1, 2. (a) Ano an sinasabi nin dakul mapadapit sa espirituwalidad? (b) Anong mahalagang mga hapot mapadapit sa espirituwalidad an pag-uulayan niyato?

“HULI sa pagigin tawong espirituwal nagin mas maugma ako, saka nakatabang iyan sako na makayanan an mga problema sa aroaldaw,” an sabi nin sarong sister sa Canada. Sinabi man nin sarong brother sa Brazil: “Nagin maugma kaming marhay ni agom sa nakaaging 23 na taon ming pag-ibanan—dahil iyan sa paghihinguwa ming magdanay na makusog sa espirituwal.” Saro pang brother sa Pilipinas an nagsabi: “Huli sa pagigin tawong espirituwal, nagkaigwa ako nin katuninungan nin isip, saka nakatabang iyan sako na magkaigwa nin mas marahay na relasyon sa manlain-lain na tugang.”

² Mahihiling niyato sa mga komentong iyan na kapaki-pakinabang an pagkaigwa nin marahay na espirituwalidad. Kaya tibaad maihapot niyato sa satong sadiri, ‘Paano ako magigin tawong espirituwal tanganing makamtan ko man an mga pakinabang na iyan?’ Pero bago ta simbagon iyan, kaipuhan niyatong malinaw na masabutan an sinasabi kan Bibliya mapadapit sa tawong espirituwal. Sa artikulong ini, sisimbagon niyato an tulong mahalagang hapot. (1) Ano an tawong espirituwal? (2) Kiisay na mga halimbawa an makakatabang sa sato na umuswag sa espirituwal? (3) Paano makakatabang sa sato na magin tawong espirituwal an  paghihinguwa niyatong magkaigwa kan “pag-iisip ni Cristo”?

3. Sigun sa Bibliya, ano an pagkakalain kan tawong pisikal sa tawong espirituwal?

³ Tanganing masabutan ta kun ano an tawong espirituwal, ipinahiling ni apostol Pablo an pagkakalain kaiyan sa “tawong pisikal.” (Basahon an 1 Corinto 2:14-16.) An “tawong pisikal dai inaako an mga bagay na may koneksiyon sa espiritu nin Diyos, huli ta an mga iyan kamangmangan para sa saiya; asin dai niya iyan kayang masabutan.” Sa ibong na lado, “an tawong espirituwal sinisiyasat an gabos na bagay” asin igwa siya “kan pag-iisip ni Cristo.” Dinadagka kita ni Pablo na magin mga tawong espirituwal. Ano pa an mga pagkakalain kan tawong pisikal sa tawong espirituwal?

4, 5. Ano an mga karakteristiko kan tawong pisikal?

⁴ Pag-ulayan ta nguna an kaisipan kan tawong pisikal. An nangingibabaw na kaisipan kan kinaban nakasentro sa pagpanigo sa laman. Ilinadawan iyan ni Pablo bilang an ‘espiritu na iyo ngunyan an nang-iimpluwensiya sa mga aking masinuway.’ (Efe. 2:2) Iniimpluwensiyahan kan espiritung ini an mga tawo na sumunod sa ginigibo kan kadaklan. Nakasentro sinda sa laman. Kaya an kadaklan sa sainda ginigibo kun ano an tama sa paghiling ninda asin dai naghihinguwang mamuhay kauyon kan mga pamantayan nin Diyos. An tawong pisikal o makalaman an kaisipan, sa parati sobra an pagpapahalaga sa posisyon asin sa materyal na mga bagay, saka parati niyang ipinapakipaglaban an mga sa hiling niya deretso niya.

⁵ Ano pa an karakteristiko kan tawong pisikal? Kaiba diyan an mga tawong naggigibo kan mga “gibo kan laman.” (Gal. 5:19-21) Sa inot na surat ni Pablo sa kongregasyon sa Corinto, nagsambit siya nin nagkapira pang ginigibo kan mga may makalaman na kaisipan. Nagigin dahilan sinda nin pagkabaranga asin dai pagkauruyon, nagkakarampihan sinda, nagdederemandahan, dai nagpapahalaga sa areglo nin pagkapayo, asin mapagpangana sa kakanon saka inumon. Pag may sugot, dai iyan linalabanan kan tawong makalaman, imbes nagpapadara siya diyan. (Tal. 7:21, 22) Nagsurat si Judas mapadapit sa mga tawong magigin sobrang makalaman an kaisipan sagkod sa punto na ‘mayo na sindang espirituwalidad.’—Jud. 18, 19.

6. Paano niyato maaaraman kun an saro tawong espirituwal?

⁶ Sa ibong na lado, ano man an “tawong espirituwal”? Kabaliktaran siya kan tawong pisikal. Pinapahalagahan na marhay kan tawong espirituwal an saiyang relasyon sa Diyos. Hinihinguwa niyang magin ‘paraarog sa Diyos.’ (Efe. 5:1) Nangangahulugan iyan na hinihinguwa niyang arugon an kaisipan ni Jehova sa mga bagay-bagay asin na hilingon iyan kapareho kan pagmansay Niya. Para sa saiya, totoong-totoo an Diyos. Bakong arog kan tawong pisikal, hinihinguwa niyang magin kauyon kan mga pamantayan ni Jehova an saiyang pamumuhay. (Sal. 119:33; 143:10) Imbes na magin makalaman, pinagmamaigutan kan tawong espirituwal na ipahiling “an bunga kan espiritu.” (Gal. 5:22, 23) Tanganing mas magin malinaw pa sa sato kun ano an tawong espirituwal, estudyaran an pagkumparar na ini: An saro na maabilidad sa negosyo inaapod na business-minded. Sa kaagid na paagi, an saro na pinapahalagahan na marhay an saiyang pagsamba sa Diyos inaapod na spiritually-minded o tawong espirituwal.

7. Ano an sinasabi kan Bibliya mapadapit sa mga tawong espirituwal?

⁷ Marahayon an sinasabi kan Bibliya mapadapit sa mga tawong espirituwal. Sinabi sa Mateo 5:3: “Maugma an mga nakakamating kaipuhan ninda nin espirituwal na mga bagay, huli ta sa sainda an Kahadian kan kalangitan.” Ipinapahiling kan Roma 8:6 an pakinabang kan pagigin tawong espirituwal. Sinabi diyan: “An pagsentro kan isip sa laman nangangahulugan nin kagadanan, alagad an pagsentro kan isip sa espiritu nangangahulugan nin buhay asin katuninungan.” Kun mapokus kita sa espirituwal na mga bagay, magkakaigwa kita  ngunyan nin matuninong na relasyon sa Diyos saka magigin tiwasay an isip ta, asin magkakaigwa kita nin paglaom na mabuhay nin daing katapusan sa maabot na panahon.

8. Taano ta kaipuhan niyatong hinguwahon na pakusugon an satong espirituwalidad asin pagdanayon iyan?

⁸ Minsan siring, namumuhay kita sa delikadong kinaban. Napapalibutan kita nin mga tawong may makalaman na kaisipan, kaya kaipuhan talaga niyatong hinguwahon na pakusugon an satong espirituwalidad asin pagdanayon iyan. Kun dai ta papanuon an satong isip kan kaisipan ni Jehova, papanuon iyan kan kinaban kan makalaman na pagmawot asin kaisipan kaiyan. Paano niyato malilikayan na mangyari iyan? Paano niyato mapapakusog an satong espirituwalidad?

9. (a) Ano an makakatabang sa sato na magin maygurang sa espirituwal? (b) Kiisay na mga halimbawa an pag-uulayan niyato?

⁹ Nagigin maygurang an isip kan aki paagi sa pag-obserbar asin pag-arog niya sa marahay na halimbawa kan saiyang mga magurang. Sa kaagid na paagi, magigin maygurang man kita o makusog sa espirituwal paagi sa pag-obserbar asin pag-arog sa mga tawong makusog an espirituwalidad. Sa ibong na lado, an mga tawong makalaman an kaisipan nagseserbing patanid para sa sato. (1 Cor. 3:1-4) Parehong igwa kaiyan sa Bibliya. Pero huling gusto niyatong magin tawong espirituwal, hilingon ta an nagkapirang marahay na halimbawa na puwede tang arugon. Pag-uulayan ta an halimbawa ni Jacob, Maria, asin Jesus.

10. Paano ipinahiling ni Jacob na siya tawong espirituwal?

¹⁰ Inot na pag-ulayan niyato an halimbawa ni Jacob. Arog kan kadaklan sa sato ngunyan, dipisil man an nagin buhay ni Jacob. Kinaipuhan niyang pakiibanan an saiyang tugang na si Esau na makalaman an kaisipan asin gusto siyang gadanon. Pauruutro man siyang pinurbaran na dayaon kan saiyang panugangan na lalaki. Pero dawa mga tawong “pisikal” an nasa palibot ni Jacob, nagdanay siyang tawong espirituwal. Makusog an pagtubod niya sa panuga nin Diyos ki Abraham asin inataman niyang marhay an saiyang pamilya huling  aram niya na may mahalagang papel ini sa kautuban kan katuyuhan ni Jehova. (Gen. 28:10-15) Mahihiling sa mga tataramon asin gibo ni Jacob na pirmi niyang isinasaisip an mga pamantayan asin kabutan nin Diyos. Halimbawa, kan natatakot siya sa puwedeng gibuhon sa saiya ni Esau, sinabi ni Jacob sa Diyos: ‘Iligtas mo ako. Ika an nagsabi: “Papakarhayon taka, asin gigibuhon kong siring kan baybay sa dagat an saimong gikan.”’ (Gen. 32:6-12) Malinaw na makusog an pagtubod niya sa mga panuga ni Jehova sa saiya asin sa saiyang mga apuon saka gusto niyang humiro kauyon kan kabutan asin katuyuhan nin Diyos.

11. Taano ta masasabi niyato na si Maria sarong tawong espirituwal?

¹¹ Sunod tang pag-ulayan an halimbawa ni Maria. Taano ta pinili ni Jehova si Maria na magin ina ni Jesus? Siguradong huli iyan sa makusog na espirituwalidad ni Maria. Paano ta iyan naaraman? Malinaw iyan na mahihiling sa saiyang magayunon na mga kapahayagan nin pag-umaw kan magbisita siya sa harong kan saiyang mga paryenteng si Zacarias asin Elizabeth. (Basahon an Lucas 1:46-55.) Maririsa sa mga sinabi ni Maria na mahalagang marhay sa saiya an Tataramon nin Diyos asin pamilyar siyang marhay sa Hebreong Kasuratan. (Gen. 30:13; 1 Sam. 2:1-10; Mal. 3:12) Risahon man na, dawa bagong kasal sinda ni Jose, dai nguna sinda nagkaigwa nin seksuwal na relasyon sagkod na dai pa namumundag si Jesus. Ano an ipinapahiling kaiyan? Iyo, mas mahalaga sa sainda an kabutan ni Jehova kisa sa mapaniguan an saindang mga pagmawot. (Mat. 1:25) Sa paglihis nin panahon, pinagmasdan na marhay ni Maria an lambang pangyayari sa buhay ni Jesus asin nagdangog na marhay sa saiyang mga pagtutukdo. “Isinapuso [ni Maria] an gabos na bagay na ini.” (Luc. 2:51) Malinaw na interesado siya sa katuyuhan nin Diyos may koneksiyon sa Mesiyas. Bako daw na nakakatabang sa sato an halimbawa ni Maria na inuton man sa satong buhay an kabutan nin Diyos?

12. (a) Sa anong paagi magkapareho si Jesus asin an saiyang Ama? (b) Paano niyato maaarog an halimbawa ni Jesus? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

¹² Pero sa gabos na tawong nabuhay, siisay an pinakamarahay na halimbawa nin pagigin tawong espirituwal? Siyempre, si Jesus. Sa bilog niyang buhay asin ministeryo, ipinahiling niya na gusto niyang arugon an saiyang Ama, si Jehova. An kaisipan niya, pagmati, saka paggawi kapareho kan ki Jehova asin namuhay siya kauyon kan kabutan asin mga pamantayan nin Diyos. (Juan 8:29; 14:9; 15:10) Halimbawa, hilingon an deskripsiyon ni propeta Isaias mapadapit sa pagmalasakit ni Jehova, dangan ikumparar iyan sa deskripsiyon kan kagsurat nin Ebanghelyo na si Marcos mapadapit sa mga pagmati ni Jesus. (Basahon an Isaias 63:9; Marcos 6:34.) Arog ni Jesus, pirmi daw kitang andam na magpahiling nin pagmalasakit sa mga tawong nangangaipo nin tabang? Dugang pa, idinusay ni Jesus an saiyang sadiri sa gibuhon na paghuhulit asin pagtukdo kan maugmang bareta. (Luc. 4:43) An saiyang pagigin mapagmalasakit asin pagtabang sa iba karakteristiko nin sarong tawong espirituwal.

13, 14. (a) Ano an manunudan niyato sa halimbawa nin mga tawong espirituwal sa satong panahon? (b) Magsaysay nin halimbawa.

¹³ Apuwera sa mga halimbawa sa Kasuratan, dakul man sa panahon niyato nin mga tawong espirituwal na naghihinguwang maarog an personalidad ni Cristo. Tibaad naririsa mo an kaigutan ninda sa ministeryo, pagigin mapag-istimar, mapagmalasakit, asin an iba pa nindang marahayon na mga kuwalidad. Arog niyato, may mga linalabanan man sindang mga kaluyahan asin pagkabakong perpekto mantang hinihinguwa nindang magkaigwa kan diyosnon na mga kuwalidad na iyan. Si Rachel, sarong sister na taga Brazil, nagsabi: “Gustong-gusto kong nasa uso ako kaya medyo bakong mabini an pagbado ko. Pero kan maaraman ko na an katotoohan, napahiro ako kaiyan na gibuhon an kinakaipuhan na mga pagbabago tanganing magin tawong espirituwal. Dai iyan nagin madali, pero nagin mas maugma ako  saka naaraman ko an tunay na katuyuhan nin buhay.”

¹⁴ May ibang kadipisilan man na inatubang si Reylene na taga Pilipinas. Nagpokus siya sa pag-abot nin halangkaw na edukasyon asin sa pagkaigwa nin marahay na trabaho tanganing umasenso sa buhay. Sinabi niya: “Luway-luway na nawara an pokus ko sa espirituwal. Dangan namatian kong may kulang sa buhay ko, sarong bagay na urog na mas mahalaga kisa sa trabaho ko. Kaya, ibinalik ko an pokus ko sa paglilingkod ki Jehova.” Puon kaidto, nagtiwala na si Reylene sa panuga ni Jehova na nasa Mateo 6:33, 34. Sinabi niya: “Sigurado akong dai ako papabayaan ni Jehova!” Tibaad may mga bisto ka sa kongregasyon nindo na arog man kaiyan. Pag pinagmamasdan ta kun paano ninda inaarog si Cristo, bako daw na napapahiro man kitang arugon an saindang halimbawa nin kaimbudan?—1 Cor. 11:1; 2 Tes. 3:7.

15, 16. (a) Ano an kaipuhan niyatong gibuhon tanganing maarog ta si Cristo? (b) Paano kita magkakaigwa kan “pag-iisip ni Cristo”?

¹⁵ Paano niyato maaarog si Cristo? Sinasabi kan Bibliya sa 1 Corinto 2:16 na kaipuhan niyatong magkaigwa kan “pag-iisip ni Cristo.” Asin ipinapagirumdom sa sato kan Roma 15:5 na magkaigwa kita “kan kaisipan na kapareho kan ki Cristo Jesus.” Kaya tanganing maarog ta si Cristo, kaipuhan niyatong maaraman kun paano siya mag-isip asin an bilog niyang personalidad. Dangan kaipuhan niyatong arugon an saiyang halimbawa. Pirming iniisip ni Jesus an saiyang relasyon sa Diyos nin urog kisa sa ano pa man na bagay. Kaya pag inaarog ta si Jesus, mas naaarog niyato an personalidad ni Jehova. Ini an mga dahilan kaya importanteng marhay na arugon niyato kun paano mag-isip si Jesus.

¹⁶ Paano niyato iyan magigibo? Nahiling mismo kan mga disipulo ni Jesus an mga ginibo niyang milagro, nadangog an saiyang mga diskurso, namasdan an pagtratar niya sa gabos na klase nin tawo, asin naobserbaran kun paano niya inaplikar an mga prinsipyo nin Diyos. Sinabi ninda: “Mga saksi kami kan gabos na bagay na ginibo niya.” (Gibo 10:39) Alagad kita, dai ta siya mapagmamasdan nin personal. Pero, mamumuton na itinao sa sato ni Jehova an mga pagkasaysay sa Ebanghelyo tanganing tabangan kitang mamidbid na marhay si Jesus. Paagi sa pagbasa asin paghurop-hurop sa mga libro nin Mateo, Marcos, Lucas, asin Juan, dakul kitang manunudan mapadapit sa pag-iisip ni Cristo. Makakatabang iyan sa sato na “maingat [na] masundan an saiyang mga lakad” asin magkaigwa kan “kaisipan na kapareho kan [ki Cristo].”—1 Ped. 2:21; 4:1.

17. Paano kita nakikinabang kun inaarog ta an kaisipan ni Cristo?

¹⁷ Paano kita nakikinabang kun inaarog ta an kaisipan ni Cristo? Kun paanong napapakusog nin masustansiyang kakanon an satong hawak, napapakusog man an satong espirituwalidad pag pinag-aadalan ta an kaisipan ni Cristo. Padikit-dikit, maaarog ta an pag-iisip ni Cristo sa pagdedesisyon sa lambang sitwasyon. Makakatabang ini sa sato na makagibo nin mga desisyon na inuuyunan nin Diyos asin magtatao nin malinig na konsiyensiya. Bako daw na marahayon na dahilan ini para “arugon [ta] an Kagurangnan na Jesu-Cristo”?—Roma 13:14.

18. Ano an mga nanudan mo sa mga pinag-ulayan ta mapadapit sa pagigin tawong espirituwal?

¹⁸ Sa artikulong ini, nagin malinaw sa sato kun ano an tawong espirituwal. Nakanuod man kita sa marahay na halimbawa nin mga tawong espirituwal. Asin nanudan niyato na makakatabang sa sato an pagkaigwa kan “pag-iisip ni Cristo” na magin tawong espirituwal. Pero, may nagkapirang aspekto nin espirituwalidad na dapat niyatong pag-isipan. Halimbawa, paano niyato masusukol kun gurano kakusog an satong espirituwalidad? Ano pa an magigibo ta tanganing mapakusog iyan? Asin ano an epekto kan satong espirituwalidad sa satong pang-aroaldaw na buhay? Tatabangan kita kan sunod na artikulo na masimbag an mga hapot na ini.