To, hala bé nyen nlôñ unu u nsômbôl kal. U mpôdôl mut a mboma mandutu hiki ngéda ndi a jok sañ inyu yémbél mo.

Di yoñ minlôñ mi nkéña nlôñ u: “A béba mut, u som bañ liyééne li mut a téé sép; u saa bañ ndap yé. Inyule mut a téé sép a nkwo makwona masaambok, ndi a telep ki; ndi bibéba bi bôt bi mbeha ’isi ni mam mabe. U hak bañ ngéda mbala woñ (ñoo woñ) a nkwo, u séé bañ ki to ngéda a mbaage.”​—Bingéngén 24:15-17.

Bôt bahogi ba nhoñol le i nlôñ 16 unu u mpôdôl mut nu a mboñ béba ndi a témbna maada mé malam ni Djob. Bipada biba bi loñ Ngisi bi bi tila le “balét ba bibase bi len ni bi kôba ba gwé lem i toñol i nlôñ u” hala. Bipada bi bi nkônde le, biniigana bi bi nkobla le “loñge mut i nla boñ béba ngandak ngélé ibabé le i nimis maada mé malam ni Djob ibale a ntam béba yé hiki ngéda a nkwo.” I ndoñi i, i yé le i lémél i nwet a ngwés bé boñ biliya i nwas béba. A nla bôdôl hoñol le, to a mboñ béba ngandak ngélé, Nyambe a’ waa bé nwéhél nye.

Ndi hala bé nyen i nlôñ 16 unu u nsômbôl kal.

I buk i Lôk Héber ba nkobol hana minlôñ 16 ni 17 le “kwo,” i gwé ngandak ndoñi. Ba nla gwélél i buk i inyu pôdôl yom i nkwo. Kiki hihéga, nlôm nyaga a nkwo i njel, mut a nyodi i nyôl a kwo, tole hibaña hi nkwo ’isi. (Ndiimba Mbén 22:4, 8; Amôs 9:9) Ba nla ki gwélél i buk i kiki titii. Kiki hihéga kaat Tjémbi 37:23, 24 i nkal le: “Yéhôva a ntéé mabal ma mut; a nkon ki maséé ni njel yé; to a nkwo yaa, a’ beha bé ’isi hies, inyule Yéhôva a nlédés nye ni woo wé.”​—Bingéngén 11:5; 13:17; 17:20.

Ndi béñge kii malét nkeñi le Edward H. Plumptre a nkal: “I buk i Lôk Héber ini le [“kwo”] i nkobla bé le i kwo i béba.” Nyimam numpe a ntoñol i nlôñ 16 lana le: “Nseñ u ta bé i tééñga bagwélél ba Djob, inyule sôk i nsôk ba yé ba yémbél. Ndi baoo bap ba yé ba kwo!”

I ngéda Bibel i ngwélél i buk ini le “kwo” ikété kaat Bingéngén 24:16, i mpôdôl bé i kwo i béba, ndi i mpôdôl mandutu tole bikuu bi mbéna kwél bés. Munu hiai hibe hini, mut a téé sép a nla kwo kon, tole a boma mandutu mape. A nla ki boma ngolba i bôt ba ngomin. Ndi a mbot ñem le Djob a’ nit nye, a’ hôla ki nye i yémbél mandutu ma. Badba le: ‘Baa me ma tehe Djob a nlôl bagwélél bé mahôla?’ Inyuki? Inyule di yé nkwoog nkaa le “Yéhôva a nit ba bobasôna ba nkwo, a mbédés ki ba bobasôna ba ui.”​—Tjémbi 41:2-4; 145:14-19.

“Mut a téé sép” a nkon bé maséé i ngéda bôt bape ba mboma mandutu. Ndi a gwé makénd inyule a nyi le ‘mam m’a sôk loñge inyu bôt ba nkon Nyambe woñi inyule ba nkon nye woñi.’​—Ñañal 8:11-13; Hiôb 31:3-6; Tjémbi 27:5, 6.