Paglakaw sa Kadonongan Mapadapit sa Kinaban

“Padagos kamong maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas.”​—COLOSAS 4:5.

1. Sa ano napaatubang an enot na mga Kristiano, asin ano an ihinatol ni Pablo sa kongregasyon sa Colosas?

AN ENOT na mga Kristiano na nag-iistar sa mga siudad kan Romanong kinaban perming napapaatubang sa idolatriya, inmoral na paghanap nin kasingawan, asin paganong mga rituwal saka kostumbre. An mga nag-iistar sa Colosas, sarong siudad sa solnopan-sentral na Asia Minor, daing duwa-duwa na napaatubang sa pagsamba sa inang-diosa asin sa espiritismo kan tagaduman na mga Frigiano, sa paganong pilosopiya kan dayong mga Griego, asin sa Judaismo kan kolonyang Judio. Hinatolan ni apostol Pablo an kongregasyon na Kristiano na “padagos kamong maglakaw sa kadonongan” manongod sa “mga tagaluwas” na iyan.​— Colosas 4: 5.

2. Taano an mga Saksi ni Jehova ngonyan ta kaipuhan na maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas?

² Ngonyan, an mga Saksi ni Jehova napapaatubang sa kaagid na salang mga gibo, asin sa mas dakol pa. Kun siring, kaipuhan man sindang gumamit nin kadonongan sa saindang relasyon sa mga nasa luwas kan tunay na Kristianong kongregasyon. An dakol sa mga establisimientong relihiyoso asin politiko saka sa media tumang sa sainda. An iba sa mga ini, magsalang paagi sa hayag na pag-atake o, mas parate, paagi sa padangog, pinoprobaran na mantsahan an reputasyon kan mga Saksi ni Jehova asin pukawon an daing binabasaran na pagkaanggot sa sainda. Kun paanong an enot na mga Kristiano daing katanosan na ibinilang na panatiko patin peligroso pa nganing “sekta,”  an mga Saksi ni Jehova ngonyan parateng punteriya nin daing binabasaran na pagkaanggot asin salang mga paghona.​— Gibo 24:​14; 1 Pedro 4: 4.

Paghale sa Daing Binabasaran na Pagkaanggot

3, 4. (a) Taano an tunay na mga Kristiano ta nungka na mamomotan kan kinaban, alagad ano an maninigong pagmaigotan niatong gibohon? (b) Ano an isinurat nin sarong autor manongod sa mga Saksi ni Jehova na nabibilanggo sa sarong kampo de konsentrasyon na Nazi?

³ An tunay na mga Kristiano dai naglalaom na kamotan kan kinaban, na, oyon ki apostol Juan, “namumugtak sa kapangyarihan kan maraot.” (1 Juan 5:19) Minsan siring, sinasadol kan Biblia an mga Kristiano na maghingoang maakit an mga indibiduwal ki Jehova asin sa saiyang dalisay na pagsamba. Ini ginigibo niato paagi sa direktang pagpatotoo saka sa satong marahay na ugale. Si apostol Pedro nagsurat: “Papagdanayon na marahay an saindong ugale sa tahaw nin mga nasyon, tanganing, sa mga bagay na ipinagtataram ninda kontra saindo na garo baga kamo naggibo nin maraot, tibaad huli sa saindong marahay na mga gibo na saindang naheheling pamurawayon ninda an Dios sa aldaw kan saiyang pagsiyasat.”​— 1 Pedro 2:12.

⁴ Sa saiyang librong Forgive​— But Do Not Forget, an autor na si Syl via Salvesen nagsabi manongod sa mga babaeng Saksi na kairiba niang bilanggo sa sarong kampo de konsentrasyon na Nazi: “An duwang idto, si Käthe asin si Mar ga rethe, asin an dakol pang iba, nakatabang na marhay sa sako, bako sanang paagi sa saindang pagtubod kundi sa praktikal na mga bagay. Sinda an nagkua para sa samo kan enot na malinig na mga trapo para sa samong mga lugad . . . Sa halipot nanompongan mi an samong sadiri sa tahaw nin mga tawo na marahay an boot para sa samo, asin ipinaheling an saindang makikatood na mga saboot paagi sa saindang mga hiro.” Marahayon nanggad na patotoo kan “mga nasa luwas”!

5, 6. (a) Ano an ginigibo ni Cristo sa presente, asin ano an maninigong dai niato paglingawan? (b) Ano an maninigong magin kaisipan niato manongod sa mga tawo sa kinaban, asin taano?

⁵ Dakula an magigibo niato na mahale an daing binabasaran na pagkaanggot paagi sa madonong na ugale niato sa mga tagaluwas. Totoo, kita nabubuhay sa panahon na an satong natutukaw nang Hade, si Cristo Jesus, pinagbubulagbulag an mga tawo kan mga nasyon, “kun paanong ibinubulag nin pastor an karnero hale sa mga kanding.” (Mateo 25:32) Pero nungkang paglingawan na si Cristo an Hokom; sia an nagdedesisyon kun sairisay an “karnero” asin kun sairisay an “kanding.”​— Juan 5: 22.

⁶ Ini maninigong makaimpluwensia sa satong kaisipan dapit sa mga bakong kabtang kan organisasyon ni Jehova. Tibaad isipon niato na sinda mga kinabanon, pero sinda kabtang kan kinaban nin katawohan na dian “an Dios namoot na gayo . . . na itinao nia an saiyang Aking bugtong, tanganing an lambang maggibo nin pagtubod sa saiya dai mapahamak kundi magkaigwa nin buhay na daing katapusan.” (Juan 3:16) Mas marahay na ibilang an mga tawo na may esperansang magin karnero kisa pangahas na magdesisyon na sinda mga kanding. An iba na dati kontrang marhay sa katotoohan ngonyan nagdusay nang mga Saksi. Asin an dakol sa mga ini enot na naakit nin mga akto nin kabootan, bago sinda naghimate sa ano man na direktang pagpatotoo. Helingon, halimbawa, an retrato sa pahina 18.

Maigot, Bakong Agresibo

7. Anong pagtatsar an ipinahayag kan papa, alagad ta ano an puwedeng ihapot niato?

⁷ Tinatsaran ni Papa Juan Paulo II an mga sekta sa pankagabsan, asin an mga Saksi ni Jehova sa partikular, kan sia magsabi: “An haros agresibong kaigotan sa paghanap nin iba nin bagong mga miembro, na naghaharongharong, o pinapopondo an mga minaagi sa mga kanto, sektaryanong palsipikasyon kan apostoliko asin misyonaryong init.” Puwedeng ihapot, Kun an nasa sato “palsipikasyon kan apostoliko asin misyonaryong init,” saen manonompongan an tunay na kaigotan sa pag-ebanghelyo? Tunay na bakong sa mga Katoliko ni sa mga Protestante o mga miembro kan mga iglesyang Ortodokso.

8. Paano niato maninigong gibohon an paghuhulit sa harong-harong, na linalaoman na ano an ibunga?

⁸ Minsan siring, tanganing mapahimutikan an ano man na sahot nin pagkaagresibo sa satong paghuhulit, maninigo na kita perming magin maboot, magalang, asin marahay an ugale kun minadolok sa mga tawo. Si disipulo Santiago nagsurat: “Siisay an madonong asin may pakasabot dian sa saindo? Ipahayag nia paagi sa saiyang marahay na gawe an saiyang mga gibo na may kahoyoan na gikan sa kadonongan.” (Santiago 3:13) Sinasadol kita ni apostol Pablo na “dai magin makiiwalon.” (Tito 3:2) Halimbawa, imbes na diretsong kondenaron an mga paniniwala nin sarong tawo na satong hinuhulitan, taano ta dai magpaheling nin odok na interes sa saiyang mga opinyon? Dangan isabi sa tawo an maogmang bareta na yaon sa Biblia. Paagi sa positibong pagdolok asin pagpaheling nin tamang paggalang sa mga tawong may ibang pagtubod, matatabangan niato sinda na magkaigwa nin mas marahay na kamugtakan nin isip na maghinanyog, asin tibaad mamansayan ninda an halaga kan mensahe kan Biblia. Tibaad an ibunga an iba ‘pamurawayon an Dios.’​— 1 Pedro 2:12.

9. Paano niato ikaaaplikar an isinadol ni Pablo (a) sa Colosas 4: 5? (b) sa Colosas 4: 6?

⁹ Isinadol ni apostol Pablo: “Padagos kamong maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas, na tinutubos an panahon para sa saindo man sana.” (Colosas 4:5) Sa pagpaliwanag kan nahuhuring mga tataramon na ini, si J. B. Light foot nagsurat: “Dai pagtogot na lumihis an oportunidad, sa pagtaram asin paggibo kan puwedeng makapaoswag sa gibohon nin Dios.” (Samo an italiko.) Iyo, kaipuhan na kita andam sa mga tataramon asin gibo sa kombenyenteng panahon. Kalabot man sa kadonongan na iyan an pagpili nin angay na oras na sumongko. Kun sinasayumahan an satong mensahe, iyan daw huli ta an mga tawo dai nagpapahalaga kaiyan, o iyan daw huli ta kita nagsongko sa oras na tibaad bakong kombenyente? Nagsurat man si Pablo: “An saindo logod na pagtaram danay na igwa nin kabootan, na tinimplahan nin asin, tanganing maaraman nindo kun paano kamo matao nin simbag sa lambang saro.” (Colosas 4:6) Kaipuhan digdi an patienot na pagplano asin tunay na pagkamoot sa kataed. Permi niatong iatubang an mensahe kan Kahadean na may kabootan.

Magalang Asin “Andam Para sa Gabos na Marahay na Gibo”

10. (a) Anong hatol an itinao ni apostol Pablo sa mga Kristianong nag-iistar sa Creta? (b) Paano nagin arogan an mga Saksi ni Jehova sa pagkuyog sa hatol ni Pablo?

¹⁰ Dai kita puwedeng makikompromiso sa mga prinsipyo kan Biblia. Sa ibong na lado, dai  kita maninigong makiargumento nin dai man kaipuhan dapit sa mga hapot na daing labot sa Kristianong integridad. Si apostol Pablo nagsurat: “Padagos na ipagirumdom sa sainda [an mga Kristiano sa Creta] na magpasakop asin magkuyog sa mga gobyerno asin autoridad bilang mga poon, na magin andam para sa gabos na marahay na gibo, na dai magtaram nin maraot tumang sa kiisay man, dai magin makiiwalon, magin rasonable, nagpapaheling nin bilog na kahoyoan sa gabos na tawo.” (Tito 3:​1, 2) An iskolar sa Biblia na si E. F. Scott nagsurat dapit sa kasuratan na ini: “An mga Kristiano bako sanang dapat na kumuyog sa mga autoridad, kundi kaipuhan sindang magin andam para sa ano man na marahay na gibo. Ini . . . nangangahulogan na, kun hinahagad kan okasyon, an mga Kristiano maninigong kabilang sa mga nangengenot sa pagpaheling nin debosyon sa ikararahay kan publiko. Perming magkakaigwa nin mga solo, damat, laen-laen na kalamidad, na an gabos na marahay na siudadano magmamawot na tabangan an saindang pagtaraed.” Sa bilog na kinaban kadakol kan nangyaring kalamidad asin kan pagigin kabilang kan mga Saksi ni Jehova sa mga naenot sa pag-ayuda. Tinabangan ninda bako sanang an saindang mga tugang kundi pati an mga tagaluwas.

11, 12. (a) Paano maninigong gumawe an mga Kristiano sa mga autoridad? (b) Ano an kaiba sa pagpasakop sa mga autoridad pag-abot sa pagtogdok nin mga Kingdom Hall?

¹¹ An iyo man sanang kasuratan na ini hale sa surat ni Pablo ki Tito nagdodoon man kan halaga nin pagigin magalang sa mga autoridad. An hoben na mga Kristiano na huli sa saindang paninindogan sa neutralidad minaatubang sa mga huwes maninigo na partikularmenteng girumdomon na maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas. Dakula an magigibo ninda na mapaoswag o madanyaran an dangog kan banwaan ni Jehova paagi sa saindang itsura, sa saindang gawe, asin sa pakikipag-olay ninda sa mga autoridad na iyan. Sinda maninigong “itao . . . sa saiya na naghahagad nin onra, an siring na onra,” asin gibohon an saindang pagdepensa na may hararom na paggalang.​— Roma 13:​1-7; 1 Pedro 2:​17; 3: 15.

¹² Kaiba sa mga “autoridad” an lokal na opisyales sa gobyerno. Ngonyan na padakol nang padakol na Kingdom Hall an itinotogdok, dai malilikayan an pakikipag-atubang sa lokal na mga autoridad. Sa parate, an mga magurang sa kongregasyon napapaatubang sa daing binabasaran na pagkaanggot. Alagad ta naheling na kun an mga representante kan kongregasyon may marahay na relasyon sa mga autoridad asin nakikikooperar sa komisyon kan banwaan sa pagplano, puwedeng mahale an daing binabasaran na pagkaanggot na ini. Sa parate ikinatatao an marahay na patotoo sa mga tawo na dati kakadikit o mayo ngani nin aram manongod sa mga Saksi ni Jehova asin sa saindang mensahe.

‘Kun Mahihimo, Makipagkatoninongan sa Gabos’

13, 14. Ano an hatol na itinao ni Pablo sa mga Kristiano sa Roma, asin paano niato ikaaaplikar iyan sa satong relasyon sa mga tagaluwas?

¹³ Itinao ni Pablo an minasunod na hatol sa mga Kristiano na nag-iistar sa paganong Roma: “Dai kamo magbalos nin maraot sa maraot sa kiisay man. Magpaheling nin marahay na mga bagay sa atubang nin gabos na tawo. Kun mahihimo, sagkod sa makakaya nindo, makipagkatoninongan sa gabos na tawo. Dai kamo magbalos, mga namomotan, kundi magtao nin lugar sa karatan; huli ta nasusurat: ‘Sako an pagbalos; ako an mabalos, sabi ni Jehova.’ Kundi, ‘kun nagugutom an saindong kaiwal, pakakana sia; kun sia napapaha, painoma sia; huli ta sa paggibo kaini magtatambak kamo nin baga sa saiyang payo.’ Dai kamo magpadaog sa karatan, kundi padagos na daogon an karatan nin karahayan.”​— Roma 12:​17-21.

¹⁴ Sa relasyon niato sa mga tagaluwas, kita bilang tunay na mga Kristiano nakanonompong siyempre nin mga nagtutumang. Sa kasuratan na nasa itaas, ipinaheheling ni Pablo na an dalan nin kadonongan iyo na pagmaigotan na daogon an pagtumang paagi sa maboot na mga gibo. Kapareho nin mga baga, an mga  aktong ini nin kabootan tibaad makatunaw sa pagkaanggot asin makombensir an nagtutumang na magin mas maboot sa banwaan ni Jehova, tibaad pinupukaw pa ngani an saiyang interes sa maogmang bareta. Kun ini nangyayari, nadadaog nin karahayan an karatan.

15. Noarin maninigong partikular na mag-ingat an mga Kristiano na maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas?

¹⁵ An paglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas partikularmenteng mahalaga sa mga harong na an saro sa mag-agom dai pa nag-ako kan katotoohan. An pag-otob sa mga prinsipyo kan Biblia nagpapaluwas nin mas marahay na mga agom na lalaki, mas marahay na mga agom na babae, mas marahay na mga ama, mas marahay na mga ina, asin mga aki na mas makinuyog asin mas mahigos na mag-adal sa eskuwelahan. Maninigong maheling nin daing pagtubod an marahay na epekto kan mga prinsipyo sa Biblia sa sarong may pagtubod. Kaya an iba tibaad “madara minsan daing tataramon paagi sa gawe” nin nagdusay na mga miembro kan pamilya.​— 1 Pedro 3:​1, 2.

‘Paggibo nin Marahay sa Gabos’

16, 17. (a) Anong mga atang an ikinaoogmang gayo nin Dios? (b) Paano kita maninigong ‘gumibo nin marahay’ sa satong mga tugang saka sa mga nasa luwas?

¹⁶ An pinakadakulang karahayan na magigibo niato para sa satong kataed darahan sia kan mensahe nin buhay asin tokdoan sia manongod sa pakikiuli ki Jehova paagi ki Jesu-Cristo. (Roma 5:​8-11) Kaya sinasabi sato ni apostol Pablo: “Paagi sa saiya [si Cristo] danay kitang magdolot sa Dios nin atang nin pag-omaw, na iyo, an bunga nin mga ngabil na nagpapahayag sa publiko kan saiyang ngaran.” (Hebreo 13:15) Idinugang ni Pablo: “Siring man, dai nindo paglingawan an paggibo nin marahay asin pagwaras nin mga bagay sa iba, huli ta sa siring na mga atang naoogmang gayo an Dios.” (Hebreo 13:16) Apuwera sa satong paghuhulit sa publiko, dai niato maninigong paglingawan “an paggibo nin marahay.” Iyan kaiba kan mga atang na ikinaoogmang gayo nin Dios.

¹⁷ Naturalmente, naggigibo kita nin marahay sa satong espirituwal na mga tugang, na tibaad nangangaipo sa emosyonal, espirituwal, pisikal, o materyal. Ipinarisa ini ni Pablo kan sia sumurat: “Kun siring, mantang igwa kita nin panahon para kaiyan, gumibo kita nin marahay sa gabos, alagad orog na sa mga may relasyon sa sato sa pagtubod.” (Galacia 6:10; Santiago 2:​15, 16) Minsan siring, dai niato maninigong paglingawan an mga tataramon na, “Gumibo kita nin marahay sa gabos.” An sarong akto nin kabootan sa sarong paryente, kataed, o katrabaho dakula an magigibo na mahale an daing binabasaran na pagkaanggot sa sato asin bukasan an puso kan tawo sa katotoohan.

18. (a) Anong peligro an maninigo niatong likayan? (b) Paano niato magagamit an satong Kristianong karahayan bilang pansuportar sa satong paghuhulit sa publiko?

¹⁸ Tanganing magibo ini, dai kaipuhan na makiamigo kita nin dayupot sa mga nasa luwas. An siring na mga pakikiiba puwedeng magin peligroso. (1 Corinto 15:33) Asin mayo kita nin katuyohan na makikatood sa kinaban. (Santiago 4:4) Pero makasusuportar sa satong paghuhulit an satong Kristianong karahayan. Sa ibang nasyon nag-oorog na an kadepisilan  na makaolay an mga tawo sa saindang harong. An ibang apartment protektado nin mga kasangkapan na nakaoolang sato na makaolay an mga nag-iistar. Sa maoswag nang mga nasyon an telepono nagtatao nin paagi nin paghuhulit. Sa kadaklan na nasyon magigibo an paghuhulit sa tinampo. Pero, sa gabos na nasyon, an pagigin marahay, magalang, maboot, asin matinabang nagbubukas nin mga oportunidad na mahale an daing binabasaran na pagkaanggot asin makatao nin marahay na patotoo.

Pagpapondo sa mga Nagtutumang

19. (a) Mantang dai kita naghihingoa na makapaoyon sana sa mga tawo, ano an malalaoman niato? (b) Paano niato maninigong pagmaigotan na arogon an halimbawa ni Daniel asin iaplikar an hatol ni Pedro?

¹⁹ An mga Saksi ni Jehova bakong mga parapaoyon sa mga tawo ni takot sa tawo. (Talin haga 29:​25; Efeso 6:6) Lubos nindang narerealisar na sa ibong kan gabos nindang paghihingoa na magin arogan na mga parabuhis asin marahay na mga siudadano, an mga nagtutumang magpapalakop nin maraot an intension na mga kaputikan asin pakakaraoton sinda. (1 Pedro 3:16) Mantang aram ini, hinihingoa nindang arogon si Daniel, na manongod sa saiya nagsabi an saiyang mga kaiwal: “Dai kita makakakua sa Daniel na ini nin ano man na sarahotan, kundi kaipuhan na hanapon niato iyan tumang sa saiya sa pagboot kan saiyang Dios.” (Daniel 6:5) Nungka niatong ikokompromiso an mga prinsipyo sa Biblia tanganing makapaoyon sa mga tawo. Sa ibong na lado, dai man kita naghahanap nin pagkamartir. Naghihingoa kitang mamuhay nin matoninong asin kuyogon an hatol kan apostol: “Siring an kabotan nin Dios, na sa paggibo nin marahay mapaontok nindo an mangmang na orolay kan rungaw na mga tawo.”​— 1 Pedro 2:15.

20. (a) Sa ano kita kombensido, asin anong pagpakosog an itinao ni Jesus? (b) Paano kita makapagpapadagos na maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas?

²⁰ Kombensido kita na an paninindogan niato na siblag sa kinaban lubos na kaoyon kan Biblia. Suportado iyan kan historya kan mga Kristiano kaidtong enot na siglo. Pinakokosog an satong boot kan mga tataramon ni Jesus: “Sa kinaban magkakaigwa kamo nin kasakitan, alagad magmapuso kamo! Nadaog ko an kinaban.” (Juan 16:33) Dai kita natatakot. “Sa katunayan, siisay an maano saindo kun kamo magin maigot para sa marahay? Minsan pa kun kamo magtios dahel sa katanosan, maogma kamo. Minsan siring, dai nindo katakotan an saindang kinatatakotan, ni maribok man. Kundi pakangbanalon nindo an Cristo bilang Kagurangnan sa saindong puso, na perming andam na sumimbag sa lambang naghahagad saindo nin rason para sa saindong paglaom, alagad ginigibo iyan sa mahoyong boot asin hararom na paggalang.” (1 Pedro 3:​13-15) Mantang minagawe sa paaging ini, kita magpapadagos na maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas.

Bilang Repaso

◻ Taano an mga Saksi ni Jehova ta kaipuhan na maglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas?

◻ Taano an tunay na mga Kristiano ta dai noarin man makalalaom na kamotan kan kinaban, alagad ano an maninigong pagmaigotan nindang gibohon?

◻ Ano an maninigong magin kaisipan niato manongod sa mga tawo sa kinaban, asin taano?

◻ Taano kita ta maninigong ‘gumibo nin marahay’ bako sanang sa satong mga tugang kundi pati sa mga nasa luwas?

◻ Paano an satong paglakaw sa kadonongan manongod sa mga nasa luwas makatatabang sato sa satong paghuhulit sa publiko?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 18]

Sa wala: An tunay na mga Kristiano sa Pransia na tinatabangan an saindang kataraed pakabaha

[Ritrato sa pahina 20]

Dakula an magigibo nin Kristianong mga akto nin kabootan na mahale an daing binabasaran na pagkaanggot

[Ritrato sa pahina 23]

An mga Kristiano maninigong “andam para sa gabos na marahay na gibo”