Ɲanmiɛn klo kɛ be bu bla’m be sran

I NUN nga Zezi o asiɛ’n su wa’n, ɔ yili i Si i sran wafa ng’ɔ ti’n ɔ nin i ninnge yolɛ wafa’n be nglo. Ɔ seli kɛ: “M bɔbɔ n kpɛ-man n klun n yo-man like fi saan ndɛ nga n Si kan kle min’n yɛ n kan-an. [...] N yo i klun sa cɛn kwlaa.” (Zan 8:28, 29; Kolɔsfuɛ Mun 1:15) Ɔ maan wafa nga Zezi nin bla mun trannin’n, ɔ yo maan e si wafa nga Ɲanmiɛn bu bla mun’n ɔ nin wafa ng’ɔ kunndɛ kɛ sran’m be nin be tran’n.

Fluwa sifuɛ dandan wie’m be niannin Zezi i su ndɛ nga Matie, Mark, Lik nin Zan be klɛli’n nun. Yɛ be wunnin kɛ wafa nga Zezi bu bla mun’n, ɔ nin wafa nga i blɛ sufuɛ’m be be bu be’n, be timan kun mlɔnmlɔn. ?Ngue nun yɛ be timan kun ɔn? ?Yɛ ng’ɔ ti cinnjin kpa’n, like ng’ɔ kleli’n ɔ te yo naan bla’m b’a ɲan be ti andɛ?

Wafa nga Zezi nin bla mun trannin’n

◼ Zezi w’a buman be kɛ sua silɛ ti yɛ be yili be ɔ. Zuifu’m be Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be su kpɛnngbɛn wie’m be bu i kɛ sɛ yasua kun nin bla kun be o’n, saan be wun kunndɛlɛ akunndan cɛ yɛ ɔ́ bá be ti nun ɔn. Srɛ kun yasua’m be kɛ sɛ be nin bla mun tran’n be kunndɛlɛ akunndan bá be ti nun ti’n, bla’m be leman atin be kanman ndɛ kleman yasua mun nzra nun, yɛ sɛ b’a kataman be ti’n be leman atin be fiteman. Zezi liɛ’n, ɔ seli yasua’m be kɛ be bɔbɔ ba’n yɛ ɔ fata kɛ be nian be wun su naan bla kunndɛlɛ akunndan w’a baman be ti nun ɔn, kpɛkun maan be ɲin yi bla mun. Nán maan be se kɛ bla’m be tran be liɛ ngunmin.​—Matie 5:28.

Zezi seli ekun kɛ: ‘Sran kwlaa ng’ɔ yrɛ i yi naan ɔ ja uflɛ’n, wuun w’a kunndɛ bla i yi bo.’ (Mark 10:11, 12) I lɛ’n nun’n, Zezi kpaloli Zuifu’m be mmla klefuɛ’m be like nga be kle i kɛ yasua’m be kwla jran “sa wie” annzɛ sa kwlaa su be yra be yi mun’n. (Matie 19:3, 9) Zuifu’m be nun sunman be ɲrun’n be kwlá seman kɛ yasua kun kunndɛ bla i yi bo. Afin be mmla klefuɛ’m be kle sran’m be kɛ sɛ yasua kun nin bla kun m’ɔ timɛn i yi’n be si sua’n ɔ timan tɛ. Sanngɛ sɛ bla’n yɛ ɔ yo i sɔ’n ɔ ti tɛ. Fluwa kun m’ɔ kan Biblu’n i su ndɛ’n i nun’n be seli kɛ “kɛ Zezi kleli kɛ like nga bla’n leman atin yoman’n i wun’n kusu leman atin yoman’n, i sɔ’n ti bla’m be aɲrunɲan manlɛ.”

Ta nga like ng’ɔ kleli’n le i andɛ’n: Zoova i Lalofuɛ’m be asɔnun’m be nun’n, bla mun nin yasua mun be yo aɲia mun likawlɛ. Sanngɛ bla’m be bumɛn i kɛ kɛ be niaan’m be wun be’n bé bú be kunndɛlɛ akunndan annzɛ be nin be trá ndalie. Afin Klistfuɛ yasua’m be nian nun be ‘bu bla kpɛnngbɛn mun be nin, [yɛ be] bu talua mun be niaan sa’n kwlaa nun.’​—1 Timote 5:2.

◼ Zezi fali blɛ kleli bla’m be like. Zezi blɛ su’n, kɛ mɔ Zuifu’m be mmla klefuɛ’m be waan nán be kle bla’m be like’n ti’n, bla’m be kali ble nun. Sanngɛ Zezi liɛ’n, ɔ kleli be like yɛ ɔ wlali be fanngan kɛ be kan be klun ndɛ. Kɛ sran kun suan like’n aklunjuɛ ng’ɔ di’n, Zezi w’a kloman kɛ ɔ to fuan Mali. I lɛ’n nun’n, ɔ kleli kɛ nán awlo nun junman ngunmin yɛ ɔ fata kɛ bla’m be di ɔ. (Lik 10:38-42) Zezi kleli Mali i niaan bla Marti i like wie. Like ng’ɔ kle sɔ’n yɛle wafa nga i nun mɔ Lazali wuli’n Marti fa tɛli Zezi i kosan’m be su ngwlɛlɛ su’n.​—Zan 11:21-27.

Akunndan nga bla’m be buli’n, ɔ yoli Zezi i cinnjin wie. Zezi i blɛ su’n, Zuifu bla sunman be  buli i kɛ sɛ sran kun wu ba yasua’n, yɛ ɔ kwla di aklunjuɛ ɔ. I li sɛ bé sé bé sé naan ba sɔ’n kaci Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n, yɛ ɔ ti kpa dan’n niɔn. Le kun’n bla kun kpannin seli Zezi kɛ: ‘Bla ng’ɔ wunnzɛli wɔ’n, i liɛ su ti ye!’ Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Zezi kleli i like kun m’ɔ ti kpa tra like nga bla’n kɛnnin i ndɛ lɛ’n niɔn. (Lik 11:27, 28) Ɔ kleli i kɛ be ɲin m’ɔ yi Ɲanmiɛn’n yɛ ɔ ti like cinnjin kpafuɛ’n niɔn. I lɛ nun’n, Zezi kleli bla’n kɛ nán like nga Zuifu’m be fa tinnin be su mɔ be yoli i titi’n yɛ ɔ ti like kpafuɛ’n niɔn.​—Zan 8:32.

Ta nga like ng’ɔ kleli’n le i andɛ’n: Klistfuɛ’m be aɲia’m be bo’n like klefuɛ’m be man bla’m be atin kɛ be tɛ kosan’m be su. Bla nga b’a tin Ɲanmiɛn sulɛ’n nun’n, kɛ mɔ “be yo sa ng’ɔ ti kpa’n” naan sran uflɛ nian su’n ti’n, like klefuɛ’m be ɲin yi be. (Tit 2:3) Asa kusu’n, Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n i bolɛ’n nun’n, be lafi be su.​—Jue Mun 68:12; an nian fluwa’n i bue 9 su kuku nga be flɛ i “?Akoto Pɔlu tanninnin bla’m be ijɔlɛ?” nun.

◼ Bla’m be ndɛ loli Zezi. Biblu’n i klɛfuɛ’m be blɛ su’n, ba yasua’m be le ɲrun tra ba bla mun. Zuifu’m be mmla fluwa m’ɔ suan Talmudu’n ɔ yili i sɔ akunndan’n i nglo. Ɔ seli kɛ: “Sran nga i mma’m be ngba be ti yasua’n i liɛ su ti ye, sanngɛ sran nga i liɛ’m be ti bla’n i yako.” Siɛ nin niɛn wie’m be ɲrun’n, ba bla’n ti kɛ trɔ nɔnninnɔnnin wie yɛ ɔ o be ti su sa ɔ. Afin ɔ nin i wá fáta kɛ be kunndɛ sran ng’ɔ́ jɛ́ i’n ɔ nin like nga i jalɛ’n su’n bé fá mán yasua’n i sinfuɛ mun’n. Yɛ be kpɛnngbɛn blɛ’n nun kusu’n be lafiman su kɛ ɔ́ kwlá nían be lika.

Zezi kleli kɛ ba bla’m be nguan’n nin ba yasua’m be liɛ’n sɛ. I ti yɛ ɔ cɛnnin Zairisi i wa bla’n kɛ ng’ɔ fa cɛnnin angbeti bla’n i wa yasua’n Nain lɔ sa’n niɔn. (Mark 5:35, 41, 42; Lik 7:11-15) Kɛ Zezi yoli bla kun mɔ “asiɛ usu wie sacili i, w’a di afuɛ blu-nin-mɔcuɛ” i juejue’n, ɔ flɛli bla’n kɛ “Abraam anunman.” Zuifu’m be fluwa’m be nun’n be flɛ i kɛ be nin a flɛman sran sɔ le. (Lik 13:10-16) Wafa nga Zezi flɛli bla’n i aɲinyiɛ su nin klolɛ su’n, ɔ kle kɛ bla’n le ɲrun kɛ Izraɛlifuɛ onga’m be sa, naan kusu ɔ lafi Ɲanmiɛn su dan.​—Lik 19:9; Galasifuɛ Mun 3:7.

Ta nga like ng’ɔ kleli’n le i andɛ’n: Azi mɛn’n nun lɔfuɛ’m be bu be ɲanndra se kɛ: “Ba bla’m be talɛ’n ɔ ti kɛ sran uflɛ i like ng’ɔ luali’n i su nzue guagualɛ sa.” Klistfuɛ yasua nga be klo be mma mun’n, be bumɛn i sɔ akunndan’n wie mlɔnmlɔn. Be nian be mma’m be ngba i yasua o, i bla o, be lika kpa. Klistfuɛ’m be yo be mma’m be kwlaa be ayre, yɛ kusu be yo maan be kwla si like.

◼ Zezi lafili bla’m be su. Zuifu’m be jɔlɛ difuɛ’m be ja su’n, lalo nga bla kun di’n ɔ ti be ɲrun kɛ kanga yɛ w’a di lalo sa ɔ. Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, Zozɛfu m’ɔ ti laa sa’m be su like suanfuɛ’n, ɔ seli kɛ: “Lalo nga bla’m be di’n nán amun fa su. Afin be ndɛ nga be kan’n ti bla ndɛ.”

Sanngɛ Zezi liɛ’n, kɛ Ɲanmiɛn cɛnnin i’n, bla mun yɛ ɔ sinnin be lika kɛ be ko bo i cɛnlɛ’n i jɔ ɔ. (Matie 28:1, 8-10) Kannzɛ bɔbɔ kɛ bé kún bla sɔ’m be Min’n ɔ nin kɛ bé síe i’n be wunnin nun’n, sanngɛ be ndɛ’n i su falɛ’n yoli kekle  mannin akoto mun. (Matie 27:55, 56, 61; Lik 24:10, 11) Sanngɛ kɛ bla’m be ɲrun yɛ Klist m’ɔ cɛnnin’n dun mmua fiteli’n, i lɛ’n nun’n, Klist kleli weiin kɛ bla’m be kwla di lalo kɛ i sɔnnzɔnfuɛ onga’m be sa.​—Sa Nga Be Yoli’n 1:8, 14.

Ta nga like ng’ɔ kleli’n le i andɛ’n: Zoova i Lalofuɛ’m be asɔnun’m be nun’n, yasua nga be mannin be junman’n be bu bla’m be sran. I ti’n be bu bla’m be ndɛ liɛ nga be kan’n i cinnjin. Klistfuɛ yasua’m be kusu be ‘bu be yi’m be sran.’ Yɛle kɛ be sie be su ndɛ nga be kan’n i bo.​—1 Piɛr 3:7; Bo Bolɛ 21:12.

Biblu’n nun mmla’m be yo maan bla’m be di aklunjuɛ

Kɛ yasua’m be nian Klist i ajalɛ’n su’n, be bu bla’m be sran yɛ be yo maan be ɲan be ti be yo ninnge mun kɛ nga mɛn’n i bo bolɛ nun’n Ɲanmiɛn fa siesieli’n sa. (Bo Bolɛ 1:27, 28) Klistfuɛ yasua’m be nian Biblu’n nun mmla’m be su ti’n, be seman kɛ yasua’m be le ɲrun tra bla mun. Ɔ maan be yi’m be di aklunjuɛ.​—Efɛzfuɛ Mun 5:28, 29.

Kɛ bla kun m’ɔ suan Yelena ɔ́ bó Biblu’n nun like suanlɛ bo’n, nn ɔ fɛ i kplo bo kpa afin i wun’n klemɛn i nun aɔwi. Lika nga be tali bian sɔ’n nun’n, sran’m be wua bla mun be ja be, kpɛkun sran kpokokpoko yolɛ’n ti be nzuɛn. Yelena se kɛ: “Like nga n suɛnnin i Biblu’n nun’n, ɔ mannin min wunmiɛn. Afin n wa sili kɛ sran kun o lɛ m’ɔ klo min kpa ɔ, yɛ ɔ bu min sran kpɛkun ɔ nian min lika. Asa kusu’n n wunnin i wlɛ kɛ sɛ min wun’n ɔ suan Biblu’n nun like’n, ɔ́ kwlá káci i nzuɛn’n min lika.” Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n like nga Yelena sunnzunnin’n, ɔ wa kpɛnnin su. Yɛle kɛ i wun’n wa kplinnin su kɛ be kle i Biblu’n nun like yɛ i sin’n be wa yoli i batɛmu naan w’a kaci Zoova i Lalofuɛ’m be nun kun. Yelena se kɛ: “Min wun’n wa sili i awlɛn tra kpa siɛn’n. Sɛ e wiengu e yo e like’n, e yaci cɛ i.” ?Ngue ndɛ yɛ bla’n kan guali su ɔ? Ɔ seli kɛ: “Biblu’n nun mmla’m be ukali min kpa maan n wunnin kɛ min aja’n nun’n kannzu min ndɛ lo sran, yɛ kusu min wla guali ase.”​—Efɛzfuɛ Mun 4:32; Kolɔsfuɛ Mun 3:18, 19.

Nán Yelena kunngba yɛ i ndɛ’n i bo guali sɔ ɔ. Klistfuɛ bla kpanngban be di aklunjuɛ afin be nin be wun’m be mian be ɲin be fa Biblu’n nun mmla’m be su be aja’n nun. Kɛ be nin be niaan Klistfuɛ’m be o’n, be ɲin yi be, be wla gua ase yɛ be le atin yo ninnge wie mun.​—Zan 13:34, 35.

Klistfuɛ mun, i yasua o, i bla o, be si kɛ be ti sa tɛ yofuɛ naan fɔ o be nun ti’n, be o ninnge nga Ɲanmiɛn yili m’ɔ ‘sieli be kwlaa be kɛ be saci’n’ be nun wie. Sanngɛ kɛ be fa be wun mantannin Zoova m’ɔ ti be Ɲanmiɛn nin be Si m’ɔ klo be’n, be lafi su kɛ cɛn kun ‘bé nyán be ti, be su saci-man kun, yɛ nyrun nga Nyanmiɛn mma’m bé nyɛ́n i cɛn nga bé nyán alaje’n, be dunman’n tɛ́ nun wie.’ Kɛ Ɲanmiɛn wá síe like kwlaa’n, i yasua o, i bla o, like nga bé wá ɲɛ́n i’n, ɔ́ yó ɲɛnmɛn o!​—Rɔmfuɛ Mun 8:20, 21.

[Kuku, bue 9]

?Akoto Pɔlu tanninnin bla’m be ijɔlɛ?

Akoto Pɔlu klɛli i kɛ: ‘Nán maan mmla’m be ijɔ asɔnun’n nun.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 14:34) ?I ndɛ sɔ’n i bo yɛle benin? ?Ɔ su se kɛ mmla’m be siman ngwlɛlɛ ti ɔ? Cɛcɛ. I li bɔbɔ’n blɛ sunman nun’n, ɔ kannin mmla’m be like kpa m’ɔ be kle’n i ndɛ. (2 Timote 1:5; Tit 2:3-5) Fluwa nga Pɔlu klɛli ko mannin Korɛntifuɛ mun’n i nun’n, nán bla’m be ngunmin yɛ ɔ mannin be afɔtuɛ kɛ nán be ijɔ ɔ. Sanngɛ be nga Ɲanmiɛn fanngan nun’n be kwla kan aniɛn kaka’n ɔ nin be nga be ijɔ Ɲanmiɛn nuan bɔbɔ’n, ɔ seli be wie kɛ sɛ be nun kun su ijɔ’n maan be onga’m be ‘muan be nuan.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 14:26-30, 33) Atrɛkpa’n, kɛ bla wie’m be kacili Klistfuɛ’n, be wun m’ɔ blibli be’n ti’n kɛ Klistfuɛ’m be nun kun íjɔ’n, be kpɛ i nuan ndɛ yɛ be usɛ i kosan kɛ nga laa mɛn’n i bue sɔ’n su lɔ’n be tɛ i yo’n sa. Kɛ ɔ ko yo naan ninnge’m b’a yoman sukusuku sɔ asɔnun’n nun’n, Pɔlu wlali mmla’m be fanngan kɛ sɛ be wunman sa wie wlɛ’n “maan be usa be wun mun awlo lɔ.”​—1 Korɛntfuɛ Mun 14:35.

[Foto, bue 10]

Kɛ Zezi seli Mali m’ɔ fin Magdala’n kɛ ɔ ko kan i cɛnlɛ’n i ndɛ kle akoto mun’n, i sɔ liɛ’n ti i sran bulɛ.