“An Kamugtakan kan Kinaban na Ini Nagbabago”
“An Kamugtakan kan Kinaban na Ini Nagbabago”
“Ini sinasabi ko, mga tugang, nainaan na an panahon na natatada.”—1 CORINTO 7:29.
1, 2. Anong mga pagbabago an naheling na nindo sa bilog na buhay nindo?
ANONG mga pagbabago an naheling na nindo sa bilog na buhay nindo? Ikasasaysay daw nindo an nagkapira kaiyan? Halimbawa, yaon an progreso na nagibo sa siensia medikal. Huli sa pagsiyasat sa langtad na iyan, an promedyong linalaoman na lawig nin buhay sa nagkapirang kadagaan na dati hababa sa 50 taon kaidtong kapinonan kan ika-20 siglo luminangkaw na nagin nang labi sa 70 taon ngonyan! Isipa man an mga paagi na kita nakinabang sa tamang paggamit nin radyo, telebisyon, cell phone, asin fax machine. Dai man paglingawan an mga pag-oswag sa edukasyon, sa transportasyon, asin sa mga deretso nin tawo, na dahel sa gabos na iyan napakarhay an buhay nin minilyon.
2 Siempre, bakong gabos na pagbabago nagin para sa ikararahay. Imposibleng ignorohon an nakapanluluya nin biyo na mga epekto nin nagdadakol na krimen, nagrururong moral na mga prinsipyo sa buhay, nag-oorog na pag-abuso sa droga, nagdadakol na pagdiborsio, naglalangkaw na implasyon, asin an naggagrabeng huma nin terorismo. Sa paano man, posibleng marhay na maoyon kamo sa isinurat ni apostol Pablo kaidtong haloy na an nakaagi: “An kamugtakan kan kinaban na ini nagbabago.”—1 Corinto 7:31.
3. Ano an boot sabihon ni Pablo kan isurat nia na “an kamugtakan kan kinaban na ini nagbabago”?
3 Kan sabihon iyan ni Pablo, ikinokomparar nia an kinaban sa sarong entablado. An mga aktor sa entabladong iyan—bantog na mga tawo sa politika, relihion, asin kultura—minapaheling, nag-aakto kan kanya-kanyang papel, dangan minahale sa entablado tanganing lumaog naman an iba. Nagpadagos ini sa laog nin dakol na siglo. Sa nakaaging mga panahon, an sarong dinastiya tibaad namahala sa laog nin dakol na dekada—mga siglo pa ngani—asin maluway an mga pagbabago. Bakong
arog kaiyan ngonyan, na an dalagan nin kasaysayan puedeng biglang maliwat sa oras na may inasesinar! Iyo, sa maribok na mga panahon na ini, dai niato aram kun ano an mangyayari nuodma.4. (a) Ano an kaipuhan na magin timbang na pagmansay kan mga Kristiano mapadapit sa mga pangyayari sa kinaban? (b) Anong duwang nakakokombensir na ebidensia an pag-oolayan niato ngonyan?
4 Kun an kinaban sarong entablado asin an mga namomoon dian iyo an mga aktor, kun siring an mga Kristiano an mga nagheheling. * Minsan siring, huling “bakong kabtang kan kinaban,” dai sinda labi-labing nagpapaheling nin interes sa pasale o dawa sa kun siisay an mga aktor. (Juan 17:16) Imbes, galaga nindang hinahanap an mga indikasyon na an drama pasiring na sa kulminasyon kaiyan—sarong kapahapahamak na katapusan—ta aram ninda na an sistemang ini dapat na matapos bago ponan ni Jehova an haloy nang hinahalat na bagong kinaban nin katanosan. * Kun siring, siyasaton niato an duwang ebidensia na nagpapatunay na kita nabubuhay na sa panahon kan katapusan asin na harani na an bagong kinaban. Ini an (1) kronolohiya kan Biblia asin (2) naggagrabeng mga kamugtakan sa kinaban.—Mateo 24:21; 2 Pedro 3:13.
Naresolberan sa Katapustapusi an Sarong Misteryo!
5. Ano “an itinalaan na mga panahon kan mga nasyon,” asin taano ta interesado kita dian?
5 An kronolohiya iyo an pag-adal sa koneksion nin panahon asin mga pangyayari. Si Jesus nagtaram manongod sa sarong panahon na durante kaiyan an mga namomoon sa kinaban magigin pangenot na mga aktor na mayo nin pag-interbenir an Kahadean nin Dios. An panahon na iyan inapod ni Jesus na “an itinalaan na mga panahon kan mga nasyon.” (Lucas 21:24) Sa katapusan kan “itinalaan na mga panahon” na iyan, matindog sa kapangyarihan an langitnon na Kahadean nin Dios, na si Jesus an may katanosan na Namamahala dian. Sa primero, si Jesus mamamahala “sa tahaw kan [saiyang] mga kaiwal.” (Salmo 110:2) Dangan, segun sa Daniel 2:44, ‘roronoton asin tataposon’ kan Kahadean an gabos na gobyerno nin tawo, asin iyan magdadanay sagkod lamang.
6. Kasuarin nagpoon an “itinalaan na mga panahon kan mga nasyon,” gurano iyan kalawig, asin kasuarin iyan natapos?
6 Noarin matatapos “an itinalaan na mga panahon kan mga nasyon” asin noarin mapoon an pamamahala kan Kahadean nin Dios? An simbag, na “sinerahan nin tatak sagkod sa panahon kan katapusan,” may kalabot na kronolohiya kan Biblia. (Daniel 12:9) Mantang nagdadangadang an “panahon” na iyan, si Jehova naggibo nin paagi tanganing ihayag an simbag sa sarong grupo nin mapakumbabang mga estudyante sa Biblia. Sa tabang kan espiritu nin Dios, namansayan ninda na “an itinalaan na mga panahon kan mga nasyon” nagpoon sa paglaglag kan Jerusalem kan 607 B.C.E. asin na an “mga panahon” na iyan may lawig na 2,520 taon. Basado digdi, kinalkulo ninda kaidto na an 1914 an katapusan kan “itinalaan na mga panahon kan mga nasyon.” Narealisar man ninda kaidto na an 1914 iyo an kapinonan kan katapusan kan sistemang ini nin mga bagay. Bilang sarong estudyante sa Biblia, ikapaliliwanag mo daw basado sa Kasuratan kun paano kinalkulo an petsang 1914? *
7. Anong mga teksto an nagtatabang sa sato na madeterminaran an kapinonan, an lawig, asin an katapusan kan pitong panahon na nasambitan sa libro nin Daniel?
7 An sarong indikasyon nakatago sa libro nin Daniel. Huling ginamit ni Jehova si Hadeng Nabucodonosor nin Babilonya tanganing laglagon an Jerusalem sa kapinonan kan “itinalaan na mga panahon,” kan 607 B.C.E., ihinayag Nia paagi sa namamahalang iyan na an mga nasyon mapadagos na mayo nin pag-interbenir an Dios sa laog nin bilog na pitong simbolikong panahon. (Ezequiel 21:26, 27; Daniel 4:16, 23-25) Gurano kalawig an pitong panahon na iyan? Segun sa Kapahayagan 11:2, 3, asin 12:6, 14, an tolo may kabangang panahon may lawig na 1,260 aldaw. Sa siring, an pitong panahon siertong doble kaiyan kalawig, o 2,520 aldaw. Sagkod na sana daw iyan dian? Dai, huli ta itinao ni Jehova sa sarong katemporanyo ni Daniel, si propeta Ezequiel, an susundon sa pag-interpretar kan simbolismong iyan: “Sarong aldaw para sa sarong taon, sarong aldaw para sa sarong taon, an itinao ko sa saimo.” (Ezequiel 4:6) Kun siring, an pitong panahon sa aktuwal 2,520 taon an lawig. Kun gagamiton an 607 B.C.E. bilang kapinonan asin an 2,520 taon bilang lawig, makakokonklusyon kita na an itinalaan na mga panahon matatapos kaidto kan 1914.
Nakompirmar an “Panahon kan Katapusan”
8. Anong ebidensia an puede nindong sambiton na nagpapaheling na naggrabe an mga kamugtakan sa kinaban poon kan 1914?
8 An mga pangyayari sa kinaban poon kan 1914 nagpapatunay na tama an nasambitan na pakasabot basado sa kronolohiya kan Biblia. Si Jesus mismo nagsabi na sa “pagtatapos kan sistema nin mga bagay” magkakaigwa nin mga guerra, tiggutom, asin peste. (Mateo 24:3-8; Kapahayagan 6:2-8) Iyan nanggad an nagin kamugtakan poon kan 1914. Dinugangan ni apostol Pablo an impormasyon, na nagsabi na magkakaigwa nin risang marhay na kalaenan sa aktitud kan mga tawo sa lambang saro. Eksakto an paglaladawan nia kan mga pagbabago na naheling mismo niato gabos.—2 Timoteo 3:1-5.
9. Ano an sinasabi nin mga nakakaobserbar mapadapit sa mga kamugtakan kan kinaban poon kan 1914?
9 Talaga daw na nagbago nang marhay “an kamugtakan kan kinaban na ini” poon kan 1914? Sa librong The Generation of 1914, si Propesor Robert Wohl nagkomento: “Dai noarin man mahahale kan mga nakaligtas sa guerra na maniwala na may sarong kinaban na natapos asin may saro pa na nagpoon kan Agosto 1914.” Sa pagkompirmar kaini, si Dr. Jorge A. Costa e Silva, bilang direktor sa salud kan isip para sa World Health Organization, nagsurat: “Nabubuhay kita sa sarong panahon nin grabe karikas na mga pagbabago, na sa katapustapusi nagigin causa nin kahaditan asin tension sa sokol na nungka pang naeksperyensiahan kaidto sa kasaysayan nin katawohan.” Personal na daw nindong naeksperyensiahan iyan?
10. Paano kita tinatawan nin liwanag kan Biblia manongod sa dahelan kan naggagrabeng mga kamugtakan sa kinaban poon kan 1914?
10 Siisay an kontrabida na nasa likod kan naggagrabeng mga kamugtakan sa kinaban? Ihinahayag kan Kapahayagan 12:7-9 kun siisay sia: “Puminutok an ralaban sa langit: Si Miguel [si Jesu-Cristo] asin an saiyang mga anghel nakipaglaban sa dragon [si Satanas na Diablo], asin an dragon asin an mga anghel kaiyan nakipaglaban alagad ta dai iyan nanggana, ni may nanompongan pa man na lugar para sa sainda sa langit. Kaya ihinolog an dakulang dragon, . . . na ilinalagalag an bilog na ineerokan na daga.” Kaya si Satanas na Diablo an kulpableng paraparibok, asin an pagpahale sa saiya sa langit kan 1914 nangahulogan na “herak man kan daga asin kan dagat, huli ta huminilig na dian sa saindo an Diablo, na may dakulang kaanggotan, sa pakaaram na halipot na sana an saiyang panahon.”—Kapahayagan 12:10, 12.
Kun Ano an Mangyayari sa Pinal na Eksena
11. (a) Anong mga paagi an ginagamit ni Satanas tanganing ilagalag “an bilog na ineerokan na daga”? (b) Anong partikular na paghihingoa ni Satanas an tinawan nin atension ni apostol Pablo?
11 Nakakaaram na naghaharani na an katapusan nia, poon kan 1914 lalong pinakosog ni Satanas an saiyang mga paghihingoa na ilagalag “an bilog na 2 Timoteo 3:13; 1 Juan 5:19) An saro sa mga pasohan nia iyo na dayaon an katawohan na isipon na an saiyang paagi nin pamamahala makakatao sainda nin tunay na katoninongan. Sa pankagabsan, nag-aser an saiyang propaganda, ta an mga tawo nagdadanay na optimista apisar kan nagdadakol na ebidensia na an mga kamugtakan pagrabe nang pagrabe. Ihinula ni apostol Pablo na bago mismo laglagon an sistemang ini nin mga bagay, magkakaigwa nin pambihirang kapahayagan nin satanikong propaganda. Sia nagsurat: “Kun noarin sinda nagsasarabi: ‘Katoninongan asin katiwasayan!’ dangan an biglang pagkalaglag maabot tolos sa sainda siring sa kolog nin bados na babae.”—1 Tesalonica 5:3; Kapahayagan 16:13.
ineerokan na daga.” Pirmeng ekspertong paradaya, si Satanas an nasa likod kan mga eksena, na ibinubugtak sa entablado bilang mga aktor an mga namomoon asin mga nagmumukna nin bagong mga ideya sa kinaban. (12. Anong nagpapadagos na mga paghihingoa an ginigibo tanganing papangyarihon an katoninongan sa satong panahon?
12 Sa nakaagi pa sanang mga taon, parateng ginagamit kan mga politiko an mga tataramon na “katoninongan asin katiwasayan” tanganing iladawan an manlaenlaen na minumukna nin mga tawo. Inapod pa ngani ninda an 1986 bilang Internasyonal na Taon nin Katoninongan, minsan ngani dai iyan naotob kan taon na iyan. An siring daw na mga paghihingoa kan mga namomoon sa kinaban an lubos na kaotoban kan 1 Tesalonica 5:3, o nagtataram daw si Pablo manongod sa sarong espesipikong pangyayari na pambihirang marhay kaya makaaapod sa atension kan kinaban?
13. Kan ihula ni Pablo an kurahaw nin “Katoninongan asin katiwasayan!,” sa ano nia ikinomparar an paglaglag na kasunod, asin ano an manonodan niato digdi?
13 Huling an mga hula sa Biblia sa parate nasasabotan nin lubos pakatapos sana na iyan maotob o nagpopoon na maotob, kaipuhan kitang maghalat tanganing maaraman iyan. Pero interesante na an biglang pagkalaglag na kasunod kan pagkurahaw nin “Katoninongan asin katiwasayan!” ikinomparar ni Pablo sa kolog sa pangangaki nin sarong bados na babae. Sa laog nin mga siyam na bulan, an naghahalat na ina paorog nang paorog na namamatean an omboy na nagdadakula sa tulak nia. Tibaad nadadangog nia an pagpitik kan puso kan saiyang omboy o namamatean an mga paghiro kaiyan sa saiyang matris. Tibaad ngani sinisipa sia kaiyan. An senyales sa parate paorog nang paorog na nagigin klaro sagkod na, sarong aldaw, kokolgan sia nin grabe, sarong kolog na nag-iindikar na an inaasahan na pangyayari—an pagkamundag kan omboy—nagdatong na. Huli kaini, dawa sa ano man na paagi tibaad maootob an ihinulang kurahaw nin “Katoninongan asin katiwasayan!,” iyan masagkod sa bigla, makolog, alagad sa katapustapusi maogmang pangyayari—an paglaglag sa karatan asin an pagpoon nin sarong bagong sistema sa kinaban.
14. Ano an pankagabsan na pagkasunodsunod kan mga pangyayari sa ngapit, na masagkod sa anong resulta?
14 An maabot na kalaglagan magigin makangingirhat para sa fiel na mga Kristiano na nagdadalan. Enot, an mga hade sa daga (an politikal na kabtang kan organisasyon ni Satanas) bibirikan an mga nagsusuportar sa Dakulang Babilonya (an kabtang na relihion) asin lalaglagon iyan. (Kapahayagan 17:1, 15-18) Sa siring, sa sarong nakabibiglang pagkabaliktad nin mga pangyayari, an kahadean ni Satanas mababanga tumang sa saiya man sana, na an sarong kabtang sinasalakay an saro pang kabtang, asin dai na kaya ni Satanas na pogolan iyan. (Mateo 12:25, 26) Ibubugtak ni Jehova sa puso kan mga hade sa daga “na otobon an saiyang kaisipan,” arin na baga, na haleon sa daga an mga kaiwal nia sa relihion. Pagkatapos na laglagon an falsong relihion, pangengenotan ni Jesu-Cristo an saiyang langitnon na mga hukbo sa sarong lubos na pandadaog sa natatada pang kabtang kan organisasyon ni Satanas—an komersial asin politikal na mga elemento. Sa katapustapusi, si Satanas mismo gagaposon. Kadungan kaiyan, ibababa an kurtina kan entablado, asin matatapos an halawig na drama.—Kapahayagan 16:14-16; 19:11-21; 20:1-3.
15, 16. Ano an maninigo na magin epekto sa satong buhay kan pagirumdom na “nainaan na an panahon na natatada”?
15 Noarin mangyayari an gabos na bagay na ini? Dai niato aram an aldaw o an oras. (Mateo 24:36) Minsan siring, aram nanggad niato na “nainaan na an panahon na natatada.” (1 Corinto 7:29) Kun siring, mahalagang marhay na gamiton niato sa madonong na paagi an panahon na natatada. Paano? Siring kan ipinaliwanag ni apostol Pablo, dapat niatong ‘tuboson an angay na panahon’ para sa mas mahalagang mga bagay na isinasakripisyo an mga bagay na dai man kaipuhan asin gibohon na may halaga an kada aldaw. An dahelan? “Huli ta an mga aldaw maraot.” Asin huling ‘nasasabotan kun ano an kabotan ni Jehova’ para sa sato, dai niato sasayangon an mahalagang marhay na dikit na panahon na natatada.—Efeso 5:15-17; 1 Pedro 4:1-4.
16 Sa pakaaram na pagkatunaw an naghahalat sa enterong sistema nin mga bagay kan kinaban, ano an maninigong magin personal na epekto kaini sa sato? Si apostol Pedro nagsurat para sa kapakinabangan niato: “Mantang an gabos na bagay na ini tutunawon nin siring, isipon kun dapat na magin anong klase kamong tawo sa banal na mga gawe asin gibo nin diosnon na debosyon!” (2 Pedro 3:11) Maninigo nanggad kitang magin siring na klase nin mga tawo! Kaoyon kan madonong na sadol ni Pedro, kaipuhan niatong (1) bantayan na marhay an satong paggawe tanganing masierto na iyan banal asin (2) siertohon na an satong kaigotan sa paglilingkod ki Jehova pirmeng nagpapabanaag kan satong odok na pagkamoot sa saiya.
17. Tumang sa anong mga siod ni Satanas dapat na magdanay na nagmamaan an fiel na mga Kristiano?
17 An pagkamoot sa Dios maolang sa sato na mabangkag sa kinaban na ini dahel sa mga pan-akit kaiyan. Huli sa nakatalaan na mangyari sa presenteng sistema nin mga bagay, delikado na kita mawiling marhay sa kinang asin gayon kan kinabanon, hedonistikong pamumuhay. Minsan ngani nabubuhay asin nagtatrabaho sa kinaban, maninigo niatong himateon an madonong na hatol na dai paggamiton nin lubos an kinaban. (1 Corinto 7:31) Sa katunayan, dapat niatong gibohon an pinakamakakaya niato na magmaan na dai malagalag kan propaganda kan kinaban. An kinaban na ini dai magigin mapanggana sa paggibo nin mga solusyon sa mga problema kaiyan. Dai iyan padagos na makasusustenir sagkod pa man. Taano ta nakaseseguro kitang marhay? Huli ta an ipinasabong na Tataramon nin Dios an nagsasabi kaiyan: “An kinaban maagi sana asin siring man an mawot kaiyan, alagad an naggigibo kan kabotan nin Dios magdadanay sagkod lamang.”—1 Juan 2:17.
Madatong Pa an Pinakamarahay!
18, 19. Anong mga pagbabago an inaantisipar nindo sa bagong kinaban, asin taano ta magigin bawi an paghalat?
18 Sa dai na mahahaloy ibababa na ni Jehova an kurtina kan entablado para ki Satanas asin sa mga nagsusuportar sa saiya. Pakatapos kaiyan, mantang may bendisyon nin Dios, poponan kan fiel na mga nakaligtas sa katapusan kan sistemang ini an mga pagbabago sa “kamugtakan” na magdadanay sagkod lamang. Dai na raraoton nin guerra an eksena; ‘paoontokon nin Dios an mga guerra sagkod sa kaporoporohi kan daga.’ (Salmo 46:9) Imbes na kakulangan nin kakanon, ‘magkakaigwa nin abundang tipasi sa ibabaw kan daga; magkakaigwa nin paglipwas.’ (Salmo 72:16) Mawawara na an mga presohan, presinto, mga helang na ikinaoolakit paagi sa pagdodorog, mga lider sa sindikato nin droga, mga korte sa diborsio, legal na aksion sa pagkabangkarote, asin terorismo.—Salmo 37:29; Isaias 33:24; Kapahayagan 21:3-5.
19 An mga lolobngan hahalean nin laog, asin binilyon na binuhay liwat—dakol pang aktor—an maruluwas. Magkakaigwa nanggad nin kagayagayahan mantang nagkakairibanan giraray an sarong henerasyon asin an saro pang henerasyon saka kun an haloy nang napasuhay na mga namomotan maogma asin odok sa pusong nagkukurugosan! Sa kahurihurihi, an gabos na nabubuhay masamba ki Jehova. (Kapahayagan 5:13) Kun kompleto na an mga pagbabago, iiitaas an kurtina tanganing maheling an sarong lakop sa daga na paraiso. Ano an mamamatean nindo mantang hineheling nindo an eksena? Daing duda na kamo mapapakagsing, ‘Haloyon kong hinalat ini, alagad bawi na gayo an paghalat!’
[Mga Nota sa Ibaba]
^ par. 4 Sa sarong laen na konteksto, sinabi ni Pablo na an linahidan na mga Kristiano “sarong panteatrong dadalanon sa kinaban, asin sa mga anghel, asin sa mga tawo.”—1 Corinto 4:9.
^ par. 4 Halimbawa, mapadapit sa kun siisay “an hade kan amihanan,” na nasambitan sa Daniel 11:40, 44, 45, helingon an librong Pay Attention to Daniel’s Prophecy, pahina 280-1.
^ par. 6 Ipinaheheling mismo kan Biblia na an Jerusalem buminagsak 70 taon bago nagbalik an desterradong mga Judio kan 537 B.C.E. (Jeremias 25:11, 12; Daniel 9:1-3) Para sa detalyadong paliwanag kan “itinalaan na mga panahon kan mga nasyon,” helingon an pahina 95-7 kan Reasoning From the Scriptures, na ipinublikar kan Mga Saksi ni Jehova.
Ano an Isisimbag Nindo?
• Paano nagkatotoo sa panahon niato an mga tataramon ni apostol Pablo na “an kamugtakan kan kinaban na ini nagbabago”?
• Paano itinotokdo kan kronolohiya kan Biblia kun noarin an katapusan kan “itinalaan na mga panahon kan mga nasyon”?
• Paano pinatutunayan kan nagbabagong mga kamugtakan sa kinaban na an 1914 iyo an kapinonan kan “panahon kan katapusan”?
• Ano an maninigong magin epekto sa sato kan bagay na “naiinaan na an panahon na natatada”?
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Ritrato sa pahina 20]
Sa katapustapusi—naresolberan an misteryo!