Hapot Hali sa mga Parabasa
Sinasabi kan Bibliya na kisiyera duwang testigo an kaipuhan tanganing makumpirmar an sarong bagay. (Bil. 35:30; Deut. 17:6; 19:15; Mat. 18:16; 1 Tim. 5:19) Alagad sa irarom kan Katugunan, kun lupigan nin sarong lalaki “sa luwas kan siyudad” an sarong babayi na nakatrato nang magpakasal asin nagkurahaw ini, dai nagkasala nin pagsambay an babayi pero an lalaki iyo. Sa sitwasyon na iyan, mayong mga testigo sa panglulupig, kaya taano ta an babayi dai nagkasala pero an lalaki iyo?
An panginot na pokus kan sinasabi sa Deuteronomio 22:25-27 bako sa pagpatunay kan pagkakasala kan lalaki, huling sa itinaong sitwasyon may sála talaga an lalaki. An katugunan na ini nakapokus sa pagkumpirmar na daing sála an babayi. Mangnuhon an konteksto.
Sinambit sa sinusundan na mga bersikulo an dapit sa sarong lalaki na nakipag-sex “sa siyudad” sa sarong babayi na nakatrato nang magpakasal. Sa paggibo kaiyan, an lalaki nagkasala nin pagsambay huling an babaying nakatrato nang magpakasal ibinibilang nang may agom. Kumusta an babayi? “Dai siya nagkurahaw sa siyudad.” Kun nagkurahaw siya, siguradong madadangog siya kan iba asin mapoprotektaran kuta siya. Pero dai niya iyan ginibo kaya kadamay man siya sa pagsambay. Huli kaiyan, pareho sindang hinusgaran na nagkasala.—Deut. 22:23, 24, NW.
Sunod na sinambit kan Katugunan an sarong lain na sitwasyon: “Alagad, kun an babaying nakatrato nang magpakasal manumpungan kan lalaki sa luwas kan siyudad tapos pinuwersa niya ini asin dinurugan, an lalaki sana na nakidurog sa babayi an gagadanon, asin dai kang gigibuhon na ano man sa babayi. Mayo siyang nagibong kasalan na maninigo sa kagadanan. Kapareho an kasong ini sa pag-atake dangan paggadan nin sarong tawo sa saiyang kapwa. Huli ta nanumpungan niya an babayi sa luwas kan siyudad, asin nagkurahaw an babaying nakatrato nang magpakasal, alagad mayo nin matabang sa saiya.”—Deut. 22:25-27, NW.
Sa kasong iyan, nagtiwala an mga hukom na daing sála an babayi. Sa anong basehan? Ipinamugtak na an babayi “nagkurahaw . . . , alagad mayo nin matabang sa saiya.” Kaya dai siya nagkomiter nin pagsambay. Alagad an lalaki, nagkasala nin panglulupig asin pagsambay huling “pinuwersa niya . . . asin dinurugan” an babaying nakatrato nang magpakasal.
Kaya, maski ngani an katugunan na ini nakapokus sa pagkumpirmar na daing sála an babayi, tama an pagkasabi kan salaysay na an lalaki nagkasala nin panglulupig asin pagsambay. Makakasiyerto kita na an mga hukom ‘inimbestigaran na marhay an bagay na iyan’ asin nagdesisyon kauyon kan pamantayan na malinaw asin pauruutrong itinao nin Diyos.—Deut. 13:14; 17:4, NW; Ex. 20:14.