ALLEN a nkal le: “Hala a bé tééñga me i yi le me nlama nyodi i likoda jés. * Me bé yi bé too me bé le me pam i bot mawanda, too ba bé le ba gwés me.” Allen a bi meya likoda jé li mondo, li li bé haa letee ni 1 400 kilôméta ni mbai yé.

Ibale u ntip héñha likoda masañ mana, bebek le yak we u nla kon woñi. Kii i nla hôla we i meya? Kii u nla boñ ibale mahéñha ma nlet iloo kiki u hoñlak? Jam lipe li yé le, u we nu u yiine ha libôga joñ, lelaa u nla hôla bôt bape i meya liyééne jap li mondo?

Di yoñ hihéga hini: Ngéda ba nup bie inyu ke bel gwo homa mpe, hala a yé a ba ndutu ngandak. Ngéda ba nup e homa, ba yé ba kit libim li minkañ nwé inyu begee yo ngi ndutu. Mbus ba mbel yo homa numpe, e i nlama bôdôl o minkañ mimpe. Hala a yé nlélém jam ni bés, i héñha likoda i nla ba jam li ndutu. U bé u umi siñ i likoda joñ li bisu, kiki bo e i o “minkañ,” u ban-ga mawanda ma ñem nyuu, u ban-ga ki ngim bilem bi mbuu, i u bi meya nyoo. Nano u nlama o minkañ mimpe, inyu too i liyééne joñ li mondo. Kii i ga hôla we i boñ hala? I bii matiñ ma Bibel bisélél. Di wan matiñ mahogi mu.

Mut a mbéna nsoñgol Bañga i Djob, “a yé kiki e i béli ngwañ lép, i num matam ngéda yé, tjai tjé ki di nyuyi bé. To kinje a mboñ i ntoo.”​—Tjémbi 1:1-3.

Ndik kiki e i mbéna ôt malép ma lingen inyu ba mbôô, kristen i nlama nigil Bañga i Djob hiki ngéda inyu tééda ngui yé i pes mbuu. Jon, ke ni bisu i añ Bibel hiki kel, ni i ke makoda hiki ngéda. Tééda bilem gwoñ bilam kiki bo bibégés bi ndap yoñ lihaa ni yigil yoñ wemede i Bibel. U ga bana ngôñ i ke ni bisu i boñ mam momasôna u bé boñ nyoo inyu tééda maada moñ malam ni Yéhôva.

“Nu a nkôp malép nye ki nyen b’a kôp malép.”​—Bingéngén 11:25.

U ga kôs ngui, u pala ki meya ibale u nyoñ ngaba i nson likalô i nya i yôni. Mañ wada le Kevin u nkal le: “Yom i bi hôla nwaa wem ni me, i bé bôlô i nsañal i pes ngéda. Di bi yoñ yo kunda yada mbus di bi bol likoda jés li mondo. Di bi pala meina ni bilôk bikéé, ni basañal, lôñni libôga jés li likalô.” Roger nu a bi nyodi likoda jé inyu ke i yén haa ni mbai yé yom kiki bo 1 600 kilôméta, a nkal le: “Loñge njel inyu meya likoda li mondo li yé le, mut a bana lem i ke likalô kiki la yé. Yis mimañ le u yé bebee i ti mahôla, kiki bo pubus Ndap Ane, i héñha mut nu a ta bé inyu lôôs nkwel, tole i kena ngim mut makoda hiki ngéda. Ngéda bilôk bikéé bi bôda ni bi bôlôm bi ntehe mankéé nu a ntip lo, a gwé lem i ti nyemede inyu hôla bape, hala a ga ba jam li ntomb i bot liwanda ni nye.”

“Ni handal miñem.”​—2 Korintô 6:13.

Handal ñem inyu gwés bilôk bikéé. Ngéda Mélissa ni lihaa jé ba bi héñha likoda, ba bi boñ biliya i bot mawanda ma mondo. A nkal le: “Di bé kwel ni bôt i Ndap Ane, ilole likoda li mbôdôl ni mamélél. Hala a bi boñ le, di bi héléé bé minso mi mayéga, ndi le di kwel ni bôt.”  Hala a bi hôla lihaa li i hoo yi môl ma bôt. Ni ki le, ba bi handal miñem nwap ni njel maleege ba bé leege lôk kéé, mon ma bi boñ le ba yila mawanda. Sita Mélissa a nkônde le: “Di bé héñha binomba gwés bi téléfôn, inyu boñ le di yoñ ngaba i mam ma mbuu ntôñ, ni mape ki.”

Ibale i kwel ni bôt u nyi bé i nlédél we, u nla bôdôl ni disii di mam. Kiki hihéga, u nla nwemla​—to ibale a nti bé we i boñ hala. I nwemla i ga boñ le, bôt ba kôôge we bebee. U hôya bañ le, “mapubi ma mis ma nkônha ñem maséé.” (Bingéngén 15:30) Rachel nu a bi ke haa ni homa het a bi néñél, a nkal le: “Me bi gwéé nsut muda. Ngim mangéda, me mboñ biliya i kwel ni lôk kéé i bôlôm ni i bôda i likoda jem li mondo. Me nyéñ mut a yii nyetama i Ndap Ane, nu a ta bé kwel ni mut. Me hégdaga le, bebek le a yé nsut kiki me.” Inyuki u nla bé yoñ bitelbene i kwel ni mut u nyi bé i bibôdle ni i mamélél ma hiki likoda?

Tole i nla ba le, u nyamnda ni ngôñ i boma bôt u nyi bé i sonde bisu i malôl moñ. Ndi “libak li nkén mut” li nla nyoi kii ngéda i ntagbe. Ha ngéda i, u nlama boñ biliya inyu ke ni bisu i bot mawanda ma mondo.

Ngim bie bi nom iloo bipe, inyu boñ le minkañ nwap mi témb mi jôp i homa ba ntip bel gwo. Nlélém ni bés, hiki mut bé nyen a nhoo meya likoda li mondo. Ibale u ntip ke likoda lipe, ni le u ngi jok inyu meya, i bii mana matiñ ma Bibel bisélél i nla hôla we:

“Di waa bañ i boñ loñge, inyule d’a bumbul ngéda i ma kola, ibale di ntomb bé.”​—Galatia 6:9.

I nla pam le u ti ngandak ngéda iloo kii u hoñlak bibôdle, inyu boñ le u meya. Kiki hihéga, ngandak basañal ba tôbôtôbô i i bi pam i suklu Giléad, i ke sal i loñ ipe, i nom ngandak nwii i het ba bi ep bo i téé likalô ilole i ntémb i yuuga loñ yap. I nya liboñok i, i nhôla bo i meina ni bilôk bikéé bi libôga li, ni i meya niñ i mondo.

Alehandrô, nu a bi ke yén homa mpe nano a yé ngandak nwii, a nyi le mut a nla bé pamba ibale a nti bé ngéda. A nkal le: “Ngélé nsôk di bi ke yén homa mpe, nwaa wem a kal le: ‘Mawanda mem momasôna ma nyégle i likoda di nyék!’” Ha nyen me bi hôñlaha nye le, a bi kal nlélém jam nwii ima i bisu​—ngéda di bi sôk héñha likoda. Ndi mu nwii ima mi, a bi unda bakén ba bôt ni bape le, a bé tôñ bo, kayéle ba bi yila mawanda ma ñem nyuu.

“U bat bañ le: ‘Inyuki dilo di mbus di bé loñge iloo dini?’ Inyule u mbat bé jam li ni pék.”​—Ñañal 7:10.

Ni hégha bañ likoda i het ni lôl ni li mondo. Kiki hihéga, bilôk bikéé bi likoda li mondo bi nhoo bé kwo mut i nyuu, tole ba yé bôt ba mbahal maliga i nya u meya bé. Bok mis i ngii bilem gwap bilam, kiki u gwé ngôñ le ba boñ yak inyu yoñ. Bôt bahogi ba ba bi héñha likoda, ba bi nôgda le ba bééna ngôñ i badba le: “Baa me ngwés toi ‘likoda li bilôk bikéé li nkoñ isi wonsôna’?”​—1 Pétrô 2:17.

 “Yaglana [ni ke ni bisu i bat], ndi y’a tina bé.”​—Lukas 11:9.

Ke ni bisu i soohe inyu bat Djob mahôla. David nu a yé mañ, a nkal le: “U boñ ndigi bañ biliya inyu hônba. Ngandak bôt i bi léba le, i bé la boñ mam ni mahôla ma Yéhôva. Soohe inyu jam li!” Rachel nu di mbôk sima, a nôgda nlélém: “Ibale me ni nlô wem di nôgda wee di yé mbaglak ni bôt, di nsoohe Yéhôva inyu jam li tôbôtôbô, di badak nye le, ‘soho boñ le di yi too bés bon di mboñ le bôt bape ba kôôge bañ bés bebee.’ Mbus, di boñ biliya i tégbaha ngandak ngéda ni bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda.”

A bagwal, ibale bon banan ba nok ndutu inyu meya, ni yoñ ngéda i soohe ni bo mu jam li. Ni hôla bo i bot mawanda ma mondo, mu kii ni nyoñ bitelbene inyu naña bilôk bikéé i tégbaha loñge ngéda ni bé.

Kii u nla boñ inyu hôla bilôk bikéé bi ntip lo likoda joñ i meya? Ibôdôl yaga ngéda ba ntip lo, noode bot liwanda ni bo. Inyu pam i boñ hala, noode hégda i mam ma bak le ma kon we ngôñ ibale wen u ba nkén mut ha, u boñ ki mo inyu yap. (Matéô 7:12) Baa u yé le u naña bo i bibégés bi ndap yoñ lihaa, tole i béñge JW Nkuu biliñgeliñge ni bo? Baa u yé le u naña bo i ke likalô? Ibale u nsébél bo i je i weeni, b’a pala bé hôya maleege moñ. Mambe mahôla mape u nla ti bo?

Carlos a nkal le: “Ngéda di bi tip bol likoda li mondo, sita yada i bi ti bés môl ma bisabe bi bi bé bé diye, hala a bi lôôha bane bés nseñ.” I bet ba nlôl bahoma het ngéda i nlôôha ba mahéñha ni libôga linan, b’a ti bé mayéga ibale ni niiga bo lelaa ba haba ngéda lék i yé, i ngéda lisuni tole ngéda nop a no. U nla ki hôla bo i hol i nson u ñañ nlam mu kii u añle bo ñañ u niñ i bôt ba libôga, tole mu kii u toñle bo biniigana bi base yap.

Allen nu di nsima i bibôdle bi yigil ini, a ma nom likoda jé li mondo nano a nloo ngim nwii. A mbigda le: “I bibôdle, me bé lama boñ biliya bi tôbôtôbô inyu yi lôk kéé i bôlôm ni i bôda. Ndi nano, ba nôgda wengoñle di yé lihaa, hala a nti ki me maséé.” Allen a bi léba le i ke i yén homa mpe i bi boñ bé le a nimis mawanda. Ndi, le a kôs mawanda ma mondo, ma ma ga yén mawanda mé i boga ni boga.