1. Inyuki Yéhôva a yé Mma ték nunkeñi?

I SÔÑ Maye sép i ñwii 2010, i tison yada i loñ i Ngisi le London, ba bi naña bôt le ba loo i somb ngim séya u biték, u ba bi ma i loñ i Kina i tjai di nyônôs jôm ni juem. Ba bi sôk nuñul yo 70 ma didun di dôlar (moni mi loñ Amérika). Ni maliga, ngim mut a ma ték a nla hielel yom i i mbôl, ni i i nhee bé diye, a yilha yo maak yom i i nlôôha ni bilama, i heek ki diye. Ndi, Yéhôva Mma wés, a nloo mut binam nye ki nye nu a yé mma ték, hikôô ngélé. Bibel i nkal le “Yéhôva a uñgus mut ni nluñ ték,” hala wee ték. A hek nye ni libak li peles, a ti ki nye ngap i kôna bilem bilam bi Nhek wé. (Bibôdle 2:7) I mut peles nunu le Adam, nu ba bi hek ni ték, a bé a kôli i séblana le “Man Nyambe.”​—Lukas 3:38.

2, 3. Lelaa di nla kôna libak li bon ba Lôk Israél ba ba bi hiel ñem?

² Ndi, Adam a bi nimis libak jé li man Djob ngéda a bi ndogbene Nhek wé. To hala, mu kii tjai di bé di ntagbe, “limut kiki ont” li bon ba Adam ba bi téba inyu nit kahap Djob i ngii bihégél gwobisôna. (Lôk Héber 12:1) Ibale ba suhus bomede ni suhulnyu i si Nhek wap ki ba bi unda le ba bé sômbôl le Isañ wap nyen a ba bo Mma, ha Satan bé. (Yôhanes 8:44) Ndéñbe  yap i gwés Djob i nhôñlaha bés bipodol bi Yésaya nu a kal inyu Lôk Israél i i bi hiel ñem le: “A Yéhôva, wen u yé bés Tata; bés di yé ték lima, ndi we u yé Mma dibee nu a ma bés. Di yé ngweege i woo woñ, bés bobasôna yaga.”​—Yésaya 64:8.

³ I len ini, i bôt bobasôna ba mbégés Yéhôva ni mbuu ni maliga ba mboñ biliya i kôna nlélém libak li suhulnyu, ni i suhus bomede i si Nhek wap. Inyu yap, i suhus bomede i si Yéhôva kiki Isañ ni Mma wap, i yé jam i lipém. Baa u ntehe wemede kiki ték lima i moo ma Djob, i i yé bebee i neebe le Djob a ma yo inyu yila kiki séya i yé lam i mis mé? Baa u ntehe yak hiki mankéé woñ nu muda tole nu munlôm i pes mbuu kiki ték lima i Djob a ngi kenek ni bisu i ma? Inyu hôla bés i nok jam li, di wan mintjep maa ma nson wé kiki Mma wés: Lelaa a mpohol i bet a ma, inyuki a ma bo, ni lelaa a mboñ hala.

4. Lelaa Yéhôva a mpohol i bet a ñôt i nyeni? Ti dihéga.

⁴ Ngéda Yéhôva a mbéñge bôt ba binam, a mbok bé mis mé i mam ma ntéa i mis. Ndi, a nwan ñem, hala wee mut kétékété. (Añ 1 Samuel 16:7b.) I jam li, li bi nene loñge loñge ngéda Djob a bi bot likoda li bikristen li hiai hi bisu. A bi ôt i pañ yé ni i pañ Man wé ngandak bôt. I bôt ba, i bitéé bi mis, ba bé bé le ba kon nye ngôñ. (Yôhanes 6:44) Wada ikété yap, a bé Farasai yada le Saulô​—“ñôbôsjôl, ntééñga ntôñ, nu a bé bômôl [a bé ti bé bo lipém] ki wo.” (1 Timôtéô 1:13) Ndi Yéhôva nu ‘a nwan miñem,’ a bé tehe bé Saulô kiki ték i i gwé bé nseñ. (Bingéngén 17:3, MN) Mahéñha ni la, Djob a bi tehe le a bé le a ma nye kayéle a yila séya i i nkon nye ngôñ​—ñ, a bé toi “ntebek yom” i bok mbôgi inyu “biloñ bipe ni bikiñe ni bon ba Israél.” (Minson mi baôma 9:15) Ikété bape ba Djob a tehe kiki biséya bi bi bé le bi yila biséya “bi gwé lipém,” di nla léba bôt ba lihiua, bôt ba ndéñg, ni bôt ba wip. (Rôma 9:21; 1 Korintô 6:9-11) Mu kii ba bi kôs bañga yi i Bibel, ba hémle ki yo, ba bi neebe le Yéhôva a ma bo.

5, 6. Lelaa i bôdôl di gwé inyu Yéhôva Mma wés, i nlama tihba libak jés i pañ (a) i bôt di ntééne likalô i libôga jés? (b) bilôk bikéé gwés bi bôlôm ni bi bôda?

⁵ Lelaa i mam di ntip pot ma nhôla bés? Kiki di nhémle le Yéhôva a nla añ miñem, ni le a ñôt i nyeni i bet a mpohol, hala a nlama sôña bés i kéés bôt bape; i nla ba bôt ba libôga jés i het di ntéé likalô ni bôt ba likoda jés. Di yoñ hihéga hi mut wada nu ba nsébél le Mikaél. “Ngéda Mbôgi Yéhôva i bé lo i tééne me likalô, me bé me kwéhne bo nwemel. Me bé tééñga bo ngandak! Mbus, me bi boma lihaa jada li me bé gwés ngandak inyu maboñog map malam. Kel yada, hala a bi suk me i nok le ba bé Mbôgi Yéhôva! Maboñog map ma bi tinde me i témb wan inyuki me bé me gwééne bo mahoñol mabe. Me bi sôk me tehe le libak jem li bé li niñne i ngii ngiyi ni bipopoda, ha i ngii mam ba bé boñ bé.” Inyu kônde yi bo loñge, Mikaél a bi neebe yigil i Bibel. Mbus ngéda, a bi sôblana, a yila ki nsañal.

⁶ I neebe Yéhôva kiki Mma wés li nla tihba yak libak jés i pañ bilôk bikéé gwés. Baa u ntehe bilôk bikéé gwoñ bi bôda ni bi bôlôm kiki Djob a ntehe bo​—kiki bôt le Djob a ngi kenek ni bisu i ma, ha bé kiki bôt le a mal uñgus? A nla tehe i yom mut a yé i kétékété, ni yak i ntén mut a nla yila i moo mé ngéda a mba a ma nye. Yéhôva a ntehe libak lilam li mut, a mbok bé mis mé i ngii bibomb gwé bi ngim ngéda. (Tjémbi 130:3) Di nla kôna nye ibale  di gwé matehge malam inyu bagwélél bé. Ni maliga, di nla yak sal ni Mma wés le Jéhôva inyu hôla bilôk bikéé gwés bi bôlôm ni bi bôda i hol i pes i mbuu. (1 Tésalônika 5:14, 15) I mimañ Djob a bi ti kiki “makébla,” mi nlama ti ndémbél mu i jam li.​—Efésô 4:8, 11-13.

7. Inyuki i ngéda Yéhôva a nkodol bé, ni ntehe yo kiki jam li mahee?

⁷ Ni ma nok ngim mut a nkal jam kiki bo lini le: ‘Me bi pam bé i nok mahee ma maéba bagwal bem ba bi ti me, letee ngéda yak me bi bana bem bon.’ Mu kii di ñun, di nla pam i tehe i kodol Yéhôva a nkodol bés ni mis ma mondo, kiki yimbne i gwéha i Yéhôva. (Añ Lôk Héber 12:5, 6, 11.) Ñ, inyule a ngwés bon bé, jon Yéhôva a nyoñ ngéda i ma bés. A gwé ngôñ le di bana pék, le di ba maséé, ni le i mbus, yak bés di pam i gwés nye. (Bingéngén 23:15) A nok bé maséé mo ki mo i tehe bés di nson njonok; a ngwés bé ki to le di tjiba kiki “bon isi hiun,” inyule di ntjél hiel ñem.​—Efésô 2:2, 3.

8, 9. (a) Lelaa Yéhôva a niiga bés i len ini? (b) Lelaa i suklu i, i ga ke ni bisu letee ni i mbok mondo?

⁸ Ngéda di bé kiki “bon isi hiun,” di bééna ngandak bilem bi bé bébél Djob, bebeg yak ngim bilem binuga! Ndi, masoda le Yéhôva a bi ma bés, di héñha; nano di yé kiki bon ba mintômba ni bilem bilam. (Yésaya 11:6-8; Kôlôsé 3:9, 10) Nano, di niñ i paradis i pes mbuu. I paradis i, i yé homa tôbôtôbô le Yéhôva a nkôôba i len ini inyu ma bés. Ngéda di yii mukété, di nkon ha bé jam jo ki jo woñi tolakii i béba nkoñ isi unu u nkéña bés. I bet ba bi nañ ngi gwéha, ni i bet ba bi lôl i mahaa ma ma ngwés mindañ, ba bi sôk ba léba bañga gwéha mu paradis i. (Yôhanes 13:35) Di bi nigil ki i gwés bôt bape. I ngii mam momasô, di bi pam i yi Yéhôva, di nôgda ki gwéha yé i pañ yés kiki gwéha isañ inyu man wé.​—Yakôbô 4:8.

⁹ I mbok mondo, di ga kônde ôt nseñ u paradis i pes mbuu i nya yôni. Nyoo, u héya paradis i pes mbuu, yak paradis yomede mede y’a ba​—paradis yomede mede i ga ba i si énél i Ane Djob. Ha ngéda i, Yéhôva a ga ke ni bisu i ma bés ni i niiga bés i likala li di ta bé le di hégda i len ini. (Yésaya 11:9) Djob a ga kônde ki boñ le manyuu ni mahoñol més ma ba peles, kayéle di ga la tééda biniigana gwé ni boñ sômbôl yé i nya i yôni. Jon, di yoñ makidik ma ngui i ke ni bisu i suhus bésbomede i si Yéhôva mu kii a ma bés, hala a ga unda nye le di ntehe nson a nsal inyu yés kiki yimbne i gwéha yé inyu yés.​—Bingéngén 3:11, 12.

10. Lelaa Yésu a bi unda le a nkôna hônba ni likeñge li Mma Nunkeñi?

¹⁰ Kiki mma ték nu a nlôôha ba makeñge, Yéhôva a nyi umbe ntén “nluñ ték” a yé ma, a nyi ki lelaa a ma wo. (Añ Tjémbi 103:10-14.) A nyi bibomb gwés, hee homa ngui yés i nsôk, ni i mahol i pes mbuu di ma boñ. A nhôya bé i mam ma momasôna ngéda a ma bés. Di nla pam i yi lelaa Yéhôva a ntehe bés ngéda di nigil lelaa Yésu a bé boñ i bisu bi bibomb bi banigil bé, téntén lem yap i kaa inyu yi jee ipôla yap a bé ñane tole nu bisu. Ngéda jomol likeñi li bé ipôla baôma, ibale u bé ha, baa u bé le u tehe bo kiki bôt ba nwee ni ba ba neebe le ba ma bo? Ndi, i jam li, li bi boñ bé le Yésu a tehe bo ni mis mabe. A bé yi le baôma bé ba ba tiñi ni nye ba bé le ba nwas le ba ma bo ni loñgeñem, ni le ba ti maéba ibabé waa. A bé yi ki le ndémbél yé i suhulnyu i ga hôla bo  ngandak. (Markô 9:33-37; 10:37, 41-45; Lukas 22:24-27) I mbus bitugne bi Yésu, ni i mbus le ba bi kôs mbuu mpubi, baôma ba bi bok mis map i nson a bi ti bo le ba boñ, ha i tel to libak likeñi bé.​—Minson mi baôma 5:42.

11. (a) Ni mambe manjel David a bi unda le a bé kiki ték lima? (b) Lelaa di nla kôna nye?

¹¹ Njel bisu Yéhôva a ngwélél i len ini inyu ma bagwélél i yé: Bañga yé le Bibel, mbuu mpubi wé ni ntôñ wé. Lelaa Bibel i nla ma bés? I nla ma bés ibale di nsoñgol yo, ibale di nsoñda i ngii jam di ñañ, di badak ki Yéhôva le a hôla bés i bii i jam di nigil i bisélél. David a tila le: “Ngéda me mbigda we i nañi yem, Me hoñlak ki we i faa juu.” (Tjémbi 63:7) A kônde tila ki le: “M’a bégés Yéhôva nu a nti me pék. Ñ, ñem wem [mahoñol mem ma kétékété] u niiga me ngéda juu.” (Tjémbi 16:7) Ñ, David a bi neebe le maéba ma Djob ma jôb nye i kétékété yé, kayéle ma nhéñha mahoñol ni i mam a bé nôgda, yak ngéda maéba ma, ma bé ma nlet i neebe. (2 Samuel 12:1-13) Kinje ndémbél ilam i suhus bésbomede ni suhulnyu i si Mma wés le Yéhôva, David a bi yigle bés! Baa yak we u nsoñda i ngii biniigana bi Bibel, u wahak gwo le bi jôp i mahoñol moñ ma kétékété? Baa u nlama ki kônde boñ biliya mu?​—Tjémbi 1:2, 3.

12, 13. Lelaa Yéhôva a ma bés ni njel mbuu mpubi wé ni ntôñ wé?

¹² Mbuu mpubi u nla ma bés ikété ngandak manjel. Kiki hihéga, u nla hôla bés i kôna libak li Yésu, li li nene ikété litam li mbuu. (Galatia 5:22, 23) Lem yada mu litam li, i yé gwéha. Di ngwés Djob, di gwé ki ngôñ i nôgôl nye, ni le a ma bés inyule di nyi le mambén mé ma nlet bé, ma yé inyu nseñ wés. Mbuu mpubi u nla ki ti bés ngui i tjél le nkoñ isi ni mbuu wé mbe u ma bés. (Efésô 2:2) Ñôma Paul, ngéda a bé mañge wanda a bi niñ ipôla baéga base i Lôk Yuda ba ba bé ngôk, hala a bi ma nye ngandak, kayéle a tila i mbus ngéda le: “Me gwé ngui i boñ mam momasôna inyu nu a nlédés me.” (Filipi  4:13) Jon, kiki ñôma Paul, yak bés di ke ni bisu i bat mahôla ni njel mbuu mpubi. Yéhôva a ga kwés bé maôô i minyemhe mi bôt ba gwé ngôñ i suhus bomede i si yé.​—Tjémbi 10:17.

¹³ Yéhôva a ngwélél ntôñ ni mimañ nwé inyu ma bés i likala li kôli ni bés. Kiki hihéga, ibale mimañ mi nyimbe le ngim mam ma ntééñga bés i libak li mbuu, ba noode ti bés mahôla​—ndi ha ni yi yap i nkoñ bé. (Galatia 6:1) Maselna ni la, ba mbat Djob ni suhulnyu ikété masoohe le a ti bo yi ni pék. Mbus, ba boñ minyiña ikété Bañga i Djob ni bikaat bi ntôñ. Hala a nla boñ le ba ba nkôôbaga i ti bés mahôla ma di gwé ngôñ. Ibale ba nlo i ti we mahôla ni loñgeñem, ni gwéha inyu haba woñ, baa u ga neebe maéba map kiki yimbne i gwéha i Djob inyu yoñ? Ibale u mboñ hala, wee u yé kiki ték lima i moo ma Yéhôva, u yé ki bebee i neebe le a ma we inyu nseñ woñ wemede.

14. Kiki mma ték a gwé kunde i ngii biték a ma, lelaa Yéhôva Mma wés, a ñunda le a nti kunde yés i yoñ makidik lipém?

¹⁴ I nok lelaa Yéhôva a ma bés, li nla hôla bés ikété maada més ni bilôk bikéé gwés, ni ikété libak jés i pañ bôt di ntééne likalô i libôga jés, yak i bet bés ni bo di nigil Bibel. I ngéda Bibel i bi tilba, i mut a bé boñ nson i mma biték, a bé bôdôl bé ma gwo kunda yada mbus le a bé a ma tip tém gwo. Bôlô yé i bisu i bé le, a héya ngok ni mahindi mape. Yéhôva nu a yé Mma Nunkeñi a mboñ nlélém i libak li mbuu inyu kôôba i bôt ba ngwés le ba ma bo. A nyéksa bé bo i boñ mahéñha, ndi a nyelene bo matiñ mé inyu boñ le ba pubus niñ yap tole ba boñ ngim mahéñha ni bomede.

15, 16. Lelaa banigil Bibel ba ñunda le ba ngwés le Yéhôva a ma bo? Ti hihéga.

¹⁵ Di yoñ hihéga hi Tésé, nu a yé sista yada i Ôstrélia. I sista i bi tégbaha yigil yé i Bibel, a nkal le: “Inyu Tésé, hala a bé nye ntombok jam ngandak i nigil Bibel. To hala, a bi hol bé libak li mbuu​—yak makoda a bé ke bé! Jon, ngéda me bi soohe ngandak mu jam li, me bi sôk kit le me nkena ha bé yigil yé ni bisu. Ha nyen jam li hélha li bi bôña. I kel me bi lo i yigil i nsôk ni nye, Tésé a bi yiblene me ñem wé. A kal le a bé nôgda wengoñle a nlôk Djob inyule a bé gwés mintuk mi moni. Ndi nano, a bé kit le a ga tuk ha bé.”

¹⁶ Ndék ngéda i mbus, Tésé a bi bôdôl ke makoda, a boñ ki biliya i niñ kiki kristen tolakii minlômbi nwé mi mawanda mi bé nol nye. I sista i bé tégbaha yigil yé i kônde le: “Mbus ngéda, Tésé a bi sôblana, a yoñ ki bôlô nsañal nu ngéda yosôna tolakii a bééna bon batitigi ba-na (bôda baa ni munlôm wada).” Ñ, ngéda banigil Bibel ba mbôdôl pubus niñ yap inyu lémél Djob, a ga kôôge bo bebee, a ga ma ki bo le ba yila toi biséya bi mahee.

17. (a) Kii i ntinde we i neebe Yéhôva kiki Mma woñ? (b) Mambe mam mape ma nson u Yéhôva Mma wés, di ga tehe i yigil i noñ?

¹⁷ I len ini, ngim bôt i ngi boñok nson i mut a ma gwom bilam ni moo. Kiki mma ték a nyoñ ngéda i béñge lelaa ték i nyila séya ilam mbeñel mbeñel, Yéhôva Mma wés Nunkeñi a nyoñ ngéda i ti bés maéba ni i béñge lelaa di mbii mo i bisélél ngéda a ma bés. (Añ Tjémbi 32:8.) Baa u nôgda toi le Yéhôva a ntôñ ni we? Baa u ntehe nye a ma we ni moo mé? Ibale ñ, bimbe bilem bipe bi ga hôla we i ke ni bisu i ba ték lima i i yé bebee i neebe le Yéhôva a ma wo? Bimbe bilem u nlama keñgle bi bi nla boñ le u tjél le Yéhôva a ma we? Ni lelaa bagwal ba nla sal ntôñ ni Yéhôva inyu ma bon bap? I yigil i noñ ha i ga timbhe mana mambadga.