Pakaginhawa sa Tension—Sarong Praktikal na Remedyo
Pakaginhawa sa Tension—Sarong Praktikal na Remedyo
“Madia kamo sa sako, kamo gabos na nagpapagal asin nagagabatan, asin pagiginhawahon ko kamo.”—MATEO 11:28.
1, 2. (a) Ano an laog kan Biblia na nakatatabang na makaginhawa sa ekstrang tension? (b) Gurano kaepektibo an mga katokdoan ni Jesus?
POSIBLENG maoyon kamo na an sobrang tension maraot; iyan kapurisawan. Sinasabi kan Biblia na an gabos na tawong linalang napapagal nang marhay sa mga kagabatan kaya dakol an galagang naghahalat na makabutas sa presenteng buhay na pano nin tension. (Roma 8:20-22) Alagad ipinaheheling man kan Kasuratan kun paano kita makakukua nin darudakulang pakaginhawa sa kapurisawan ngonyan mismo. Iyan minagikan sa pagsunod sa sadol asin halimbawa nin sarong hoben na lalaki na nabuhay kaidtong 20 siglo na an nakaagi. Saro siang panday, pero orog niang namotan an mga tawo. Natudok nia an puso kan mga tawo, tinawan nia nin atension an saindang mga pangangaipo, na tinatabangan an mga maluya asin rinaranga an mga nagmomondo nin makuri. Orog pa ngani dian, dakol siang tinatabangan na maabot an saindang espirituwal na potensial. Sa siring nakaginhawa sinda sa ekstrang tension, siring na kamo makagiginhawa man.—Lucas 4:16-21; 19:47, 48; Juan 7:46.
2 An tawong ini, si Jesus na taga Nazaret, dai giniyahan kan modernong inadalan kaidto na minawot nin nagkapira sa suanoy na Roma, Atenas, o Alejandria. Pero, bantog an saiyang mga katokdoan. Igwa iyan nin pinakatema: an gobyerno na paagi kaiyan mapangganang pamamahalaan nin Dios an satong daga. Ipinaliwanag man ni Jesus an pundamental na mga prinsipyo sa pamumuhay—mga prinsipyo na totoong mahalaga sa ngonyan. An mga nakakanood asin iinaaplikar an itinokdo ni Jesus nagkakamit nin ensegidang mga pakinabang, kabale an pakaginhawa sa ekstrang tension. Dai daw nindo ikaoogma iyan?
3. Anong marahayon na pangagda an ipinaabot ni Jesus?
3 Tibaad may mga pagduda kamo. ‘Puede daw na an saro na haloyon nang nabuhay kaidto magkaigwa nin kahulogan sa sakong buhay ngonyan?’ Bueno, hinanyoga an nag-aagdang mga tataramon ni Jesus: “Madia kamo sa sako, kamo gabos na nagpapagal asin nagagabatan, asin pagiginhawahon ko kamo. Pasana nindo an sakong sakal asin makanood kamo sa sako, huli ta ako mahoyo asin may kababaan an puso, asin makakukua kamo nin kaginhawahan para sa saindong kalag. Huli ta an sakong sakal maboot asin an sakong pasan magian.” (Mateo 11:28-30) Ano an boot niang sabihon? Siyasaton ta an nagkapirang detalye kan mga tataramon na ini asin helingon kun paano iyan nakatatabang na makaginhawa sa sobra kanakapagagabat na tension.
4. Sairisay an kaolay kaidto ni Jesus, asin taano ta tibaad nasakitan an mga naghihinanyog sa saiya na gibohon an hinahagad sa sainda?
4 Kaolay ni Jesus kaidto an dakol na sinserong naghihingoa na gibohon an sono sa ley alagad “nagagabatan” huli ta an Judiong mga namomoon ginibong pagabat an relihion. (Mateo 23:4) Nagkonsentrar sinda sa daing katapusan na mga susundon sa haros gabos na aspekto nin buhay. Bako daw na nakakatension para sa saindo na pirmeng madangog an “dai nindo” paggibohon ini o iyan? Sa kabaliktaran, an pangagda ni Jesus minagiya sa katotoohan, sa katanosan, sa mas marahay na buhay paagi sa paghinanyog sa saiya. Iyo, kalabot sa paagi na mamidbid an tunay na Dios an pagtao nin atension ki Jesu-Cristo, ta sa saiya, maheheling—asin talagang maheheling—kan mga tawo kun siring sa ano si Jehova. Si Jesus nagsabi: “Sia na nakaheling sa sako nakaheling man sa Ama.”—Juan 14:9.
Pano-pano daw nin Tension an Saindong Buhay?
5, 6. Ano an pagkakaagid kan mga kamugtakan sa trabaho asin sueldo kaidtong kaaldawan ni Jesus asin kan sa sato ngonyan?
5 Tibaad magin interesado kamo sa bagay na ini huli ta an saindong trabaho o situwasyon sa pamilya tibaad nakakapagabat sa saindo. O an ibang mga responsibilidad tibaad garo magabaton. Kun iyo, arog kamo kan mga sinsero na nanuparan asin tinabangan ni Jesus. Halimbawa, estudyare an problema dapit sa hanapbuhay. Dakol an nasasakitan dian ngonyan, asin dakol man kan panahon ni Jesus.
6 Kaidto, an sarong trabahador nagpapagal nin 12 oras sa sarong aldaw, 6 na aldaw sa sarong semana, na sa parate an bayad saro sanang denario sa bilog na aldaw. (Mateo 20:2-10) Paano iyan nakakaagid sa sueldo nindo o kan mga katood nindo? Masakit na ikomparar an sueldo kan suanoy sa sueldo sa presenteng mga panahon. An sarong paagi iyo na estudyaran an kayang mabakal kan kuarta. An sarong intelektuwal nagsasabi na kan kaaldawan ni Jesus an sarong tinapay na gibo sa apat na tasa nin harinang trigo an kantidad mga sarong oras na sueldo. An saro pang intelektuwal nagsasabi na an sarong tasa nin masiram na arak an kantidad mga duwang oras na sueldo. Maheheling nindo sa mga detalyeng iyan na an mga tawo kan panahon na idto nagtatrabaho nin halawig asin magabat tanganing mabuhay. Nangaipo sinda nin kaginhawahan, arog niato. Kun kamo nagtatrabaho, tibaad nakakamate kamong ginigipit na magin mas produktibo. Sa parate mayo na kita nin panahon na mapag-isipan na marhay an mga desisyon. Tibaad admitiron nindo na naghihimuyawot kamo nin pakaginhawa.
7. Ano an nagin reaksion sa mensahe ni Jesus?
7 Malinaw nanggad, an pangagda ni Jesus sa gabos na “nagpapagal asin nagagabatan” makaaakit na marhay sa dakol na naghihinanyog kaidto. (Mateo 4:25; Marcos 3:7, 8) Asin girumdomon na idinagdag ni Jesus an panuga na, “pagiginhawahon ko kamo.” An iyo man sanang panuga na iyan aplikado ngonyan. Puede iyan na umaplikar sa sato kun kita “nagpapagal asin nagagabatan.” Asin puede iyan na umaplikar sa satong mga namomotan, na an situwasyon posibleng kapareho.
8. Paano nagtatao nin tension an pagpadakula nin aki asin pagkagurang?
8 May iba pang nagpapagabat sa mga tawo. An pagpadakula sa mga aki sarong dakulang kadepisilan. Dawa an pagigin aki puedeng magin depisil. Nagdadakol an mga indibiduwal ano man an edad na napapaatubang sa mga problema sa salud kan isip asin hawak. Asin minsan ngani an mga tawo tibaad nabubuhay nin mas halawig, an mga may edad na igwa nin partikular na mga problema na inaatubang, sa ibong kan mga pag-oswag sa medisina.—Eclesiastes 12:1.
Nasasakalan
9, 10. Kan suanoy na mga panahon, simbolo nin ano an sakal, asin taano ta inagda ni Jesus an mga tawo na pasanon an saiyang sakal?
9 Narisa daw nindo na sa mga tataramon na kinotar sa Mateo 11:28, 29, sinabi ni Jesus: “Pasana nindo an sakong sakal asin makanood kamo sa sako.” Kaidto, an sarong ordinaryong tawo tibaad an pagmate garo sia nagtatrabaho na nasasakalan. Poon kan suanoy na mga panahon, an sakal simbolo nin kaoripnan. (Genesis 27:40; Levitico 26:13; Deuteronomio 28:48) An dakol sa aldawan na trabahador na nanuparan ni Jesus nagtatrabaho na igwa nin aktuwal na sakal sa saindang abaga, na nagpapasan nin magabat na mga pasan. Depende sa pagkadisenyo sa sakal, iyan puedeng komportable sa liog asin abaga o iyan puedeng nakakagasgas. Bilang panday, si Jesus puedeng naggibo nin mga sakal, asin siertong tatao sia kun paano madisenyo nin sakal na “maboot.” Tibaad sinapinan nia nin anit o tela an irarom kaiyan tanganing an sakal magin komportable sagkod sa mapupuede.
10 Kan sabihon ni Jesus na, “Pasana nindo an sakong sakal,” puedeng iinaagid nia an saiyang sadiri sa saro na nagtatao nin mga sakal na marahay an pagkagibo na magigin “maboot” para sa liog asin abaga nin sarong trabahador. Sa siring, idinugang ni Jesus: “An sakong pasan magian.” Nangangahulogan ini na an pasanan na sakal bakong nakauuyam gamiton, asin an trabaho bako man na pan-ooripon. Totoo, sa pag-agda sa mga naghihinanyog sa saiya na akoon an saiyang sakal, si Jesus dai nag-aalok nin ensegidang pakaginhawa sa gabos na sobra kanakapagagabat na kamugtakan kan panahon na idto. Pero, an laen na punto de vista na iinatubang nia matao nin darudakulang kaginhawahan. An mga pagliliwat sa saindang estilo nin pamumuhay asin paghiro makagiginhawa man sa sainda. Orog na mahalaga, an malinaw asin masarig na paglaom matabang sa sainda na magin daing gayong tension an buhay.
Puede Kamong Makaginhawa
11. Taano ta dai man isinusuherir ni Jesus an pagbalidya nin mga sakal?
11 Tabi mangnohon, dai sinasabi ni Jesus na ibabalidya kan mga tawo an sakal. Kontrolado pa man giraray kan Roma an nasyon, kun paanong kontrolado kan presenteng mga gobyerno an mga lugar na ineerokan kan mga Kristiano. An paniningil nin buhis kan Roma kaidtong enot na siglo dai mahahale. An mga problema sa salud asin pagbuhay yaon pa man giraray. An pagkabakong sangkap asin kasalan padagos na makaaapektar sa mga tawo. Pero, puede sindang makaginhawa paagi sa pag-ako kan katokdoan ni Jesus, siring na kita puede man ngonyan.
12, 13. Ano an idinoon ni Jesus na matao nin kaginhawahan, asin ano an nagin reaksion nin nagkapira?
12 An sarong mahalagang aplikasyon kan ilustrasyon ni Jesus kan sakal nagin malinaw mapadapit sa paggibo nin mga disipulo. Daing duda na an pangenot na aktibidad ni Jesus iyo an pagtotokdo sa iba, na an idinodoon iyo an Kahadean nin Dios. (Mateo 4:23) Kaya kan sabihon nia na, “Pasana nindo an sakong sakal,” magigin kalabot nanggad dian an pagsunod sa saiya sa iyo man sanang aktibidad na iyan. An rekord kan Ebanghelyo nagpapaheling na napahiro ni Jesus an sinserong mga tawo na bagohon an saindang okupasyon, sarong pangenot na ikinapupurisaw sa buhay kan dakol. Girumdoma an saiyang pag-apod ki Pedro, Andres, Santiago, asin Juan: “Sumunod kamo sa sako, asin gigibohon ko kamong mga parasira nin mga tawo.” (Marcos 1:16-20) Ipinaheling nia sa mga parasira na idto kun gurano kanakakokontento kun gigibohon ninda an gibohon na ineenot nia sa saiyang buhay, na ginigibo iyan sa paggiya asin tabang nia.
13 An nagkapira sa Judiong mga nagdadangog sa saiya nakasabot asin iinaplikar iyan. Imahinara an kamugtakan sa tampi kan dagat na mababasa ta sa Lucas 5:1-11. Apat na parasira an nagpagal nin magdamlag alagad mayong nadakop. Bigla na sana, napano an saindang mga hikot! Dai ini nagkanorongod sana; resulta iyan kan pag-interbenir ni Jesus. Kan sinda magtanaw sa baybayon, naheling ninda an kadakoldakol na tawo na interesadong marhay sa mga katokdoan ni Jesus. Nakatabang iyan na ipaliwanag an sinabi ni Jesus sa apat na idto: “Poon ngonyan an dadakopon [nindo] mga tawong buhay.” Ano an nagin reaksion ninda? “Idinuong ninda an mga baroto, saka binayaan an gabos na bagay asin nagsunod sa saiya.”
14. (a) Paano kita makakukua nin kaginhawahan ngonyan? (b) Anong nakagiginhawang maogmang bareta an ibinalangibog ni Jesus?
14 Sa pundamental, kaagid kaiyan an puedeng magin reaksion nindo. An gibohon na pagtotokdo sa mga tawo kan katotoohan sa Biblia nagpapadagos sagkod ngonyan. Mga anom na milyon na Saksi ni Jehova sa bilog na kinaban an nag-ako kan pangagda ni Jesus na ‘pasanon ninda an saiyang sakal’; sinda nagin “parasira nin mga tawo.” (Mateo 4:19) An nagkapira ginibo iyan na bilog na panahon na okupasyon ninda; an iba ginigibo an saindang makakaya nin por ora sana. Para sa gabos nakagiginhawa iyan, kaya an saindang buhay nagigin daing gayong tension. Kabale dian an paggibo kan ikinaoogma ninda, pagsabi sa iba nin maogmang bareta—an “maogmang bareta kan kahadean.” (Mateo 4:23) Pirmeng nakaoogma na pag-olayan an manongod sa maogmang mga bareta alagad nangorogna an maogmang bareta na ini. Nasa Biblia an pangenot na materyales na kaipuhan niato tanganing kombensiron an dakol na puede sindang magkaigwa nin buhay na daing gayong tension.—2 Timoteo 3:16, 17.
15. Paano kamo puedeng makinabang sa mga katokdoan ni Jesus manongod sa buhay?
15 Sa sarong kabtang, dawa an mga tawo na nagpoon pa sanang makanood manongod sa Kahadean nin Dios nakikinabang na sa mga katokdoan ni Jesus manongod sa kun paano mamumuhay. Dakol an sadiosan na makasasabi na an mga katokdoan ni Jesus nakaginhawa sa sainda asin nakatabang na bakleon an saindang buhay. Mapatutunayan nindo iyan sa saindong sadiri paagi sa pagsiyasat sa nagkapira sa mga prinsipyo nin pamumuhay na isinabi sa pagkasaysay dapit sa buhay asin ministeryo ni Jesus, partikular na an Ebanghelyo ni Mateo, Marcos, asin Lucas.
Sarong Paagi na Makaginhawa
16, 17. (a) Saen nindo manonompongan an nagkapira sa pangenot na mga katokdoan ni Jesus? (b) Ano an kaipuhan tanganing makaginhawa paagi sa pag-aplikar kan mga katokdoan ni Jesus?
16 Kan tigsoli nin 31 C.E., nagtao si Jesus nin sarong diskurso na bantog sa kinaban sagkod ngonyan. Iyan sa parate inaapod na Sermon sa Bukid. Nakasurat iyan sa Mateo kapitulo 5 sagkod 7 asin Lucas kapitulo 6, asin sinusumaryo kaiyan an dakol sa saiyang mga katokdoan. Maheheling nindo an iba pang katokdoan ni Jesus sa iba pang kabtang kan Ebanghelyo. An dakol sa saiyang sinabi madaling saboton, pero an pag-aplikar kaiyan puedeng masakit. Taano ta dai basahon nin maingat asin may paghorophorop an mga kapitulong iyan? Togotan an puersa kan saiyang mga ideya na makaimpluwensia sa saindong kaisipan asin aktitud.
17 Siempre pa, an mga katokdoan ni Jesus puedeng areglaron sa laen-laen na paagi. Grupo-grupohon niato an pangenot na mga katokdoan tanganing igwa nin saro para sa kada aldaw kan bulan, na an pasohan iaplikar iyan sa saindong buhay. Paano? Bueno, dai iyan pagpasadahan sana. Girumdoma an mayaman na namamahala na naghapot ki Jesu-Cristo: “Sa paggibo nin ano na ako magmamana nin buhay na daing katapusan?” Kan repasohon ni Jesus an mahalagang marhay na mga kahagadan sa Ley nin Dios, an lalaki nagsimbag na naootob na nia ini. Pero, narealisar nia na kaipuhan niang gumibo nin orog pa. Sinabihan sia ni Jesus na gumibo nin orog pang paghihingoa na iaplikar an diosnon na mga prinsipyo sa praktikal na mga paagi, na magin aktibong disipulo. Minalataw na an lalaki dai andam na gibohon an siring kaiyan. (Lucas 18:18-23) Huli kaini, kaipuhan na girumdomon nin saro na gustong makanood kan mga katokdoan ni Jesus ngonyan na igwa nin kalaenan an pag-oyon dian asin aktibong pag-ako kaiyan, na sa siring nakakabawas sa tension.
18. Ipaheling kun paano nindo magagamit nin kapakipakinabang an kaibanan na kahon.
18 Bilang pagpopoon kan pagsiyasat asin pag-aplikar kan mga katokdoan ni Jesus, helinga an punto 1 sa kaibanan na kahon. Itinotokdo kaiyan an Mateo 5:3-9. An totoo, an siisay man sa sato puedeng gumamit nin dakol-dakol na panahon sa paghorophorop sa makangangalas na hatol na iinatubang sa mga bersikulong iyan. Pero, sa pagsiyasat dian sa kabilogan, ano an konklusyon nindo manongod sa aktitud? Kun talagang gusto nindong mahale an epekto nin labi-labing tension sa buhay nindo, ano an makatatabang? Paano kamo mapapakarhay kun dudugangan nindo an atension nindo sa espirituwal na mga bagay, na tinotogotan iyan na mag-okupar nin orog na kabtang sa saindong isip? Igwa daw nin bagay sa saindong buhay na dai nindo kaipuhan na gayong tawan nin importansia, na nagtotogot na matawan nin orog na atension an espirituwal na mga isyu? Kun iyan gigibohon nindo, makadadagdag iyan sa saindong kaogmahan ngonyan.
19. Ano an puede nindong gibohon tanganing makakua nin dugang na pakarorop asin pakasabot?
19 Ngonyan gibohon nindo an saro pang lakdang. Taano ta dai ipakipag-olay sa saro pang lingkod nin Dios an mga bersikulong iyan, puedeng sa saindong agom, dayupot na paryente, o katood? (Talinhaga 18:24; 20:5) Tandaan na an mayaman na namamahala naghapot sa iba—ki Jesus—manongod sa sarong konektadong bagay. An simbag puede kutanang nakadagdag sa saiyang tinatanaw na kaogmahan asin nagdadanay na buhay. An kapwa parasamba na kinakaolay nindo dapit sa mga bersikulong iyan bakong kapareho ni Jesus; pero, pareho kamo makikinabang sa pag-oolay manongod sa mga katokdoan ni Jesus. Probaran na gibohon tolos-tolos iyan.
20, 21. Anong programa an puede nindong sundan tanganing manodan an mga katokdoan ni Jesus, asin paano nindo matatantsar an saindong pag-oswag?
20 Helinga giraray an kaibanan na kahon na, “Mga Katokdoan na Matabang sa Saindo.” An mga katokdoan na ini grinupo-grupo tanganing igwa kamo nin kisuerra sarong katokdoan na hohorophoropon sa sarong aldaw. Puede nindong basahon nguna an sinabi ni Jesus sa sinitar na mga bersikulo. Dangan isip-isipon an saiyang mga tataramon. Pensaron kun paano nindo iyan ikaaaplikar sa saindong buhay. Kun sa heling nindo ginigibo na nindo iyan, magpensar tanganing maheling kun ano pa an magigibo nindo tanganing makapamuhay sono sa katokdoan na iyan nin Dios. Isagibo iyan durante kan aldaw na iyan. Kun kaipuhan nindong maghingoa nin maigot tanganing masabotan iyan o mamansayan kun paano nindo iyan ikaaaplikar, gibohon iyan nin saro pang aldaw. Minsan siring, tandaan na dai nindo iyan kaipuhan na polboson bago kamo dumagos sa masunod. Sa sunod na aldaw, puede nindong estudyaran an saro naman na katokdoan. Sa poro kan semana, puede nindong repasohon kun gurano kamo kamapanggana sa paggamit nin apat o lima kan mga katokdoan ni Jesus. Sa sunod na semana dagdagan pa iyan, kada aldaw. Kun maheling nindo na dai nindo ikinaaplikar an sarong katokdoan, dai manluya an boot. An lambang Kristiano makaeeksperyensia kaiyan. (2 Cronica 6:36; Salmo 130:3; Eclesiastes 7:20; Santiago 3:8) Ipadagos iyan sa ikatolong semana asin sa ikaapat.
21 Pakalihis nin sambulan o labi pa, tibaad naestudyaran na nindo an gabos na 31 punto. Sa paano man, ano daw an mamamatean nindo bilang resulta? Bako daw na kamo medyo mas maogma, tibaad mas relaks na. Dawa kun dikit sana an inoswag nindo, posibleng marhay na kamo dai nang gayo matetension, o minsan paano mas makakaya na nindo an tension, asin igwa na kamo nin paagi na magpadagos. Dai paglingawan na igwa pang dakol na marahay na punto sa mga katokdoan ni Jesus na mayo sa lista. Taano ta dai siyasaton an nagkapira kaiyan asin hingoahon na iaplikar iyan?—Filipos 3:16.
22. Ano an puedeng ibunga kan pagsunod sa katokdoan ni Jesus, alagad ano pang aspekto an maninigo na pag-adalan?
22 Masasabotan nindo na an sakal ni Jesus, baga man bakong daing gabat, totoong maboot. An pasan na mga katokdoan nia asin nin pagigin disipulo magian. Pakalihis nin labing 60 taon nin personal na eksperyensia, si apostol Juan, an dayupot na katood ni Jesus, uminoyon: “Ini iyo an boot sabihon kan pagkamoot sa Dios, na kuyogon niato an saiyang mga togon; pero an saiyang mga togon dai nakapagagabat.” (1 Juan 5:3) Puede man kamong magkaigwa kan siring na kompiansa. Mientras na mas haloy na kamong nag-aaplikar kan mga katokdoan ni Jesus, orog man nindong maheheling na an nakakatension na marhay sa buhay nin dakol ngonyan bako man na siring kanakapupurisaw sa saindo. Maheheling nindo na darudakula an pakaginhawa nindo. (Salmo 34:8) Pero, may saro pang aspekto an maboot na sakal ni Jesus na kaipuhan nindong estudyaran. Nasambitan man ni Jesus an saiyang pagigin “mahoyo asin may kababaan an puso.” Paano iyan minaaplikar sa satong pakanood asin pag-arog ki Jesus? Sa masunod na artikulo, eestudyaran niato ini.—Mateo 11:29.
Ano an Simbag Nindo?
• Taano ta maninigo kitang umasa ki Jesus kun kita naghahanap nin pakaginhawa sa labi-labing tension?
• Simbolo nin ano an sakal, asin taano?
• Taano ta inagda ni Jesus an mga tawo na pasanon an saiyang sakal?
• Paano puedeng mapasaindo an espirituwal na kaginhawahan?
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Blurb sa pahina 14]
An magigin teksto kan taon kan Mga Saksi ni Jehova sa 2002 iyo an: “Madia kamo sa sako, . . . asin pagiginhawahon ko kamo.”—Mateo 11:28.
[Kahon/Ritrato sa pahina 12, 13]
Mga Katokdoan na Matabang sa Saindo
Anong mararahay na bagay an manonompongan nindo sa Mateo kapitulo 5 sagkod 7? An mga kapitulong ini igwa kan mga katokdoan na iinatubang sa may gilid nin sarong bulod sa Galilea kan Pangenot na Paratokdo, si Jesus. Basahon tabi an mga bersikulo na sinitar sa ibaba, na ginagamit an sadiri nindong kopya kan Biblia, asin ihapot sa saindong sadiri an konektadong mga hapot.
1. 5:3-9 Ano an sinasabi kaini sa sako manongod sa pankagabsan na aktitud ko? Paano ko mahihimong magkaigwa nin orog na kaogmahan? Paano ko matatawan nin orog na atension an sakong espirituwal na mga pangangaipo?
2. 5:25, 26 Ano an mas marahay kisa pag-arog sa espiritu nin pagigin parapakisuhay nin dakol na tawo?—Lucas 12:58, 59.
3. 5:27-30 Ano an idinodoon kan mga tataramon ni Jesus kun dapit sa romantikong mga imahinasyon? Paano an paglikay ko dian makakokontribwir sa sakong kaogmahan asin katoninongan nin isip?
4. 5:38-42 Taano ta maninigo kong pagmaigotan na likayan an pagdodoon kan modernong sosyedad sa pagigin sobra kaagresibo?
5. 5:43-48 Paano ako makikinabang sa pagigin mas pamilyar sa mga kairiba na ibibilang ko kutanang mga kaiwal? Ano an posibleng marhay na magigibo kaini tanganing mabawasan o mahale an tension?
6. 6:14, 15 Kun may beses na habo kong magpatawad, pagkauri o paghinanakit daw an tibaad pinakadahelan? Paano ko mababago iyan?
7. 6:16-18 Ako daw may tendensia na tawan nin orog na atension an itsura kisa kun ano ako sa laog? Sa ano ako maninigo na magin mas mapagrisa?
8. 6:19-32 Ano an puedeng magin epekto kun ako magin labi-labi kainteresado sa kuarta asin mga rogaring? An pag-isip manongod sa ano an matabang sa sako na magin timbang mapadapit digdi?
9. 7:1-5 Ano an namamatean ko kun an mga tawong nakapalibot sa sako mapaghusgar asin mapagtatsar, na pirmeng naghahanap nin sala sa iba? Taano ta mahalaga na likayan kong magin siring kaiyan?
10. 7:7-11 Kun an pagkadesidido nakatatabang kun may hinahagad ako sa Dios, kumusta man sa iba pang aspekto nin buhay?—Lucas 11:5-13.
11. 7:12 Minsan ngani aram ko an Bulawan na Reglamento sa Paggawe, gurano kaparate ko iinaaplikar an hatol na ini sa pagtratar sa iba?
12. 7:24-27 Huling ako an responsable sa pagdirehir kan sakong sadiring buhay, paano ako orog na makapangangandam para sa mga bagyo nin sakit asin mga baha nin problema? Taano ta maninigo ko nang pag-isipan ini ngonyan?—Lucas 6:46-49.
Dugang pang mga katokdoan na puede kong estudyaran:
13. 8:2, 3 Paano ko ikapababanaag an pakikidamay sa mga daing sukat, siring kan parateng marhay na ginibo ni Jesus?
14. 9:9-38 Ano an kabtang sa sakong buhay kan pagpaheling nin pagkaherak, asin paano ko iyan orog na ikapaheheling?
15. 12:19 Sa pakanood sa hula manongod ki Jesus, pinagmamaigotan ko daw na likayan an mapakisuhay na mga argumento?
16. 12:20, 21 Anong karahayan an magigibo ko paagi sa dai pandadaogdaog sa iba magsalang paagi sa sakong pagtaram o sa sakong paghiro?
17. 12:34-37 Ano an pirepirme kong ipinakikipag-olay? Aram ko na pagpinuga ko an sarong aranghita, maluwas an tagok, kaya tadaw ta iintindihon ko an nasa boot ko, an nasa puso ko?—Marcos 7:20-23.
18. 15:4-6 Base sa mga sinabi ni Jesus, ano an nasasabotan ko manongod sa mamomoton na pagmakolog sa mga may edad na?
19. 19:13-15 Ano an kaipuhan na tawan ko nin panahon na gibohon?
20. 20:25-28 Taano ta daing pakinabang an paggamit nin autoridad para sa sadiring kapakanan kaiyan? Paano ko maaarog si Jesus mapadapit digdi?
Dugang pang mga ideya, na isinurat ni Marcos:
21. 4:24, 25 Ano an kahalagahan kan paagi nin pagtratar ko sa iba?
22. 9:50 Kun an sinasabi asin ginigibo ko kawiliwili, anong marahay na mga resulta an posibleng marhay na ibubunga?
Ultimo, pirang katokdoan na isinurat ni Lucas:
23. 8:11, 14 Kun totogotan kong mangibabaw sa sakong buhay an kahaditan, kayamanan, asin kasingawan, ano an puedeng magin resulta?
24. 9:1-6 Minsan ngani may kapangyarihan si Jesus na paomayan an mga may helang, ano an inenot nia kisa dian?
25. 9:52-56 Ako daw madaling makolgan an boot? Linilikayan ko daw an espiritu nin pagbalos?
26. 9:62 Paano ko maninigo na mansayon an sakong paninimbagan na magtaram manongod sa Kahadean nin Dios?
27. 10:29-37 Paano ko mapatutunayan na ako sarong kapwa, bakong indiperenteng tawo?
28. 11:33-36 Anong mga pagliliwat an puede kong gibohon tanganing magin mas simple an sakong buhay?
29. 12:15 Ano an koneksion kan buhay asin mga rogaring?
30. 14:28-30 Kun tatawan ko nin panahon na maingat na pagturotimbangon an mga desisyon, ano an puedeng malikayan ko, asin ano an pakinabang?
31. 16:10-12 Anong mga pakinabang an puede kong makua sa pamumuhay na may integridad?
[Mga Ritrato sa pahina 10]
An panligtas-buhay na gibohon sa irarom kan sakal ni Jesus nakagiginhawa