1, 2. 1 Бутрус 4:7, 8 ајәләринә әсасән, чәтинликләрин өһдәсиндән ҝәлмәјә бизә нә көмәк едәҹәк?

АХЫРЗАМАНЫН ахыры јахынлашдыгҹа, ола билсин, даһа ағыр чәтинликләрлә үзләшәҹәјик (2 Тим. 3:1). Гәрби Африкадакы бир өлкәдә сечкиләрдән сонра иҹтимаи иғтишашлар вә күтләви һүҹумлар баш галдырмышды. Өлкә дөјүш зонасына чеврилдијиндән баҹы-гардашлар алты ајдан чох тәһлүкә алтында јашамышдылар. Белә бир ағыр дөнәмдә онлара дөзмәјә нә көмәк етди? Бәзиләри нисбәтән тәһлүкәсиз әразидә јашајан баҹы-гардашларын евләринә сығынды. Бир гардаш дејир: «Һәмин вахт әтрафымда достларымын олдуғуна ҝөрә севинирдим. Биз бир-биримизә дајаг олурдуг».

² «Бөјүк мүсибәт» башлајанда әтрафымызда бизи севән јахшы достларымыз олдуғуна ҝөрә чох севинәҹәјик (Вәһј 7:14). Одур ки, бу ҝүн мөһкәм достлуглар гурмаг ваҹибдир. (1 Бутрус 4:7, 8 ајәләрини охујун.) Әрәмја пејғәмбәрин нүмунәсиндән чох шеј өјрәнә биләрик. Јерусәлим дағылан әрәфәдәки ағыр дөнәмдә достлары она сағ галмаға көмәк етдиләр *. Әрәмјанын нүмунәсини неҹә тәглид едә биләрик?

3. а) Һансы сәбәбләр Әрәмјанын тәклијә чәкилмәсинә ҝәтириб чыхара биләрди? б) Әрәмја мирзәси Бәруха нәләри данышмышды вә бу, һансы нәтиҹәни вермишди?

³ Әрәмја азы 40 ил әрзиндә сәдагәтсиз инсанларын арасында  јашајыб. Доғма јурду Әнатутдан олан гоншулары, һәтта еһтимал ки, бәзи гоһумлары да онларын сырасында иди (Әрм. 11:21; 12:6). Амма Әрәмја тәклијә чәкилмирди. О, һиссләрини садиг мирзәси Бәрухла бөлүшүрдү. Биз дә бу јазыланларын сајәсиндә онун кечирдији һиссләрдән аҝаһыг (Әрм. 8:21; 9:1; 20:14—18; 45:1). Јәгин ки, Бәрух Әрәмјанын һәјатында баш верәнләри гәләмә алдыгҹа онларын бир-биринә гаршы һөрмәти артыр, достлуг телләри мөһкәмләнирди (Әрм. 20:1, 2; 26:7—11).

4. Јеһова Әрәмјаја һансы тапшырығы вермишди вә бу тапшырыг Әрәмја илә Бәрухун достлуғуну неҹә мөһкәмләндирмишди?

⁴ Узун илләр әрзиндә Әрәмја исраиллиләри Јерусәлимин башына ҝәләҹәк һадисәләр һагда ҹәсарәтлә хәбәрдар едирди (Әрм. 25:3). Јеһова халгы нөвбәти дәфә төвбәјә тәшвиг етмәк үчүн Әрәмјаја бу хәбәрдарлыглары тумара јазмағы бујурмушду (Әрм. 36:1—4). Әрәмја илә Бәрух Јеһованын тапшырдығы иши јеринә јетирмәк үчүн еһтимал ки, бир нечә ај әрзиндә бирҝә чалышмышды. Сөзсүз ки, бу вахт әрзиндә онларын арасында иманы мөһкәмләндирән сөһбәтләр олурду.

5. Бәрухун Әрәмјаја јахшы дост олдуғу нәдән ҝөрүнүр?

⁵ Онлар тумары јазыб гуртаранда Әрәмја досту Бәрухун бу хәбәри инсанлара чатдыраҹағына етибар етмәли иди (Әрм. 36:5, 6). Бәрух бу тәһлүкәли тәјинатын өһдәсиндән ҹәсарәтлә ҝәлди. Тәсәввүр етмәк олар, Бәрух мәбәдин һәјәтинә ҝедиб тапшырылан иши јеринә јетирәндә Әрәмја онунла неҹә гүрур дујмушду (Әрм. 36:8—10). Јәһуда әјанлары Бәрухун етдијиндән хәбәр тутанда тумарда јазыланлары уҹадан онлара да охумасыны әмр едир! (Әрм. 36:14, 15). Әјанлар  Әрәмјанын дедикләрини падшаһ Јәһјакимә чатдырмаг гәрарына ҝәлир. Онлар нараһатлыг ичиндә Бәруха дејир: «Ҝет ҝизлән. Сән дә, Әрәмја да ҝизләнин. Јеринизи һеч ким билмәсин» (Әрм. 36:16—19). Бу, јахшы мәсләһәт иди!

6. Мүгавимәтлә үзләшән Әрәмја вә Бәрух нә едир?

⁶ Падшаһ Јәһјаким Әрәмјанын јаздығы сөзләри ешидәндә гәзәбдән тумары јандырыр вә Әрәмјаны да, Бәруху да һәбс етмәји әмр едир. Амма Әрәмја горхмур. О, башга бир тумар ҝөтүрүб Бәруха верир вә Аллаһын хәбәрини Бәруха диктә едир. Бәрух «Јәһуда падшаһы Јәһјакимин јандырдығы биринҹи тумардакы сөзләри ејнән» јазыр (Әрм. 36:26—28, 32).

7. Әрәмја илә Бәрухун әмәкдашлығынын онларын мүнасибәтинә һансы тәсири ола биләрди?

⁷ Адәтән чәтинликләрә бирҝә дөзән инсанлар арасында сых достлуг мүнасибәтләри јараныр. Әрәмја вә Бәрух да залым падшаһ Јәһјакимин јандырдығы тумары јенидән јазмаг үчүн әмәкдашлыг етмәли олмушду. Чох јәгин ки, бу заман онлар бир-бирини даһа јахындан танымыш вә араларында достлуг телләри даһа да мөһкәмләнмишди. Бу ики сәдагәтли инсанын нүмунәсиндән нә өјрәнирик?

8. Јахын достлуг мүнасибәтләри гурмағымыза нә мане ола биләр, бәс нәјә ҝөрә тәслим олмамалыјыг?

⁸ Ола билсин, кечмишдә кимсә гәлбимизи гырдығы үчүн башгаларына үрәјимизи ачмаг чәтиндир (Мәс. 18:19, 24). Јахуд јахын достлуг мүнасибәтләри гурмаг үчүн вахтымызын вә ҝүҹүмүзүн олмадығыны дүшүнә биләрик. Лакин тәслим олмамалыјыг. Сынаглар заманы баҹы-гардашларын бизә арха-дајаг олмасыны истәјириксә, һиссләримизи вә дүшүнҹәмизи онларла бөлүшмәји индидән өјрәнмәлијик. Бу, һәгиги достлуға апаран ваҹиб аддымдыр (1 Бут. 1:22).

9. а) Иса Мәсиһ достларына етибар етдијини неҹә ҝөстәрмишди? б) Сәмими сөһбәт башгалары илә мүнасибәтләри неҹә мөһкәмләндирир? Нүмунә чәкин.

⁹ Иса Мәсиһин достларына етибар етдији онларла сәмими, ачыг сөһбәт етмәсиндән ҝөрүнүр (Јәһ. 15:15). Биз дә Исадан өрнәк алараг севинҹимизи, кәдәримизи, нараһатлығымызы достларымызла бөлүшә биләрик. Бири сизинлә данышан заман ону диггәтлә динләјин, бәлкә дә, фикирләринизин, һиссләринизин вә мәгсәдләринизин нә гәдәр охшар олдуғуну ҝөрәҹәксиниз. Ҝәлин 29 јашлы Синди баҹынын нүмунәсинә нәзәр салаг. О, 67 јашлы Мари-Луиза адлы өнҹүл баҹы илә достдур. Онлар һәр ҹүмә ахшамлары бирҝә тәблиғә ҝедир, мүхтәлиф мөвзулар һагда  бир-бири илә раһат данышырлар. Синди дејир: «Достларымла сөһбәт етмәји чох севирәм, бу, онлары даһа јахшы танымаға вә анламаға көмәк едир». Синди кими башгалары илә сәмими, меһрибан үнсијјәтә ҹан атсаныз, араныздакы достлуг даһа да мөһкәмләнәҹәк (Мәс. 27:9).

10. Мәсәлләр 27:17 ајәсинә әсасән, диндашларымызла әмәкдашлыг һансы нәтиҹәләри верир?

¹⁰ Әрәмјанын вә Бәрухун һадисәсиндә олдуғу кими, биз дә диндашларымызла хидмәтдә әмәкдашлыг едәндә, онларын ҝөзәл хүсусијјәтләринә диггәт јетирәндә һәм онлардан өјрәнир, һәм дә даһа јахын олуруг. (Мәсәлләр 27:17 ајәсини охујун.) Мисал үчүн, хидмәт заманы достунуз ҹәсарәтлә иманыны мүдафиә едәндә, јахуд Јеһова вә Онун вәдләри барәдә үрәкдән вә әминликлә данышанда сизә неҹә тәсир бағышлајыр? Әлбәт ки, она мәһәббәтиниз даһа да артыр.

11, 12. Хидмәтдә иштирак етмәјин достлуг мүнасибәтләрини мөһкәмләндирдијинә даир нүмунә чәкин.

¹¹ Хидмәтдә иштирак етмәјин мүнасибәтләри неҹә мөһкәмләндирдијинә даир ики нүмунәјә бахаг. 23 јашлы Аделина баҹы Кандис адлы рәфигәсинә аз тәблиғ олунан әразидә бирҝә хидмәт етмәји тәклиф едир. О дејир: «Даһа шөвглә хидмәт едиб даһа чох севинҹ әлдә етмәк истәјирдик. Икимизин дә руһани дәстәјә еһтијаҹы вар иди». Әмәкдашлыг онлара неҹә фајда ҝәтирди? Аделина дејир: «Һәр ҝүнүн сонунда тәәссүратларымызы бөлүшүрдүк, хидмәтдә етдијимиз сөһбәтләрин бизи неҹә руһландырдығындан вә Јеһованын бизә неҹә рәһбәрлик етдијиндән данышырдыг. Бу дәрин сөһбәтләр һәр икимизин үрәјинә јағ кими јајылырды вә бир-биримизи даһа јахындан таныјырдыг».

¹² Франсадан олан Лајла вә Марианна адлы ики субај баҹы Мәркәзи Африка Республикасынын пајтахтына, әһалинин сых мәскунлашдығы Банҝи шәһәринә беш  һәфтәлик тәблиғ етмәјә ҝетмишди. Лајла дејир: «Чәтинликләримиз олду. Лакин јахшы үнсијјәтин вә арамыздакы мәһәббәтин сајәсиндә достлуғумуз мөһкәмләнди. Марианнанын истәнилән вәзијјәтә ујғунлашмаг баҹарығыны, јерли әһалијә севҝисини, хидмәтә неҹә ҹанла-башла јанашдығыны ҝөрдүкҹә она валеһ олурдум». Лакин бу ҹүр хејир-дуалар алмаг үчүн хариҹә көчмәјинизә еһтијаҹ јохдур. Һәр дәфә әразиниздә баҹы вә ја гардашла хидмәтә чыханда бир-биринизи јахындан танымаг вә достлуг мүнасибәтләринизи мөһкәмләндирмәк имканыныз олур.

13. Баҹы-гардашларла сых әмәкдашлыг едәндә бәзән нә баш верир?

¹³ Баҹы-гардашларла сых әмәкдашлыг едәндә бәзән онларын ҝүҹлү тәрәфләри илә јанашы, зәиф тәрәфләрини дә ҝөрүрүк. Сәһвләринә рәғмән онларла јахын дост галмаг үчүн нә едә биләрик? Ҝәлин Әрәмјанын нүмунәсинә јенидән нәзәр салаг. О, нәјин сајәсиндә диггәтини инсанларын мүсбәт хүсусијјәтинә ҹәмләјә вә онларын сәһвләрини бағышлаја билирди?

14. Әрәмја Јеһовадан нә өјрәнмишди вә бу она неҹә көмәк етмишди?

¹⁴ Әрәмја өз адыны дашыјан китабы, һәмчинин еһтимал ки, 1-ҹи вә 2-ҹи Падшаһлар китабыны јазыб. Шүбһәсиз, бу тапшырыг сајәсиндә о, Јеһованын гејри-камил инсанлара неҹә мәрһәмәтлә јанашдығыны хүсусилә ҝөрүб. Мисал үчүн, Әрәмја билирди ки, Әһәб төвбә етдији үчүн Јеһова онун јашадығы мүддәтдә ев әһлини мәһв етмәди (1 Пад. 21:27—29). Һәмчинин Әрәмја Мәнәссәнин Јеһоваја гаршы Әһәбдән даһа чох ҝүнаһ етдијини билирди. Лакин Мәнәссә төвбә етдији үчүн Јеһова ону бағышламышды (2 Пад. 21:16, 17; 2 Салн. 33:10—13). Ҝәрәк ки, бу нүмунәләр Әрәмјаја достлары илә мүнасибәтдә Јеһованын сәбир вә мәрһәмәтини тәглид етмәјә тәшвиг етмишди (Зәб. 103:8, 9).

15. Бәрух тәјинатындан јајынанда Әрәмја Јеһованын сәбрини неҹә тәглид етди?

¹⁵ Ҝәлин ҝөрәк Бәрух тәјинатындан јајынан заман Әрәмја она неҹә көмәк етмишди. О, дәрһал достунун дүзәлмәјәҹәјини дүшүнмәди, әксинә, Јеһованын мүлајим, лакин бирбаша хәбәрини чатдырараг она көмәк етди (Әрм. 45:1—5). Бундан нә өјрәнә биләрик?

16. Мәсәлләр 17:9 ајәсинә әсасән, достлуғу горумаг үчүн нә етмәлијик?

¹⁶ Ајдындыр ки, баҹы-гардашларымыздан камиллик ҝөзләмәмәлијик. Буна ҝөрә дә достлуг мүнасибәти гурдугдан сонра мүнасибәтләримизин мөһкәм галмасы үчүн вар ҝүҹүмүзлә чалышмалыјыг. Достларымыз сәһв едәндә онлара Аллаһын Кәламы әсасында бирбаша, лакин мүлајим мәсләһәт верә биләрик (Зәб. 141:5). Хәтримизә дәјәндә онлары бағышламалыјыг. Бағышладыгдан сонра исә сәһвләрини нә өзләринин, нә дә башга киминсә јанында дилә ҝәтирмәмәлијик. (Мәсәлләр 17:9 ајәсини охујун.) Бу чәтин ҝүнләрдә диггәтимизи баҹы-гардашларын зәиф јох, ҝүҹлү ҹәһәтләринә ҹәмләмәк олдугҹа ваҹибдир! Бунун сајәсиндә мүнасибәтләримиз мөһкәмләнәҹәк вә бөјүк мүсибәт заманы еһтијаҹымыз олаҹаг достлар газанаҹағыг.

17. Әрәмја дар ҝүнүн досту олдуғуну неҹә сүбут етмишди?

¹⁷ Әрәмја пејғәмбәр дар ҝүнүн досту олдуғуну сүбут етмишди. Мисал үчүн, сарај мәмуру Әбәдмәлик өлүмә мәһкум олмуш Әрәмјаны лилли гујудан хилас  едәндән сонра өз ҹанына ҝөрә нараһат олур; горхур ки, бирдән әјанлар она да нә исә едәр. Әрәмја буну ешидәндә дүшүнмүр ки, досту өзү өз башына чарә гылар. Һәбсдә олмасына бахмајараг, о, әлиндән ҝәләни едир; Јеһованын тәсәлливериҹи вәдини досту Әбәдмәликлә бөлүшүр (Әрм. 38:7—13; 39:15—18).

18. Мәсәлләр 17:17 ајәсинә әсасән, дар ҝүнүндә достумуза неҹә көмәк етмәлијик?

¹⁸ Бу ҝүн баҹы-гардашлар мүхтәлиф чәтинликләрлә үзләшир. Мәсәлән, чохлары зәлзәлә, јахуд мүһарибә кими фәлакәтләрдән әзијјәт чәкир. Бәзиләримиз бу кими һалларла үзләшән диндашларымыза евимизин гапысыны ача биләрик. Ким исә мадди дәстәк ола биләр. Ејни заманда, һәр биримиз баҹы-гардашларымыза көмәк етмәси үчүн Јеһоваја дуа едә биләрик. Диндашымызын руһдан дүшдүјүнү ешидәндә бәзән нә дејәҹәјимизи, нә едәҹәјимизи билмирик. Амма әслиндә һамымызын көмәк етмәк имканы вар. Мисал үчүн, онлара вахт ајыра биләрик. Данышаркән ҹаныјананлыгла динләјә биләрик. Һәмчинин севдијимиз ајәләрлә онлары руһландыра биләрик (Әшј. 50:4). Әсас одур ки, дар ҝүнүндә достумузун јанында олаг. (Мәсәлләр 17:17 ајәсини охујун.)

19. Инди гурдуғумуз мөһкәм достлуг мүнасибәтләри ҝәләҹәкдә бизә неҹә көмәк едәҹәк?

¹⁹ Индидән баҹы-гардашларымызла мөһкәм достлуг мүнасибәтләри гурмаға вә бу мүнасибәтләри горумаға гәтијјәтли олмалыјыг. Чүнки дүшмәнләримиз јаланлар вә сәһв мәлуматлар васитәсилә арамыза нифаг салмаға чалышаҹаг. Онлар бизи бир-биримизә гаршы галдырмаға чалышаҹаг. Лакин ҹәһдләри уғурсуз олаҹаг. Дүшмәнләримиз арамыздакы мәһәббәт бағларыны гопара билмәјәҹәк. Онлар һеч бир јолла гурдуғумуз достлуг мүнасибәтләрини дағыда билмәјәҹәк. Арамыздакы достлуг нәинки бу дөврүн сонуна гәдәр, һәтта әбәдијјәт боју давам едәҹәк!