“Saro sa Pinakadakulang Gibo nin Inhenyeriya”

KAN itogdok an templo ni Jehova sa Jerusalem durante kan pagreynar ni Hadeng Salomon mga 3,000 na taon na an nakaagi, sarong magayon na tangke nin tubig na gibo sa tanso an ginibo asin ilinaag sa luwas kan entrada kan templo. May timbang iyan na labing 30 tonelada asin 40,000 na litrong tubig an laog kaiyan. An dakulaon na plangganang ini inapod na minoldeng dagat. (1 Hade 7:23-26) “Daing duda na saro iyan sa pinakadakulang gibo nin inhenyeriya na ginibo kasuarin man sa Hebreong nasyon,” an sabi kan dating opisyal sa teknikal na elektronika sa Nasyonal na Konseho sa Pagsiyasat sa Canada, na si Albert Zuidhof, sa Biblical Archeologist.

Paano ginibo an minoldeng dagat? “Sa Distrito kan Jordan na an [mga kasangkapan na tanso] inurma kan hade sa moldeng dalipay,” an sabi kan Biblia. (1 Hade 7:​45, 46) “An proseso nin pagmolde siertong kapareho kan paagi na naggagamit nin ‘tinutunaw na taro’ na ginagamit sagkod ngonyan sa darakulang kampanang bronse,” an sabi ni Zuidhof. Sia nagpapaliwanag: “Sa pundamental kaipuhan digdi an sarong modelong taro kan planggana na nakalaob sa ibabaw kan alang nang marhay na pinakalaog kan molde. . . . Kun makompleto na ini, an mga paramolde kaipuhan na gumibo nin panluwas na molde sa ibabaw kan modelong taro asin paalangon iyan. An pangultimong mga tangga iyo an paghale kan taro paagi sa pagtunaw kaiyan asin pagbubo kan likidong bronse sa labot na nahalean nin taro.”

Nangaipo nin dakulang pagkaeksperto sa paggibo kan dakulaon asin magabaton na minoldeng dagat. An pinakalaog na estruktura asin an panluwas na molde kaipuhan na makaya an puersa kan mga 30 toneladang tinunaw na tanso, asin an pagmolde kaipuhan na gibohon nin dagos-dagos na pagtrabaho tanganing dai magkaigwa nin mga gatak o depekto. Nangaipo gayod ini nin magkakasunod na horno na magkakakonektar para sa pagbubo kan tinunaw na metal sa molde. Dakulaon nanggad na trabaho iyan!

Sa saiyang pamibi sa inagurasyon kan templo, itinao ni Hadeng Salomon ki Jehova Dios an kredito sa bilog na pagtogdok kan templo, na nagsasabi: “Ika nanuga paagi sa sadiri mong ngoso, asin inotob mo paagi sa sadiri mong kamot.”​—1 Hade 8:24.