1, 2. Ano an maninigo nindong ihapot sa saindong sadiri pakatapos nindong bayaan an falsong relihion, asin sa paghona nindo taano ta mahalaga ini?

 IPAMUGTAK ta baga na nadiskobre nindo na nagkaigwa nin kontaminasyon sa saindong bilog na pagtaraed. May hilom na nag-apon nin nakakahilong basura sa lugar nindo, asin ngonyan an situwasyon nagin nang peligroso sa buhay. Ano an gigibohon nindo? Daing duwa-duwa na marayo kamo kun iyan magigibo nindo. Alagad pakatapos nindong gibohon iyan, napapaatubang pa man giraray kamo sa seryosong hapot na ini, ‘Nahilo daw ako?’

² Nangyayari man an siring na situwasyon mapadapit sa falsong relihion. An Biblia nagtotokdo na an siring na pagsamba kontaminado nin maating mga katokdoan asin kaugalean. (2 Corinto 6:17) Iyan an dahelan kun taano ta mahalaga na kamo lumuwas sa “Dakulang Babilonya,” an pambilog na kinaban na imperyo nin falsong relihion. (Kapahayagan 18:2, 4) Ginibo na daw nindo ini? Kun iyo, maninigo kamong omawon. Alagad an kalabot bako sanang pagsuway kan saindong sadiri o pormal na paghale sa sarong falsong relihion. Pagkatapos, dapat nindong hapoton an saindong sadiri, ‘May natatada pa daw sa sako na mga gira nin falsong pagsamba?’ Estudyaran an nagkapirang halimbawa.

 3. (a) Ano an sinasabi kan Biblia manongod sa paggamit nin mga imahen, asin taano ta tibaad depisil para sa nagkapira na akoon an pagmansay nin Dios? (b) Ano an maninigo nindong gibohon sa ano man na bagay na sadiri nindo na konektado sa falsong pagsamba?

³ May mga tawong dakol nang taon na igwa nin mga imahen o altar sa saindang harong. Igwa daw kamo kaiyan? Kun igwa, tibaad magsaboot kamo na alangan o sala na mamibi sa Dios na mayo kan siring na naheheling na pantabang. Tibaad napamahal na ngani saindo an mga bagay na ini. Alagad an Dios an nagsasabi kun paano sia maninigong sambahon, asin itinotokdo kan Biblia na habo nia na gumamit kita nin mga imahen. (Exodo 20:4, 5; Salmo 115:4-8; Isaias 42:8; 1 Juan 5:21) Kaya puede kamong manindogan para sa tunay na pagsamba paagi sa paglaglag sa ano man na bagay na sadiri nindo na konektado sa falsong pagsamba. Mansayon nanggad nindo iyan siring kan pagmansay dian ni Jehova​—bilang sarong bagay na “makauuyam nin makuri.”​—Deuteronomio 27:15.

 4. (a) Paano niato naaaraman na daing kamanungdanan an pagsamba sa mga apoon? (b) Taano ta binawalan ni Jehova an saiyang banwaan na makikabtang sa ano man na klase nin espiritismo?

⁴ An pagsamba sa mga apoon lakop man sa dakol na falsong  relihion. Antes manodan an katotoohan sa Biblia, may mga naniniwala na an mga gadan may pag-aram asin yaon sa sarong rona na dai naheheling asin na sinda puedeng tumabang o mangolog sa mga buhay. Tibaad kamo naghihingoang gayo kaidto na sirosiroon an gadan na mga apoon nindo. Alagad siring kan nanodan nindo sa Kapitulo 6 kan librong ini, an mga gadan mayo nin pakaaram saen man na lugar. Sa siring, an mga pagprobar na makikomunikar sa sainda daing pakinabang. An ano man na mensahe na garo baga hale sa sarong nagadan na namomotan gikan talaga sa mga demonyo. Kun siring, binawalan ni Jehova an mga Israelita sa pagprobar na kaolayon an mga gadan o makikabtang sa ano man na klase nin espiritismo.​—Deuteronomio 18:10-12.

 5. Ano an puede nindong gibohon kun an paggamit nin mga imahen o an pagsamba sa mga apoon kabtang kan dati nindong pagsamba?

⁵ Kun an paggamit nin mga imahen o an pagsamba sa mga apoon kabtang kan dati nindong paagi nin pagsamba, ano an puede nindong gibohon? Basahon asin pensaron an mga teksto sa Biblia na nagpapaheling sa saindo kun paano minamansay nin Dios an mga bagay na ini. Mamibi ki Jehova sa aroaldaw manongod sa saindong pagmawot na manindogan para sa tunay na pagsamba, asin makiolay sa saiya na tabangan kamong magin kapareho nia an kaisipan.​—Isaias 55:9.

6, 7. (a) An Pasko paggirumdom daa sa ano, asin sinelebrar daw iyan kan mga parasunod ni Jesus kan enot na siglo? (b) Sa ano asosyado an mga selebrasyon nin kumpleanyo durante kan panahon kan enot na mga disipulo ni Jesus?

⁶ An pagsamba nin sarong indibiduwal tibaad kontaminado nin falsong relihion sa mga bagay na may labot sa popular na mga kapiestahan. Halimbawa, estudyaran an Pasko. An Pasko paggirumdom daa sa pagkamundag ni Jesu-Cristo, asin haros gabos na relihion na naghihingakong Kristiano nagseselebrar kaiyan. Pero, mayo nin ebidensia na sinelebrar kan mga disipulo ni Jesus kan enot na siglo an siring na kapiestahan. An librong Sacred Origins of Profound Things nagsasabi: “Sa laog nin duwang siglo pagkamundag ni Cristo, mayo nin nakakaaram, asin pipira  sanang tawo an interesado, kun kasuarin man nanggad sia namundag.”

⁷ Dawa kun naaraman kan mga disipulo ni Jesus an eksaktong petsa kan saiyang pagkamundag, dai ninda iyan seselebraron. Taano? Huli ta, siring kan sabi kan The World Book Encyclopedia, “ibinilang [kan enot na mga Kristiano] na paganong kostumbre an pagselebrar kan pagkamundag nin siisay man.” An kaiyoiyohing pagselebrar nin kumpleanyo na nasambitan sa Biblia iyo an sa duwang namamahala na dai nagsasamba ki Jehova. (Genesis 40:20; Marcos 6:21) An mga selebrasyon nin kumpleanyo ginigibo man kaidto sa pagtaong onra sa paganong mga dios. Halimbawa, kun Mayo 24 sineselebrar kaidto kan mga Romano an kumpleanyo kan diosang si Diana. Sa kasunod na aldaw, sineselebrar ninda an kumpleanyo kan saindang dios na saldang, si Apolo. Huli kaini, an mga pagselebrar nin kumpleanyo iinasosyar sa paganismo, bakong sa Kristianismo.

 8. Ipaliwanag an koneksion kan mga selebrasyon nin kumpleanyo asin superstisyon.

⁸ May saro pang dahelan kun taano ta dai sinelebrar kan mga Kristiano kan enot na siglo an kumpleanyo ni Jesus. Posibleng marhay na aram kan saiyang mga disipulo na an mga selebrasyon nin kumpleanyo konektado sa superstisyon. Halimbawa, an dakol na Griego asin Romano kan suanoy na mga panahon naniniwala na may sarong espiritu na yaon sa pagkamundag nin balang tawo asin pinoprotehiran kaini an tawong iyan sa bilog niang buhay. “An espiritung ini igwa nin misteryosong relasyon sa dios na an kumpleanyo minatongod sa aldaw nin pagkamundag kan tawong iyan,” an sabi kan librong The Lore of Birthdays. Si Jehova siertong dai maoogma sa ano man na pagselebrar na makonektar ki Jesus sa superstisyon. (Isaias 65:11, 12) Kaya paano nangyaring sineselebrar kan dakol na tawo an Pasko?

 9. Paano pinili an Disyembre 25 bilang an aldaw sa pagselebrar kan pagkamundag ni Jesus?

⁹ Kaidto sanang nagkapirang gatos na taon na an nakalihis poon kan si Jesus mabuhay digdi sa daga na pinonan nin mga tawo na selebraron an saiyang pagkamundag kun Disyembre 25.  Alagad bako iyan an petsa kan pagkamundag ni Jesus, huli ta minalataw na iyan nangyari sa bulan nin Oktubre. a Kaya taano ta napili an Disyembre 25? An nagkapira na kan huri naghingakong Kristiano posibleng marhay na “gusto na an petsa makadungan kan paganong kapiestahan sa Roma na sineselebrar an ‘kumpleanyo kan daing kadaogan na saldang.’” (The New Encyclopædia Britannica) Kun tiglipot, na garo baga pinakamaluya an saldang, an mga pagano may mga seremonyang ginigibo tanganing pabalikon hale sa hararayong pagbiahe kaiyan an ginigikanan na ini nin init asin liwanag. An Disyembre 25 soboot an aldaw na an saldang nagpopoon na bumalik. Sa paghihingoang kombertiron an mga pagano, inaprobaran kan mga namomoon sa relihion an kapiestahan na ini asin pinagmaigotan na paluwason na iyan garo sa “Kristiano.” b

10. Kan nakaaging mga panahon, taano ta may mga tawong dai nagselebrar nin Pasko?

¹⁰ An paganong ginikanan nin Pasko haloy nang rekonosido. Huli sa ginikanan kaiyan na bakong sono sa Kasuratan, an Pasko ipinagbawal sa Inglaterra asin sa nagkapirang kolonya nin Amerika durante kan ika-17 siglo. An siisay man na dawa dai sana maglaog sa trabaho sa aldaw nin Pasko may penalidad. Pero dai nahaloy, buminalik an dating mga kostumbre, asin may mga bago pang idinagdag. Sa giraray an Pasko nagin dakulang kapiestahan, asin iyan nagpapadagos nin siring sagkod ngonyan sa dakol na kadagaan. Minsan siring, huli sa mga koneksion kan Pasko sa falsong relihion, an mga gustong paogmahon an Dios dai nagseselebrar kaiyan  o kan arin man na iba pang kapiestahan na naggikan sa paganong pagsamba. c

11. Taano ta nagseselebrar nin mga kapiestahan an iba, alagad ano an maninigong magin pinakaimportante para sa sato?

¹¹ May mga minaoyon na an mga kapiestahan na siring kan Pasko may paganong mga ginikanan alagad nagsasaboot pa man giraray na bakong sala na selebraron iyan. Total, mayo sa isip nin kadaklan na tawo an falsong pagsamba kun sineselebrar ninda an mga kapiestahan. An mga okasyon na ini nagtatao man nin oportunidad sa mga pamilya na maparani sa lambang saro. Ini daw an saboot nindo? Kun iyo, posibleng marhay na pagkamoot sa pamilya, bakong pagkamoot sa falsong relihion, an dahelan kaya garo baga depisil na manindogan para sa tunay na pagsamba. Makakasierto kamo na gusto ni Jehova, an saro na nagtugdas kan pamilya, na magkaigwa kamo nin marahay na relasyon sa saindong mga paryente. (Efeso 3:14, 15) Alagad puede nindong maparigon an siring na bogkos sa mga paagi na aprobado nin Dios. Mapadapit sa bagay na maninigong magin pinakaimportante para sa sato, si apostol Pablo nagsurat: “Padagos na segurohon kun ano an inaako kan Kagurangnan.”​—Efeso 5:10.

12. Iilustrar kun taano ta maninigo niatong likayan an mga kostumbre asin selebrasyon na may maating ginikanan.

¹² Tibaad nagsasaboot kamo na an mga ginikanan nin mga kapiestahan mayong gayo nin koneksion sa kun paano sineselebrar an mga iyan ngonyan. Mahalaga daw talaga an ginikanan? Iyo! Sa pag-ilustrar: Ipamugtak ta baga na may naheling kamong dulse sa kale. Pupuroton daw nindo an dulseng iyan asin kakakanon iyan? Siempre dai! An dulseng iyan maati. Siring kan dulseng iyan, an mga kapiestahan tibaad garo baga nakakaakit, alagad kinua iyan sa maating mga lugar. Tanganing makapanindogan para sa tunay na pagsamba, kaipuhan na magkaigwa kita nin punto de vista na kapareho kan ki propeta Isaias, na nagsabi sa tunay na mga parasamba: “Dai kamo dumotdot nin maating bagay.”​—Isaias 52:11.

13. Anong mga kadepisilan an puedeng lumataw kun dai kamo nakikikabtang sa mga kapiestahan?

¹³ Puedeng lumataw an mga kadepisilan kun magdesisyon kamong dai makikabtang sa mga kapiestahan. Halimbawa, tibaad magngalas an mga katrabaho nindo kun taano ta dai kamo nakikikabtang sa nagkapirang aktibidad sa kapiestahan sa pinagtatrabawohan nindo. Kumusta kun inalok kamo nin regalo sa Pasko? Sala daw na akoon iyan? Kumusta kun an saindong agom bako nindong kapagtubod? Paano nindo maseseguro na an saindong mga aki dai magsasaboot na dai sinda napapanigoan huli sa dai pagselebrar nin mga kapiestahan?

14, 15. Ano an puede nindong gibohon kun may magsabi sa saindo nin pataratara para sa kapiestahan o kun may gustong magregalo sa saindo?

¹⁴ Kaipuhan an marahay na paghusgar tanganing risahon kun paano aatubangon an kada situwasyon. Kun may magsabi saindo nin impormal na pataratara para sa kapiestahan, puede nindong pasalamatan sana an nagtaratara. Alagad ano kun an nagtataratara saindo regular nindong nakakaiba o nakakatrabaho. Sa siring na kamugtakan, tibaad magdesisyon kamo na bako sanang iyan an sabihon. Sa gabos na kamugtakan, magin mataktika. An Biblia nagsasadol: “An saindo logod na pagtaram danay na igwa nin pagkamaugayon, na tinimplahan nin asin, tanganing maaraman nindo kun paano kamo dapat na sumimbag sa lambang saro.” (Colosas 4:6) Magmaan na dai magpaheling nin dai paggalang sa iba. Imbes, mataktikang ipaliwanag an saindong paninindogan. Malinaw na ipaliwanag na kamo dai kontra sa pagtao nin regalo asin sa mga pagtiripontipon kundi mas suno nindong magpartisipar sa mga aktibidad na ini sa ibang panahon.

¹⁵ Kumusta kun may gustong magregalo sa saindo? Iyan dependeng marhay sa mga kamugtakan. An kagtao tibaad magsabi: “Aram ko na dai mo sineselebrar an kapiestahan. Pero, gusto kong mapasaimo ini.” Tibaad magdesisyon kamo na an pag-ako kan regalo sa siring na mga kamugtakan bako man na kapareho nin pakikikabtang sa kapiestahan. Siempre, kun an kagtao dai pamilyar sa saindong mga tinutubod, puede nindong sabihon na dai nindo sineselebrar an kapiestahan. Makakatabang ini na ikapaliwanag kun taano ta inako nindo an regalo alagad dai kamo nagtao nin regalo sa okasyon na iyan. Sa ibong na lado, madonong na dai  akoon an regalo kun iyan itinatao na may malinaw na intension na patunayan na dai nindo sinususog an saindong mga tinutubod o na kamo makikikompromiso tangani sanang kamtan an materyal na pakinabang.

16. Paano kamo magigin mataktika kun inaatubang an mga bagay na may koneksion sa mga kapiestahan?

¹⁶ Ano kun an mga miembro kan saindong pamilya bako nindong kapagtubod? Sa giraray, magin mataktika. Dai kaipuhan na gibohon na isyu an lambang kostumbre o selebrasyon na piniling selebraron kan saindong mga paryente. Imbes, igalang an saindang deretso na magkaigwa nin sadiring mga punto de vista, kun paanong gusto nindong igalang ninda an deretso nindong iyan. (Mateo 7:12) Likayan an ano man na gawe-gawe na mapangyaring kamo magin partisipante sa kapiestahan. Pero, magin rasonable kun dapit sa mga bagay na bako man na konektado sa aktuwal na selebrasyon. Siempre, maninigo na pirme kamong gumawe sa paagi na dai madadanyaran an saindong marahay na konsensia.​—1 Timoteo 1:18, 19.

17. Paano nindo matatabangan an saindong mga aki na dai magsaboot na dai sinda napapanigoan huli ta naheheling ninda an iba na nagseselebrar nin mga kapiestahan?

¹⁷ Ano an puede nindong gibohon tanganing dai magsaboot an saindong mga aki na dai sinda napapanigoan huli sa dai pagselebrar nin mga kapiestahan na bakong sono sa Kasuratan? Depende nanggad iyan sa ginigibo nindo sa ibang panahon kan taon. An nagkapirang magurang nag-aareglo nin mga panahon na regalohan an saindang mga aki. An saro sa pinakamarahay na regalo na ikakatao nindo sa saindong mga aki iyo an saindong panahon asin mamomoton na atension.

18. Paanong an pag-atender sa Kristianong mga pagtiripon makakatabang sa saindo na makapanindogan para sa tunay na pagsamba?

¹⁸ Tanganing mapaogma an Dios, dapat nindong haboan an falsong pagsamba asin manindogan kamo para sa tunay na pagsamba. Ano an kaiba digdi? An Biblia nagsasabi: “Konsideraron niato an lambang saro tanganing mandagka sa pagkamoot asin sa marahay na mga gibo, na dai pagpabayaan an satong  pagtorotiripon, siring kan kaugalean nin nagkapira, kundi na magparinigonan nin boot, asin lalo na ta naheheling nindo na an aldaw harani na.” (Hebreo 10:24, 25) An Kristianong mga pagtiripon maogmang mga okasyon tanganing sambahon nindo an Dios sa paagi na aprobado nia. (Salmo 22:22; 122:1) Sa siring na mga pagtiripon, igwa nin “pagparinigonan nin boot” sa tahaw kan maimbod na mga Kristiano.​—Roma 1:12.

19. Taano ta mahalaga na ipakipag-olay nindo sa iba an manongod sa mga bagay na nanodan nindo hale sa Biblia?

¹⁹ An saro pang paagi na makapanindogan kamo para sa tunay na pagsamba iyo an pakikipag-olay sa iba manongod sa mga bagay na nanodan nindo sa pag-adal sa Biblia kaiba kan mga Saksi ni Jehova. An dakol na tawo talagang “nag-aaragagha asin nag-aaragrangay” huli sa karatan na nangyayari sa kinaban ngonyan. (Ezequiel 9:4) Tibaad may mga midbid kamo na siring kaiyan an saboot. Taano ta dai makipag-olay sa sainda manongod sa saindong paglaom sa ngapit na basado sa Biblia? Mientras na kamo nakikiasosyar sa tunay na mga Kristiano asin nakikipag-olay sa iba manongod sa makangangalas na mga katotoohan sa Biblia na nanodan nindo, manonompongan nindo na an ano man na pagmawot para sa mga kostumbre kan falsong pagsamba na tibaad yaon pa sa saindong puso luway-luway na mawawara. Makakasierto kamo na kamo magigin maogmang marhay asin maako nin dakol na bendisyon kun kamo manindogan para sa tunay na pagsamba.​—Malaquias 3:10.