Hapot Hali sa mga Parabasa
Sinasabi sa Talinhaga 24:16: “Matumba man nin pitong beses an matanos, mabangon pa man giraray siya.” (NWT) Nanunungod daw ini sa sarong tawo na pauruutrong nagkakasala pero pinapatawad nin Diyos?
An totoo bako iyan an punto kan bersikulong ini. Imbes, nanunungod ini sa saro na garo man sana pauruutrong natutumba huli sa mga problema o mga kadipisilan pero nagtatagal asin minabangon giraray.
Pag-isipan an konteksto kan bersikulong iyan: “Dai ka mag-abang harani sa harong kan matanos tanganing siya tambangan. Dai mo paggabaon an saiyang lugar na pig-iistaran. Huli ta matumba man nin pitong beses an matanos, mabangon pa man giraray siya, pero an mga maraot magkakasiringkog dahil sa kapahamakan. Pag an kalaban mo bumagsak, dai ka maggaya-gaya, asin pag siya masingkog, dai mo pabayaan an puso mo na mag-ugma.”—Tal. 24:15-17, NWT.
Iniisip nin iba na an bersikulo 16 nanunungod sa sarong tawo na tibaad natumba huli sa pagkakasala alagad nagsulsol asin nakabangon giraray. Isinurat nin duwang Britanong klerigo na an “mga parahulit, kaidto asin ngunyan, arog kaiyan an pagkapaliwanag sa tekstong iyan.” Sinabi pa kan mga klerigo na nangangahulugan iyan na “an sarong marahay na tawo tibaad makagibo . . . nin magabat na mga kasalan alagad nungkang nawawara an pagkamuot niya sa Diyos asin minabangon siya sa pagkakasala niya paagi sa pagsulsol kada mangyari iyan.” An paliwanag na iyan puwedeng magustuhan nin saro na nagpapadara sa kasalan. Tibaad isipon niya na dawa kun pauruutro siyang nagkakasala, pirmi siyang papatawadon nin Diyos.
Alagad bako iyan an talagang kahulugan kan bersikulo 16.
An Hebreong tataramon na itrinadusir na “matumba” asin “bumagsak” sa bersikulo 16 asin 17 puwedeng gamiton sa manlain-lain na paagi. Puwede iyan mangahulugan nin literal na pagkahulog o pagkatumba—sarong baka na natumba sa tinampo, sarong tawo na nahulog sa bubungan, o sa sarong sadit na gapo na nahulog sa daga. (Deut. 22:4, 8; Amos 9:9) Puwede man gamiton sa piguratibong paagi an tataramon na iyan. Halimbawa: “Ginigiyahan ni Jehova an mga lakad nin sarong tawo pag ikinaugma Niya an dalan kaini. Matumba man siya, dai siya makakalampog, huling kinakabit ni Jehova an saiyang kamot.”—Sal. 37:23, 24, NWT; Tal. 11:5; 13:17; 17:20.
Ngunyan, risaha an sinabi ni Professor Edward H. Plumptre: “An Hebreong tataramon para sa [“matumba” o mahulog] dai nanggad ginamit para sa pagkahulog sa kasalan.” Kaya manungod sa bersikulo 16, arog kaini an pagkapaliwanag nin saro pang iskolar: “Daing saysay saka sadiri sana an mapaparaot kun gigibuhan nin maraot an mga lingkod nin Diyos, dahil sinda makakaligtas—pero an mga maraot dai!”
Kaya, an terminong “matumba” sa Talinhaga 24:16 dai nanunungod sa pagkahulog sa kasalan kundi sa pauruutrong pakaeksperyensiya nin mga problema o mga kadipisilan. Sa presenteng maraot na sistema nin mga bagay, an sarong matanos na tawo tibaad magkahilang o mapaatubang sa iba pang mga problema. Tibaad persegiron pa ngani siya nin grabe kan gobyerno. Pero makakapagtiwala siya na an Diyos an maalalay saiya asin tatabangan siyang makatagal asin magin mapanggana. Bako daw na sa parati marahay an nagigin resulta kan mga bagay-bagay para sa mga lingkod nin Diyos? Taano? Inaasigurar kita na “inaalalayan ni Jehova an gabos na natutumba asin itinitindog an gabos na nakaduko.”—Sal. 41:1-3; 145:14-19, NWT.
“An matanos” dai nauugma pag nagkakaproblema an iba. Imbes napapakusog siya dahil aram niyang “magigin marahay an kaaabtan kan mga may pagkatakot sa tunay na Diyos, huling may pagkatakot sinda sa saiya.”—Par. 8:11-13, NWT; Job 31:3-6; Sal. 27:5, 6.