Junman wie o lɛ’n, wunmiɛn yɛ be fa di ɔ. Wie o lɛ kusu’n, ɔ ti fluwa silɛ junman. Sanngɛ i kwlaa m’ɔ yoli o, “junman kwlaa lɛ mmlusuɛ.” (Nyanndra Mun 14:23) ?Mmlusuɛ benin yɛ e ɲɛn i ɔ? I wie yɛle kɛ sran ng’ɔ di junman’n, ɔ ɲan aliɛ, nin tralɛ nin lawlɛ. Ɲanmiɛn tali nda kɛ be nga be su i nanwlɛ su’n, ɔ́ nían be lika. (Matie 6:31, 32) Sanngɛ kusu, ɔ kunndɛman kɛ e yo fuɛnfuɛ.—2 Tɛsalonikfuɛ Mun 3:10.

Junman dilɛ’n ti like kpa. Sran ng’ɔ di junman’n, sɛ ɔ ti siɛ annzɛ niɛn’n, ɔ kwla niɛn i awlobo’n i lika. Be flɛ gbanflɛn kun kɛ Zozie, yɛ ɔ le afuɛ 25. Ɔ seli kɛ: “Be wun like kunndɛlɛ ti yɛ be di junman ɔn. Sɛ sran kun kwla niɛn i bɔbɔ i wun lika’n, i liɛ su ti ye.”

Sran ng’ɔ di junman kekle’n, ɔ le ɲrun. Kɛ e kplin e ɲin e di junman’n, kannzɛ ɔ ti kekle sɛ’n, e klun jɔ. Afin, e wun i wlɛ kɛ e timan fuɛnfuɛ. (Nyanndra Mun 26:14) Aarɔn mɔ e dun mmua kɛnnin i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Kɛ n wie junman di’n, mɔ n si kɛ n dili junman kekle’n, min klun jɔ. Kannzɛ n fɛli naan sran’m b’a wunman kɛ n dili junman’n, sanngɛ n si kɛ n yoli like.”

Biblu’n yi sran nga i “sa si ngwlɛlɛ’n,” ɔ nin bla ng’ɔ ‘faman junman dilɛ’n kankanman ngowa’n,’ be ayɛ. (Nyanndra Mun 22:29; 31:13) E si kɛ sran kun i sa kwlá siman ngwlɛlɛ be ja’n nun lɛ. Ɔ fata kɛ ɔ suan like yolɛ. Kusu’n, nán sran ngba yɛ ɔ klo like suanlɛ ɔ. Yɛ be mianman be ɲin naan b’a si junman’n i di. Atrɛkpa’n, i sɔ’n ti yɛ sran kpanngban be kloman junman nga be di’n niɔn.

Sran ng’ɔ bu junman dilɛ’n i wun akunndan kpa’n, wafa ng’ɔ kwla di i junman’n i kpa’n, i su yɛ ɔ fɛ i ɲin sie ɔ. Ɔ maan, ɔ kwla klo junman wafa’n kwlaa i dilɛ. Be flɛ gbanflɛn kun kɛ Wiliamu, yɛ ɔ le afuɛ 24. Ɔ seli kɛ: “Kɛ a tu ɔ klun di junman kun mɔ a wun i agualiɛ’n, ɔ klun jɔ. Sran ng’ɔ ti fuɛnfuɛ’n, i klun kwlá jɔman sɔ.”

Kɛ é dí junman’n, nán sika nga é ɲɛ́n i’n i ngunmin i akunndan yɛ ɔ fata kɛ e bu ɔ. Sanngɛ, maan e fa kosan nga mun e usa e wun wie: ‘?Ngue ti yɛ junman nga i dilɛ’n, ɔ ti cinnjin ɔn? ?Sɛ sran fi w’a diman’n, annzɛ be dimɛn i klanman kpa’n, ngue sa yɛ ɔ kwla ju ɔ? ?Junman mɔ n su di’n i su mmlusuɛ benin yɛ sran uflɛ ɲɛ́n i ɔ?’

Kosan kasiɛnfuɛ’n, ɔ ti cinnjin kpa. Afin, kɛ e si kɛ sran uflɛ ɲán junman nga e su di’n i su mmlusuɛ’n, i dilɛ’n yo e fɛ. Zezi seli kɛ: “Sɛ a cɛ sran like’n, ɔ ti kpa tra kɛ be cɛ wɔ like’n.” (Sa Nga Be Yoli’n 20:35) Nán sran nga e di i junman’n, i ngunmin yɛ ɔ ɲan junman’n i su mmlusuɛ ɔ. Sran uflɛ’m be ɲan su mmlusuɛ wie. Sran sɔ’m be nun wie yɛle e osufuɛ mun nin be nga be leman wie’n.

E osufuɛ mun. Kɛ siɛ kun tu i klun di junman’n, ɔ yo i fuɛ’m be ye dan. I wie yɛle kɛ, ɔ kwla mɛn i fuɛ’m be like ng’ɔ ju be’n. Ninnge sɔ’n i wie yɛle aliɛ nin tralɛ nin lawlɛ. Kɛ ɔ yo sɔ’n, ɔ ti kpa. Afin Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ “sran ng’ɔ niɛn-mɛn i fuɛ’m be lika’n ɔ ti tɛ.” (1 Timote 5:8) Asa ekun’n, kɛ siɛ annzɛ niɛn kun tu i klun di junman kekle’n, ɔ kle i mma mun kɛ nán be yo fuɛnfuɛ. Seni mɔ e dun mmua e kɛnnin i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Min si kleli e kɛ junman dilɛ’n ti like kpa. Ɔ ti ajuin difuɛ. Ɔ tuli i klun dili junman lele yɛ ɔ fa wuli ɔ. Ajalɛ ng’ɔ kleli e’n ti’n, n wunnin i wlɛ kɛ ajuin dilɛ’n ti junman kpa. Afin e kwla yo ninnge kpanngban e man sran mun.”

Be nga be leman wie’n. Pɔlu seli i niaan Klistfuɛ mun kɛ be ‘di junman naan be ɲan wie ti sran wie’m be wun ɲanman nun.’ (Efɛzfuɛ Mun 4:28) Kɛ e tu e klun e di junman’n, e nian e awlofuɛ’m be lika. Kpɛkun, e kwla ti be nga be leman wie’n be wun ɲanman nun. (Nyanndra Mun 3:27) Kɛ e yo sɔ’n, e klun jɔ.

Kɛ Zezi kán Ɲanmiɛn ndɛ oka’n su lɔ’n, ɔ seli kɛ: “Sɛ sran wie mian wɔ kɛ a ko sunmɛn i lika kilo kun’n, sunmɛn i ju kilo nnyɔn.” (Matie 5:41) ?Wafa sɛ yɛ e kwla nanti ndɛ sɔ’n su e junman’n su lɔ ɔ? Yɛle kɛ, kɛ be man e junman’n, nán e ka nga be seli e kɛ e yo’n i ngunmin su. Sanngɛ, maan e di junman’n i kpa tra su. Maan e ɲin tran wafa nga e kwla di junman’n i klanman kpa’n, annzɛ wafa nga e kwla di i ndɛndɛ’n i su titi. Yɛ maan e fa e ɲin sie junman’n i ngbɛsungbɛsu kwlaa su.

Kɛ e di junman nga be man e’n i kpa tra su’n, e klo junman sɔ’n i dilɛ. Afin e bɔbɔ e klun su yɛ e di junman sɔ’n niɔn. Nán sran yɛ ɔ miannin e kɛ e di ɔ. (Filemɔn 14) Maan e wla kpɛn ndɛ nga Nyanndra Mun 12:24 kan’n su. Ɔ se kɛ: “Sran ng’ɔ klo junman yolɛ’n yɛ ɔ di kpɛn-ɔn. Ainkuɛn’n kusu i agualiɛ yɛlɛ akua yolɛ.” E si kɛ, sran nga be di junman kɛ kanga sa’n, b’a sɔnman. Sanngɛ, sran nga be mɛn i junman mɔ junman sɔ’n i ngunmin su yɛ ɔ ka’n, ɔ kwla bu i kɛ be su miɛnmiɛn i. Ɔ maan, i klun jɔman. Sanngɛ, sran nga be mɛn i junman m’ɔ di i kpa tra su’n, i klun jɔ. Afin, i bɔbɔ yɛ ɔ tu i klun di junman’n i sɔ ɔ. Ɔ bumɛn i kɛ be su miɛnmiɛn i.

Junman kekle dilɛ’n ti kpa. Sanngɛ ninnge wie’m be yolɛ’n ti cinnjin kpa wie. Biblu’n wla e fanngan kɛ e yo junman difuɛ. (Nyanndra Mun 13:4) Sanngɛ, ɔ seman kɛ e di junman e tratra su. Akunndanfuɛ’n 4:6 se kɛ: “Sɛ sran kun nyɛn i like liɛ kan naan ndɛ nun-man su’n, ɔ flunman tra kɛ w’a nyan like kpanngban sanngɛ ndɛnngan wo su’n. Afin junman dilɛ nga lɛ’n kwlaa ti afɛ ngbɛn.” Nanwlɛ, sran ng’ɔ di junman tratra su’n, ɔ diman aklunjuɛ. Kɛ ɔ yo sɔ’n, i junman dilɛ’n “kwlaa ti afɛ ngbɛn.”

Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle e kɛ e di junman ngwlɛlɛ su. Ɔ se kɛ maan e tu e klun e di junman nga be man e’n. Sanngɛ, ɔ se e wie kɛ maan e “wun like nga be ti kpa’m be wlɛ.” (Filipfuɛ Mun 1:10) ?Like nga be ti kpa m’ɔ fata kɛ e wun be wlɛ’n yɛle benin? I wie yɛle e awlobo’n nin e janvuɛ mun. Ninnge nga be ti cinnjin kpa dan bɔbɔ’n, i wie yɛle Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun kannganlɛ’n, ɔ nin i su akunndan bulɛ’n.

Be nga be di junman ngwlɛlɛ su’n, junman’n i dilɛ yo be fɛ. Wiliamu mɔ e dun mmua kɛnnin i ndɛ’n se kɛ: “Be nga n dili be sa nun junman’n, be nun kun kleli titi kɛ ɔ di junman ngwlɛlɛ su. Ɔ tu i klun di i junman’n, yɛ ɔ nin be ng’ɔ di junman man be’n be nuan sɛ. Afin, i junman’n di kpa. Sanngɛ kɛ ɔ ko jra junman’n, i awlobo’n ɔ nin i Ɲanmiɛn sulɛ’n be su yɛ i ɲin wo ɔ. Sran nga n si be mɔ be di aklunjuɛ kɛ i sa’n, b’a sɔnman.”