʼata jikxatasipxi.
Mä qhawqha arunakampik arstʼma. Ukhamatwa waljanix arstʼapxarakini.
Taman lurañanakam phuqapunma. Yatiyañataki Diosan Yatichäwipa jan ukax Yatiyañataki Tantachäwi sat tantachäwinakan arstʼañataki churapxätamxa, sum wakichtʼasiñamawa, ukat utanwa yatsuwayañama, jan qhipatak jaytamti.
Arstʼirinakar yuspärma. Tantachäwi sarayir jilatarusa, jan ukax mayni jilat kullakanakarus arstʼapxatapat yuspärtʼañaw wakisispa.
Tantachasirinakamp parltʼasiñamawa. Tantachäwi janïr qalltkipansa, jan ukax tukuyarusa, mayninakampi aruntasiñasa ukat parltʼasiñasa wali kusiskañawa, ukhamatwa askinakas jukʼamp utjarakini.