Magin Rasonable, Magin Timbang

“Padagos na ipagirumdom sa sainda na . . . magin rasonable.”—TITO 3:1, 2.

1, 2. Ano an sinasabi kan Kasuratan manongod sa pagigin rasonable, asin taano ta angay ini?

DAI marorop an kadonongan ni Jehova, an satong mamomoton na langitnon na Ama. Bilang saiyang mga linalang, naglalaom kita sa saiya para sa paggiya sa satong buhay. (Sal. 48:14) Sinasabi sa sato kan Kristianong disipulo na si Santiago na “an kadonongan hale sa itaas enot sa gabos mabini, dangan mapagpatoninong, rasonable, andam na magkuyog, pano nin pagkaherak asin marahay na mga bunga, dai nagpapalaenlaen na may ipinapaorog, bakong ipokrito.”—Sant. 3:17.

² “Ipaaram nindo sa gabos na tawo an saindong pagkarasonable,” an sadol ni apostol Pablo. * (Fil. 4:5) Si Cristo Jesus Kagurangnan asin Payo kan Kristianong kongregasyon. (Efe. 5:23) Mahalaga nanggad para sa lambang saro sa sato na gumawe sa rasonableng paagi, na nagkukuyog sa pagdirehir ni Cristo asin nagigin rasonable sa satong pagtratar sa iba!

3, 4. (a) Iilustrar an mga pakinabang kun kita rasonable. (b) Ano an pag-oolayan niato?

³ Makikinabang kita kun andam kitang magin rasonable. Sa pag-ilustrar: Pagkatapos na madiskobre sa Britania an pinagdududahan na plano nin mga terorista, an kadaklan na pasahero sa eroplano malinaw na andam na kumuyog sa mga regulasyon manongod sa dai pagdara sa biahe nin mga bagay na dati itinotogot na darahon ninda. Kun nagmamaneho kita nin auto, nasasabotan niato an pangangaipo na magpahunod sa ibang drayber, arog baga kun nasa krosing, tanganing masierto na ligtas an gabos asin marahay an bolos nin trapiko.

⁴ Para sa dakol sa sato, bakong pasil na magin rasonable. Tanganing matabangan kita, pag-olayan niato an tolong aspekto nin pagigin rasonable, arin na baga, an satong motibo, an satong saboot manongod sa autoridad, asin kun sagkod saen kita maninigong magin rasonable.

Taano ta Dapat na Magin Rasonable?

5. Sa irarom kan Ley ni Moises, ano an puedeng magmotibar sa sarong oripon na magdanay sa saiyang kagurangnan?

⁵ An sarong halimbawa kaidtong mga panahon bago kan mga Kristiano nagdodoon kan tamang motibo sa pagigin rasonable. Sa irarom kan Ley ni Moises, an mga Hebreo na nagin oripon kaipuhan na patalingkason sa ikapitong taon kan pagigin oripon ninda o sa taon nin Jubileo, arin man dian an maenot. Alagad puedeng gustohon nin sarong oripon na magdanay na oripon. (Basahon an Exodo 21:5, 6.) Ano an puedeng magmotibar sa oripon na gibohon ini? An pagkamoot an mamotibar sa oripon na magdanay sa kamugtakan na iyan, sa irarom kan autoridad kan saiyang makonsiderasyon na kagurangnan.

6. Paano an pagkamoot kalabot sa pagigin rasonable niato?

⁶ Sa kaagid na paagi, an satong pagkamoot ki Jehova an nagmomotibar sa sato na idusay an satong buhay sa saiya dangan mamuhay kaoyon kan satong pagdusay. (Roma 14:7, 8) “Ini iyo an boot sabihon kan pagkamoot sa Dios, na kuyogon niato an saiyang mga togon; alagad ta an saiyang mga togon dai nakakapagabat,” an isinurat ni apostol Juan. (1 Juan 5:3) An pagkamoot na ini dai naghahanap kan sadiring kapakanan kaiyan. (1 Cor. 13:4, 5) Kun tinatratar niato an iba, an pagkamoot sa kapwa an nagmomotibar sa sato na magin rasonable asin enoton an saindang intereses. Imbes na togotan na mangibabaw an kaimotan, an iniisip niato iyo an intereses nin iba.—Fil. 2:2, 3.

7. Ano an kahalagahan kan pagigin rasonable sa satong ministeryo?

⁷ Maninigo na dai makapasingkog sa iba an satong pagtaram ni an satong gawe-gawe. (Efe. 4:29) Iyo, an pagkamoot an mapahiro sa sato na likayan an  paggibo nin ano man na puedeng makaolang sa mga tawo na manlaenlaen an pinaghalean asin kultura na umoswag sa paglilingkod ki Jehova. Sa parate, kalabot digdi an pagigin rasonable niato. Halimbawa, an mga tugang na misyonera na tuod nang maggamit nin kosmetik o magsulot nin stocking dai nagpupumirit na maggamit kaiyan sa mga lugar na puedeng kuestionon an saindang moral o makapasingkog sinda sa iba.—1 Cor. 10:31-33.

8. Paano an pagkamoot sa Dios makakatabang sa sato na gumawe na “mas hababa”?

⁸ An pagkamoot ki Jehova nakakatabang sa sato na mapangganahan an pagigin orgolyoso. Pagkatapos na magdiriskutiran an mga disipulo kun siisay an pinakadakula, sarong aki an pinatindog ni Jesus sa tahaw ninda. Sia nagpaliwanag: “An siisay man na minaako sa aking ini sa ngaran ko minaako man sa sako, asin an siisay man na minaako sa sako minaako man sa saiya na nagsugo sa sako. Huli ta sia na minagawe na mas hababa sa tahaw nindo gabos iyo an dakula.” (Luc. 9:48; Mar. 9:36) Bilang mga indibiduwal, tibaad talagang depisil na kita gumawe na “mas hababa.” An minanang pagkabakong sangkap asin an tendensia na magin orgolyoso tibaad magmotibar sa sato na maghingoang magin prominente, alagad tatabangan kita kan kapakumbabaan na magin rasonable.—Roma 12:10.

9. Tanganing magin rasonable, ano an dapat na midbidon niato?

⁹ Tanganing magin rasonable, dapat na midbidon niato an autoridad kan mga ninombrahan nin Dios. Minimidbid kan gabos na tunay na Kristiano an mahalagang prinsipyo nin pagkapayo. Malinaw ining sinabi ni apostol Pablo sa mga taga Corinto: “Boot kong maaraman nindo na an payo kan lambang lalaki iyo an Cristo; an payo man nin babae iyo an lalaki; an payo man kan Cristo iyo an Dios.”—1 Cor. 11:3.

10. Ano an pinapatunayan kan pagpapasakop niato sa autoridad ni Jehova?

¹⁰ Pinapatunayan kan pagpapasakop niato sa autoridad nin Dios na kita nagtitiwala asin nagsasarig sa saiya bilang satong mamomoton na Ama. Aram nia an gabos na nangyayari asin puede nia kitang balosan oyon dian. An paggirumdom sa puntong iyan makakatabang sa sato kun an iba dai kita tinatratar na may paggalang o kun sinda naaanggot asin nawawaran nin pagpupugol sa sadiri. Si Pablo nagsurat: “Kun posible, sagkod na iyan nasa saindo, makipagkatoninongan sa gabos na tawo.” Idinoon ni Pablo an sadol na iyan paagi sa pagboot na ini: “Dai kamo magbalos, mga namomotan, kundi magtao nin lugar sa grabeng kaanggotan; huli ta nasusurat: ‘Sako an pagbalos; ako an mabalos, sabi ni Jehova.’”—Roma 12:18, 19.

11. Paano niato ikakapaheling na kita nagpapasakop sa pagkapayo ni Cristo?

¹¹ Dapat man niatong igalang an autoridad kan mga ninombrahan nin Dios sa laog kan Kristianong kongregasyon. An Kapahayagan kapitulo 1 ilinaladawan si Cristo Jesus na kapot sa saiyang toong kamot an mga “bitoon” kan kongregasyon. (Kap. 1:16, 20) Sa pangkagabsan, an mga “bitoon” na ini nagrerepresentar sa mga grupo nin kamagurangan, o mga paraataman, sa mga kongregasyon. An siring na nombradong mga paraataman nagpapasakop sa pamomoon ni Cristo asin inaarog ninda an saiyang maboot na paagi nin pagtratar sa iba. An gabos na nasa kongregasyon nagpapasakop sa areglo na ginibo ni Jesus para sa “maimbod asin mapagmansay na oripon” tanganing magtao nin espirituwal na kakanon sa tamang panahon. (Mat. 24:45-47) Ngonyan,  an pagigin andam niato na mag-adal asin mag-aplikar kan pinag-aadalan na ini nagpapatunay na kita personal na nagpapasakop sa pagkapayo ni Cristo, na nakakakontribwir sa katoninongan asin pagkasararo.—Roma 14:13, 19.

Pagigin Rasonable—Sagkod Saen?

12. Taano ta may mga limitasyon an pagigin rasonable?

¹² Minsan siring, an pagigin rasonable dai nangangahulogan na ikinokompromiso niato an satong pagtubod o an satong diosnon na mga prinsipyo. Ano an nagin paninindogan kan enot na mga Kristiano kan sinda pagbotan kan mga namomoon sa relihion na pumondo sa pagtotokdo sa ngaran ni Jesus? Si Pedro asin an iba pang apostol daing takot na nagsabi: “Dapat na kuyogon niamo an Dios bilang namamahala imbes na mga tawo.” (Gibo 4:18-20; 5:28, 29) Kaya ngonyan, kun pinagmamaigotan kan mga autoridad sa gobyerno na papondohon kita sa paghuhulit kan maogmang bareta, dai kita minapondo, pero puede niatong liwaton an satong mga paagi tanganing mataktikang asikasohon an situwasyon na iyan. Kun igwa nin mga restriksion sa ministeryo sa harong-harong, puede kitang humanap nin alternatibong mga paagi na makaolay an mga kagharong asin padagos na kuyogon an sugo na itinao sa sato nin Dios. Siring man, kun ipinagbabawal kan “superyor na mga autoridad” an satong mga pagtiripon, maingat kitang nagtitiripon bilang saradit na grupo.—Roma 13:1; Heb. 10:24, 25.

13. Ano an sinabi ni Jesus manongod sa rasonableng pagpapasakop sa mga may autoridad?

¹³ Sa saiyang Sermon sa Bukid, sinabi ni Jesus an pangangaipo na rasonableng magpasakop sa autoridad: “Kun boot nin sarong tawo na darahon ka sa hokoman asin sadirihon an saimong pang-irarom na gubing, pabayaan mo man an saimong pang-ibabaw na gubing na mapasaiya; asin kun an saro na may autoridad piriton kang maglingkod nin sarong milya, umiba ka sa saiya nin duwang milya.” (Mat. 5:40, 41) * An konsiderasyon sa iba asin an pagmawot na tabangan sinda nagpapahiro man sa sato na gumibo nin orog pa kisa sa hinahagad sa sato.—1 Cor. 13:5; Tito 3:1, 2.

14. Taano ta maninigo na kita nungkang magpadara sa apostasiya?

¹⁴ Pero, minsan ngani nagmamawot kita na magin rasonable, maninigo na kita nungkang makikompromiso sa mga apostata. Kaipuhan an satong malinaw asin marigon na paninindogan mapadapit digdi tanganing maingatan niato an kadalisayan kan katotoohan saka an pagkasararo kan kongregasyon. Mapadapit sa “falsong mga tugang,” si Pablo nagsurat: “Sa mga ini dai kami nagtogot na magpasakop, dai, ni sarong oras, tanganing an katotoohan kan maogmang bareta magpadagos sa saindo.” (Gal. 2:4, 5) Sa bihirang pangyayari na talagang naglalataw an apostasiya, an dedikadong mga Kristiano magdadanay na marigon sa kun ano an tama.

An mga Paraataman Kaipuhan na Magin Rasonable

15. Sa anong paagi puedeng magin rasonable an Kristianong mga paraataman kun nagmimiting?

¹⁵ An saro sa mga kualipikasyon kan mga ninombrahan na maglingkod bilang mga paraataman iyo an pagigin andam na magin rasonable. Si Pablo nagsurat: “Kun siring, an paraataman maninigong magin . . . rasonable.” (1 Tim. 3:2, 3) Nangorognang mahalagang marhay ini kun an nombradong mga lalaki nagmimiting tanganing pag-olayan an mga bagay na pangkongregasyon. Bago gumibo nin desisyon, an lambang presente libre na ipahayag nin malinaw an saiyang mga ideya, minsan ngani dai man kaipuhan na magkomento an gabos na magurang sa kongregasyon. Sa panahon nin pag-orolay, an opinyon nin saro puedeng magbago mantang dinadangog nia an iba na nagsasambit nin aplikadong mga prinsipyo na sono sa Kasuratan. Imbes na kontrahon an opinyon nin iba asin ipirit an personal na opinyon, an sarong magurang sa kongregasyon na maygurang nagigin rasonable. Sa kapinonan kan orolay, tibaad may pagkakalaenlaen nin mga opinyon, alagad an mapagngayongayong paghorophorop nagpapaoswag nin pagkasararo sa tahaw kan kamagurangan na hababa an boot asin rasonable.—1 Cor. 1:10; Basahon an Efeso 4:1-3.

16. Anong saboot an maninigong ipaheling nin sarong Kristianong paraataman?

¹⁶ Sa gabos na aktibidad nin sarong Kristianong magurang sa kongregasyon, maninigo siang magmaigot na suportaran an teokratikong areglo. Dapat na ipaheling an saboot na iyan dawa sa saiyang pagpastor sa aripompon, na nakakatabang sa saiya na magpaheling nin konsiderasyon asin kabootan sa iba. “Pastoran nindo an aripompon nin Dios na nasa  saindong pangangataman,” an isinurat ni Pedro, “bakong sa kapiritan, kundi gikan sa boot; ni huli sa pagkamoot sa madayang pakinabang, kundi may pagkagalaga.”—1 Ped. 5:2.

17. Paano an gabos na nasa kongregasyon makakapaheling nin rasonableng saboot sa pagtratar sa iba?

¹⁷ Pinapahalagahan kan may edad nang mga miembro kan kongregasyon an mahalagang tabang kan mga hoben asin tinatratar ninda an mga ini na may dignidad. Iginagalang man nin mga hoben an mga may edad na na igwa nin dakol nang taon na eksperyensia sa paglilingkod ki Jehova. (1 Tim. 5:1, 2) An Kristianong kamagurangan naghahanap nin kualipikadong mga lalaki na puede nindang tawan nin nagkapirang paninimbagan, na sinasanay sinda tanganing makatabang sa pag-ataman sa aripompon nin Dios. (2 Tim. 2:1, 2) An lambang indibiduwal na Kristiano dapat na magpahalaga sa ipinasabong na sadol ni Pablo: “Magin makinuyog kamo sa mga nangengenot sa saindo asin magin mapagpasakop, huli ta sinda nagbabantay sa saindong kalag bilang an mga maninimbag; tanganing ini magibo nindang may kagayagayahan asin bakong may pag-agagha, huli ta ini makakaraot sa saindo.”—Heb. 13:17.

Magin Rasonable Bilang mga Miembro nin Pamilya

18. Taano ta tama an pagigin rasonable sa laog kan pamilya?

¹⁸ An pagigin rasonable mahalaga man sa laog kan pamilya. (Basahon an Colosas 3:18-21.) Sinasabi sa Biblia an espesipikong mga paninimbagan kan mga miembro nin Kristianong pamilya. An ama iyo an payo kan saiyang agom sagkod an pangenot na responsable sa paggiya sa mga aki. Maninigong midbidon kan agom na babae an autoridad kan saiyang agom, asin maninigong pagmaigotan kan mga aki na magin makinuyog, an paggawe na nakakapaogmang marhay sa Kagurangnan. Paagi sa pagigin rasonable, an lambang miembro kan pamilya makakakontribwir sa pagkasararo asin katoninongan kan pamilya. An Biblia igwa nin nagkapirang halimbawa na makakatabang sa pag-ilustrar kan puntong ini.

19, 20. (a) Ikomparar an pagkakalaen kan halimbawa ni Eli asin ni Jehova sa pagigin rasonable. (b) Anong leksion an manonodan nin mga magurang sa mga halimbawang ini?

¹⁹ Kan aki pa si Samuel, si Eli an naglilingkod bilang halangkaw na saserdote sa Israel. Minsan siring, an mga aking lalaki ni Eli, si Ofni asin Fineas, “mga lalaking daing kuenta” na dai “minidbid si Jehova.” Nadangog ni Eli an maraot na mga bareta manongod sa sainda, kaiba an pakikisaro ninda sa mga babae na naglilingkod sa pintoan kan tolda nin katiriponan. Ano an nagin reaksion nia? Sinabihan sinda ni Eli na kun an saindang kasalan tumang ki Jehova, mayo nin mamimibi para sa sainda. Alagad dai nia sinda itinanos asin dinisiplina. Bilang resulta, an mga aki ni Eli nagpadagos sa saindang maraot na paggawe. Sa katapustapusi, makatanosan na dineterminaran  ni Jehova na maninigo sindang tawan nin penalidad na kagadanan. Kan mabaretaan ni Eli na sinda nagadan, sia nagadan man. Kanigoan kamakamomondong resulta! Malinaw nanggad na sala an pagkonsinte ni Eli sa saindang maraot na mga gibo—paagi sa pagtogot sa sainda na padagos na gumibo nin maraot.—1 Sam. 2:12-17, 22-25, 34, 35; 4:17, 18.

²⁰ Bilang pagkomparar, isip-isipon an mga pagtratar nin Dios sa saiyang mga aking anghel. Si propeta Micaya igwa nin pambihirang bisyon manongod sa pakikipagtipon ni Jehova sa Saiyang mga anghel. Naghapot si Jehova kun siisay sa mga anghel an makakadaya ki Hadeng Acab nin Israel tanganing pabagsakon an maraot na hadeng ini. Hininanyog ni Jehova an mga suhestion kan manlaenlaen na espiritung aki. Dangan sarong anghel an nagsabi na gigibohon nia iyan. Hinapot sia ni Jehova kun paano. Huling nanigoan, isinugo ni Jehova an anghel na gibohon iyan. (1 Ha. 22:19-23) Kun dapit sa tawo, bako daw na an pagkasaysay na iyan nagtatao nin leksion sa mga miembro nin pamilya manongod sa pagigin rasonable? Marahay na isip-isipon nin sarong Kristianong agom na lalaki asin ama an mga ideya saka suhestion kan saiyang agom patin mga aki. Sa ibong na lado, maninigong masabotan kan mga agom na babae asin mga aki na kun nasabi na ninda an saindang opinyon o an gusto ninda, kaipuhan na magin rasonable sinda na igalang an pagdirehir kan saro na inautorisaran kan Kasuratan na magdesisyon.

21. Ano an ipapaliwanag sa masunod na artikulo?

²¹ Nagpapasalamat nanggad kita para sa mamomoton asin madonong na mga pagirumdom ni Jehova na magin rasonable! (Sal. 119:99) Ipapaliwanag kan masunod na artikulo niato kun paano an pagigin rasonable nakakakontribwir sa kagayagayahan nin pagigin may agom.

[Mga Nota sa Ibaba]

Ano an Isisimbag Nindo?

• Ano an marahay na ibubunga kan pagigin rasonable?

• Paano ikakapaheling kan mga paraataman an pagigin rasonable?

• Taano ta mahalaga an pagigin rasonable sa laog kan pamilya?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 4]

Inaarog kan kamagurangan an maboot na paagi ni Cristo nin pagtratar sa iba

[Ritrato sa pahina 6]

Kun nagmimiting an kamagurangan sa kongregasyon, an mapagngayongayong paghorophorop asin an pagigin rasonable nagpapaoswag nin pagkasararo