Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 30

Maan ndɛ nga e kan’n ɔ wluwlu be nga be kɔman asɔnun’n be wun

Maan ndɛ nga e kan’n ɔ wluwlu be nga be kɔman asɔnun’n be wun

“Sran wafawafa’m be ti’n, n kacili like kwlakwla, kɛ ɔ ko yo naan m’an yo like kwlaa nga n kwla yo naan m’an de be nun wie mun’n ti.”​—1 KOR. 9:22.

JUE 82 ‘An yo kɛ kannin sa sran’m be ɲrun’

I SU FITILƐ *

1. ?Ngue yɛ sran’m be yo i laa mɔ siɛn’n be yomɛn i kun-ɔn?

LAA’N, sran sunman be kɔ asɔnun. Sanngɛ siɛn’n, sran sunman be ndɛ nunman Ɲanmiɛn ndɛ nun kun. I kpa bɔbɔ’n nvle sunman nun’n, be nga be se be wun kɛ be ti asɔnunfuɛ’n, be nun kaka kpa be kɔman asɔnun kun. *​—Mat. 24:12.

2. ?Atrɛkpa’n ngue ti yɛ andɛ’n sran kaka be kɔman asɔnun-ɔn?

2 ?Ngue ti yɛ andɛ’n sran kaka be kɔman asɔnun-ɔn? Like nga ti yɛ sran’m be kɔman asɔnun’n, yɛle kɛ wie liɛ’n be fa be ɲin su yiyilɛ’n be cici be ti. Wie liɛ kusu’n be su sa’m be ti’n, be ɲanman be ti be kɔman asɔnun. (Lik. 8:14) Wie’m be liɛ’n, laa be lafi Ɲanmiɛn su sanngɛ siɛn’n ɔ timan sɔ kun. Wie mun ekun be lafiman Ɲanmiɛn su, yɛ be bu i kɛ asɔnun kɔlɛ’n ti lalafuɛ like naan ndɛ nga Biblu’n kan’n ɔ kwlá yoman be wun sa ye. Asa ekun’n, be se kɛ Biblu’n nun ndɛ nin siansifuɛ’m be liɛ’n kɔman likawlɛ. Wie’m be liɛ’n, be tili i be janvuɛ mun nin be like klefuɛ mun be nuan nun annzɛ televiziɔn nun kɛ ninnge’m be boli nun sa ngbɛn. Yɛ kusu sran fi nin-a yiyiman nun weinwein nin-a kleman be le kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpasakpa. Wie’m be liɛ kusu’n, ninnge tɛtɛ nga Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n, be su kpɛnngbɛn’m be yo’n ti’n, be sa sin w’a bubu be. Kpɛkun lika wie’m be nun’n, mɛn siefuɛ’m be tanndan be nga be waan bé kɔ́ asɔnun’n be ɲrun.

3. ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn?

3 Zezi seli e kɛ e yo naan ‘nvlenvle’m be kwlaa be nunfuɛ’m be kaci i sɔnnzɔnfuɛ.’ (Mat. 28:19) ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka be nga be kɔman asɔnun’n naan b’a klo Ɲanmiɛn kpɛkun b’a kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ-ɔ? Like ng’ɔ fata kɛ e si i’n yɛle kɛ sɛ e bo jasin fɛ’n e kle sran kun’n, wafa ng’ɔ́ sɔ́ nun’n, ɔ fin wafa nga be tɛli i’n. I wie yɛle kɛ sɛ e bo jasin fɛ’n e kle sran kun m’ɔ fin Abloki’n, wafa ng’ɔ́ sɔ́ nun’n ɔ nin sran ng’ɔ fin Azi mɛn’n nun liɛ’n, ɔ su yoman kun. Like nga ti yɛ e sɔ’n yɛle kɛ Abloki lɔ’n, sran’m be si Biblu’n nun ndɛ’n kan yɛ b’a ti i le kɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ yili ninnge kwlaa-ɔ. Sanngɛ Azi mɛn’n nun lɔ liɛ’n, sran sunman be siman Biblu’n nun ndɛ kaka annzɛ be siman kɛ fluwa kun o lɛ naan be flɛ i Biblu’n bɔbɔ. Kpɛkun be lafiman su kɛ sran kun yɛ ɔ yili ninnge kwlaa-ɔ. Ɔ maan like suanlɛ nga nun’n, é wá kán wafa nga e kwla bo jasin fɛ’n e kle sran wafawafa sɔ mun’n, i ndɛ.

MAAN E BU SRAN’M BE WUN AKUNNDAN KPA TITI

4. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e bu sran’m be wun akunndan tɛ-ɔ?

4 Maan e bu sran’m be wun akunndan kpa. Afuɛ kwlaa nun’n, be nga be kɔman asɔnun’n be nun sunman be kaci Zoova i Lalofuɛ. Sran sɔ’m be nun wie’m be nzuɛn’n ti kpa yɛ ninnge nga Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n be yo’n be klun jɔman su. Wie’m be nzuɛn’n timan kpa yɛ ɔ fata kɛ be mian be ɲin kpa naan b’a kaci be ayeliɛ’n. Zoova fanngan nun’n, e lafi su kɛ é wún “be kwlaa nga be nin nguan m’ɔ leman awieliɛ’n fata’n.”—Yol. 13:48; 1 Tim. 2:3, 4.

Kɛ é bó jasin fɛ’n é klé be nga be lafiman Biblu’n nun ndɛ su’n nán e kan Biblu’n i ndɛ trele e kle be. (An nian ndɛ kpɔlɛ 5-6 nun.) *

5. ?Wie liɛ’n ngue yɛ ɔ yo maan sran’m be sɔ e nun-ɔn?

5 Maan e kle sran’m be kɛ be ndɛ lo e yɛ e kan ndɛ e kle be amanniɛn su. Blɛ sunman’n nán ndɛ bɔbɔ ba nga e kan’n i ti yɛ sran’m be sɔ e nun-ɔn. Sanngɛ wafa nga e kan ndɛ’n i ti yɛ be sɔ e nun-ɔn. Kɛ e kle sran’m be kɛ be ndɛ lo e, kpɛkun e kan ndɛ e kle be amanniɛn su’n, i sɔ’n yo be fɛ dan. E mianman sran’m be kɛ be tie e ndɛ’n. Sanngɛ e mian e ɲin e wun like nga ti yɛ sran’m be se kɛ be kɔman asɔnun’n annzɛ be lafiman Ɲanmiɛn su’n i wlɛ. Kɛ e yo sɔ’n, wie liɛ e sie i nzɔliɛ kɛ sran wie’m be kloman kɛ be nin sran nga be simɛn i’n, bé kókó Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su yalɛ. Wie’m be liɛ’n, be bu i kɛ sɛ be usa sran kun Ɲanmiɛn i su ndɛ’n, i sɔ’n timan aɲinyiɛ. Sran wie mun ekun be kunndɛman kɛ sran’m be wun i kɛ Zoova i Lalofuɛ’m be su kle be Biblu’n nun like. Afin i sɔ’n kun be ɲannzuɛn. Kɛ e to sran sɔ mun’n, e mianman be kɛ be yo like nga be klomɛn i’n.​—2 Tim. 2:24.

6. (1) ?Ajalɛ benin yɛ Pɔlu kle e-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ e kwla niɛn i ajalɛ’n su-ɔ?

6 Wie liɛ’n kɛ e kɔ jasin fɛ bolɛ’n e kan “Biblu’n” annzɛ “ninnge nga Ɲanmiɛn yili be’n” annzɛ “Ɲanmiɛn” annzɛ kusu “asɔnun” be ndɛ. Sanngɛ sran wie’m be kloman kɛ bé tí i sɔ ndɛ’n. ?Sɛ e to sran kɛ ngalɛ sa’m be nun kun’n, ngue yɛ e kwla yo-ɔ? Maan e nian Pɔlu i ajalɛ’n su. Kɛ ɔ́ kán ndɛ klé Zifu mun’n, ɔ fali be ɲin sieli i Ɲanmiɛn Ndɛ’n su. Sanngɛ kɛ ɔ nin Glɛki nga be o Areopazi lɛ’n bé kókó yalɛ’n, w’a boman Ɲanmiɛn ndɛ’n i su trele w’a kleman be. (Yol. 17:2, 3, 22-31) ?Wafa sɛ yɛ e kusu e kwla nian Pɔlu i ajalɛ’n su-ɔ? Sɛ e to sran kun m’ɔ lafiman Biblu’n su’n, kɛ e nin i é kókó yalɛ’n nán e kan Biblu’n i ndɛ trele e kle i. Asa ekun’n, sɛ e sie i nzɔliɛ kɛ sran nga e nin i su koko yalɛ’n, ɔ kloman kɛ sran’m be wun kɛ ɔ su kanngan Biblu’n nun fluwa su’n, e kwla kanngan Biblu’n ng’ɔ o e pɔɔtablu nun’n, i nun e kle i.

7. ?Kɛ nga 1 Korɛntifuɛ Mun 9:20-23 fa kan’n sa’n, sɛ e waan é yó kɛ Pɔlu sa’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

7 Maan e wun wafa nga sran’m be wun yo be’n i wlɛ yɛ e sie e su be nuan bo. Kɛ e kɔ jasin fɛ bolɛ’n maan e mian e ɲin naan e wun like nga ti yɛ sran’m be yo ninnge wie mun’n, i wlɛ. (Nya. 20:5) Maan e kan like nga Pɔlu yoli’n i ndɛ ekun. Ɔ ɲinnin Zifu’m be afiɛn. Sanngɛ kɛ ɔ́ bó jasin fɛ’n klé be nga be timan Zifu’n, ɔ yoli i wun kɛ be sa. Afin ɔ si kɛ sran sɔ’m be nun wie’m be si Ɲanmiɛn ndɛ’n i kan, kpɛkun b’a ti Zoova i su ndɛ le. Wie’m be liɛ kusu’n, be nin-a timɛn i le. E kusu sɛ e waan é sí be nga be o e jasin bowlɛ nun’n be su ndɛ wie mun’n, maan e nian e fluwa’m be nun, annzɛ e usa be nga be si jasin fɛ’n i bo kpa’n.​—An kanngan 1 Korɛntifuɛ Mun 9:20-23 nun.

8. ?Wafa sɛ yɛ e nin sran mun e kwla koko Biblu’n su yalɛ-ɔ?

8 Like nga ti yɛ e bo jasin fɛ’n, yɛle kɛ e su kunndɛ ‘be nga be nin e ndɛ’n i tilɛ fata’n.’ (Mat. 10:11) I sɔ yolɛ nun’n, maan e usa be nga e to be’n kosan naan be kan be klun ndɛ. Kɛ bé kán ndɛ’n kusu’n, maan e sie e su kpa. I sɔ yɛ aniaan bian kun m’ɔ tran Angle lɔ’n ɔ yoli-ɔ. Kɛ ɔ kɔ jasin fɛ bolɛ’n ɔ usa sran’m be kosan wie mun. Wie liɛ’n, ɔ usa be kɛ: “?Ngue yɛ amun kwla yo naan amun a di aklunjuɛ amun aja’n nun-ɔn?” annzɛ “?Wafa sɛ yɛ amun kwla ta amun mma’m be kpa-ɔ?” annzɛ kusu “?Sɛ be bu amun lufle’n ngue yɛ amún yó-ɔ?” Kɛ sran’m be ko kan be klun ndɛ’n, ɔ se kɛ: “Sran kun kannin ndɛ kun i afuɛ kɔe 2.000 yɛ. Andɛ nin andɛ ndɛ sɔ’n te yo e wun sa ye.” I sin’n, ɔ fɛ i telefɔnun’n kpɛkun ɔ kanngan Biblu’n nun ndɛ mma kun. Sanngɛ ɔ seman sran’n i kɛ Biblu’n nun ndɛ mma kun yɛ ɔ su kanngan-ɔn.

MAAN E YO NAAN NDƐ’N NGA E KAN’N Ɔ WLUWLU SRAN’M BE WUN

9. ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka be nga be kloman kɛ be nin sran kókó Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su yalɛ’n mun-ɔn?

9 Sɛ e kunndɛ kɛ ndɛ nga e kan’n, ɔ wluwlu sran’m be wun’n, ɔ fata kɛ e kan ndɛ ng’ɔ lo be’n e kle be. I wie yɛle kɛ sran sunman be klo ninnge nga Ɲanmiɛn yili be’n, be nianlɛ. Ɔ maan sɛ e to sran kun naan ɔ klo i sɔ ninnge mun’n, e kwla se i kɛ: “Ɔ ju wie’n siansifuɛ’m be suan ninnge nga be bo sin yia e’n, be su like kpa naan b’a yi ninnge wie mun. I sɔ yɛ be nga be yili miklo’n nin kamela’n be yoli-ɔ. Be suannin e sukpɔ’n nin e ɲinma’n be su like kpa ka naan b’a ninnge sɔ mun. ?Kɛ a nian i sa’n wan yɛ yili ninnge kwlaa nga be bo sin yia e’n niɔn?” Kɛ sran’n ko wie i ndɛ liɛ’n i kan’n, e kwla se i kɛ: “?Wan yɛ ɔ yili ninnge kɛ e sukpɔ annzɛ e ɲinma mɔ sran’m be nian su be yi ninnge wie mun’n niɔn? Lalafuɛ sran kun kannin ndɛ kun m’ɔ bo min nuan-ɔn. Ɔ seli kɛ: ‘?Sran ng’ɔ sieli be sukpɔ’n, be waan i bɔbɔ timan sa? ?Sran ng’ɔ yili be nyinma’n, be waan i bɔbɔ wunman ase? [...] ?I b’ɔ kle sran’m be ngwlɛlɛ’n, be waan ɔ lɛman akunndan?’ Siansifuɛ wie’m be lafi ndɛ sɔ’n su, yɛ be wun i wlɛ kɛ sran kun yɛ ɔ yili like kwlaa-ɔ.” (Jue. 94:9, 10) I sin’n e kwla bo jw.org® su video kun e kle i. (An tin PUBLICATIONS > VIDÉOS > Interviews et témoignages > Points de vue sur l’origine de la vie su.) Annzɛ kusu e kwla fa e fluwa La vie a-t-elle été créée? annzɛ fluwa Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie, e fa man sran’n.

10. ?Be nga be kloman kɛ be nin sran bé kókó Ɲanmiɛn ndɛ’n su yalɛ’n, ngue yɛ e kwla yo naan e nin be y’a koko yalɛ-ɔ?

10 Andɛ’n, like nga sran’m be kunndɛ’n yɛle kɛ maan be liɛ yo ye. Sanngɛ sran sunman be bu i kɛ asiɛ’n wá núnnún annzɛ e su kwlá tranman su kun. Akpasua sunianfuɛ kun m’ɔ o Nɔɔvɛzi lɔ’n seli kɛ be nga be kloman kɛ be nin sran bé kókó Ɲanmiɛn ndɛ’n i su yalɛ’n, be klo sa nga be ju mɛn’n nun’n i ndɛ kanlɛ kpa. I sɔ’n ti’n, kɛ ɔ ko yo sran kun i like’n, ɔ usɛ i kɛ: “?A bu i kɛ cɛn wie lele’n mɛn’n yó kpa? ?A bu i kɛ politikifuɛ mun annzɛ siansifuɛ mun annzɛ kusu sran uflɛ kwla siesie mɛn’n man e?” Kɛ ɔ ko wie be ndɛ’n i tie’n, ɔ kanngan Biblu’n nun ndɛ mma kun m’ɔ kan wafa nga e ɲrun lɔ’n mɛn’n wá yó’n i ndɛ’n, i nun trele kle sran’n, annzɛ ɔ bo su ngbɛn. Kɛ Biblu’n se kɛ asiɛ’n su nunnunman le naan sran kpa’m bé trán su tititi’n, i sɔ’n bo sran wie’m be nuan.​—Jue. 37:29; Aku. 1:4.

11. (1) ?Ngue yɛ e kwla yo naan e nin sran kaka y’a koko yalɛ-ɔ? (2) ?Ajalɛ kpa benin yɛ Pɔlu kleli e m’ɔ o Rɔmunfuɛ Mun 1:14-16 nun-ɔn?

11 Kɛ ɔ ko yo naan e nin sran kaka y’a kwla koko yalɛ’n, maan e kacikaci ndɛ nga e kan’n. Afin sran’m be ti fanunfanun. Wie liɛ’n e kwla kan ndɛ kun e kle sran kun, kpɛkun ndɛ sɔ’n yo i fɛ. Sanngɛ sɛ e kan ndɛ kunngba’n e kle sran uflɛ’n, atrɛkpa’n ɔ su yomɛn i fɛ. Sran wie’m be liɛ’n, kpɛ klikli nga e to be’n kɛ e kan Ɲanmiɛn ndɛ’n trele e kle be’n, ɔ yo be fɛ. Sanngɛ wie’m be liɛ’n, sɛ e kunndɛ kɛ é kán Ɲanmiɛn ndɛ’n é klé be’n, ɔ fata kɛ e dun mmua e bo i bo ndɛ uflɛ su. Maan e sie sran wafawafa sɔ’m be nzɔliɛ naan y’a kwla bo jasin fɛ’n y’a kle be. (An kanngan Rɔmunfuɛ Mun 1:14-16 nun.) Nán e wla fi su kɛ Zoova kunngba cɛ yɛ ɔ kwla yo maan ndɛ nanwlɛ’n tra ndin be nga be nin nguan m’ɔ leman awieliɛ’n fata’n, be awlɛn’n nun-ɔn.​—1 Kor. 3:6, 7.

?WAFA SƐ YƐ E KWLA BO JASIN’N E KLE BE NGA BE FIN AZI MƐN’N NUN’N MUN-ƆN?

Kɛ jasin bofuɛ’m bé bó jasin fɛ’n nvle nga sran sunman be kɔman asɔnun’n i nun’n, be yi i nglo kɛ be wiengu ndɛ lo be. Asa ekun’n, be kle be wafa nga Biblu’n nun afɔtuɛ’m be kwla uka be’n. (An nian i ndɛ kpɔlɛ 12-13 be nun.)

12. ?Ngue yɛ e kwla yo naan ndɛ nga e kan’n w’a wluwlu be nga be tra Azi mɛn’n nun’n, be wun-ɔn?

12 Ɔ ju wie’n, kɛ é bó jasin fɛ’n e nun kpanngban be to be nga be fin Azi mɛn’n nun’n. Sran sɔ’m be nun wie’m be fin Azi nvle wie mɔ be nun’n, be seli Zoova i Lalofuɛ’m be kɛ nán be yo ninnge wie mun’n, be nun. Azi nvle sɔ’m be nun’n, sran’m be siman sɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ yili mɛn’n nin-o annzɛ nɛ́n i-o. I sɔ’n ti’n, wie’m be liɛ’n kpɛ klikli nga e to be’n, be kplin su kɛ e kle be Biblu’n nun like. Sanngɛ wie’m be liɛ’n be sisi be bo kan, ka naan b’a kplin su. ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka sran sɔ mun-ɔn? Aniaan nga be bo jasin fɛ’n be kle sran sɔ mun titi’n, be sieli i nzɔliɛ kɛ sɛ e waan é bó jasin fɛ’n é klé sran sɔ mun’n, ɔ fata kɛ e nin be e koko yalɛ kɛ sran kun nin i janvuɛ sa, kpɛkun e yi i nglo kɛ be ndɛ lo e. Asa ekun’n, kɛ e bɔbɔ e nantili Biblu’n nun mmla’m be su’n, i su ye nga e ɲɛnnin i’n, sɛ ɔ nin i fata’n maan e kɛn i ndɛ e kle be.

13. ?Ngue yɛ ɔ kwla yo naan sran’m b’a klo Ɲanmiɛn ndɛ’n niɔn? (An nian foto ng’ɔ o fluwa’n i bui’n su’n.)

13 Kɛ e bo jasin fɛ’n e kle sran mun mɔ be wun wafa nga Biblu’n nun afɔtuɛ’m be kwla yo be ye i wlɛ’n, i sɔ’n yo be fɛ kpa. (Aku. 7:12) Aniaan bla kun tran Niyɔki. Cɛn wie’n, ɔ ko nian be nga be kan Mandarin’n be osu. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n to sran mun’n, n kle be kɛ be ndɛ lo min, kpɛkun kɛ bé kán ndɛ’n n sie min su be nuan bo. Sɛ n wun i kɛ be fin nvle uflɛ nun be bali ɔ nin-a cɛman’n, n usa be kɛ: ‘?Kwlaa naan amun a ba wa’n, wafa sɛ yɛ amun siesieli amun wun-ɔn? ?Amun a ɲan junman? ?Sran’m be nin amun tran klanman?’” Wie liɛ’n i sɔ’n uka aniaan bla’n naan ɔ nin sran’m b’a koko Ɲanmiɛn ndɛ’n i su yalɛ. Sɛ ɔ nin i fata’n aniaan bla’n usa be kɛ: “?Ninnge cinnjin benin mun yɛ ɔ fata kɛ e yo naan e nin e wiengu mun y’a tran klanman-ɔn? Nian ndɛ nga Biblu’n nun ndɛ mma kun kan’n: ‘Kɛ bé bó akplowa silɛ’n bo’n, ɔ ti kɛ ce wie yɛ be su bu i sa. I sɔ’n ti, kɛ ngondin’n nian tɔman’n, ɔ fata kɛ a cuɛn ɔ wun.’ Kɛ n ko wie Biblu’n kanngan’n, n usa be kɛ: ?Amun bu i kɛ afɔtuɛ sɔ’n kwla uka e naan e nin e wiengu mun y’a tran klanman?” (Nya. 17:14) Sɛ e to sran mun naan e yo kɛ aniaan bla’n sa’n, é síe be nga be kunndɛ kɛ bé sí Ɲanmiɛn ndɛ’n be nzɔliɛ.

14. ?Wafa sɛ yɛ aniaan bian kun m’ɔ tran Azi mɛn’n i wia afiliɛ lɔ lika’n, ɔ bo jasin fɛ’n kle be nga be kɔman asɔnun’n mun-ɔn?

14 ?Wafa sɛ yɛ e kwla bo jasin fɛ’n e kle be nga be lafiman su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ’n niɔn? Aniaan bian kun m’ɔ tran Azi mɛn’n i wia afiliɛ lɔ lika’n nun’n, ɔ kle e ajalɛ. Aniaan bian sɔ’n bo jasin fɛ’n kle be nga be kɔman asɔnun’n. Ɔ seli kɛ: “Wa’n kɛ sran kun se kɛ ‘n lafiman Ɲanmiɛn su’n,’ ndɛ bɔbɔ ba nga i waan ɔ́ kán’n, yɛle kɛ ɔ lafiman ninnge nga sran sunman be lafi be su’n, be su wie. Ɔ maan kɛ n to sran sɔ’m be nun kun’n, n se i kɛ kɛ sran’m be sɛ waka sran be fa kaci be ɲanmiɛn’n, i sɔ’n timan su. Kpɛkun n kanngan Zeremi 16:20 nun n kle i. Ndɛ mma sɔ’n se kɛ: ‘?Sran kun kwla yi like b’ɔ kwla niɛn i su-ɔ? ?Sɛ ɔ kwla yi’n, i sɔ like’n kwla niɛn i su?’ I sin’n n usɛ sran’n kɛ: ‘?Ngbaciɛ benin yɛ ɔ o Ɲanmiɛn, ɔ nin ninnge nga sran’m be sɔ be’n, be afiɛn-ɔn? Kɛ sran’n tɛ́ kosan’n su’n, n sie min su. I sin’n n kanngan Ezai 41:23 nun kle i. Ndɛ mma sɔ’n se kɛ: ‘Amun kan sa nga bé wá bá’n kle ye. I liɛ’n, é sí kɛ amun ti Nyanmiɛn sakpa’. Kpɛkun n fa be ɲin n sie i sa kun m’ɔ kle kɛ Zoova dun mmua bo sa be su ka naan b’a ju’n, i su.”

15. ?Ngue like yɛ aniaan bian ng’ɔ tran Azi mɛn’n i wia afiliɛ lɔ lika’n i su ndɛ’n kle e-ɔ?

15 Aniaan bian uflɛ tran lika kunngba sɔ’n nun. Kɛ ɔ kɔ sran’m be osu nianlɛ’n, like kunngba’n yɛ ɔ yo-ɔ. Ɔ seli kɛ: “N fa be ɲin n sie i Biblu’n nun afɔtuɛ wie’m be su. Kpɛkun n kan wafa nga Biblu’n nun ndɛ wie’m be kpɛnnin su’n, ɔ nin mmla nga nglo lɔ ninnge’m be nanti su’n, be ndɛ n kle be wie. Asa ekun’n, n uka sran’n naan ɔ wun i wlɛ kɛ sran kun yɛ ɔ yili ninnge kwlaa sɔ mun-ɔn. Sɛ ń nían naan sran’n wun i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa’n, n fɛ i ɲin sie i ndɛ nga Biblu’n kɛn i Zoova su’n, i su.”

16. (1) ?Kɛ nga Ebre Mun 11:6 fa kan’n sa’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e uka Biblu’n nun like suanfuɛ naan be lafi Ɲanmiɛn nin Biblu’n nun ndɛ’n, su-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo sɔ-ɔ?

16 Kɛ e nin be nga be kɔman asɔnun’n, é súan like’n maan e uka be naan be lafi su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpasakpa. (An kanngan Ebre Mun 11:6 nun.) Asa ekun’n, ɔ fata kɛ e uka be naan be lafi ndɛ nga Biblu’n kan’n su. I sɔ yolɛ’n nun’n, ɔ ju wie’n maan e flan ndɛ wie’m be nun kpɛ sunman. Kɛ e nin sran sɔ mun é súan like’n, maan e yiyi like nga ti yɛ e kwla lafi su kɛ Biblu’n ti Ɲanmiɛn i nuan ndɛ sakpa’n i nun e kle be. I wie yɛle kɛ e kwla koko Ɲanmiɛn i nuan ndɛ nga be kpɛnnin su’n, ɔ nin ndɛ nga Biblu’n kan m’ɔ nin siansifuɛ’m be ndɛ’n kɔ likawlɛ’n, be su yalɛ. Asa ekun’n, e kwla koko sa wie mɔ be juli laa mɔ Biblu’n kan be ndɛ’n, ɔ nin wafa nga Biblu’n nun afɔtuɛ’m be kwla uka e naan y’a yo sran kpa’n, be su yalɛ wie.

17. ?Sɛ e yi i nglo kɛ e klo sran mun, wafa sɛ yɛ i bo gúa-ɔ?

17 Sɛ e waan é úka be nga be kɔ asɔnun’n annzɛ be nga be kɔman asɔnun’n naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, maan e yi i nglo kɛ e klo be. (1 Kor. 13:1) Kɛ é klé be Biblu’n nun like’n, maan e kle be kɛ Ɲanmiɛn klo e naan i kusu ɔ kunndɛ kɛ e klo i wie. Afuɛ kwlaa nun’n be nga laa’n Ɲanmiɛn ndɛ’n timan be cinnjin’n, be yo be nun kpanngban be batɛmun. Afin be suannin Ɲanmiɛn i su like yɛ be kloli i. I sɔ’n ti’n, nán e bu be nga e to e jasin bowlɛ nun lɔ’n be wun akunndan tɛ. Sanngɛ maan be ndɛ lo e. Kpɛkun kɛ bé kán ndɛ’n maan e sie e su be nuan bo naan e wun wafa nga be wun yo be’n, i wlɛ. Asa ekun’n, maan e kle be ajalɛ naan be kusu be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ wie.

JUE 76 ?I sɔ’n yo wɔ sɛ??

^ ndɛ kpɔlɛ 5 Andɛ’n, be nga be kɔman asɔnun’n ba sɔn b’a tra laa’n. Kɛ é bó jasin fɛ’n e ta sran sɔ’m be wun kpa. Ɔ maan like suanlɛ nga nun’n, é wá wún wafa nga e kwla bo jasin fɛ’n e kle sran sɔ mun naan b’a fa ndɛ nga Biblu’n kan’n su naan b’a lafi Zoova su wie’n.

^ ndɛ kpɔlɛ 1 Fluwa sifuɛ wie’m be kannin nvle sɔ’m be nun wie’m be ndɛ. Be yɛle: Albanin, Ɔstrali, Otrisi, Azɛɛbaijan, Kanada, Sinua, Repibliki Cɛki, Danimaaki, Aflansi, Alemaɲin, Ɔnkɔngu, Ilandi, Izraɛli, Zapɔn, Peiba, Nɔɔvɛzi, Kore di Sidi, Ɛspaɲin, Suɛdi, Suisi, Angle yɛ Viɛtinamun.

^ ndɛ kpɔlɛ 53 FOTO’M BE SU NDƐ: Aniaan bian kun su bo jasin fɛ’n klé i wiengu junman difuɛ kun dɔɔtrɔ lɔ. Kɛ bian’n juli i awlo lɔ’n, ɔ ɔli jw.org su.