Magdadanay daw Kamo sa Saindong Integridad?

“Sagkod na ako magadan dai ko hahaleon sa sakuyang sadiri an sakuyang integridad!”​—JOB 27:5.

1, 2. Kaipuhan na makikabtang kita sa anong klaseng proyekto nin pagtogdok o pagpakosog, asin anong mga hapot an pag-oolayan niato?

IMAHINARA na hineheling nindo an mga plano para sa sarong harong. Napahanga kamo sa pagigin praktikal kan disenyo. Ikinakaogma nindong marhay na isip-isipon an mga paagi na kamo asin an saindong pamilya puedeng makinabang sa harong na iyan. Pero, bako daw na maoyon kamo na an mga planong iyan asin an ano man na puedeng pigpaparaisip-isip nindo manongod dian magigin daing serbi kun dai nindo aktuwal na itotogdok o papakosogon an harong, maistar dian, dangan mamanteniron iyan?

² Siring man, tibaad isipon niato na an integridad mahalagang marhay na kualidad na makikinabang nanggad kita asin an mga namomotan niato. Minsan ngani iniisip niato na kahangahanga an pagkaigwa nin integridad, dai kita makikinabang dian kun dai niato papakosogon asin papagdadanayon an satong integridad bilang Kristiano. Sa kinaban ngonyan, an literal na mga proyekto sa pagtogdok o pagpakosog nin sarong harong parate nanggad na magastos. (Luc. 14:28, 29) Siring man, an pagpakosog sa integridad nangangaipo nin panahon asin paghihingoa, alagad bawi nanggad iyan. Kaya pag-olayan niato an tolong hapot: Paano kita magigin mga tawong may integridad? Paano niato mapagdadanay an satong integridad bilang Kristiano? Ano an puedeng gibohon kun may saro na dai nagpadanay kan saiyang integridad sa laog nin sarong panahon?

Paano Kita Puedeng Magin mga Tawong May Integridad?

3, 4. (a) Sa anong mga paagi tinatabangan kita ni Jehova na pakosogon an satong integridad? (b) Paano niato mapapakosog an satong integridad, siring kan ipinaheling ni Jesus paagi sa halimbawa?

³ Nasabotan niato sa naenot na artikulo na tinatawan kita ni Jehova nin dignidad paagi sa pagkaigwa nin pribilehio na magdesisyon kun baga kita magigin mga tawong may integridad. Pero, marahay sana ta dai nia kita pinapabayaan na nagsosolo sa bagay na iyan. Tinotokdoan nia kita kun paano papakosogon an mahalagang marhay na kualidad na ini, asin sia buka an palad na nagtatao sa sato kan saiyang banal na espiritu, na nakakatabang sa sato na iaplikar an saiyang mga katokdoan. (Luc. 11:13) Nagtatao pa ngani sia nin espirituwal na proteksion sa mga naghihingoang maglakaw na may integridad.​—Tal. 2:7.

⁴ Paano kita tinotokdoan ni Jehova na magdanay na may integridad? Orog sa gabos, paagi sa pagsugo sa saiyang Aki na si Jesus na magdigdi sa daga. Namuhay si Jesus na may sangkap na pagkuyog. Sia “nagin makinuyog sagkod sa kagadanan.” (Fil. 2:8) Sa gabos na  ginibo ni Jesus, sia nagkuyog sa saiyang langitnon na Ama, dawa kun iyan grabe kasakit. “Mangyari logod, bakong an boot ko, kundi an boot mo,” an sabi nia ki Jehova. (Luc. 22:42) Marahay na hapoton kan lambang saro sa sato an saiyang sadiri, ‘Ako daw igwa man nin siring na makinuyog na saboot?’ Paagi sa pagsunod sa dalan nin pagigin makinuyog na may tamang motibo, kita magdadanay na may integridad. Estudyare an nagkapirang kabtang nin buhay na dian nangorognang importante an pagkuyog.

5, 6. (a) Paano idinoon ni David an importansia nin pagdadanay na may integridad dawa kun dai kita naheheling nin ibang mga tawo? (b) An mga Kristiano ngonyan napapaatubang sa anong mga problema dapit sa integridad kun sinda nagsosolo?

⁵ Kaipuhan na kuyogon niato si Jehova dawa kun kita nagsosolo. Nasambitan kan salmistang si David an importansia nin integridad sa mga kamugtakan na sia nagsosolo. (Basahon an Salmo 101:2.) Bilang hade, pirmeng dakol na tawo an nasa palibot ni David. Daing duda na dakol na beses na ginatos, rinibo pa ngani, an nagmamasid sa saiya. (Ikomparar an Salmo 26:12.) Importante an pagdadanay na may integridad sa siring na mga panahon, huling kaipuhan na magpaheling an hade nin marahay na halimbawa sa saiyang mga sakop. (Deut. 17:18, 19) Minsan siring, nanodan ni David na dawa kun sia nagsosolo​—‘sa laog kan saiyang harong’—​kaipuhan pa man giraray nia na maglakaw na may integridad. Kumusta man kita?

⁶ Sa Salmo 101:3, mababasa niato an mga tataramon ni David: “Dai ko ibubugtak sa atubangan kan sakong mga mata an ano man na bagay na daing kamanungdanan.” Dakol an oportunidad ngonyan na ibugtak sa atubangan kan satong mga mata an mga bagay na daing kamanungdanan, partikularmente kun kita nagsosolo. Dakol an napapaatubang sa problemang ini huli sa paggamit nin Internet. Pasil sanang masugotan na magheling nin nakakapukaw, pornograpiko pa ngani, na mga retrato o pasale. Alagad an paggibo daw kaiyan sarong akto nin pagkuyog sa Dios na nagpasabong ki David na isurat an mga tataramon na iyan? An pornograpiya nakakadanyar, huling pinapalaad kaiyan an sala asin mahanab na mga pagmawot, rinaraot an konsensia, luway-luway na rinaraot an mga pag-agoman, asin hinahalean nin onra an gabos na imbuelto dian.​—Tal. 4:23; 2 Cor. 7:1; 1 Tes. 4:3-5.

7. Anong prinsipyo an makakatabang sa sato na magdanay na may integridad kun kita nagsosolo?

⁷ Siempre, mayong lingkod ni Jehova na talagang nagsosolo sa ano man na panahon. Mamomoton kitang binabantayan kan satong Ama. (Basahon an Salmo 11:4.) Naoogma nanggad si Jehova kun naheheling nia na linalabanan nindo an sugot! Paagi sa paggibo nindo kaiyan, hinihimate nindo an patanid na maririsa sa mga tataramon ni Jesus na nasa Mateo 5:28. Tunay nanggad, magin determinado na dai paghelingon an mga retrato o pasale na makakasugot sa saindo na gumibo nin sala. Dai nindo iribay an saindong mahalagang marhay na integridad sa makasusupog na akto nin pagheling o pagbasa nin pornograpiya!

8, 9. (a) Si Daniel asin an saiyang kairiba napaatubang sa anong problema dapit sa saindang integridad? (b) Paano an mga hoben na Kristiano ngonyan pinapaogmang marhay si Jehova asin an saindang mga kapwa Kristiano?

⁸ Puede man kitang magdanay na may integridad  paagi sa pagkuyog ki Jehova kun kaiba niato an mga daing pagtubod. Isipon si Daniel asin an tolo niang kaiba. Kan sinda hoben pa, dinara sinda bilang mga bihag sa Babilonya. Duman, mantang napapalibotan nin mga daing pagtubod na kadikit o mayo nganing aram manongod ki Jehova, pinirit an apat na Hebreo na magkakan nin mga kakanon na ipinagbabawal kan Ley nin Dios. Madali sana kutanang ipangatanosan kan mga solteritong idto na bako man gayong maraot na magkompromiso. Total, dai man naheheling kan saindang mga magurang, kan kamagurangan, asin kan mga saserdote an ginigibo nindang apat. Siisay an makakaaram? Si Jehova mismo. Kaya marigon sindang nanindogan asin nagkuyog sa saiya sa ibong kan pamimirit asin peligro.​—Dan. 1:3-9.

⁹ Sa bilog na kinaban, siring man kaiyan an ginigibo kan hoben na mga Saksi ni Jehova, na nangangapot sa mga pamantayan nin Dios para sa mga Kristiano asin nagsasayumang magpadara sa nakakadanyar na impluwensia nin kairiba. Kun kamo na mga hoben nagsasayumang maimbuelto sa droga, kadahasan, pagraway, imoralidad, asin iba pang salang mga gibo, nagkukuyog kamo ki Jehova. Mantang ginigibo nindo iyan, pinapagdadanay nindo an saindong integridad. Nakikinabang mismo kamo, asin pinapaogma nindong marhay si Jehova asin an saindong mga kapwa Kristiano!​—Sal. 110:3.

10. (a) Anong salang mga punto de vista manongod sa pakikisaro an nagin dahelan na ikompromiso nin nagkapirang hoben an saindang integridad? (b) Paano an integridad nagmomotibar sa sato na gumawe nin tama kun kita mapaatubang sa peligro nin pakikisaro?

¹⁰ Kaipuhan man niatong magin makinuyog sa pakiibaiba sa mga bakong kasekso. Aram niato na ipinagbabawal kan Tataramon nin Dios an pakikisaro. Minsan siring, an pagigin makinuyog puedeng mahulog sa pagigin mapagkonsinte sa salang gibo. Halimbawa, an nagkapirang hoben nakikipagsekso paagi sa ngoso o lubot (oral or anal sex) o nagmamasturbasyon sa lambang saro, na nangangatanosan na an mga gibong ini bako man gayong maraot huli ta iniisip ninda na dai man sinda “nakikidorog,” sa teknikal na kahulogan kaiyan. Nalilingawan kan siring na mga hoben​—o tibaad tuyo nindang dai iniintindi—​na an termino sa Biblia para sa pakikisaro kalabot an gabos na gibong iyan, salang paggawe na puedeng ikatiwalag nin saro. * Pero, mas maraot pa ngani, dai ninda iniintindi an katunayan na kaipuhan an integridad. Mantang nagmamaigot kitang papagdanayon an satong integridad, dai kita nagmamaigot na humanap nin sarahotan para sa maraot na gibo. Dai niato pinoprobaran kun gurano kita kamakakarani sa paggibo nin kasalan asin isipon na dai kita mapapadusahan. Dai kita nagkokonsentrar sana sa hudisyal na mga resulta na puedeng magin epekto nin sarong akto nin maraot na gibo. Imbes, nagkokonsentrar kita sa paggibo kan makakapaogma ki Jehova, na linilikayan an makakakolog sa saiyang boot. Imbes na helingon kun gurano kita kamakakarani sa paggibo nin kasalan, kita biyong minarayo dian asin ‘minadulag sa pakikisaro.’ (1 Cor. 6:18) Sa siring, ipinapaheling niato na kita mga tawong may tunay na integridad.

Paano Niato Mapagdadanay an Satong Integridad?

11. Taano ta mahalaga an kada akto nin pagkuyog? Iilustrar.

¹¹ Pinapakosog niato an integridad paagi sa pagkuyog, kaya napagdadanay niato an satong integridad paagi sa makinuyog na pagtagal. An saro sanang akto nin pagkuyog garo baga bakong mahalaga​—saro  sanang sadit na bagay. Pero, an siring na mga akto nin pagkuyog nadadagdagan sa paglihis nin panahon. Sa pag-ilustrar: An saro sanang hollow block tibaad garo baga bakong mahalaga, alagad kun maingat niatong pag-iiribanon an dakol kaiyan, makakatogdok kita nin sarong makosog na harong. Kaya kun padagos niatong dadagdagan an satong mga akto nin pagkuyog, mapagdadanay niato an satong integridad.​—Luc. 16:10.

12. Paano si David nagtao nin halimbawa sa pagpapadanay nin integridad sa ibong nin pagmaltrato asin inhustisya?

¹² An satong integridad nangorognang risang-risa kun kita nagtatagal sa ibong nin mga kasakitan, pagmaltrato, o inhustisya. Estudyare an halimbawa sa Biblia manongod ki David. Kan sia hoben pa, tinagalan nia an pagpersegir nin sarong hade na dapat kutanang nagrerepresentar sa autoridad ni Jehova. Minsan siring, nawara ki Hadeng Saul an pabor ni Jehova asin nauri sia nin grabe ki David, na inooyonan nin Dios. Pero, nagdanay si Saul na may autoridad sa laog nin sarong panahon asin ginamit nia an hukbo kan Israel tanganing lapagon si David. Itinogot ni Jehova na magpadagos an inhustisyang ini sa laog nin nagkapirang taon. Naghinanakit daw si David sa Dios? Inisip daw nia na mayo man nin dahelan na magtagal? Dai. Nagdanay an dakulang paggalang nia sa katongdan ni Saul bilang linahidan nin Dios, na nagsayumang magbalos ki Saul kan magkaigwa sia nin oportunidad na gibohon iyan.​—1 Sam. 24:2-7.

13. Paano niato mapagdadanay an satong integridad kun may nakakolog sa satong boot o nakapaanggot sa sato?

¹³ Mapuersa nanggad an halimbawa ni David para sa sato ngonyan! Kabtang kita nin pambilog na kinaban na kongregasyon nin bakong sangkap na mga tawo, na siisay man sa sainda puedeng magkasala sa sato o magin bakong maimbod pa ngani. Siempre, biniyayaan kita na mabuhay sa panahon na an banwaan ni Jehova sa kabilogan dai noarin man puedeng raoton. (Isa. 54:17) Pero, ano an magigin reaksion niato kun may saro na makapaluya o makakolog sa satong boot? Kun totogotan niato na garo makahilo sa satong puso an makuring paghinanakit sa sarong kapwa parasamba, puedeng mameligro an satong integridad sa Dios. An gawe-gawe nin iba dai noarin man dapat na magin sarahotan na kita makuring maghinanakit sa Dios o bayaan an satong kaimbodan. (Sal. 119:165) An pagtagal dawa sa ibong nin mga pagbalo matabang sa sato na mapagdanay an satong integridad.

14. Ano an reaksion kan mga nagdadanay na may integridad dapit sa mga pagbabago sa organisasyon asin sa mga pagpakarhay sa doktrina?

¹⁴ Puede man niatong mapagdanay an satong integridad paagi sa paglikay na magparahanap nin sala asin magin mapagkritika. Siempre, nangangahulogan iyan nin pagigin maimbod ki Jehova. Binebendisyonan nia an saiyang banwaan ngonyan nin orog kisa kasuarin man. Sa bilog na kasaysayan, ngonyan sana napamuraway na marhay sa daga an dalisay na pagsamba. (Isa. 2:2-4) Kun may ginigibong mga pagliliwat sa pagpaliwanag kan mga teksto sa Biblia o sa kun paano gigibohon an mga bagay-bagay, gusto niatong akoon iyan. Naoogma kitang marhay na maheling an ebidensia nin nag-oorog pang espirituwal na liwanag. (Tal. 4:18) Kun nadedepisilan kita na masabotan an sarong pagbabago, ipinapamibi niato ki Jehova na logod tabangan kitang masabotan an puntong iyan. Mientras tanto, kita makinuyog na nagtatagal, na pinapagdadanay an satong integridad.

 Paano Kun an Saro Dai Magdanay na May Integridad?

15. Siisay sana an makakahale kan saimong integridad?

¹⁵ Nakakapagpaisip an hapot na iyan, bako daw? Siring kan nanodan niato sa naenot na artikulo, mahalagang marhay nanggad an integridad. Kun mayo kita kaiyan, mayo kita nin marahay na relasyon ki Jehova asin mayo nin tunay na paglaom. Tandaan ini: Saro sanang tawo sa uniberso an makakahale kan saimong integridad. Ika iyan. Nasabotan na marhay ni Job an katotoohan na iyan. Sia nagsabi: “Sagkod na ako magadan dai ko hahaleon sa sakuyang sadiri an sakuyang integridad!” (Job 27:5) Kun ika igwa nin kaparehong determinasyon asin kun ika magdadanay na dayupot ki Jehova, dai noarin man mahahale sa saimo an saimong integridad.​—Sant. 4:8.

16, 17. (a) Kun an saro magkasala nin magabat, ano an dai nia dapat gibohon? (b) Ano an dapat niang gibohon?

¹⁶ Pero, an nagkapira dai nakakapagpadanay kan saindang integridad. Kun paanong nangyari iyan kan yaon pa an mga apostol, an nagkapira man ngonyan paorootrong nagkakasala nin magabat. Kun nangyari iyan sa saindo, dai na daw nin paglaom an situwasyon nindo? Dai man. Ano an puedeng gibohon? Pag-olayan nguna niato kun ano an dai dapat gibohon. An tendensia nin tawo iyo na itago an kasalan sa mga magurang, kapwa Kristiano, o kamagurangan. Minsan siring, ipinapagirumdom sa sato kan Biblia: “An nagtatahob sa saiyang mga kalapasan dai magigin mapanggana, alagad an minatuga asin minabaya kaiyan papahelingan nin pagkaherak.” (Tal. 28:13) An mga naghihingoang itago an saindang mga kasalan naggigibo nin makaturotristeng sala, huli ta mayo nin ano man na puedeng itago sa Dios. (Basahon an Hebreo 4:13.) An nagkapira nagpoprobar pa ngani na magkaigwa nin dobleng pamumuhay, na sagin naglilingkod ki Jehova mantang naggigibo nin kasalan. An siring na buhay mayo nanggad nin integridad​—an totoo, iyan biyong kabaliktaran nin integridad. Dai naoogma si Jehova sa mga akto nin pagsamba kan mga indibiduwal na itinatago an magabat na mga kasalan. Sa kabaliktaran, an siring na pagsaginsagin nakakapaanggot sa saiya.​—Tal. 21:27; Isa. 1:11-16.

¹⁷ Kun an sarong Kristiano maimbuelto sa magabat na kasalan, malinaw kun ano an dapat niang gibohon. Panahon na iyan na magpatabang sia sa Kristianong kamagurangan. May areglo si Jehova sa pag-asikaso sa mga kaso nin grabeng helang sa espirituwal. (Basahon an Santiago 5:14.) Dai pagtogotan an pagkatakot sa posibleng disiplina o pagtatanos na makaolang sa saindo sa pagmamaigot na ikabalik an saindong marahay na espirituwal na salud. Total, totogotan daw nin sarong madonong na tawo an temporaryong kolog nin ineksion o operasyon pa ngani na makaolang sa pag-asikaso nia sa sarong problema sa salud na nagsasapeligro kan buhay nia?​—Heb. 12:11.

18, 19. (a) Paano ipinapaheling kan halimbawa ni David na puedeng ikabalik an integridad? (b) Ano an saindong determinasyon mapadapit sa saindong integridad?

¹⁸ Igwa daw nin paglaom na maomayan nin lubos? Puede daw na ikabalik an integridad kun iyan mawara? Isip-isipon giraray an halimbawa ni David. Sia nagkasala nin magabat. Nagheling sia na may makosog na pagmawot na mapasaiya an agom nin ibang lalaki, nakakomiter sia nin pagsambay, asin nagpakana sia na ipagadan an daing kasalan na agom na lalaki. Masakit isipon na si David sarong tawong may integridad kan panahon na idto, bako daw? Pero, dai na daw nin paglaom an saiyang situwasyon? Kinaipuhan ni David nin mapuersang disiplina asin nag-ako sia kaiyan. Kun siring, kinaherakan sia ni Jehova huling sia sinserong nagsolsol. Nagkaleksion si David sa disiplinang iyan asin ikinabalik nia an saiyang integridad paagi sa pagkuyog sa Dios asin pagtagal ano man an mangyari. An buhay ni David sarong halimbawa kan mababasa niato sa Talinhaga 24:16: “An matanos puedeng mapukan nin dawa pitong beses, asin sia siertong matindog.” An resulta? Isip-isipon an sinabi ni Jehova ki Salomon manongod ki David pagkagadan kaini. (Basahon an 1 Hade 9:4.) Nagirumdoman nin Dios si David bilang sarong tawong may integridad. Sa katunayan, puedeng linigon ni Jehova an digta nin magabat pa nganing mga kasalan kan nagsosolsol na mga parakasala.​—Isa. 1:18.

¹⁹ Iyo, kamo magigin mga tawong may integridad paagi sa pagpaheling nin mamomoton na pagkuyog. Papagdanayon an maimbod na pagtagal, asin kun makagibo nin magabat na kasalan, magpaheling nin tunay na pagsolsol. Mahalagang marhay nanggad an satong integridad! Logod na an lambang saro sa sato magkaigwa kan nagin determinasyon ni David: “Para sa sako, maglalakaw ako sa sakong integridad.”​—Sal. 26:11.

[Nota sa Ibaba]

Ano an Isisimbag Nindo?

• Paano kamo magigin tawong may integridad?

• Sa anong mga paagi mapagdadanay nindo an saindong integridad?

• Paano posibleng ikabalik an integridad?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Kahon sa pahina 8]

‘MARAHAYON NANGGAD IYAN’

Iyan an sabi nin sarong babae, na limang bulan nang bados, mapadapit sa kabootan asin integridad nin sarong tawong dai nia kamidbid. Yaon sia kaidto sa sarong kapihan, asin pakalihis nin mga pirang oras pagkahale nia, narealisar nia na nawalat nia duman an saiyang pitaka. An pitaka may laog na $2,000, mas dakula nanggad na kantidad kisa sa parate niang dara. “Biyo akong nanluya,” an sabi nia kan huri sa sarong lokal na peryodiko. Minsan siring, sarong hoben na babae an nakakua kan pitaka asin tolos na hinanap an talagang kagsadiri kaiyan. Huling dai nia nakua an kagsadiri, dinara nia an pitaka sa presinto, asin sa katapustapusi nahanap kan pulis an bados na babae. “Talagang marahayon nanggad an ginibong iyan,” an sabi kan nagpapasalamat na kagsadiri. Taano ta an hoben na babae naghingoa nanggad na ikabalik an kuarta? An peryodiko nagkomento na an babae, bilang saro sa Mga Saksi ni Jehova, “nagpaheling nin siring na integridad huli sa relihion na dian sia pinadakula.”

[Ritrato sa pahina 9]

Puedeng mapagdanay nin mga hoben an integridad kun binabalo

[Ritrato sa pahina 10]

Dai napagdanay ni David an integridad sa laog nin sarong panahon, alagad ikinabalik nia iyan