Paghagad nin Dispensasyon—Importanteng Marhay sa Pakipagkatoninongan

“AN PAGHAGAD nin dispensasyon may puersa. Nareresolberan kaiyan an mga iriwal na mayo nin kadahasan, nahihirahay an mga pagkabaranga sa tahaw kan mga nasyon, nagtotogot sa mga gobyerno na rekonoseron an pagdusa kan saindang mga siudadano, asin ibinabalik sa dating pagkatimbang an personal na mga relasyon.” Iyan an isinurat ni Deborah Tannen, sarong autor nin pinakamabentang libro asin sosyolinguista sa Unibersidad nin Georgetown sa Washington, D.C.

Kinokompirmar kan Biblia na an sinserong paghagad nin dispensasyon sa parate sarong epektibong paagi sa paghirahay sa naraot na relasyon. Halimbawa, sa parabola ni Jesus manongod sa aking gastador, kan an aki nagbuelta sa harong asin naghagad nin odok sa pusong dispensasyon, an ama andam na marhay na inako sia sa pamilya. (Lucas 15:17-24) Iyo, an saro maninigo na dai noarin man magin mapalangkaw na marhay na halonon an saiyang kapalangkawan, maghagad nin dispensasyon, asin maghagad nin tawad. Siempre, para sa sinsero an kapakumbabaan na mga indibiduwal, an paghagad nin dispensasyon bakong depisilon gibohon.

An Puersa kan Paghagad nin Dispensasyon

Si Abigail, sarong madonong na babae sa suanoy na Israel, nagtao nin halimbawa kan puersa nin paghagad nin dispensasyon, maski ngani an saiyang paghagad nin dispensasyon para sa sala na ginibo kan saiyang agom. Mantang nag-eerok sa kaawagan, si David, na sa huri nagin hade kan Israel, kaiba an saiyang mga tawohan prinotehiran an aripompon na sadiri kan agom ni Abigail, si Nabal. Pero, kan humagad nin tinapay asin tubig an hoben  na mga tawohan ni David, pinahale sinda ni Nabal paagi sa mapan-insultong marhay na mga tataramon. Naprobokar, pinangenotan ni David an mga 400 na lalaki tanganing salakayon si Nabal asin an saiyang kasararo sa harong. Kan maaraman an situwasyon, sinabat ni Abigail si David. Kan maheling nia si David, luminaob sia sa pamitisan kaini. Dangan sia suminabi: “Mapasakuya logod an sala, O kagurangnan ko; asin, tabi, patarama an saimong oripon na babae na nadadangog mo, asin dangoga an mga tataramon kan saimong oripon na babae.” Dangan ipinaliwanag ni Abigail an situwasyon asin itinao ki David an regalong kakanon asin inomon. Sa puntong iyan, sia nagsabi: “Sumakat kang may katoninongan sa saimong harong. Uya, hininanyog ko an saimong tingog tanganing ako magkaigwa nin konsiderasyon sa saimong pagkatawo.”​—1 Samuel 25:2-35.

An mapakumbabang aktitud ni Abigail kaiba an saiyang mga tataramon nin paghagad nin dispensasyon huli sa daing modong gawe kan saiyang agom an nagligtas sa saiyang pamilya. Pinasalamatan pa ngani sia ni David sa pagsagang sa saiya na dai magkasala sa dugo. Maski ngani bako si Abigail an nagmaltrato ki David asin sa saiyang mga tawohan, inako nia an sala kan saiyang pamilya asin nakipagkatoninongan ki David.

An saro pang halimbawa na nakakaaram kun noarin mahagad nin dispensasyon iyo si apostol Pablo. Sarong beses, kaipuhan niang idepensa an saiyang sadiri sa atubangan kan Sanhedrin, an Judiong korte suprema. Huling naanggot sa onestong mga tataramon ni Pablo, pinagbotan kan halangkaw na saserdoteng si Ananias an mga nagtitindog na harani ki Pablo na tampalon sia sa ngoso. Sa puntong iyan, sinabi ni Pablo saiya: “Tatampalon ka nin Dios, ika na pinaputing lanob. Ano ika dungan na nagtutukaw sa paghokom sa sako sono sa Ley asin, sa paglapas sa Ley, nagboboot na ako tampalon?” Kan sahotan si Pablo kan mga nagmamasid nin pagmuda sa halangkaw na saserdote, inako tolos kan apostol an saiyang sala, na nagsasabi: “Mga tugang, dai ko aram na sia an halangkaw na saserdote. Huli ta nasusurat, ‘Dai ka magtaram nin maraot dapit sa namamahala sa saimong banwaan.’”​—Gibo 23:1-5.

An sinabi ni Pablo​​—na an ninombrahan bilang hokom maninigo na dai gumamit nin kadahasan​​—balido. Pero, naghagad sia nin dispensasyon huli ta dai nia tinutuyong taraman an halangkaw na saserdote sa paagi na puedeng mansayon na pagigin daing galang. a An paghagad nin dispensasyon ni Pablo nagbukas nin dalan tanganing magdangog an Sanhedrin sa saiyang sasabihon. Mantang aram ni Pablo an kontrobersia sa tahaw kan mga miembro kan korte, sinabihan nia sinda na sia binibista huli sa pagtubod nia sa pagkabuhay liwat. Bilang resulta, nagkaigwa nin grabeng dai pagkaoroyon, na an mga Fariseo kuminampi ki Pablo.​—Gibo 23:6-10.

Ano an manonodan niato sa duwang halimbawang ini sa Biblia? Sa duwang pangyayaring ini, an onestong kapahayagan nin pagbasol nagbukas nin dalan para sa dugang pang pag-orolay. Kaya an paghagad nin dispensasyon puedeng makatabang sa sato na makipagkatoninongan. Iyo, an pag-admitir sa satong mga sala asin paghagad nin dispensasyon sa danyos na nagibo puedeng magbukas nin mga oportunidad para sa nakatatabang na pag-orolay.

‘Alagad Mayo Man Akong Nagibong Sala’

Kun maaraman niato na may nakolgan an boot  huli sa sinabi o ginibo niato, tibaad magsaboot kita na an tawong iyan bakong rasonable o sensitibong marhay. Pero, sinadol ni Jesu-Cristo an saiyang mga disipulo: “Kun siring, kun dinadara mo an saimong regalo sa altar asin dian saimong magirumdoman na an saimong tugang igwa nin tumang sa saimo, bayaan mo nguna an saimong regalo sa atubangan kan altar, asin maghale ka; makipagkatoninongan ka nguna sa saimong tugang, dangan, kun nakabalik ka na, idolot mo na an saimong regalo.”​—Mateo 5:​23, 24.

Halimbawa, an sarong tugang tibaad nagsasaboot na nagkasala kamo sa saiya. Sa siring na situwasyon, sinasabi ni Jesus na kamo dumuman asin ‘makipagkatoninongan sa saindong tugang,’ baga man nagsasaboot kamo na nakagibo kamo nin sala o dai. Segun sa Griegong teksto, an terminong ginamit ni Jesus digdi ‘nagpaparisa nin pagpahunod kan saro sa saro pagkatapos nin pag-iiwal.’ (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) Sa katunayan, kun an duwang tawo magkakontra, tibaad igwa nin sala minsan paano an mag-ibong na lado, huling an duwa pareho bakong sangkap asin may tendensiang masala. Sa parate nangangaipo ini nin pagpahunod kan saro sa saro.

An isyu bakong kun siisay an tama asin siisay an sala, kundi kun siisay an maeenot na makipagkatoninongan. Kan mariparo ni apostol Pablo na dinadara sa sekular na mga husgado kan mga Kristiano sa Corinto an mga kapwa lingkod nin Dios huli sa siring na personal na dai pagkairintindihan arog kan dai pagkaoroyon sa kuarta, ikinorehir nia sinda: “Taano ta dai na sana nindo pabayaan na kamo pagkasalaan? Taano ta dai na sana nindo pabayaan na kamo madaya?” (1 Corinto 6:7) Maski ngani sinabi ini ni Pablo tanganing desganaron an mga kapwa Kristiano na ipaabot sa sekular na mga husgado an saindang personal na dai pagkairintindihan, an prinsipyo malinaw: An katoninongan sa tahaw kan mga magkapagtubod mas importante kisa pagpatunay kun siisay an tama asin kun siisay an sala. An pagsaisip sa prinsipyong ini magpapagin mas pasil sa paghagad nin dispensasyon sa sala na pinaghohona nin saro na nagibo niato tumang saiya.

Kaipuhan an Sinseridad

Pero, may mga tawo na sobra an paggamit sa mga tataramon para sa paghagad nin dispensasyon. Halimbawa sa Hapon, an tataramon na sumimasen, an tipikong ekspresyon na ginagamit sa paghagad nin dispensasyon, nadadangog nin kadakol na beses. Puede nganing gamiton iyan sa pagpahayag nin pagpasalamat, na nagpapasentido nin pag-alangan huli sa dai pakabalos sa ipinaheling na pabor. Huli sa pagigin bersatil kaiyan, an nagkapira tibaad nagsasaboot na an tataramon na iyan ginagamit nin parateng marhay asin tibaad mag-isip-isip kun talagang sinsero an mga nagsasabi kaiyan. An manlaenlaen na porma nin paghagad nin dispensasyon tibaad garo baga sobra man an paggamit sa iba pang kultura.

Sa ano man na lenguahe, importante na magin sinsero kun naghahagad nin dispensasyon. An mga tataramon na gagamiton asin an tono kan boses maninigong ipahayag an pagigin tunay kan kamondoan. Itinokdo ni Jesu-Cristo sa saiyang mga disipulo sa Sermon sa Bukid: “Pabayaan sana na an saindong tataramon na Iyo mangahulogan nin Iyo, an saindong Dai, Dai; huli ta an labi digdi gikan sa maraot na saro.” (Mateo 5:37) Kun kamo naghahagad nin dispensasyon, isaboot iyan! Sa pag-ilustrar: An sarong lalaki na nakapila palaog sa sarong aeropuerto naghagad nin dispensasyon kan masagidan kan saiyang bagahe an babaeng naghahalat man sa pila. Pakalihis nin pirang minuto, kan naghiro an pila, natamaan giraray kan maleta an babae. Sa giraray, an lalaki magalang na naghagad nin dispensasyon. Kan iyan naotro na naman, an kaiba kan babae sa biahe nagsabi saiya na kun talagang isinasaboot nia an saiyang sinasabi, maninigo na seguradohon nia na an bagahe dai na makatama giraray sa babae. Iyo, an sinserong paghagad nin dispensasyon maninigo na may kaibang determinasyon na dai na otrohon an sala.

Kun kita sinsero, an satong paghagad nin dispensasyon may kaibang pag-admitir sa ano man na sala, paghagad nin tawad, asin paghingoa na remedyohan an danyos sagkod sa mapupuede. Dangan, an nakolgan an boot maninigo na daing pag-alangan na magpatawad sa nagsosolsol na nakagibo nin sala. (Mateo 18:​21, 22; Marcos 11:25; Efeso 4:32; Colosas 3:13) Mantang an mag-ibong na lado bakong sangkap, an pakipagkatoninongan tibaad bako pirmeng pasil. Pero, an mga tataramon sa paghagad nin dispensasyon sarong makosog na puersa sa pakikipagkatoninongan.

Kun Noarin Bakong Angay an Paghagad nin Dispensasyon

Maski ngani an mga kapahayagan nin pagbasol asin kamondoan nakakapakalma asin nakakokontribwir sa katoninongan, an madonong na tawo naglilikay sa paggamit nin arog kaiyan na mga kapahayagan  kun iyan bakong angay na gibohon. Halimbawa, ipamugtak na imbuelto sa isyu an integridad sa Dios. Kan si Jesu-Cristo yaon pa sa daga, “sia nagpakumbaba asin nagin makinuyog sagkod sa kagadanan, iyo, kagadanan sa hariging pasakitan.” (Filipos 2:8) Minsan siring, dai sia naghagad nin dispensasyon para sa saiyang mga tinutubod tanganing pagianon an saiyang pagdusa. Asin si Jesus dai naghagad nin dispensasyon kan an halangkaw na saserdote magsabing: “Sa ngaran kan nabubuhay na Dios ibinubugtak taka sa irarom nin panunumpa na magsabi sa samo kun baga ika an Cristo na Aki nin Dios!” Imbes na maghagad nin dispensasyon huli sa takot, makosog an boot na suminimbag si Jesus: “Ika an nagsabi. Pero ako nagsasabi sa saindo, Poon ngonyan maheheling nindo an Aki nin tawo na nagtutukaw sa too nin kapangyarihan asin naghihilig sa mga panganoron nin langit.” (Mateo 26:​63, 64) Nungkang luminaog sa isip ni Jesus na papagdanayon an pakipagkatoninongan sa halangkaw na saserdote karibay kan saiyang integridad sa saiyang Ama, si Jehova Dios.

An mga Kristiano nagpapaheling nin paggalang asin onra sa mga tawong nasa autoridad. Pero, dai ninda kaipuhan na maghagad nin dispensasyon huli sa pagkuyog ninda sa Dios asin sa pagkamoot ninda sa saindang mga tugang.​—Mateo 28:​19, 20; Roma 13:5-7.

Daing Olang sa Katoninongan

Ngonyan, nakakagibo kita nin mga sala huli ta minana niato an pagkabakong sangkap asin kasalan sa satong apoon na si Adan. (Roma 5:12; 1 Juan 1:10) An pagkakasala ni Adan resulta kan saiyang pagrebelde sa Kaglalang. Pero sa kapoonpooni, si Adan asin Eva sangkap asin daing kasalan, asin nanuga an Dios na ibabalik an mga tawo sa kamugtakan na ini nin pagkasangkap. Paparaon nia an kasalan asin an gabos na epekto kaiyan.​—1 Corinto 15:​56, 57.

Isip-isipa na sana kun ano an magigin kahulogan kaiyan! Sa saiyang konseho sa paggamit nin dila, an tugang ni Jesus sa ina na si Santiago nagsabi: “Kun an siisay man dai nasisingkog sa pagtaram, an sarong ini sangkap na tawo, na nakakabusal man kan bilog niang hawak.” (Santiago 3:2) Puedeng kontrolon kan sangkap na tawo an saiyang dila kaya dai nia kaipuhan na maghagad nin dispensasyon sa salang paggamit kaiyan. ‘Nabubusalan nia an bilog niang hawak.’ Marahayon nanggad kun kita magin sangkap na! Sa panahon na iyan, mayo na nin mga olang sa katoninongan sa tahaw nin mga indibiduwal. Pero mientras tanto, an sinsero asin angay na paghagad nin dispensasyon huli sa salang nakomiter makakatabang nin dakula sa pakipagkatoninongan.

[Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 5]

Ano an manonodan niato sa halimbawa ni Pablo?

[Ritrato sa pahina 7]

Kun an gabos sangkap na, dai nang olang sa katoninongan