Kapitulo 20

Sarong Mahibogon na Dakulang Kadaklan

1. Pagkatapos na iladawan an pagtatak sa 144,000, anong ibang grupo an naheling ni Juan?

 PAGKATAPOS na iladawan an pagtatak sa 144,000, an sunod na ibinareta ni Juan saro sa pinakanakakaogmang kapahayagan sa bilog na Kasuratan. Siertong napalukso sa kagayagayahan an saiyang puso mantang ibinabareta nia iyan, na nagsasabi: “Pagkatapos kan mga bagay na ini, uya! naheling ko an sarong dakulang kadaklan, na dai nin siisay man na makakabilang, hale sa gabos na nasyon asin tribo asin banwaan patin lenguahe, na nagtitindog sa atubangan kan trono asin sa atubangan kan Kordero, may sulot na puting haralabang gubing; asin igwa nin mga sanga nin palma sa saindang mga kamot.” (Kapahayagan 7:9) Iyo, an pagpugol sa apat na doros nagtogot na makaligtas an saro pang grupo apuera sa 144,000 na  miembro kan espirituwal na Israel: sarong manlaenlaen an lenguahe, internasyonal na dakulang kadaklan. *—Kapahayagan 7:1.

2. Paano ipinaliwanag kan kinabanon na mga komentarista an dakulang kadaklan, asin ano an nagin pagmansay sa grupong ini maski kan Mga Estudyante sa Biblia kan nakaagi?

² An interpretasyon kan kinabanon na mga komentarista sa dakulang kadaklan na ini mga bakong Judio sa laman na nakombertir sa Kristianismo o Kristianong mga martir na masakat sa langit. Maski an Mga Estudyante sa Biblia kan nakaagi ibinilang sindang sekondaryong langitnon na grupo, siring kan ikinomento kan 1886 sa Tomo I kan Studies in the Scriptures, The Divine Plan of the Ages: “Nawara ninda an premyong tumukaw sa trono asin magin agid sa naturalesa nin Dios, alagad sa katapustapusi ipapangaki sinda bilang espiritung mga linalang na may ranggong mas hababa kisa sa pagigin agid sa naturalesa nin Dios. Minsan ngani an mga ini talagang konsagrado, nadadaog sinda kan kinabanon na espiritu sagkod sa punto na dai na ninda ikinakatao an saindang buhay bilang atang.” Asin sagkod kan 1930, an ideyang iyan ipinahayag sa Light, Book One: “An mga minakompuesto sa dakulang kadaklan na ini dai naghihimate sa imbitasyon na magin maigot na mga saksi kan Kagurangnan.” Ilinadawan sinda bilang sarong grupong nagpapakangmatanos na may kaaraman sa katotoohan alagad mayong gayong ginigibo tanganing ikahulit iyan. Masakat sinda sa langit bilang sekondaryong grupo na dai makikikabtang sa paghade kaiba ni Cristo.

3. (a) Anong paglaom an itinao sa mga tama an kamugtakan kan puso na sa huri nagin maigot sa paghuhulit? (b) Paano ipinaliwanag kan The Watch Tower kan 1923 an parabola manongod sa mga karnero asin mga kanding?

³ Minsan siring, may iba pang kairiba an linahidan na mga Kristiano na sa huri nagin maigot nanggad sa paghuhulit. Mayo sindang kamawotan na sumakat sa langit. Tunay nanggad, an saindang paglaom kaoyon kan titulo nin sarong pampublikong pahayag na lakop na itinao kan banwaan ni Jehova magpoon kan 1918 sagkod 1922. An orihinal na titulo kaini “Natapos Na an Kinaban—An Minilyon na Nabubuhay Ngonyan Nungka Pang Magagadan.” * Dai nahaloy pakalihis kaiyan, ipinaliwanag kan magasin na Watch Tower kan Oktubre 15, 1923, an parabola ni Jesus manongod sa mga karnero asin mga kanding (Mateo 25:31-46), na sinasabi: “An mga karnero nagrerepresentar sa gabos na tawo kan mga nasyon, bakong pinaniaki sa espiritu alagad may inklinasyon sa katanosan, na sa saindang isip rinerekonoser si Jesu-Cristo bilang an Kagurangnan asin naghahalat saka naglalaom sa mas marahay na panahon sakop kan saiyang paghade.”

4. Paano an liwanag mapadapit sa daganon na grupo orog na nagliwanag kan 1931? kan 1932? kan 1934?

⁴ Pakalihis nin nagkapirang taon, kan 1931, tinokar kan Vindication, Book One, an Ezequiel kapitulo 9, na sinasabi na an mga tawong minarkahan sa angog tanganing maligtas sa katapusan kan kinaban iyo an mga karnero sa nasambitan na parabola. Ilinadawan kan Vindication, Book Three, na ilinuwas kan 1932, an tanos na puso kan lalaking bakong Israelita na si Jonadab, na suminakay sa karuwahe kan linahidan na si Hadeng Jehu kan Israel asin uminiba tanganing maheling an kaigotan ni Jehu sa paggadan sa falsong mga relihionista. (2 Hade 10:15-17) An libro nagkomento: “Irinepresentar o ipinanganino ni Jonadab an grupong iyan nin mga tawo digdi sa daga ngonyan sa panahon na ini na nagpapadagos an gibohon ni Jehu [na pagpahayag kan mga paghokom ni Jehova] na may marahay na boot, na dai kaoyon kan organisasyon ni Satanas, na naninindogan sa lado nin katanosan, asin iyo an mga iingatan kan Kagurangnan sa panahon nin Armagedon, ililigtas sa karibokan na iyan, asin tatawan nin buhay na daing katapusan digdi sa daga. An mga ini an minakompuesto sa grupong ‘karnero.’” Kan 1934 liniwanag kan The Watchtower na an mga Kristianong ini na may daganon na paglaom maninigong gumibo nin pagdusay ki Jehova asin magpabautismo. Paorog nang paorog an liwanag mapadapit sa daganon na grupong ini.—Talinhaga 4:18.

5. (a) Anong pagpamidbid sa dakulang kadaklan an ginibo kan 1935? (b) Kan hagadon ni J. F. Rutherford kan 1935 na tumindog an mga kombensionistang may paglaom na mabuhay sagkod lamang digdi sa daga, ano an nangyari?

⁵ An pakasabot sa Kapahayagan 7:9-17 madali nang mahayag sa bilog na nagkikilyab na liwanag kaiyan! (Salmo 97:11) An magasin na Watchtower paorootrong nagpahayag kan paglaom na an kombension na nakaiskedyul para sa Mayo 30  sagkod Hunyo 3, 1935, sa Washington, D.C., E.U.A., makatao nin “tunay na karangahan asin pakinabang” duman sa mga ilinaladawan ni Jonadab. Iyan talagang nagin siring! Sa nakakapahirong pahayag na “An Dakulang Kaburunyogan,” na ipinahayag sa mga 20,000 na kombensionista, si J. F. Rutherford, na kan panahon na idto iyo an nangengenot sa pambilog na kinaban na paghuhulit, nagtao nin sono sa Kasuratan na patotoo na an ibang mga karnero sa presenteng panahon iyo man sana an dakulang kadaklan sa Kapahayagan 7:9. Sa pagtatapos kan pahayag na ini, naghapot an ispiker: “Puede daw na tumindog tabi an gabos na may paglaom na mabuhay sagkod lamang digdi sa daga?” Kan an dakulang kabtang kan mga nagdadangog tumindog, sinabi kan ispiker: “Uya! An dakulang kaburunyogan!” Biglang nagtoninong, na sinundan nin nakakabungog na urupakan. Ogmahon an grupong Juan—siring man an grupong Jonadab! Kan suminunod na aldaw, 840 bagong Saksi an nabautismohan, na an kadaklan sa mga ini naghihingakong kabilang sa dakulang kadaklan.

Pagkompirmar Kun Sairisay an Dakulang Kadaklan

6. (a) Taano ta puede niatong masabotan nin malinaw na an dakulang kadaklan iyo an grupo nin nagdusay na mga Kristiano sa presenteng panahon na naglalaom na mabuhay sagkod lamang digdi sa daga? (b) Ano an isinisimbolisar kan puting haralabang gubing kan dakulang kadaklan?

⁶ Paano niato masasabi nin positibong marhay na an dakulang kadaklan iyo ining grupo nin nagdusay na mga Kristiano sa presenteng panahon na naglalaom na mabuhay sagkod lamang sa daga nin Dios? Bago kaini, naheling ni Juan sa bisyon an langitnon na grupo na ‘binakal para sa Dios hale sa lambang tribo asin lenguahe asin banwaan patin nasyon.’ (Kapahayagan 5:9, 10) An dakulang kadaklan may kaagid na pinaghalean alagad laen na kaaabtan. Bakong arog kan Israel nin Dios, dai dineterminaran antes pa an saindang kabilangan. Mayong tawo na makakasabi antes pa kun magigin pira sinda. An saindang haralabang gubing pinaputi sa dugo kan Kordero, na nagsisimbolisar na sinda may matanos na kamugtakan sa atubangan ni Jehova huli kan saindang pagtubod sa atang ni Jesus. (Kapahayagan 7:14) Asin sinda nagwawasiwas nin mga sanga nin palma, na irinurukyaw an Mesiyas bilang saindang Hade.

7, 8. (a) An pagwasiwas kan mga sanga nin palma daing duwa-duwa na nagpagirumdom ki apostol Juan kan anong mga okasyon? (b) Ano an kahulogan kan bagay na an mga kabilang sa dakulang kadaklan nagwawasiwas nin mga sanga nin palma?

⁷ Mantang pinagmamasdan nia an bisyon na ini, seguradong nagbabalik an isip ni Juan sa huring semana ni Jesus digdi sa daga kaidtong labi nang 60 taon an nakaagi. Kan Nisan 9, 33 C.E., kan an mga kadaklan magburunyog tanganing sabaton si Jesus sa paglaog sa Jerusalem, sinda “nagkua kan mga sanga nin palma asin nagluwas sa pagsabat sa saiya. Asin nagpoon sindang magkurahaw: ‘Magligtas ka tabi! Pag-omawon an minadatong sa ngaran ni Jehova, an hade kan Israel!’” (Juan 12:12, 13) Sa kaagid na paagi, an pagwasiwas nin mga sanga nin palma asin pagkurahaw kan dakulang kadaklan nagpapaheling kan saindang dai mapugolan na kagayagayahan sa pag-ako ki Jesus bilang an nombradong Hade ni Jehova.

⁸ Daing duwa-duwa, an mga sanga nin palma asin magayagayang pagkurahaw nagpapagirumdom man ki Juan kan suanoy na Kapiestahan nin mga Payag-Payag sa Israel. Para sa kapiestahan na ini nagboot si Jehova: “Asin kumua kamo sa enot na aldaw kan bunga nin magagayon na kahoy, kan mga dahon nin mga palma asin kan mga sanga nin marambong na mga kahoy patin nin mga poon nin alamo sa kababan kan sapang masulog, asin maggayagaya kamo sa atubangan ni Jehova na saindong Dios sa laog nin pitong aldaw.” An mga sanga nin palma ginamit bilang tanda nin paggayagaya. An temporaryong mga payag-payag pagirumdom na ilinigtas ni Jehova an saiyang banwaan hale sa Egipto, tanganing mag-erok sa mga tolda sa kaawagan. “An nakikihimanwa asin an aking lalaki na ilo sa ama patin an babaeng balo” nakikabtang sa kapiestahan na ini. An bilog na Israel ‘dapat na maggayagaya sana.’—Levitico 23:40; Deuteronomio 16:13-15.

9. Ano an magayagayang ikinukurahaw kan dakulang kadaklan?

⁹ Angay, kun siring, na an dakulang kadaklan, minsan ngani bakong kabtang kan espirituwal na Israel, magwasiwas kan mga sanga nin palma, mantang magayagaya asin may pagpasalamat na iinaatribwir ninda an kapangganahan asin kaligtasan sa Dios asin sa Kordero, siring kan naheheling digdi ni Juan: “Asin sinda padagos na nagkukurahaw sa makosog na tingog, na nagsasabi: ‘Utang niamo an  kaligtasan sa satong Dios, na nakatukaw sa trono, asin sa Kordero.’” (Kapahayagan 7:10) Minsan ngani kinua sinda sa gabos na grupong etniko, an dakulang kadaklan nagkukurahaw sa saro sanang “makosog na tingog.” Paano ninda magigibo ini, sa ibong kan saindang magkakalaen na nasyon asin lenguahe?

10. Paano an dakulang kadaklan sararong nakakakurahaw sa sarong “makosog na tingog” sa ibong kan saindang magkakalaen na nasyon asin lenguahe?

¹⁰ An dakulang kadaklan na ini kabtang kan solamenteng totoong multinasyonal na organisasyon digdi sa daga ngonyan. Mayo sinda nin manlaenlaen na pamantayan para sa manlaenlaen na nasyon kundi iinaaplikar ninda nin daing liwat-liwat an tamang mga prinsipyo sa Biblia saen man sinda nag-eerok. Dai sinda nakikilabot sa nasyonalistiko, rebolusyonaryong mga mobimiento kundi talagang ‘pinulpog na ninda an saindang mga espada na magin tarom nin arado.’ (Isaias 2:4) Dai sinda nagkakabaranga sa mga sekta o mga denominasyon, kaya malibog na logod o nagkakakorontrahan an mensaheng ikinukurahaw ninda siring kan ginigibo kan mga relihion nin Kakristianohan; ni pinapabayaan man ninda an propesyonal na klero na iyong magtao nin pag-omaw para sa sainda. Dai sinda nagkukurahaw na utang ninda an kaligtasan sa banal na espiritu, huli ta sinda bakong mga oripon nin sarong trinitaryong dios. Sa mga 200 na geograpikong teritoryo sa bilog na daga, sararo sinda sa pag-arang sa ngaran ni Jehova mantang itinataram ninda an sarong dalisay na lenguahe kan katotoohan. (Sofonias 3:9) Tama sana, rinerekonoser ninda sa publiko na an saindang kaligtasan hale ki Jehova, an Dios nin kaligtasan, paagi ki Jesu-Cristo, an Saiyang Pangenot na Ahente nin kaligtasan.—Salmo 3:8; Hebreo 2:10.

11. Paano an modernong teknolohiya nakatabang sa mga kabilang sa dakulang kadaklan na orog pang pakosogon an saindang makosog na tingog?

¹¹ An modernong teknolohiya nakatabang tanganing an makosog na tingog kan nagkakasararong dakulang kadaklan orog pang kumosog. Mayong ibang relihiosong grupo sa daga na nangangaipong magpublikar nin mga pantabang sa pag-adal sa Biblia sa labing 400 na lenguahe, mantang mayong ibang grupo na interesadong mapaabotan an gabos na tawo sa daga kan sarong nagkakasararong mensahe. Bilang dugang pang tabang digdi, ginibo an Multilanguage Electronic Phototypesetting System (MEPS) sa irarom kan pagdirehir kan linahidan na Namamahalang Grupo kan Mga Saksi ni Jehova. Sa panahon na an librong ini inimprenta, an manlaenlaen na klase nin MEPS ginagamit sa labing 125 lugar sa bilog na daga, asin nakatabang ini tanganing magin posible an durungan na pagpublikar kan duwa kada bulan na magasin, an Torrengbantayan, sa labing 130 lenguahe. Durungan man na ipinupublikar kan banwaan ni Jehova sa dakol na lenguahe an mga librong arog kaini. Sa siring, an mga Saksi ni Jehova, na an dakulang mayoriya kompuesto kan dakulang kadaklan, nakakadistribwir taon-taon nin ginatos na milyon na publikasyon sa gabos na mas midbid na lenguahe, na nagpapagin posible sa kadakol pang iba hale sa gabos na tribo asin lenguahe na mag-adal kan Tataramon nin Dios asin iiba an saindang mga tingog sa makosog na tingog kan dakulang kadaklan.—Isaias 42:10, 12.

Duman sa Langit o Digdi sa Daga?

12, 13. Sa anong paagi na an dakulang kadaklan “nagtitindog sa atubangan kan trono asin sa atubangan kan Kordero”?

¹² Paano niato naaaraman na an ‘pagtindog sa atubangan kan trono’ dai nangangahulogan na an dakulang kadaklan nasa langit? Kadakol kan malinaw na ebidensia sa puntong ini. Halimbawa, an termino sa Griego na trinadusir digdi na “sa atubangan” (e·noʹpion) literal na nangangahulogan “heling [ni]” asin ginagamit nin nagkapirang beses manongod sa mga tawo digdi sa daga na yaon “sa atubangan” o “heling” ni Jehova. (1 Timoteo 5:21; 2 Timoteo 2:14; Roma 14:22; Galacia 1:20) Sarong beses kan an mga Israelita yaon sa kaawagan, sinabi ni Moises ki Aaron: “Sabihan mo an bilog na kasararoan kan mga aki ni Israel, ‘Rumani kamo sa atubangan ni Jehova, huli ta nadangog nia an saindong mga paggumodgumod.’” (Exodo 16:9) An mga Israelita dai kinaipuhan na darahon sa langit tanganing makatindog sa atubangan ni Jehova sa pangyayaring idto. (Ikomparar an Levitico 24:8.) Imbes, duman mismo sa kaawagan nagtirindog sinda na naheheling ni Jehova, asin nasa sainda an saiyang atension.

¹³ Dugang pa, mababasa niato: “Kun an Aki nin tawo dumatong na sa saiyang kamurawayan . . . an gabos na nasyon titiponon sa atubangan nia.” An bilog na rasa nin tawo mayo sa langit kun maotob na an propesiyang ini. Sierto nanggad, idtong mga “maduman sa pagkaparang daing  katapusan” mayo sa langit. (Mateo 25:31-33, 41, 46) Imbes, an katawohan nagtitindog digdi sa daga na naheheling ni Jesus, asin itinatao nia an saiyang atension sa paghokom sainda. Sa kaagid na paagi, an dakulang kadaklan yaon “sa atubangan kan trono asin sa atubangan kan Kordero” ta nagtitindog iyan na naheheling ni Jehova asin kan saiyang Hade, si Cristo Jesus, na gikan sainda nag-aako iyan nin paborableng paghokom.

14. (a) Sairisay an ilinaladawan na nasa “palibot kan trono” asin yaon “sa [langitnon na] Bukid nin Sion”? (b) Minsan ngani an dakulang kadaklan naglilingkod sa Dios “sa saiyang templo,” taano ta dai sinda nagigin grupo nin mga saserdote huli kaini?

¹⁴ An 24 kamagurangan asin an grupo nin 144,000 na linahidan ilinaladawan na nasa “palibot kan trono” ni Jehova asin yaon “sa [langitnon na] Bukid nin Sion.” (Kapahayagan 4:4; 14:1) An dakulang kadaklan bakong grupo nin mga saserdote asin dai makakaduman sa mamuraway na kamugtakan na iyan. Totoo, sa huri ilinaladawan iyan sa Kapahayagan 7:15 na naglilingkod sa Dios “sa saiyang templo.” Alagad an templong ini dai nanonongod sa santuaryong mas nasa laog, an Kabanalbanale. Imbes, iyan an daganon na patyo kan espirituwal na templo nin Dios. An termino sa Griego na na·osʹ, na trinadusir digdi na “templo,” parateng igwa kan mahiwas na kahulogan na bilog na edipisyo na itinogdok para sa pagsamba ki Jehova. Ngonyan, ini espirituwal na estruktura na sakop an langit sagkod an daga.—Ikomparar an Mateo 26:61; 27:5, 39, 40; Marcos 15:29, 30; Juan 2:19-21, New World Translation Reference Bible, nota sa ibaba.

Sarong Unibersal na Kurahaw nin Pag-omaw

15, 16. (a) Ano an reaksion sa langit sa paglataw kan dakulang kadaklan? (b) Ano an reaksion kan espiritung mga linalang ni Jehova sa kada bagong kapahayagan kan saiyang katuyohan? (c) Paano kitang mga nasa daga makakaiba sa awit nin pag-omaw?

¹⁵ An dakulang kadaklan nag-oomaw ki Jehova, alagad may iba pa na nag-aawit man nin mga pag-omaw saiya. Ibinabareta ni Juan: “Asin an gabos na anghel nakatindog sa palibot kan trono asin kan kamagurangan patin kan apat na buhay na linalang, asin sinda nagralaob sa atubangan kan trono asin nagsamba sa Dios, na sinasabi: ‘Amen! An kaomawan asin an kamurawayan asin an kadonongan asin an pagpasalamat asin an onra asin an kapangyarihan patin an kakosogan mapasa satuyang Dios sagkod pa man. Amen.’”—Kapahayagan 7:11, 12.

¹⁶ Kan lalangon ni Jehova an daga, an gabos niang banal na anghel “iribang nagkururahaw na may kagayagayahan, asin an gabos na aki nin Dios nagkururahaw sa pag-omaw.” (Job 38:7) An kada bagong kapahayagan kan katuyohan ni Jehova siertong nakakapukaw nin kaagid na pagkurahaw nin pag-omaw kan mga anghel. Kun an 24 kamagurangan—an 144,000 sa saindang langitnon na kamurawayan—nagkukurahaw nin makosog bilang pagrekonoser sa Kordero, an gabos na ibang langitnon na linalang nin Dios nag-aarawit man nin pag-omaw para ki Jesus asin para ki Jehova Dios. (Kapahayagan 5:9-14) An mga linalang na ini naggagayagaya na nin labi-labi sa pakaheling kan kaotoban kan katuyohan ni Jehova sa pagbuhay nia liwat kan maimbod na linahidan na mga tawo pasiring sa mamuraway na kamugtakan sa rona nin mga espiritu. Ngonyan, an gabos na maimbod na linalang ni Jehova duman sa langit nag-arawit nin magayon an tonong pag-omaw sa paglataw kan dakulang kadaklan. Totoo nanggad, para sa gabos na lingkod ni Jehova, an aldaw kan Kagurangnan sarong nakakapukaw sa boot na panahon na mabuhay. (Kapahayagan 1:10) Digdi sa daga, abaa kadakula kan pribilehio niato na makiiba sa awit nin pag-omaw paagi sa pagpatotoo sa Kahadean ni Jehova!

 Naglataw an Dakulang Kadaklan

17. (a) Anong hapot an pinalataw kan saro sa 24 kamagurangan, asin ano an isinusuherir kan bagay na puedeng aramon kan magurang an simbag? (b) Kasuarin nasimbag an hapot kan magurang?

¹⁷ Poon kan panahon ni apostol Juan asin padagos sagkod sa aldaw kan Kagurangnan, nagin dakulang iisipon para sa linahidan na mga Kristiano kun sairisay baga an dakulang kadaklan. Angay nanggad, kun siring, na saro sa 24 kamagurangan, na nagrerepresentar sa mga linahidan na yaon na duman sa langit, an nagpaisip ki Juan paagi sa pagpalataw nin pertinenteng hapot. “Asin bilang simbag sinabi sako kan saro sa kamagurangan: ‘An mga ini na may sulot na puting haralabang gubing, sairisay sinda asin saen sinda hale?’ Kaya nagsabi tolos ako sa saiya: ‘Kagurangnan ko, ika an nakakaaram.’” (Kapahayagan 7:13, 14a) Iyo, puedeng aramon kan magurang na iyan an simbag asin sabihon iyan ki Juan. Isinusuherir kaini na an mga binuhay liwat sa grupo kan 24 kamagurangan posibleng kalabot sa pagkomunikar kan mga katotoohan nin Dios ngonyan. Kun para naman sa sainda, an mga kabilang sa grupong Juan digdi sa daga nakaaram kun sairisay an dakulang kadaklan paagi sa maingat na pagmasid sa ginigibo ni Jehova sa tahaw ninda. Nasabotan tolos ninda an nakakasulang silyab kan liwanag hale sa Dios kaidtong 1935, sa itinalaan na panahon ni Jehova.

18, 19. (a) Anong paglaom an idinoon kan grupong Juan durante kan mga dekada nin 1920 asin 1930, alagad sairisay an padakol nang padakol na naghimate sa mensahe? (b) Ano an ipinarisa kan pagpamidbid sa dakulang kadaklan kan 1935 mapadapit sa 144,000? (c) Ano an ipinapaheling kan estadistika sa Memorial?

¹⁸ Durante kan dekada nin 1920 asin kan enot na mga taon kan dekada nin 1930, idinoon kan grupong Juan an langitnon na paglaom, sa mga publikasyon sagkod sa paghuhulit. Minalataw na kaipuhan pang makompleto kaidto an 144,000. Alagad ta padakol nang padakol sa naghihimate sa mensahe asin nagpapaheling nin kaigotan sa gibohon na pagpapatotoo an nagpahayag nin interes na mabuhay nin daing sagkod sa Paraisong daga. Dai sinda nagmamawot na magsakat sa langit. Bako iyan an pag-apod sainda. Bako sindang kabtang kan sadangoton na aripompon kundi kan ibang mga karnero. (Lucas 12:32; Juan 10:16) An pagpamidbid sainda kan 1935 bilang an dakulang kadaklan nin ibang mga karnero nagparisa na haros tapos na kaidto an pagpili sa 144,000.

¹⁹ Suportado daw kan estadistika an konklusyon na ini? Iyo nanggad. Kan 1938, sa bilog na kinaban, 59,047 Saksi ni Jehova an nakikikabtang sa ministeryo. Sa mga ini, 36,732 an nakikabtang sa mga emblema sa taonan na selebrasyon kan Memorial kan kagadanan ni Jesus, sa siring ipinapaheling na sinda may langitnon na pag-apod. Sa mga taon poon kaidto, gradwal na nagbaba an kabilangan kan mga nakikikabtang na ini, sa pangenot huli ta natatapos na sa kagadanan an buhay digdi sa daga kan maimbod na mga Saksi ni Jehova. Kan 2005 8,524 sana an nakikabtang sa mga emblema kan Memorial—0.05 porsiento kan 16,390,116 na nag-atender sa lakop sa globong selebrasyon na iyan.

20. (a) Durante kan Guerra Mundial II, ano an ikinomento sa pribado ni J. F. Rutherford manongod sa dakulang kadaklan? (b) Anong aktuwal na mga pangyayari ngonyan an nagpapaheling na an dakulang kadaklan talagang dakula?

²⁰ Kan biglang mangyari an ikaduwang guerra mundial, guminibo si Satanas nin grabeng mga paghihingoa na paontokon an pagtipon sa dakulang kadaklan. Ibinawal an gibohon ni Jehova sa dakol na nasyon. Durante kan mamondong mga panahon na idto, asin dai nahaloy bago sia magadan kan Enero 1942, si J. F. Rutherford nadangog na nagsabi: “Bueno . . . garo daing gayo magigin dakula an dakulang kaburunyogan.” Alagad kabaliktaran an nangyari huli sa bendisyon nin Dios! Kan 1946 biglang nagin 176,456 an kabilangan kan mga Saksi na naglilingkod sa bilog na kinaban—na an kadaklan sainda kabilang sa dakulang kadaklan. Kan 2005 may 6,390,022 na Saksi na maimbod na naglilingkod ki Jehova sa 235 manlaenlaen na nasyon—talagang SARONG DAKULANG KADAKLAN! Asin padagos na naglalangkaw an kabilangan na iyan.

21. (a) Paano an pagtipon sa banwaan nin Dios durante kan aldaw kan Kagurangnan nagin lubos na kaoyon kan bisyon ni Juan? (b) Paano nagpoon na maotob an nagkapirang mahalagang propesiya?

²¹ Sa siring, an pagtipon sa banwaan nin Dios durante kan aldaw kan Kagurangnan nagin lubos na kaoyon kan bisyon ni Juan: an enot iyo an pagtipon sa mga nawawalat pa sa 144,000; dangan an pagtipon sa dakulang kadaklan. Siring kan sinabi ni Isaias sa propesiya, ngonyan “sa huring kabtang kan mga aldaw,” an mga tawo kan gabos na nasyon burunyog na minaabot tanganing makikabtang sa dalisay na pagsamba ki Jehova. Asin naggagayagaya nanggad kita huli sa pag-apresyar sa paglalang ni Jehova nin “bagong  kalangitan asin sarong bagong daga.” (Isaias 2:2-4; 65:17, 18) Tinitipon giraray nin Dios “an gabos dian ki Cristo, an mga bagay sa kalangitan asin an mga bagay sa daga.” (Efeso 1:10) An linahidan na mga paramana kan langitnon na Kahadean—na pinili sa laog nin mga siglo magpoon kan panahon ni Jesus—iyo “an mga bagay sa kalangitan.” Asin ngonyan, an dakulang kadaklan kan ibang mga karnero naglataw bilang an mga enot na kabtang kan “mga bagay sa daga.” An paglilingkod nindo kaoyon kan areglong iyan puedeng mangahulogan nin daing sagkod na kaogmahan para sa saindo.

An mga Bendisyon sa Dakulang Kadaklan

22. Anong dugang pang impormasyon an inako ni Juan mapadapit sa dakulang kadaklan?

²² Paagi sa pinakapaagihan nin Dios, nag-ako si Juan nin dugang pang impormasyon mapadapit sa dakulang kadaklan na ini: “Asin sia [an magurang] nagsabi sa sako: ‘An mga ini an nagluwas sa dakulang kahorasaan, asin linabahan ninda an saindang haralabang gubing asin pinaputi iyan sa dugo kan Kordero. Kaya ngani sinda yaon sa atubangan kan trono nin Dios; asin sinda nagtatao sa saiya nin sagradong paglilingkod aldaw asin banggi sa saiyang templo; asin bibikladon kan Saro na nakatukaw sa trono an saiyang tolda sa ibabaw ninda.’”—Kapahayagan 7:14b, 15.

23. Ano an dakulang kahorasaan na hale dian “nagluwas” an dakulang kadaklan?

²³ Sa mas naenot na pangyayari, sinabi ni Jesus na an saiyang presensia na may kamurawayan kan Kahadean magkakaigwa nin kulminasyon sa “dakulang kahorasaan na dai pang kaagid na nangyari poon sa kapinonan kan kinaban sagkod ngonyan, dai pa, ni mangyayari pa giraray.” (Mateo 24:21, 22) Bilang kaotoban kan propesiyang iyan, bubutasan kan mga anghel an apat na doros kan daga tanganing radason an pambilog na kinaban na sistema ni Satanas. An enot na malalaglag iyo an Dakulang Babilonya, an pambilog na kinaban na imperyo nin falsong relihion. Dangan, sa kainitan kan kahorasaan, ililigtas ni Jesus an mga nawawalat pang miembro kan 144,000 digdi sa daga, kairiba an mahibogon na dakulang kadaklan.—Kapahayagan 7:1; 18:2.

24. Paano an mga indibiduwal sa dakulang kadaklan nakakualipikar na maligtas?

²⁴ Paano an mga indibiduwal sa dakulang kadaklan nakakualipikar na maligtas? Sinabi kan magurang ki Juan na “linabahan ninda an saindang haralabang gubing asin pinaputi iyan sa dugo kan Kordero.” Sa ibang pagtaram, sinda nagtubod ki Jesus bilang saindang Paratubos, guminibo nin pagdusay ki Jehova, sinimbolisaran ninda an saindang pagdusay paagi sa bautismo sa tubig, asin ‘pinapagdanay an marahay na konsensia’ paagi kan tanos na gawe-gawe ninda. (1 Pedro 3:16, 21; Mateo 20:28) Sa siring, sinda malinig asin matanos sa pagheling ni Jehova. Asin nagdadanay sindang “daing digta kan kinaban.”—Santiago 1:27.

25. (a) Paano an dakulang kadaklan nagtatao ki Jehova nin “sagradong paglilingkod aldaw asin banggi sa saiyang templo”? (b) Paano ‘binibiklad ni Jehova an saiyang tolda’ sa ibabaw kan dakulang kadaklan?

²⁵ Dugang pa, sinda nagin maigot na mga Saksi ni Jehova—na “nagtatao sa saiya nin sagradong paglilingkod aldaw asin banggi sa saiyang templo.” Saro daw kamo sa nagdusay na dakulang kadaklan na ini? Kun siring, pribilehio nindo na daing ontok na maglingkod ki Jehova sa daganon na patyo kan saiyang dakulang espirituwal na templo. Ngonyan, sa pagdirehir kan mga linahidan, an dakulang kadaklan iyo an naggigibo kan mas dakulang kabtang kan pagpapatotoo. Sa ibong nin sekular na mga paninimbagan, an ginatos na ribo sa sainda nagtao nin lugar sa bilog na panahon na ministeryo bilang mga payunir. Alagad kabilang man kamo sa grupong iyan o dai, bilang nagdusay na miembro kan dakulang kadaklan, makakapaggayagaya kamo na huli kan saindong pagtubod asin mga gibo ipinapahayag kamong matanos bilang katood nin Dios asin inaako bilang bisita sa saiyang tolda. (Salmo 15:1-5; Santiago 2:21-26) Sa siring, ‘binibiklad ni Jehova an saiyang tolda’ sa ibabaw kan mga namomoot saiya asin, bilang sarong marahay na kag-imbitar, pinoprotehiran sinda.—Talinhaga 18:10.

26. Ano pang ibang bendisyon an makakamtan kan dakulang kadaklan?

²⁶ An magurang nagpapadagos: “Dai na sinda magugutom ni mapapaha man, ni matama man sa sainda nin mainiton an saldang ni an ano man na nakakapasong init, huli ta an Kordero, na yaon sa tahaw kan trono, magpapastor sa sainda, asin magiya sa sainda sa mga burabod kan tubig nin buhay. Asin papahidon nin Dios an gabos na luha sa saindang mga mata.” (Kapahayagan 7:16, 17) Iyo, talagang mapag-istimar si Jehova! Alagad gurano kararom kan kahulogan kan mga tataramon na ini?

27. (a) Paano nagpropesiya si Isaias nin agid sa mga tataramon kan magurang? (b) Ano an nagpapaheling na an propesiya ni Isaias nagpoon na maotob sa Kristianong kongregasyon kan panahon ni Pablo?

 ²⁷ Estudyaran niato an sarong propesiya na agid digdi an pagkasabi: “Ini an isinabi ni Jehova: ‘Sa panahon nin marahay na boot sinimbag taka, asin sa aldaw nin kaligtasan tinabangan taka . . . Dai sinda magugutom, ni mapapaha pa man sinda, ni tatamaan man sinda nin nakakapasong init o saldang. Huli ta an Saro na naheherak sa sainda magiya sa sainda, asin sa mga burabod nin tubig dadarahon nia sinda.’” (Isaias 49:8, 10; helingon man an Salmo 121:5, 6.) Kinotar ni apostol Pablo an sarong kabtang kan propesiyang ini asin iinaplikar iyan sa “aldaw nin kaligtasan” na nagpoon kan Pentecostes 33 C.E. Isinurat nia: “Huli ta sia [si Jehova] nagsasabi: ‘Sa panahon nin pag-ako dinangog taka, asin sa aldaw nin kaligtasan tinabangan taka.’ Uya! Ngonyan an espesyalmenteng panahon nin pag-ako. Uya! Ngonyan an aldaw nin kaligtasan.”—2 Corinto 6:2.

28, 29. (a) Paano naotob kan enot na siglo an mga tataramon ni Isaias? (b) Paano naootob an mga tataramon sa Kapahayagan 7:16 mapadapit sa dakulang kadaklan? (c) Ano an magigin bunga kan paggiya sa dakulang kadaklan pasiring sa “mga burabod kan tubig nin buhay”? (d) Taano ta magigin napapalaen an dakulang kadaklan sa tahaw nin katawohan?

²⁸ Ano an aplikasyon kaidto kan panuga manongod sa dai pagkagutom o pagkapaha o pagtios nin nakakadangdang na init? Tunay nanggad, may mga beses na an mga Kristiano kan enot na siglo literal na nagutom asin napaha. (2 Corinto 11:23-27) Pero, sa espirituwal na paagi, abunda sinda. Nagsosopay an probisyon sa sainda, kaya dai sinda nagutom o napaha sa espirituwal na mga bagay. Dugang pa, dai pinalaad ni Jehova an saiyang kaanggotan tumang sa sainda kan laglagon nia an Judiong sistema nin mga bagay kan 70 C.E. An mga tataramon sa Kapahayagan 7:16 may kaagid na espirituwal na kaotoban para sa dakulang kadaklan ngonyan. Kairiba kan linahidan na mga Kristiano, nagkakamit sinda nin abundang espirituwal na mga probisyon.—Isaias 65:13; Nahum 1:6, 7.

²⁹ Kun saro kamo sa dakulang kadaklan na iyan, kamo “magkukururahaw sa kagayagayahan” huli sa marahay na kamugtakan kan saindong puso, ano man na mga kakulangan sa ikakabuhay asin sakit an kaipuhan nindong tagalan durante kan mga taon na pabagsak na an sistema ni Satanas. (Isaias 65:14) Sa sentidong iyan, puede nang ‘pahidon ni Jehova an gabos na luha sa saindong mga mata’ dawa ngonyan. Dai na kamo namemeligro sa mainiton na “saldang” kan bakong paborableng paghokom nin Dios, asin kun butasan na an apat na doros nin kalaglagan, puede kamong makaligtas sa “nakakapasong init” kan kaanggotan ni Jehova. Pagkatapos kan kalaglagan na iyan, gigiyahan kamo kan Kordero tanganing lubos na makinabang sa nakakapabagsik  giraray na “mga burabod kan tubig nin buhay,” na nagrerepresentar sa gabos na probisyon na ginigibo ni Jehova para sa pag-ako nindo nin buhay na daing katapusan. Mabibindikar an saindong pagtubod sa dugo kan Kordero ta luway-luway kamong dadarahon sa pagkasangkap bilang tawo. Kamong kabilang sa dakulang kadaklan magigin napapalaen sa tahaw kan katawohan bilang an “minilyon” na dai na ngani kinaipuhan na magadan! Sa pinakalubos na sentido, pinahid na an gabos na luha sa saindong mga mata sa panahon na iyan.—Kapahayagan 21:4.

Pagsierto sa Pag-apod

30. Ano an kahangahangang naheheling niato sa bisyon ni Juan, asin sairisay an “makakatindog”?

³⁰ Kahangahanga nanggad kan naheheling niato paagi sa mga tataramon na ini! Si Jehova mismo nasa saiyang trono, asin an gabos niang lingkod, langitnon asin daganon, sararong nag-oomaw sa saiya. Inaapresyar kan saiyang daganon na mga lingkod an pambihirang pribilehio na makikabtang sa nagkokosog na korong ini nin pag-omaw. Dai na nanggad mahahaloy, gigibohon ni Jehova asin ni Cristo Jesus an paghokom, asin madadangog an kurahaw: “Nag-abot na an dakulang aldaw kan saindang grabeng kaanggotan, asin siisay an makakatindog?” (Kapahayagan 6:17) An simbag? Solamente an minoriya sa katawohan, kabilang an siisay man sa mga tinatakan na 144,000 na tibaad nasa laman pa asin an dakulang kadaklan nin ibang mga karnero na “makakatindog,” an boot sabihon, matatadang buhay kaiba ninda.—Jeremias 35:19; 1 Corinto 16:13.

31. Ano an maninigong magin epekto kan pagkaotob kan bisyon ni Juan sa mga Kristiano, an mga linahidan sagkod an dakulang kadaklan?

³¹ Huli sa katotoohan na ini, an linahidan na mga Kristiano na kabilang sa grupong Juan maigot na naghihingoa na ‘pinupunta an pasohan para sa premyong langitnon na pag-apod nin Dios paagi ki Cristo Jesus.’ (Filipos 3:14) Aram nindang lubos na an mga pangyayari sa mga aldaw na ini nangangaipo kan espesyal na pakatagal ninda. (Kapahayagan 13:10) Pagkatapos kan maimbod na paglilingkod ki Jehova sa laog nin kadakol na taon, pinapangaptan ninda nin higot an pagtubod, na naggagayagaya na an saindang ngaran “isinurat na sa kalangitan.” (Lucas 10:20; Kapahayagan 3:5) Aram man kan mga kabilang sa dakulang kadaklan na solamente “an nakatagal sagkod sa katapusan iyo an maliligtas.” (Mateo 24:13) Minsan ngani an dakulang kadaklan bilang grupo markado nang makakaligtas sa dakulang kahorasaan, an mga indibiduwal na kabilang dian dapat na maghingoang magdanay na malinig asin aktibo.

32. Anong apretadong kamugtakan an tinatawan nin pagdodoon kan bagay na solamente duwang grupo an “makakatindog” sa aldaw kan grabeng kaanggotan ni Jehova?

 ³² Mayong ebidensia na an siisay man apuera sa duwang grupong ini “makakatindog” sa aldaw kan grabeng kaanggotan ni Jehova. Ano an kahulogan kaini para sa minilyon na taon-taon nagpapaheling nin paggalang sa atang ni Jesus paagi sa pag-atender sa selebrasyon kan Memorial kan saiyang kagadanan alagad dai pa minatubod sa atang ni Jesus sagkod sa punto na magin nagdusay, bautisadong mga lingkod ni Jehova, na aktibo sa paglilingkod sa saiya? Dugang pa, kumusta man an mga aktibo kaidto alagad tinogotan na an saindang puso “mapagabatan nin . . . mga kahaditan sa buhay”? Logod na an gabos na siring magmata, asin magpuka, tanganing magin “mapanggana sa pagdulag sa gabos na ining bagay na nakatalagang mangyari, asin sa pagtindog sa atubangan kan Aki nin tawo”—si Jesu-Cristo. An panahon halipot na!—Lucas 21:34-36.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Kahon sa pahina 119]

Sa Dios an mga Interpretasyon

Sa laog nin dakol na dekada naghapot an grupong Juan kun siisay an dakulang kadaklan alagad dai sinda nakanompong nin nakakakontentong paliwanag. Taano? Makukua ta an simbag sa mga tataramon kan maimbod na si Jose, kan sia magsabi: “Bakong sa Dios an mga interpretasyon?” (Genesis 40:8) Noarin asin paano iniinterpretar nin Dios an kaotoban kan saiyang mga propesiya? Sa parate, kun an mga iyan panahon nang maotob o naootob na tanganing an saindang mensahe malinaw na mabatid kan saiyang nagsisiyasat na mga lingkod. An pakasabot na ini itinatao “sa pagtokdo sa sato, tanganing paagi sa satong pakatagal asin sa karangahan hale sa Kasuratan magkaigwa kita nin paglaom.”—Roma 15:4.

[Kahon sa pahina 124]

An mga miembro kan dakulang kadaklan

▪ hale sa gabos na nasyon asin tribo asin banwaan patin lenguahe

▪ nagtitindog sa atubangan kan trono ni Jehova

▪ pinaputi an saindang haralabang gubing sa dugo kan Kordero

▪ iinaatribwir an kaligtasan ki Jehova asin ki Jesus

▪ nagluwas sa dakulang kahorasaan

▪ naglilingkod ki Jehova sa saiyang templo aldaw asin banggi

▪ nag-aako kan mamomoton na proteksion asin pangataman ni Jehova

▪ pinapastoran ni Jesus pasiring sa mga burabod kan tubig nin buhay

 [Bilog na pahinang ritrato sa pahina 121]

[Ritrato sa pahina 127]

An kaligtasan utang kan dakulang kadaklan sa Dios asin sa Kordero

[Ritrato sa pahina 128]

An dakulang kadaklan gigiyahan kan Kordero sa mga burabod kan tubig nin buhay