Kapitulo Uno: Sarong Suanoy na Propeta na Moderno an Mensahe
Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kapitulo Uno: Sarong Suanoy na Propeta na Moderno an Mensahe
1, 2. (a) Anong makamomondong kamugtakan nin mga bagay an naheheling niato sa kinaban ngonyan? (b) Paano ipinahayag nin sarong senador kan E.U. an kapurisawan nia manongod sa pagraot nin sosyedad?
SIISAY ngonyan an dai naghihimuyawot na makaginhawa sa mga problema na napapaatubang sa katawohan? Pero, abaa kaparate na dai naootob an satong mga hinihidaw! Nangangarap kita nin katoninongan, alagad dinadamat kita nin guerra. Pinakamamahal niato an orden publiko, alagad dai niato naaampat an padagos na pagdakol nin paghabon, panlulugos, asin paggadan. Gusto niatong magtiwala sa satong kapwa, alagad kaipuhan niatong baratan an satong pinto para sa proteksion. Namomotan niato an satong mga aki asin hinihingoa niato na ikatadom sa sainda an nakararahay na mga prinsipyo sa buhay, alagad parateng gayo na dai kitang maginibo kundi pagmasdan na sana sinda mantang napadadara sinda sa nakararaot na impluwensia kan saindang mga kaedad.
2 Seguro oyon kita ki Job, na nagsabi na an halipot na buhay nin tawo “pano nin kasakitan.” (Job 14:1) Garo baga ini nangorognang totoo ngonyan, ta an sosyedad nagraraot sa sokol na nungkang naheling kaidto. Nagkomento an sarong senador kan E.U.: “Tapos na an Malipot na Guerra, alagad sa makaturotristeng sentido, an kinaban ngonyan mas pasil nang magkaigwa nin etniko, pantribo, asin relihiosong benggansa asin kadahasan. . . . Pinaluya niato an puersa kan satong moral na mga pamantayan sagkod sa punto na an dakol niatong hoben nariribong, nanluluya an boot asin grabe an problema. Inaani niato an bunga nin kapabayaan nin magurang, diborsio, pagmaltrato sa aki, pagbados nin mga tinedyer, mga nagpondo sa pag-eskuela, ilegal na droga, asin mga kalyeng pano nin kadahasan. An nangyayari garo baga an harong niato, na nakasalbar sa makosog na linog na inaapod niatong Malipot na Guerra, inuubos ngonyan nin anay.”
3. Anong libro sa Biblia an nangorognang nagtatao nin paglaom para sa ngapit?
3 Minsan siring, dai kita pinabayaan na daing paglaom. Kaidtong mga 2,700 na taon na an nakaagi, pinasabngan nin Dios an sarong tawong taga Tahaw na Sirangan na magsabi nin sunod-sunod na hula na may espesyal na kahulogan para sa satong aldaw. An mga mensaheng ini nasusurat sa libro sa Biblia na inaapod sa ngaran kan propetang iyan—si Isaias. Siisay si Isaias, asin taano ta masasabi niato na an hula nia, na isinurat kaidtong haros tolong milenyo na an nakaagi, nagtatao nin liwanag para sa bilog na katawohan ngonyan?
Sarong Matanos na Tawo sa Maribok na mga Panahon
4. Siisay si Isaias, asin kasuarin sia naglingkod bilang propeta ni Jehova?
4 Sa enot na bersikulo kan libro nia, ipinamimidbid ni Isaias an sadiri nia bilang “aki ni Amoz,” * asin sinasabi nia sa sato na sia naglingkod bilang propeta nin Dios “kan kaaldawan ni Uzias, Jotam, Acaz asin Ezequias, na mga hade kan Juda.” (Isaias 1:1) Ini mangangahulogan na si Isaias nagpadagos bilang propeta nin Dios sa nasyon nin Juda sa laog nin dai kukulangon sa 46 na taon, na poon gayod kan katapusan kan paghade ni Uzias—kaidtong mga taon 778 B.C.E.
5, 6. Ano an seguradong totoo mapadapit sa buhay pampamilya ni Isaias, asin taano?
5 Kun ikokomparar sa aram niato manongod sa ibang nagkapirang propeta, kadikit sana an aram niato manongod sa personal na buhay ni Isaias. An aram niato sia may agom asin inapod nia an saiyang agom na “propetisa.” (Isaias 8:3) Segun sa Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature ni McClintock asin Strong, an ngaran na ini nagpaparisa na an buhay may agom ni Isaias “bako sanang kabagay kan saiyang trabaho, kundi na iyan konektadong marhay dian.” Posibleng marhay na, kaagid nin ibang diosnon na babae sa suanoy na Israel, may sadiring asignasyon bilang propetisa an agom ni Isaias.—Hokom 4:4; 2 Hade 22:14.
6 Si Isaias asin an agom nia may kisuerra duwang aking lalaki, na kada saro tinawan nin ngaran na may makahulang kahulogan. An panganay, si Sear-jasub, kaiba ni Isaias kan ipaabot nia sa maraot na si Hadeng Acaz an mga mensahe nin Dios. (Isaias 7:3) Risang-risa na ginibo ni Isaias asin kan agom nia na pampamilyang bagay an pagsamba sa Dios—sarong marahay na halimbawa para sa mga mag-agom ngonyan!
7. Sabihon kun ano an mga kamugtakan sa Juda kan kaaldawan ni Isaias.
7 Si Isaias asin an saiyang pamilya nabuhay sa maribok na panahon sa kasaysayan nin Juda. Lakop an ribok sa politika, an mga hokoman rinaot nin panunuhol, asin linaglag nin pagsaginsagin an relihiosong pinakapundasyon nin sosyedad. An itaas nin mga bulod pano nin mga altar sa falsong mga dios. Dawa an nagkapirang hade nagsuportar sa paganong pagsamba. Halimbawa, si Acaz bako sanang pinabayaan an idolatriya sa tahaw kan mga sakop nia kundi personal na nakikabtang dian, na ‘pinaagi sa kalayo’ an sadiri niang aki sa ritual na pag-atang sa dios nin mga Cananeo na si Moloc. * (2 Hade 16:3, 4; 2 Cronica 28:3, 4) Asin ini gabos nangyari sa tahaw nin banwaan na katipan ni Jehova!—Exodo 19:5-8.
8. (a) Anong halimbawa an itinao ni Hadeng Uzias asin Jotam, asin suminunod daw an banwaan sa paarog ninda? (b) Paano nagpaheling nin pagkapusoan si Isaias sa tahaw nin rebeldeng banwaan?
8 Kaomaw-omaw, an nagkapirang katemporanyo ni Isaias—pati an pirang namamahala—naghingoa na palakopon an tunay na pagsamba. Kabilang sa sainda si Hadeng Uzias, na ginibo “an tanos sa mga mata ni Jehova.” Pero, sa panahon kan paghade nia an banwaan “nag-aatang pa man giraray asin nagdodolot nin atang na aso sa haralangkaw na lugar nin pagsamba.” (2 Hade 15:3, 4) Si Hadeng Jotam man ‘padagos na ginibo an tama sa mga mata ni Jehova.’ Minsan siring, “an banwaan minagawe pa sa kapahapahamak na paagi.” (2 Cronica 27:2) Iyo, sa kadaklan kan ministeryo ni Isaias bilang propeta, an kahadean nin Juda nasa makamomondong marhay na espirituwal asin moral na kamugtakan. Sa pankagabsan, dai inintindi kan banwaan an ano man na positibong impluwensia hale sa saindang mga hade. Siempre, dai magigin pasil an asignasyon na ipaabot an mga mensahe nin Dios sa sutil na banwaan na ini. Minsan siring, kan si Jehova maghapot, “Siisay an sakong susugoon, asin siisay an maduman para sa samo?” dai nag-alangan si Isaias. Sia nagsabi: “Uya ako! Sugoa ako.”—Isaias 6:8.
Sarong Mensahe nin Kaligtasan
9. Ano an kahulogan kan ngaran ni Isaias, asin paano ini konektado sa tema kan saiyang libro?
9 An ngaran ni Isaias nangangahulogan “Pagliligtas ni Jehova,” asin ini an puedeng apodon na tema kan saiyang mensahe. Totoo, an ibang hula ni Isaias manongod sa paghokom. Pero, an temang kaligtasan lataw na lataw. Paorootro, isinaysay ni Isaias kun paano na sa igong panahon an mga Israelita kakaldahon ni Jehova sa pagkabihag sa Babilonya, na tinotogotan na an sarong natatada makabalik sa Sion asin ibalik an daga sa dating kagayonan kaiyan. Daing duwa-duwa na an pribilehiong magtaram asin magsurat nin mga hula may labot sa pagbabalik sa dati kan saiyang namomotan na marhay na Jerusalem nagtao ki Isaias kan pinakadakulang kagayagayahan!
10, 11. (a) Taano ta interesado kita ngonyan sa libro ni Isaias? (b) Paano an libro ni Isaias nagdadara kan atension sa Mesiyas?
10 Alagad ano an koneksion sa sato kan mga mensaheng ini manongod sa paghokom asin kaligtasan? Marahay sana ta si Isaias dai naghula para sana sa kapakinabangan kan duwang tribong kahadean nin Juda. Al kontraryo, an mga mensahe nia may espesyal na kahulogan para sa satong kaaldawan. Nagtatao si Isaias nin mamuraway na paglaladawan sa kun paano na sa dai na mahahaloy an Kahadean nin Dios matao nin marahayon na mga bendisyon sa satong daga. Mapadapit digdi, an dakulang kabtang kan mga isinurat ni Isaias nakasentro sa ihinulang Mesiyas, na mamamahala bilang Hade sa Kahadean nin Dios. (Daniel 9:25; Juan 12:41) Bako nanggad na pagkanorongod sana na an ngaran na Jesus asin Isaias haros pareho an ideyang ipinahahayag, ta an ngaran ni Jesus nangangahulogan “Si Jehova Kaligtasan.”
11 Siempre, si Jesus namundag mga pito nang siglo pakalihis kan kaaldawan ni Isaias. Pero, an Mesiyanikong mga hula na yaon sa libro ni Isaias detalyadong marhay asin daing kasalasala kaya garo iyan salaysay nin nakaheling mismo kan buhay ni Jesus digdi sa daga. Sinabi nin sarong reperensia na huli kaini, kun beses inaapod an libro ni Isaias na “Ikalimang Ebanghelyo.” Huli kaini, bako nanggad na makangangalas na an Isaias iyo an libro sa Biblia na pinakaparateng
kotaron ni Jesus asin kan saiyang mga apostol tangani na malinaw na ikapamidbid an Mesiyas.12. Taano ta galaga niatong pinoponan an pag-adal sa libro ni Isaias?
12 Nagtatao si Isaias nin mamuraway na paglaladawan sa “bagong kalangitan asin sarong bagong daga” na dian “an sarong hade magrereynar para sa katanosan mismo” asin an mga prinsipe mamamahala para sa hustisya. (Isaias 32:1, 2; 65:17, 18; 2 Pedro 3:13) Sa siring, an libro ni Isaias nagtotokdo sa nakaoogmang paglaom na Kahadean nin Dios, sakop kan Mesiyas na si Jesu-Cristo bilang natutukaw sa tronong Hade. Kanigoan na pamparigon nin boot sa sato na mamuhay aroaldaw na may magayagayang pag-antisipar sa “pagliligtas [ni Jehova]”! (Isaias 25:9; 40:28-31) Kun siring, galaga niatong siyasaton an mahalagang marhay na mensahe sa libro ni Isaias. Mantang ginigibo niato iyan, mapakokosog na marhay an pagkompiar niato sa mga panuga nin Dios. Siring man, matatabangan kitang madagdagan an satong kombiksion na si Jehova man nanggad an Dios kan satong kaligtasan.
[Mga Nota sa Ibaba]
^ par. 4 An ama ni Isaias, si Amoz, dai dapat na mamaluan na si Amos na naghula sa kapinonan kan paghade ni Uzias asin nagsurat kan libro sa Biblia na inaapod sa ngaran nia.
^ par. 7 Sinasabi nin iba na an ‘pag-agi sa kalayo’ puedeng mag-indikar sana nin seremonya sa pagdalisay. Pero garo baga sa kontekstong ini an frase nanonongod sa literal na pag-atang. Daing duda na ginibo an pag-atang nin aki kan mga Cananeo asin kan apostatang mga Israelita.—Deuteronomio 12:31; Salmo 106:37, 38.
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]