ҮЗ ГАБЫҒЫНДАКЫ МӨВЗУ | ӘН ДӘЈӘРЛИ ҺӘДИЈЈӘ
Ән јахшы һәдијјә ахтарышында
Идеал һәдијјә тапмаг о гәдәр дә асан иш дејил. Ахы һәдијјәјә әсл гијмәти бағышлајаҹағымыз шәхс верәҹәк. Үстәлик, киминсә идеал һесаб етдији һәдијјә диҝәринин хошуна ҝәлмәјә биләр.
Мәсәлән, јенијетмәләр сон модел електрон ҹиһазлары идеал һәдијјә һесаб етдији һалда, бөјүкләр даһа чох мәнәви дәјәри олан, мисал үчүн, нәсилдән-нәслә кечән һәдијјәләрә үстүнлүк верир. Бәзи мәдәнијјәтләрдә исә инсанын өз истәдији шеји алмасы үчүн пул һәдијјә олунур.
Һәр нә гәдәр асан олмаса да, әксәр инсанлар әзизләри үчүн јахшы һәдијјә тапана гәдәр ахтарышда олурлар. Дүздүр, идеал һәдијјәни тапмаг һәмишә мүмкүн олмур, амма ваҹиб амилләри нәзәрә алмаг шансымызы артыраҹаг. Ҝәлин бу амилләрдән дөрдүнү нәзәрдән кечирәк.
Һәдијјә верәҹәјиниз шәхсин истәји. Белфастдан (Шимали Ирландија) олан бир киши 10—11 јашларында алдығы јарыш велосипедини ән ҝөзәл һәдијјә һесаб едир. О дејир: «Бу мәним ән чох истәдијим шеј иди». Һәгигәтән дә, һәдијјә алан шәхсин истәјиндән чох шеј асылыдыр. Һәдијјә етмәји дүшүндүјүнүз бирини хатырлајын. О нәләрә дәјәр верир? Инсанын дәјәр вердији шејләрә әсасән, онун нә истәдијини мүәјјән етмәк олар. Мәсәлән, нәнә-бабалар үчүн һәјатда ән дәјәрли шеј аиләләри илә бирҝә вахт кечирмәкдир. Сөзсүз ки, онлар ушагларыны вә нәвә-нәтиҹәләрини тез-тез ҝөрмәји даһа чох истәјәрләр. Бу сәбәбдән аиләви тәтилә чыхаркән онлары да өзүнүзлә апармаг ән ҝөзәл һәдијјә ола биләр.
Инсанын нә истәдијини мүәјјән етмәјин ән јахшы јолу ону диггәтлә динләмәкдир. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, инсан «ешитмәјә һазыр олмалы, данышмаға... тәләсмәмәлидир» (Јагуб 1:19). Доғмаларыныз вә достларынызла сөһбәт заманы нәләри севиб-севмәдикләрини билмәк үчүн онлара диггәтлә гулаг асын. Онда һәдијјә сечиминдә јанылмајаҹагсыныз.
Һәдијјә верәҹәјиниз шәхсин еһтијаҹлары. Инсанын еһтијаҹы олан бир шеји һәдијјә едириксә, ән кичик һәдијјә белә ону севиндирәҹәк. Бәс инсанын нәјә еһтијаҹ дујдуғуну неҹә билмәк олар?
Илк бахышдан елә ҝәлә биләр ки, ән јахшысы, буну инсанын өзүндән сорушмагдыр. Амма бәзиләринин фикринҹә, инсанын нәјә еһтијаҹы олдуғуну сорушмаг сүрпризи өлдүрүр. Үстәлик, бәзән инсанлар нәји севдикләрини раһат десәләр дә, нәјә еһтијаҹ дујдугларыны демәји хошламырлар.
Бу сәбәбдән мүшаһидәчи олун вә һәдијјә вердијиниз шәхсин ҝәнҹ, јашлы, субај, евли, бошанмыш, дул, ишләјән, јохса тәгаүдчү олдуғуну нәзәрә алараг һәдијјә сечин.
Һәдијјә верәҹәјиниз инсанын нәјә еһтијаҹы олдуғуну билмәк үчүн онун вәзијјәтиндә олан бириси илә мәсләһәтләшмәк олар. Һәмин адам билмәдијиниз мәгамлар барәдә мәлумат верә биләр. Бунун сајәсиндә башгаларынын ағлына ҝәлмәјән бир һәдијјә бағышламыш оларсыныз.
Мүнасиб вахт. Мүгәддәс Китабда дејилир: «Јериндә дејилән сөз нә ҝөзәлдир!» (Мәсәлләр 15:23). Бу ајә ҝөстәрир ки, сөзү нә вахт демәјимиздән чох шеј асылыдыр. Ејни шеји һәрәкәтләримиз һаггында да демәк олар. Јериндә дејилән сөзләр инсаны севиндирдији кими, мүнасиб вахтда, јахуд һансыса өзәл ҝүндә бағышланан һәдијјә дә инсана даһа чох севинҹ ҝәтирә биләр.
Кимиси аилә гурмаға, кимиси мәзун олмаға һазырлашыр, јахуд һансыса ҹүтлүк ушаг ҝөзләјир. Бунлар һәдијјә верилән хүсуси ҝүнләрдән бир нечәсидир. Бәзиләри ил әрзиндә ҝөзләнилән бу ҹүр һадисәләрин сијаһысыны тутмагла һәмин ҝүнә ујғун ән ҝөзәл һәдијјәни әввәлҹәдән планлашдырырлар *.
Сөзсүз ки, һәдијјә јалныз хүсуси ҝүнләрдә верилмәмәлидир. Истәнилән вахт һәдијјә вериб, бунун севинҹини јашамаг олар. Анҹаг һәдијјә верәркән диггәтли олмаг лазымдыр. Мәсәлән, оғланын гыза дурдуг јердә һәдијјә вермәси сәһв анлашыла вә проблемләрә ҝәтириб чыхара биләр. Чүнки гыз дүшүнә биләр ки, оғланын ондан хошу ҝәлир. Она ҝөрә дә һәдијјә верәркән нөвбәти амили нәзәрә алмаг ваҹибдир.
Һәдијјә верәнин нијјәти. Јухарыдакы нүмунә ҝөстәрир ки, һәдијјә верән шәхс нәзәрә алмалыдыр ки, нијјәти сәһв анлашыла биләр. Амма јенә дә јахшы оларды ки, о, өз нијјәтини јохласын. Мәсәлән, бәзиләри бајрамларда мәҹбуријјәт гаршысында галараг һәдијјә верирләр. Бир башгалары буну гаршылыг умдуглары үчүн, јәни тәмәнналы шәкилдә едирләр. Бу ҹүр һәдијјәләрә сидг-үрәклә верилән һәдијјә демәк олармы?
Һәдијјәни саф нијјәтдән ирәли ҝәләрәк вердијинизи неҹә јохлаја биләрсиниз? Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Һәр бир иши мәһәббәтлә ҝөрүн» (1 Коринфлиләрә 16:14). Әҝәр һәдијјәни севҝидән ирәли ҝәләрәк версәниз, бу ону алан шәхсә бөјүк севинҹ бәхш едәҹәк. Үстәлик, һәдијјәни сәмими-гәлбдән вердијиниз үчүн өзүнүз дә хошбәхт олаҹагсыныз. Бу, Аллаһа да хош ҝедәҹәк. Мүгәддәс Китабда еһтијаҹ ичиндә олан диндашларына сәхавәт ҝөстәрдикләринә ҝөрә тәрифләнән садиг бәндәләр барәдә нөвбәти сөзләр јазылыб: «Аллаһ ҝүләрүзлә верәни севир» (2 Коринфлиләрә 9:7).
Садаланан амилләри нәзәрә алмаг башгаларынын көнлүнү охшајан һәдијјә вермәјинизә көмәк едәҹәк. Мәһәббәтли Јараданымыз бәшәријјәт үчүн ән дәјәрли һәдијјәни бәхш едәндә бу вә даһа чох амили нәзәрә алмышды. Нөвбәти мәгаләдә бунун һансы һәдијјә олдуғу ачыгланаҹаг.
^ абз. 13 Чохлары ад ҝүнләриндә вә бајрамларда һәдијјә верирләр. Һәрчәнд бу тәдбирләрин әксәријјәти Мүгәддәс Китаб тәлимләринә зиддир. Бу журналын «Охуҹуларымыз сорушур... Милад бајрамыны гејд етмәк дүзҝүндүр?» адлы мәгаләсини охуја биләрсиниз.