Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Puede daw na matiwalag sa Kristianong kongregasyon an sarong tawo huli sa paggibo nin pagkamaati kun paanong puede siang matiwalag huli sa pakikisaro o malaswang gawe-gawe?

Iyo, an sarong indibiduwal puedeng haleon sa kongregasyon kun sia mayong pagsolsol na naggigibo magsalang nin pakikisaro, nagkapirang klase nin pagkamaati, o malaswang gawe-gawe. Nasambitan gabos ni apostol Pablo an tolong kasalan na ini kaiba an iba pang kasalan na ikakatiwalag kan sia magsurat: “Hayag na an mga gibo kan laman, asin an mga iyan iyo an pakikisaro, pagkamaati, malaswang gawe-gawe . . . pinapatanidan ko kamo . . . na an mga naggigibo kan siring na mga bagay dai magmamana kan kahadean nin Dios.”—Galacia 5:19-21.

An pakikisaro (sa Griego, por·neiʹa) minaaplikar sa bawal na pagdodorog nin mga bakong kasal sono sa Kasuratan. Kaiba dian an pagsambay, pagpapatotot, asin pagdodorog nin mga indibiduwal na bako man na mag-agom siring man an oral sex asin anal sex saka paghapihap sa ikinabuhay nin saro na bako niang agom. An saro na mayong pagsolsol na naggigibo nin pakikisaro dai dapat na magin miembro kan Kristianong kongregasyon.

 An malaswang gawe-gawe (sa Griego, a·selʹgei·a) nangangahulogan nin “pagigin sobra kainmoral; pagigin makirag; daing supog na gawe-gawe; kadustaan nin gawe-gawe.” Tinawan nin kahulogan kan The New Thayer’s Greek-English Lexicon an terminong iyan sa Griego na “daing kontrol na kalibogan, . . . pagigin labi-labi karaot, daing supog, daing galang.” Segun sa saro pang leksikon, an malaswang gawe-gawe “minalapas sa gabos na sagkodan sa kun ano an akseptable sa sosyedad.”

Siring kan ipinapaheling kan mga pakahulogan na nasambitan sa enotan, may duwang aspekto an “malaswang gawe-gawe”: (1) An gawe-gawe mismo sarong seryosong paglapas sa mga ley nin Dios, asin (2) an aktitud kan nagkasala daing galang, mapagduhagi.

Kun siring, an “malaswang gawe-gawe” dai nanonongod sa gawe-gawe na bako man na gayong maraot. Iyan mga gibo na seryosong paglapas sa mga ley nin Dios asin nagpapabanaag nin sarong pangahas asin daing pangunlabot o mapagduhaging aktitud—sarong aktitud na naghahayag nin dai paggalang o pagduhagi pa ngani sa autoridad, mga ley, asin mga pamantayan. Ikinonektar ni Pablo an malaswang gawe-gawe sa bawal na pagdodorog. (Roma 13:13, 14) Mantang iiniba an malaswang gawe-gawe kan Galacia 5:19-21 sa dakol na makasalan na gibo na madiskualipikar sa saro na magmana kan Kahadean nin Dios, an malaswang gawe-gawe basehan para sa pagsagwe asin posibleng pagkatiwalag sa Kristianong kongregasyon.

An pagkamaati (sa Griego, a·ka·thar·siʹa) iyo an may pinakamahiwas na kahulogan sa tolong termino na trinadusir na “pakikisaro,” “pagkamaati,” asin “malaswang gawe-gawe.” Kaiba dian an ano man na klase nin ati—sa seksuwal na mga bagay, sa pagtaram, sa hiro-hiro, asin sa espirituwal na mga bagay. Kadakol kan seryosong kasalan na kaiba sa “pagkamaati.”

Siring kan nakasurat sa 2 Corinto 12:21, si Pablo nagtataram manongod duman sa mga “nagkasala kaidto alagad dai nagsolsol sa saindang pagkamaati asin pakikisaro asin malaswang gawe-gawe na saindang ginibo.” Mantang an “pagkamaati” iiniba sa “pakikisaro asin malaswang gawe-gawe,” an nagkapirang klase nin pagkamaati nagkakaipo nin hudisyal na aksion. Alagad an pagkamaati sarong termino na mahiwas an aplikasyon kaiba an mga bagay na dai man nagkakaipo nin hudisyal na aksion. Kun paanong an sarong harong puedeng magin medyo maati o biyong maati, an pagkamaati igwa man nin laen-laen na sokol.

Si Pablo nagsabi, segun sa Efeso 4:19, na may mga indibiduwal na “nawaran na kan gabos na pagmate sa moral” asin na “sinda nagpangana na kan saindang sadiri sa malaswang gawe-gawe sa paggibo nin gabos na klaseng pagkamaati na may kahanaban.” Sa siring, ibinugtak ni Pablo an “pagkamaati na may kahanaban” sa kategoriya na kapareho kan malaswang gawe-gawe. Kun an sarong bautisado mayong pagsolsol na naggigibo nin “pagkamaati na may kahanaban,” puede siang haleon sa kongregasyon nin huli sa grabeng pagkamaati.

Ipamugtak na an sarong magkatratong pakasal nagpadara sa nakakapukaw nin horot na grabeng paghadokan asin paghinapiyapan sa balakid na okasyon. Tibaad magdesisyon an kamagurangan na minsan ngani an mga indibiduwal na ini dai nagpaheling nin pangahas asin daing pangunlabot na aktitud na nagpapamidbid sa malaswang gawe-gawe, may kahanaban an saindang gawe-gawe. Kaya tibaad gumibo nin hudisyal na aksion an kamagurangan nin huli ta kalabot digdi an grabeng pagkamaati. An grabeng pagkamaati puede man na magin angay na basehan sa pagkapot nin sarong kaso may labot sa saro na paorootrong nag-aapod sa telepono sa bulgar na paagi, nangorogna kun dati na siang tinawan nin konseho manongod sa bagay na iyan.

Kinakaipuhan kan kamagurangan an pakabatid sa paggibo kan siring na mga paghusgar. Tanganing madeterminaran kun kinakaipuhan an hudisyal na aksion, dapat nindang maingat na siyasaton kun ano an nangyari asin kun sagkod saen iyan ginibo. Dai iyan nangangahulogan nin pag-akusar sa saro nin malaswang gawe-gawe huli sana ta habo niang mag-ako kan konsehong sono sa Kasuratan; ni nangangahulogan man iyan nin pagdedesisyon basado sa kun pirang beses an saro makakakomiter nin makasalan na gibo bago kakaipuhanon an hudisyal na aksion. Kinakaipuhan na maingat asin mapagngayongayong turotimbangon kan kamagurangan an kada situwasyon asin aramon kun ano an nangyari asin kun pirang beses iyan nangyari, kun ano asin kun gurano kagrabe kan salang gawe-gawe, asin an intension asin motibo kan nagkasala.

Bako sanang seksuwal na mga kasalan an kalabot sa grabeng pagkamaati. Halimbawa, tibaad nanigarilyo nin pirang beses an sarong bautisadong solterito sa laog nin halipot na panahon asin itinuga nia ini sa saiyang mga magurang. Determinado siang dai  na manigarilyo giraray. Ini pagkamaati, alagad dai pa iyan nakaabot sa pagigin grabeng pagkamaati o “pagkamaati na may kahanaban.” An sono sa Kasuratan na hatol nin saro o duwang magurang sa kongregasyon kaiba an suporta kan mga magurang kan solterito igo na. Alagad kun an solterito dayaday na naggagamit nin tabako, ini magigin tuyong pagramog kan laman, asin aapodon an sarong komite hudisyal tangani na estudyaran an kasong ini nin grabeng pagkamaati. (2 Corinto 7:1) Kun an solterito habong magsolsol, ititiwalag sia.

May mga Kristiano na napalabot sa pagdalan nin pornograpiya. Ini nakakapaanggot sa Dios, asin tibaad mabigla an kamagurangan na ini nagibo nin sarong kapagtubod. Alagad bakong gabos na pagdalan nin pornograpiya naghahagad nin pagbista sa atubangan nin sarong komite hudisyal. Halimbawa, ipamugtak na sa nagkapirang okasyon an sarong tugang nagdalan nin pornograpiya na daing gayo hayag an kalaswaan. Sia nasupog, nagtuga sa sarong magurang sa kongregasyon, asin determinadong dai na otrohon an pagkakasalang ini. Tibaad isipon kan magurang sa kongregasyon na an gawe-gawe kan tugang dai nakaabot sa punto na sia naggibo nin “pagkamaati na may kahanaban”; ni nagpaheling man sia nin pangahas asin daing pangunlabot na aktitud, na nagpaparisa nin malaswang gawe-gawe. Maski ngani dai kakaipuhanon an hudisyal na aksion, an arog kaining klase nin pagkamaati mangangaipo nin mapuersang konseho sono sa Kasuratan asin tibaad nagpapadagos na tabang kan kamagurangan.

Minsan siring, ipamugtak na sa laog nin dakol na taon an sarong Kristiano hilom na nagdadalan nin pornograpiya na hayag na hayag an kalaswaan asin ginigibo nia an gabos na medyos tanganing itago an kasalan na ini. Tibaad ipinapaheling sa siring na pornograpiya an panlulugos nin sarong gang, pagdodorog mientras na an saro nakagapos, sadistang pagpasakit, panriringis sa mga babae, o pati pornograpiya na nagpapasale nin mga aki. Kun maaraman na nin iba an saiyang gawe-gawe, grabe an saiyang pagkasupog. Dai man sia nagin pangahas asin daing pangunlabot, alagad tibaad magdesisyon an kamagurangan na sia ‘nagpangana na kan saiyang sadiri’ sa makababaldeng ugaleng ini asin naggibo nin “pagkamaati na may kahanaban,” an boot sabihon, grabeng pagkamaati. Bibilogon an sarong hudisyal na komite huli ta may kalabot na grabeng pagkamaati. Ititiwalag an nagkasala kun sia dai nagpaheling nin diosnon na pagsolsol asin kan determinasyon na nungka nang magdalan giraray nin pornograpiya. Kun inimbitaran nia an iba sa saiyang harong tanganing magdalan nin pornograpiya—na garo man sana pinapalakop iyan—sia magpapatunay sa pangahas asin daing pangunlabot na aktitud na nagpapamidbid sa malaswang gawe-gawe.

An termino sa Kasuratan na “malaswang gawe-gawe” pirmeng may kalabot na seryosong kasalan, na sa parate seksuwal. Kun naghihingoang determinaran an malaswang gawe-gawe, maninigong helingon kan kamagurangan kun baga may pagigin pangahas asin daing pangunlabot, pagigin makirag, pagigin makababalde, pagigin daing supog, asin bagay na labi-labi karaot sa pagheling kan publiko. Sa ibong na lado, tibaad may kalabot na “kahanaban” an seryosong mga paglapas sa ley ni Jehova na ginibo nin saro na dai nagpaheling nin pangahas asin daing pangunlabot na aktitud. An mga kasong ini kinakaipuhan na asikasohon sa basehan na igwa nin grabeng pagkamaati na kalabot.

An pagdeterminar kun baga an saro nakaabot na sa pagkakasala nin grabeng pagkamaati o malaswang gawe-gawe sarong seryosong paninimbagan, nin huli ta buhay an nakataya. Idtong mga naghuhusgar sa siring na mga kaso maninigong gibohon iyan nin mapagngayongayo, na hinahagad sa Dios an saiyang banal na espiritu, an pakabatid, asin pakasabot. Kinakaipuhan na papagdanayon kan kamagurangan an kadalisayan kan kongregasyon asin dapat na ibasar ninda an saindang paghusgar sa Tataramon nin Dios saka sa paggiya kan “maimbod asin mapagmansay na oripon.” (Mateo 18:18; 24:45) Asin sa maraot na mga aldaw na ini, orog kasuarin pa man, kaipuhan na isaisip kan kamagurangan an mga tataramon na: “Helinga an saindong ginigibo, huli ta kamo naghohokom bakong para sa tawo kundi para ki Jehova.”—2 Cronica 19:6.