KAPITULO 110
An Huring Aldaw ni Jesus sa Templo
MATEO 23:25–24:2 MARCOS 12:41–13:2 LUCAS 21:1-6
-
UROG PANG KINONDENAR NI JESUS AN MGA LIDER NIN RELIHIYON
-
LALAGLAGON AN TEMPLO
-
NAGKONTRIBWIR NIN DUWANG SADIT NA SINSILYO AN SARONG POBRENG BABAYING BALO
Kan huring pagduman ni Jesus sa templo, padagos niyang ibinuyagyag an pagsagin-sagin kan mga eskriba asin mga Fariseo, na hayagan sindang inaapod na mga parasagin-sagin. Naggamit siya nin ilustrasyon: “Hirak man sa saindo, mga eskriba asin mga Fariseo, mga parasagin-sagin! huli ta piglilinigan nindo an luwas kan kopa asin kan plato, alagad sa laog pano-pano iyan nin kapasluan asin pagpangana sa sadiri. Butang Fariseo, linigon mo nguna an laog kan kopa asin kan plato, tanganing an luwas kaiyan magin malinig man.” (Mateo 23:25, 26) Baga man istrikto an mga Fariseo sa seremonyal na kalinigan asin pangluwas na itsura, napapasipara ninda an panglaog na pagkatawo asin dai nagigibong dalisayon an piguratibong puso ninda.
Nahayag man an pagsagin-sagin ninda sa pagigin andam nindang itugdok an mga lulubngan kan mga propeta asin pagayunon iyan. Pero, arog kan sinambit ni Jesus, sinda ‘mga aki kan mga guminadan sa mga propeta.’ (Mateo 23:31) Nagin totoo ini sa sainda huli sa paghihinguwa nindang gadanon si Jesus.—Juan 5:18; 7:1, 25.
Dangan idinuon ni Jesus an kaaabtan kan mga lider na ini nin relihiyon kun dai sinda magsurulsol: “Mga halas, mga aki nin mga rimuranon, paano kamo makakadulag sa paghukom sa Gehenna?” (Mateo 23:33) An Gehenna nangangahulugan na “Kababan nin Hinom.” Sa kababan na ini na harani sa Jerusalem sinusulo an mga basura, na sarong malinaw na paglaladawan kan permanenteng kalaglagan na naghahalat sa maraot na mga eskriba asin mga Fariseo.
An mga disipulo ni Jesus an magigin representante niya bilang “mga propeta asin mga madudunong saka mga paratukdo.” Paano sinda tatratuhon? Sinabi ni Jesus sa mga lider nin relihiyon: “An nagkapira sa [mga disipulo ko] gagadanon nindo asin ibibitay sa mga harigi, dangan an nagkapira sa sainda lalatiguhon nindo sa saindong mga sinagoga asin pepersegiron sa gabos na siyudad. Sa siring, kamo an maninimbag sa dugo kan gabos na matanos na ginadan sa kinaban, puon sa matanos na si Abel sagkod ki Zacarias . . . na ginadan nindo.” Nagpatanid siya: “Sinisigurado ko sa saindo, an gabos na bagay na ini mangyayari sa henerasyon na ini.” (Mateo 23:34-36) Nagkatotoo iyan kan 70 C.E. kan laglagon kan mga hukbo nin Roma an Jerusalem asin rinibong Judio an nagkagaradan.
Napurisaw si Jesus kan hurop-hurupon niya ini, kaya sinabi niya: “Jerusalem, Jerusalem, an paragadan kan mga propeta asin paragapo kan mga isinusugo sa saiya! Pauruutro ko nanggad na minawot na tiripunon an saimong mga aki kun paanong tinitipon nin sarong gunakan an saiyang mga siwo sa irarom kan mga pakpak kaiyan! Pero habo nindo. Uya! Papabayaan an harong nindo.” (Mateo 23:37, 38) Siguradong napaisip an mga nagdadangog kun anong “harong” an buot niyang sabihon. Posible daw na iyo ini an kahanga-hangang templo duman sa Jerusalem, na garo baga iniingatan nin Diyos?
Idinagdag ni Jesus: “Sinasabi ko sa saindo, dai na nanggad nindo ako mahihiling puon ngunyan sagkod na sabihon nindo, ‘Biniyayaan an saro na minadatong sa ngaran ni Jehova!’” (Mateo 23:39) Kinotar niya an makahulang tataramon sa Salmo 118:26: “Biniyayaan an saro na minadatong sa ngaran ni Jehova; inuumaw mi ika hali sa harong ni Jehova.” Iyo, pag linaglag na an literal na templong ini, mayo nang madiyan sa ngaran nin Diyos.
Nagduman ngunyan si Jesus sa parte kan templo kun sain yaon an mga lalagan nin kontribusyon. Puwedeng ihulog kan mga tawo an kuwarta sa sadit na labot sa itaas kan lalagan. Namasdan ni Jesus an dakul na Judio na arog mismo kaiyan an ginigibo, an mayayaman “naghuhulog nin dakul” bilang dulot. Dangan inobserbaran ni Jesus an sarong pobreng babaying balo na naghulog nin “duwang sadit na sinsilyo na hababaon an kantidad.” (Marcos 12:41, 42) Siyertong aram ni Jesus na ugmahon an Diyos sa dulot kan balo.
Inapod ni Jesus an mga disipulo asin sinabihan: “Sinisigurado ko sa saindo na an pobreng balong ini naghulog nin labi sa gabos na iba pang naghulog nin kuwarta sa mga lalagan nin kontribusyon.” Taano Marcos 12:43, 44) Kumpara sa mga lider nin relihiyon, ibang-iba nanggad an kaisipan niya asin ginibo!
man? Nagpaliwanag siya: “Sinda gabos naghulog hali sa sobra ninda, pero siya, maski tios, naghulog siya kan gabos na igwa siya, an saiyang bilog na pagbuhay.” (Mantang nagpapadagos an Nisan 11, naghali si Jesus sa templo sa huring pagkakataon. An saro sa mga disipulo nagsabi: “Paratukdo, hilinga! pambihira nanggad na mga gapo asin edipisyo!” (Marcos 13:1) Sa katunayan, dakulaon na marhay an ibang gapo sa lanob kan templo, kaya garo baga makusugon ini asin dai magagaba. Kun siring, garo baga makangalason an sinabi ni Jesus: “Nahihiling mo an kahanga-hangang mga edipisyong ini? Dai nanggad digdi nin matatadang gapo sa ibabaw nin gapo; gabos iyan ibabagsak.”—Marcos 13:2.
Pakasabi kan mga bagay na ini, nagbalyo si Jesus saka an mga apostol sa Kababan nin Kidron asin nagtukad sa Bukid nin mga Olibo. Sa sarong pagkakataon, kaibanan niya an apat sa mga apostol—si Pedro, Andres, Santiago, asin Juan. Sa kinamumugtakan ninda, puwedeng matanaw an kahanga-hangang templo.