“An Lambang Saro Magpapasan kan Saiyang Sadiring Pasan”
“An Lambang Saro Magpapasan kan Saiyang Sadiring Pasan”
“An lambang saro sa sato maninimbag sa Dios para sa saiyang sadiri.”—ROMA 14:12.
1. Anong responsabilidad an inatubang nin tolong hoben na Hebreo?
TOLONG hoben na Hebreo na nag-iistar sa Babilonya an napapaatubang kaidto sa timbang-buhay na desisyon. Maduko daw sinda sa dakulaon na imahen, siring kan hinahagad kan ley kan nasyon? O masayuma daw sindang sambahon iyan asin huli kaiyan iaapon sinda sa nagkakalayong horno? Mayo na nin panahon si Sadrac, Mesac, asin Abednego na konsultahon an siisay man; ni kaipuhan man nindang gibohon iyan. Daing pagduwaduwa, saindang ipinahayag: “Maisihan mo logod, O hade, na an saimong mga dios bakong iyo an samong pinaglilingkodan, asin an imahen na bulawan na saimong ipinatindog dai mi sasambahon.” (Daniel 3:1-18) Pinasan kan tolong Hebreo an sadiri nindang responsabilidad.
2. Siisay, sa katunayan, an nagdesisyon para ki Pilato mapadapit ki Jesu-Cristo, asin pinalibre daw kaiyan an Romanong gobernador sa pagkaigwa nin paninimbagan?
2 Mga anom na siglo pagkatapos kaini, nadangog na kan gobernador an mga sahot tumang sa lalaki. Sa pagsiyasat sa kaso, nakombensir sia na inosente an akusado. Pero, hinahagad kan kadaklan an kagadanan kan lalaki. Pagkatapos na maghingoang sayumahan an kahagadan, nag-alangan an gobernador na pasanon an saiyang responsabilidad asin napadara sia sa pangigipit. Hinanawan an saiyang kamot, sia nagsabi: “Ako inosente sa dugo kan tawong ini.” Dangan itinao nia an lalaki tanganing ipako. Iyo, imbes na isaabaga an saiyang responsabilidad na magdesisyon mapadapit ki Jesu-Cristo, tinogotan ni Poncio Pilato na an iba an magdesisyon para sa saiya. Minsan pa gurano kadakol na tubig an uboson nia, dai sia maaabsuelto sa pagkaigwa nia nin paninimbagan sa pagtao kan bakong makatanosan na sentensiang iyan ki Jesus.—Mateo 27:11-26; Lucas 23:13-25.
3. Taano ta dai niato maninigong togotan an iba na magdesisyon para sa sato?
3 Kumusta man kamo? Kun kaipuhan nindong magdesisyon, kamo daw arog kan tolong Hebreo, o tinotogotan daw nindo an iba na iyong magdesisyon para sa saindo? An pagdedesisyon bakong pasil. Kaipuhan an pagkamaygurang tanganing makagibo nin tamang mga pagpili. Halimbawa, an mga magurang kaipuhan na gumibo nin tamang mga desisyon para sa saindang menor de edad na mga aki. Siempre, masakit na marhay an pagdedesisyon kun komplikado an situwasyon asin kaipuhan na turotimbangon an manlaenlaen na bagay na kalabot. Minsan siring, an responsabilidad na magdesisyon bako man na magabat na marhay na iyan kabilang sa “pagabat,” o “nakakapasakit na mga bagay,” na puedeng pasanon para sa sato kan mga may “espirituwal na mga kualipikasyon.” (Galacia 6:1, 2; nota sa ibaba) Imbes, iyan sarong pasan na para dian “an lambang saro sa sato maninimbag sa Dios para sa saiyang sadiri.” (Roma 14:12) “An lambang saro magpapasan kan saiyang sadiring pasan,” an sabi kan Biblia. (Galacia 6:5) Kun siring, paano kita makakagibo nin madonong na mga desisyon sa buhay? Enot, dapat na rekonoseron niato an satong mga limitasyon bilang tawo asin aramon kun ano an kaipuhan tanganing maremedyohan an mga iyan.
Sarong Mahalagang Marhay na Kahagadan
4. Anong mahalagang marhay na leksion manongod sa pagdedesisyon an maninigong manodan niato sa pakisuway kan enot na tawong mag-agom?
4 Sa kapinonan kan kasaysayan nin tawo, an enot na mag-agom naggibo nin desisyon na nagbunga nin kapahapahamak na mga resulta. Pinili nindang kumakan kan bunga kan kahoy kan pakamidbid sa marahay asin maraot. (Genesis 2:16, 17) Ano an nagin basehan kan saindang desisyon? “Naheling kan babae na an bunga kan kahoy marahayrahay na kakanon asin kawiliwili sa mga mata, iyo, an kahoy nakakaarang paghelingon,” an sabi kan Biblia. “Kaya nagpoon siang kumua kan bunga kaiyan asin kumakan kaiyan. Dangan tinawan man nia an saiyang agom na lalaki kan ini nasa kaibanan nia asin nagpoon man ining kumakan kaiyan.” (Genesis 3:6) An pagpili ni Eva nakabasar sa paslong kamawotan. An saiyang ginibo nagmotibar ki Adan na umarog sa saiya. Bilang resulta, an kasalan asin kagadanan “nakalakop sa gabos na tawo.” (Roma 5:12) An pakisuway ni Adan asin Eva maninigong magtokdo sa sato nin mahalagang marhay na leksion may labot sa mga limitasyon nin tawo: Kun dai susunodon kan tawo an paggiya nin Dios, an tawo madaling makagibo nin salang mga desisyon.
5. Anong paggiya an itinao ni Jehova para sa sato, asin ano an kaipuhan niatong gibohon tanganing makinabang dian?
5 Maogma nanggad kita huli ta dai kita pinabayaan ni Jehova Dios na mayo nin pagdirehir! An Kasuratan nagsasabi sa sato: “An saimong mga talinga makakadangog nin tataramon sa likod mo na nagsasabi: ‘Iyo ini an dalan. Maglakaw kamo dian,’ enkaso kamo pumatoo o enkaso kamo pumawala.” (Isaias 30:21) Si Jehova nagtataram sa sato paagi sa saiyang ipinasabong na Tataramon, an Biblia. Kaipuhan niatong pag-adalan an Kasuratan asin magkaigwa nin tamang kaaraman dian. Tanganing makagibo nin tamang mga pagpili, maninigo kitang magkakan kan “matagas na kakanon [na] para sa mga maygurang.” “Huli sa paggamit,” ‘napatuod man niato an satong kakayahan sa pagrisa na mamidbid an tama sagkod an sala.’ (Hebreo 5:14) Mapapatuod niato an satong kakayahan sa pagrisa paagi sa pag-aplikar kan satong nanonodan sa Tataramon nin Dios.
6. Ano an kaipuhan tanganing magpunsionar nin tama an satong konsensia?
6 An satong minanang kakayahan nin konsensia mahalagang marhay sa pagdedesisyon. An kakayahan na ini igwa kan abilidad na maghusgar, asin puede kita kaiyan na ‘akusaron o ipahayag pa ngani na daing kasalan.’ (Roma 2:14, 15) Minsan siring, tanganing magpunsionar nin tama an satong konsensia, kaipuhan na maliwanagan iyan kan tamang kaaraman sa Tataramon nin Dios asin gibohon na sensitibo paagi sa pag-aplikar kan Tataramon na iyan. An konsensiang dai naliwanagan madaling maimpluwensiahan kan lokal na mga kostumbre asin ugale. Puede man kitang ilagalag kan mga kamugtakan sa satong palibot asin kan mga opinyon nin ibang tawo. Ano an mangyayari sa satong konsensia kun paorootrong iniignoro an mga pagsadol kaiyan asin linalapas an mga pamantayan nin Dios? Pag-abot nin panahon puede iyan na matatakan “na garo nin batbat na pantatak,” na nagigin siring sa pinasong laman na may pinilaan—bagol asin daing pakamate. (1 Timoteo 4:2) Sa ibong na lado, an konsensia na sinanay kan Tataramon nin Dios sarong masasarigan na giya.
7. Ano an sarong mahalagang marhay na kahagadan sa paggibo nin madonong na mga desisyon?
7 Kun siring, an sarong mahalagang marhay na kahagadan sa pagsaabaga kan responsabilidad na gumibo nin madonong na mga desisyon iyo an tamang kaaraman sa Kasuratan asin an kakayahan na iaplikar iyan. Imbes na magdesisyon nin pabiglabigla kun napapaatubang sa mga pagpili, kaipuhan na tawan niato nin panahon an paghanap nin diosnon na mga prinsipyo asin gamiton niato an satong kakayahan sa pag-iisip sa pag-aplikar kaiyan. Dawa kun hinahagad sa sato na magdesisyon tolos-tolos—kapareho ni Sadrac, Mesac, asin Abednego—andam kitang marhay kun igwa kita kan tamang kaaraman sa Tataramon nin Dios asin kun sinanay kaiyan an satong konsensia. Tanganing masabotan kun paanong an paghihingoang makaabot sa pagkamaygurang makakapakarhay sa satong kakayahan na magdesisyon, pag-olayan niato an duwang kabtang nin buhay.
Sairisay an Magigin Kaibaiba Niato?
8, 9. (a) Anong mga prinsipyo an nagpapaheling kan pangangaipo na lumikay sa maraot na pag-iriba? (b) An maraot daw na pakikiiba nanonongod sana sa direktang pakikiiba sa mga tawong daing prinsipyo? Ipaliwanag.
8 “Dai kamo palagalag,” an surat ni apostol Pablo. “An maraot na pag-iriba nakakaraot sa marahay na mga ugale.” (1 Corinto 15:33) Sinabihan ni Jesu-Cristo an saiyang mga disipulo: “Kamo bakong kabtang kan kinaban.” (Juan 15:19) Kan manodan niato an mga prinsipyong ini, madali niatong nasabotan an pangangaipo na lumikay sa pakikiiba sa mga parapakisaro, parasambay, parahabon, paraburat, asin an mga kaagid kaiyan. (1 Corinto 6:9, 10) Pero, mantang nagtatalubo kita sa kaaraman kan katotoohan sa Biblia, narerealisar niato na nakakadanyar man an pakiibaiba sa siring na mga indibiduwal paagi sa pagdalan sa sainda sa mga pelikula, sa telebisyon, o sa komputer o paagi sa pagbasa manongod sa sainda sa mga libro. Totoo man iyan sa pakikiasosyar sa “mga nagtatago kan saindang tunay na pagkatawo” sa mga chat room sa Internet.—Salmo 26:4.
9 Kumusta man an dayupot na pakikiibaiba sa mga tibaad malinig sa moral alagad mayo nin pagtubod sa tunay na Dios? An Kasuratan nagsasabi sa sato: “An bilog na kinaban namumugtak sa kapangyarihan kan maraot.” (1 Juan 5:19) Nababatid niato na an maraot na pag-iriba bako sanang mga tawo na para sa sainda daing bawal o mga tawo na marigsok sa moral. Huli kaini, sarong kadonongan na kita makiamigo sana nin dayupot sa mga namomoot ki Jehova.
10. Ano an nakakatabang sa sato na gumibo nin maygurang na mga desisyon kun manongod sa satong pakikiiba sa kinaban?
10 An biyong paglikay na makaiba an mga nasa kinaban bakong posible ni hinahagad man. (Juan 17:15) An pakikikabtang sa Kristianong ministeryo, pag-eskuela, pagtrabaho gabos may kalabot na pakikiiba sa kinaban. An sarong Kristiano na igwang agom na daing pagtubod tibaad kaipuhan na mas dakol an panahon na makiibaiba sa kinaban kisa sa iba. Minsan siring, huling napatuod an satong kakayahan sa pagrisa, nasasabotan niato na magkalaen na marhay an pagkaigwa nin kinakaipuhan na limitadong pakikiiba sa kinaban asin an pagkultibar nin dayupot na relasyon dian. (Santiago 4:4) Sa siring, nakakagibo kita nin maygurang na mga desisyon kun baga kita makikikabtang sa ekstrakurikular na mga aktibidad sa eskuelahan, siring baga kan karawat asin baraylehan, asin maatender sa mga parti saka karakanan na inareglo para sa mga empleyado.
Pagpili nin Trabaho
11. Ano an enot na kokonsideraron kun nagdedesisyon dapit sa trabaho?
11 An pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Biblia sa maygurang na paagi nakakatabang sa sato sa pagdedesisyon manongod sa kun paano niato inootob an satong obligasyon na ‘magsustento sa kasararo niato sa harong.’ (1 Timoteo 5:8) An enot na tatawan nin konsiderasyon iyo an klase kan trabaho mismo—kun ano an hinahagad kaiyan sa sato na gibohon. Sala nanggad an pagpili nin klase nin trabaho na nagsusuportar sa direktang kinokondenar sa Biblia. Kaya an tunay na mga Kristiano dai nag-aako nin mga trabaho na mapapalabot an idolatriya, paghabon, salang paggamit nin dugo, o iba pang mga gibo na bakong sono sa Kasuratan. Dai man kita magpuputik o mandadaya, dawa kun an sarong among naghahagad na gibohon niato iyan.—Gibo 15:29; Kapahayagan 21:8.
12, 13. Apuera sa trabaho mismo, ano an nagkapirang bagay na mahalaga sa pagdedesisyon manongod sa trabaho?
12 Kumusta kun an trabaho mismo dai espesipikong naglalapas sa ano man na kahagadan nin Dios? Mantang nagtatalubo kita sa satong kaaraman kan katotoohan asin nag-ooswag sa satong kakayahan sa pagrisa, nababatid niato an ibang bagay na kaipuhan na konsideraron. Kumusta kun huli sa trabahong iyan mapapalabot kita sa gibong bakong sono sa Kasuratan, siring baga kan pagsimbag sa mga apod sa telepono sa sarong establisimiento sa paghuego? An ginigikanan kan sueldo asin an lugar kan trabaho mga bagay na dapat man na konsideraron. Halimbawa, an sarong Kristiano daw na may sadiring hanap-buhay bilang kontratista mag-aalok kan saiyang serbisyo na magpintura sa saro sa mga simbahan kan Kakristianohan asin paagi kaiyan magsusuportar kita sa falsong relihion?—2 Corinto 6:14-16.
13 Kumusta kun sa sarong okasyon an satong among nag-ako nin sarong kontrata na pagayonon an sarong lugar nin falsong pagsamba? Sa kasong ini, kaipuhan na konsideraron niato kun sagkod saen an satong autoridad sa ginigibong trabaho asin kun sagkod saen an satong pagkasangkot. Asin kumusta man an paggibo nin lehitimong serbisyo, siring kan paghatod nin mga surat sa sarong bilog na komunidad, kaiba an mga lugar na nagpapalakop nin salang mga gibo? Bako daw na may labot digdi an prinsipyo sa Mateo 5:45? Dai niato maninigong lingawan an puedeng magin epekto sa satong konsensia kan paggibo kan trabahong iyan sa aroaldaw. (Hebreo 13:18) Tunay nanggad, an pagpasan kan satong responsabilidad sa paggibo nin maygurang na mga desisyon mapadapit sa trabaho naghahagad sa sato na pakarhayon an satong kakayahan sa pagrisa asin patuodon an satong tao nin Dios na kakayahan nin konsensia.
“Sa Gabos Mong Dalan Girumdomon Mo Sia”
14. Sa pagdedesisyon, anong mga lakdang an maninigong gibohon niato?
14 Kumusta man an mga desisyon niato mapadapit sa ibang mga bagay, siring kan pagpapadagos sa sekular na edukasyon asin pag-ako o pagsayuma sa sarong klase nin pagbolong? Kun napapaatubang kita sa ano man na pagdedesisyon, dapat na siertohon niato an pertinenteng mga prinsipyo sa Biblia dangan gamiton an satong kakayahan nin pag-iisip sa pag-aplikar kan mga iyan. “Magtiwala ka ki Jehova sa bilog mong puso asin dai ka manarig sa saimong sadiring pakasabot,” an sabi kan madonong na si Hadeng Salomon kan suanoy na Israel. “Sa gabos mong dalan girumdomon mo sia, asin itatanos nia mismo an saimong mga dana.”—Talinhaga 3:5, 6.
15. Ano an nanonodan niato sa mga Kristiano kan enot na siglo manongod sa pagdedesisyon?
15 Sa parate, an mga pagpili na ginigibo niato nakakaapektar sa iba, asin kaipuhan na konsideraron niato ini. Halimbawa, an mga Kristiano kan enot na siglo bako nang sakop kan kadaklan kan mga restriksion kan Ley ni Moises sa pagkakan. Puede nindang gustohon na kakanon an nagkapirang pagkakan na kinokonsiderar na bakong malinig sa irarom kan Ley asin mayo man nin diperensia sa ibang paagi. Minsan siring, si apostol Pablo nagsurat manongod sa karne nin hayop na posibleng may koneksion sa templo nin mga idolo: “Kun an kakanon nakakapasingkog sa sakong tugang, dai na ako noarin man makakan giraray nin karne, tanganing dai ako makapasingkog sa sakong tugang.” (1 Corinto 8:11-13) Inenkaminar an enot na mga Kristiano na magpaheling nin konsiderasyon sa konsensia nin iba tanganing dai makapasingkog sa sainda. Dai kita maninigong magin “mga dahelan nin pagkasingkog” huli sa satong mga desisyon.—1 Corinto 10:29, 32.
Hagadon an Diosnon na Kadonongan
16. Paano an pamibi sarong tabang sa sato sa pagdedesisyon?
16 An sarong mahalagang marhay na tabang sa pagdedesisyon iyo an pamibi. “Kun an siisay man sa saindo kulang nin kadonongan,” an sabi ni disipulo Santiago, “padagos siang maghagad sa Dios, huli ta sia abundang nagtatao sa gabos na dai nin pagbasol; asin iyan itatao saiya.” (Santiago 1:5) May pagsarig na kita makakadolok ki Jehova sa pamibi asin makakahagad kan kinakaipuhan na kadonongan na makagibo nin tamang mga desisyon. Mantang ipinapakipag-olay niato sa tunay na Dios an manongod sa satong mga kapurisawan asin hinahagad an saiyang paggiya, tibaad tabangan kita kan banal na espiritu na orog na masabotan an mga teksto na kinokonsiderar niato asin magirumdoman an mga tibaad nalingawan niato.
17. Paano an iba makakatabang sa satong pagdedesisyon?
17 Makakatabang daw sa sato an iba sa pagdedesisyon? Iyo, nagtao si Jehova nin maygurang na mga indibiduwal sa laog kan kongregasyon. (Efeso 4:11, 12) Puede sindang konsultahon, partikularmente kun napapalabot an magabat na desisyon. Ikakapaheling sa sato kan mga indibiduwal na may hararom na espirituwal na pakarorop asin eksperyensiado na sa buhay an dugang pang diosnon na mga prinsipyo na tibaad may koneksion sa satong desisyon asin makakatabang sa sato na “makasierto sa orog na mahalagang mga bagay.” (Filipos 1:9, 10) Minsan siring, angay an patanid na ini: Kaipuhan kitang mag-ingat na dai togotan an iba na iyo an magdesisyon para sa sato. Kita an dapat na magpasan kan satong responsabilidad.
An Resulta—Pirme daw na Marahay?
18. Ano an masasabi manongod sa resulta nin tamang desisyon?
18 An mga desisyon daw na masarig na nakabasar sa mga prinsipyo sa Biblia asin ginibo sa maatom na paagi pirmeng nagbubunga nin marahay na resulta? Iyo, sa katapustapusi. Pero, kun beses, an panmadalian na epekto tibaad magtao nin kasakitan. Naaaraman ni Sadrac, Mesac, asin Abednego na kagadanan an posibleng magin resulta kan saindang desisyon na dai sumamba sa dakulaon na imahen. (Daniel 3:16-19) Kaagid kaiyan, pagkatapos na sabihon kan mga apostol sa Judiong Sanhedrin na dapat sindang magkuyog sa Dios bilang namamahala imbes na sa mga tawo, hinampak nguna sinda bago sinda binutasan. (Gibo 5:27-29, 40) Dugang pa, “an panahon asin pagkanorongod” tibaad magkaigwa nin bakong paborableng epekto sa resulta nin ano man na desisyon. (Eclesiastes 9:11) Kun magdusa kita sa ano man na paagi apisar na tama an satong desisyon, makakapagkompiar kita na tatabangan kita ni Jehova na makatagal asin bebendisyonan nia kita sa ngapit.—2 Corinto 4:7.
19. Paano niato may kosog nin boot na mapapasan an satong sadiring responsabilidad sa pagdedesisyon?
19 Kun siring, kun nagdedesisyon, dapat niatong hanapon an mga prinsipyo sa Kasuratan asin gamiton an satong kakayahan nin pag-iisip sa pag-aplikar kan mga iyan. Pinapasalamatan nanggad niato an tabang na itinao ni Jehova paagi sa saiyang banal na espiritu asin sa mga maygurang sa kongregasyon! Paagi sa siring na paggiya asin mga probisyon, may kosog nin boot na pasanon niato an satong sadiring responsabilidad sa madonong na pagdedesisyon.
Ano an Nanodan Nindo?
• Ano an sarong mahalagang marhay na kahagadan sa paggibo nin tamang mga desisyon?
• Paano an pagtalubo sa pagkamaygurang nakakaapektar sa satong pagpili nin mga kaibaiba?
• Ano an nagkapirang mahalagang bagay na dapat niatong konsideraron kun nagdedesisyon mapadapit sa trabaho?
• Anong tabang an makukua sa pagdedesisyon?
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Ritrato sa pahina 22]
An pakisuway ni Adan asin Eva nagtotokdo sa sato nin mahalagang marhay na leksion
[Ritrato sa pahina 24]
Bago gumibo nin mahalagang desisyon, humanap nin diosnon na mga prinsipyo