An Pagpili Nindo nin mga Prinsipyo

KAMO daw tawong may prinsipyo? O ibinibilang daw nindo an mga etika na medyo lihis na sa uso? An totoo, an lambang tawo ginigiyahan nin sarong klase nin mga prinsipyo, na tinutubod niang importante. Sono sa The New Shorter Oxford English Dictionary, an prinsipyo puedeng tawan nin kahulogan na “sarong personal na mga susundon nin tamang gawe-gawe.” Naiimpluwensiahan nin mga prinsipyo an satong mga desisyon asin nadedeterminaran an direksion niato sa buhay. An mga prinsipyo puedeng magin arog sa sarong kompas.

Halimbawa, sinadol ni Jesus an saiyang mga parasunod na otobon an Bulawan na Reglamento sa Paggawe, na yaon sa Mateo 7:12: “Kun siring, an gabos na boot nindong gibohon sa saindo nin mga tawo, gibohon man nindo sa sainda.” An mga parasunod ni Confucio nag-ootob kan mga prinsipyo nin li asin jen, na tinatratar an mga kualidad na siring kan kabootan, kapakumbabaan, paggalang, asin kaimbodan. Dawa an mga tawong bakong relihioso igwa nin nagkapirang ipinaoorog o giya na nagdedeterminar kan saindang gawe-gawe.

Anong Klaseng mga Prinsipyo?

Minsan siring, maninigong tandaan niato na an mga prinsipyo puedeng magsalang marahay o maraot. Halimbawa, nagdadakol an mga tawo na namomotibar kan, sa nakaaging dekada o labi pa, inaapod sa Ingles na me-ism (sa Bicol, ako-nguna). Minsan ngani dakol an tibaad dai nakakaaram kan terminong iyan o tibaad nagsasaboot na dai iyan aplikado sa sainda, an me-ism mga susundon nin gawe-gawe na ginagamit nin dakol bilang remedyo kun binabayaan ninda an halangkaw na mga pamantayan sa paggawe. Baga man iyan an pakahulogan o bako, an me-ism pagpaheling nin kaimotan, na sa parate iniibanan nin lolong na materyalismo. “May duwa sana kitang prinsipyo,” an sabi nin sarong ehekutibo sa TV sa Tsina. “An saro iyo an pagpanigo sa pangangaipo. An saro pa iyo an pagtipon nin kuarta.”

An me-ism puedeng magin siring sa sarong batubalani. Asin paano naaapektaran nin batubalani an sarong kompas? Kun an duwa magkataed, an dagom kan kompas nagtotokdo sa salang direksion. Sa kaparehong paagi, an me-ism puedeng ribarawon an moral na kompas, o mga susundon nin tamang paggawe nin saro paagi sa paggibo sa gabos na bagay na ikaduwa sana sa mga pagmawot nin saro.

Mabibigla daw kamong maaraman na an me-ism bako nang bagong pangyayari? An aktitud na ini sa buhay nagpoon sa tatamnan nin Eden kan bayaan kan satong enot na mga magurang an pamantayan nin paggawe na itinao kan satong Kaglalang. Liniwat kaiyan an saindang moral na kompas. Bilang mga gikan ni Adan asin Eva, an mga tawo pinupurisaw kan kaparehong aktitud na ini sa buhay, na kasuarin pa sana inapod na “me-ism.”​—Genesis 3:6-8, 12.

An paglakop kan aktitud na iyan partikularmenteng maririsa durante kan inaapod sa hula sa Biblia na “huring mga aldaw,” na tinatandaan nin “delikadong mga panahon na masakit pakibagayan.” Dakol na tawo an “mamomoton sa sainda man sana.” Bakong makangangalas na kita naiimpluwensiahan na arogon an  aktitud na ako-nguna.​—2 Timoteo 3:1-5.

Tibaad maoyon kamo sa sarong hoben na an ngaran Olaf na nagsurat sa sarong sangang opisina kan Mga Saksi ni Jehova sa Europa: “Depisilon magdanay na tanos sa moral, nangorogna para sa samo na mga hoben. Danay tabi nindong ipagirumdom sa samo an pangangaipo na mangapot sa mga prinsipyo sa Biblia.”

Si Olaf nagpabanaag nin may pakamansay na punto de vista. An diosnon na mga prinsipyo puedeng makatabang sa sato​​—hoben o gurang​​—na mangapot sa halangkaw na mga pamantayan sa paggawe. Pangyayarihon man kaiyan na malabanan niato an me-ism, baga man iyan an apod kaiyan o bako. Kun boot nindong makanood nin dugang pa manongod sa kun paano talaga puedeng makatabang sa saindo an mga prinsipyo sa Biblia, estudyare tabi an masunod na artikulo.

[Mga ritrato sa pahina 4]

Dakol na tawo ngonyan an mayong pakiaram sa mga pangangaipo nin iba