1. (a) Ano an mga reaksiyon nin mga tawo sa itinataong mga pagirumdom, asin taano? (b) Paano an kapalangkawan puwedeng makaapektar sa pagmansay nin saro sa itinataong konseho?

MANLAIN-LAIN an reaksiyon nin mga tawo sa itinataong pagirumdom. An pagirumdom na hali sa sarong may awtoridad puwedeng magalang na akuon, mantang an konseho na hali sa sarong kapantay o mas hababa an posisyon puwedeng habuan tulos. Manlain-lain man an namamatian nin mga tawo kun tinatawan nin disiplina asin konseho. An iba nangluluya an buot, namumundo, o nasusupog; an iba napapahiro an puso, nagigin determinado, saka nadadagkang humiro. Taano ta may arog kaiyan na pagkakalain? An sarong dahilan iyo an kapalangkawan. Iyo, iyan puwedeng makapangurol sa kakayahan nin saro sa paghusgar, na nagigin dahilan na dai niya akuon an konseho asin dai makinabang sa mahalagang instruksiyon.—Tal. 16:18.

2. Taano ta an sadol na hali sa Tataramon nin Diyos inaapresyar kan tunay na mga Kristiyano?

² Sa ibong na lado, inaapresyar kan tunay na mga Kristiyano an nakakatabang na sadol, nangurugna kun iyan basado sa Tataramon nin Diyos. An mga pagirumdom ni Jehova nagtatao nin kapakipakinabang na pakarurop, na nagtutukdo asin nagtatabang sa sato na likayan an mga silo na arog kan materyalismo, seksuwal na imoralidad, asin pag-abuso sa droga o inumon na de alkohol. (Tal. 20:1; 2 Cor. 7:1; 1 Tes. 4:3-5; 1 Tim. 6:6-11) Apuwera diyan, igwa kita nin ‘kaugmahan nin puso’ na resulta kan pagsunod sa mga pagirumdom nin Diyos.—Isa. 65:14.

3. Anong sabuot kan salmista an marahay na arugon niyato?

³ Tanganing maingatan an satuyang mahalagang marhay na relasyon sa satong langitnon na Ama, dapat na padagos tang iaplikar sa satong buhay an madunong na mga instruksiyon ni Jehova. Marahayon nanggad kun an sabuot niyato arog kan sa salmista na nagsurat: “Inako ko an saimong mga pagirumdom  bilang pagsadiri ko sagkod sa panahon na daing talaan, huli ta iyan an labi-labing kagayagayahan kan sakuyang puso”! (Sal. 119:111, NW) Ikinakaugma ta man daw na marhay an mga tugon ni Jehova, o minamansay ta daw iyan kun minsan na nakakapagabat? Dawa dai niyato gusto kun minsan an konseho sa sato, dai kita dapat pangluyahan nin buot. Puwede tang patalubuon an dai natatanyog na pagtitiwala sa nakakalabing kadunungan nin Diyos! Pag-ulayan niyato an tulong paagi.

4. Ano an sarong bagay na dai nuarin man nagbago sa buhay ni David?

⁴ Si Hading David nagkaigwa nin dakul na maugma asin mamundong eksperyensiya sa buhay, pero sarong bagay an dai nuarin man nagbago—an saiyang lubos na pagtitiwala sa saiyang Kaglalang. Sinabi niya: ‘Sa saimo, O Jehova, babangunon ko an sakuyang kalag. Diyos ko, sa saimo ako nananarig.’ (Sal. 25:1, 2) Ano an nakatabang ki David na makapatalubo nin arog kaiyan na pagtitiwala sa saiyang langitnon na Ama?

5, 6. Ano an sinasabi kan Tataramon nin Diyos manungod sa relasyon ni David ki Jehova?

⁵ Dakul na tawo an namimibi sana sa Diyos kun sinda nasa masakit na mga kamugtakan. Paano kun an sarong amigo o paryente nakikipag-ulay sana sa saimo kun siya nangangaipo nin kuwarta o mahagad nin pabor? Maabot an panahon na tibaad pagdudahan mo na an saiyang motibo sa pagdulok sa saimo. Pero, bakong arog kaiyan si David. Mahihiling sa saiyang relasyon ki Jehova an pagtubod asin pagkamuot niya sa saiyang Diyos sa bilog niyang buhay—marahay man o masakit an kamugtakan.—Sal. 40:8.

⁶ Mangnuha an mga tataramon nin pag-umaw asin pagpasalamat ni David ki Jehova: ‘O Jehova na samong Kagurangnan, gurano kahalangkaw an saimong ngaran sa bilog na daga, na ibinugtak mo an saimong kamurawayan sa ibabaw nin kalangitan!’ (Sal. 8:1) Narisa mo daw an pagigin dayupot ni David sa saiyang langitnon na Ama? Naapresyar ni David an kadakulaan asin kamurawayan nin Diyos kaya napahiro siya na umawon si Jehova ‘sa bilog na aldaw.’—Sal. 35:28.

7. Paano kita nakikinabang sa pagrani sa Diyos paagi sa pamibi?

⁷ Arog ni David, kaipuhan tang regular na makipag-ulay ki Jehova tanganing mapakusog an satong pagtitiwala sa saiya. An Bibliya nagsasabi: ‘Rumani kamo sa Diyos, asin siya marani sa saindo.’ (Sant. 4:8) An pagrani sa Diyos sa pamibi saro man na mahalagang paagi na kita nag-aako kan banal na espiritu.—Basahon an 1 Juan 3:22.

8. Taano ta maninigo na dai kita magin pauruutro na sana kun namimibi?

⁸ Pag ika namimibi, nauutro mo sana daw an iyo man sanang mga tataramon o pananaram? Kun iyo, bago mamibi, mag-isip-isip nguna kun ano an gusto mong sabihon. Kun pauruutro sana an sinasabi ta sa satong amigo o paryente, mauugma daw siyang dangugon iyan? Posibleng dai na niya gugustuhon na magdangog sa sato. Siyempre, nungkang sasayumahan ni Jehova na dangugon an sinserong pamibi nin sarong maimbod na lingkod niya. Pero, maninigo na dai kita magin pauruutro na sana kun kita nakikipag-ulay sa saiya.

9, 10. (a) Ano an puwede tang sabihon sa satong mga pamibi? (b) Ano an makakatabang sa sato tanganing magin udok sa puso an satong mga pamibi?

⁹ Malinaw na kun gusto niyatong magin harani sa Diyos, an satong mga pamibi dapat na bakong hababaw sana. Miyentras na urog tang ipinapahayag ki Jehova kun ano an nasa puso ta, kita magigin mas harani sa saiya asin urog na magtitiwala sa saiya. Pero, ano an maninigo tang sabihon sa satong mga pamibi? An Tataramon nin Diyos nagsasabi: ‘Sa gabos na bagay [paagi] sa pamibi asin pagngayo-ngayo na may pagpasalamat, ipahayag nindo sa Diyos an saindong mga hinahagad.’ (Fil. 4:6) An totoo, ano man na bagay na may epekto sa satong relasyon sa Diyos o sa satong buhay bilang lingkod niya angay na ipamibi.

¹⁰ May manunudan kita sa mga pamibi kan maimbod na mga lalaki asin babayi na mababasa sa Bibliya. (1 Sam. 1:10, 11; Gui. 4:24-31) An libro nin Salmo dakul nin udok sa pusong pamibi asin  awit para ki Jehova. Ihinahayag sa mga pamibi asin awit na iyan an manlain-lain na emosyon nin tawo, puon sa grabeng kasakitan sagkod sa labi-labing kagayagayahan. Kun pag-aadalan ta an mga kapahayagan na iyan kan maimbod na mga tawo, matatabangan kita na magin makahulugan an satong mga pamibi ki Jehova.

11. Taano ta kaipuhan tang hurop-hurupon an mga konseho na hali sa Diyos?

¹¹ Si David nagsabi: “An pagirumdom ni Jehova mapagtitiwalaan, na nagpapadunong sa daing eksperyensiya.” (Sal. 19:7, NW) Iyo, dawa dai nin eksperyensiya, puwede kitang magin madunong paagi sa pagsunod sa mga tugon nin Diyos. Pero, may mga konseho sa Kasuratan na kaipuhan na hurop-hurupon tanganing kita makinabang nin lubos. Iyan an kaipuhan tang gibuhon tanganing mapagdanay an satong integridad kun kita ginigipit sa eskuwelahan o sa satong trabaho, makapanindugan sa pamantayan nin Diyos mapadapit sa dugo, mapagdanay an Kristiyanong neutralidad, asin ikaaplikar an mga prinsipyo sa Bibliya mapadapit sa pagbado saka pagpakarhay sa sadiri. Kun aaramon ta an kaisipan nin Diyos sa siring na mga bagay, matatabangan kita na makapag-andam sa mga problema. Sa siring, makakapagdesisyon kita sa satong puso kun ano an gigibuhon ta enkaso umabot iyan. An arog kaiyan na pag-antisipar sa posibleng mangyari asin pag-andam para diyan makakatabang sa sato na malikayan an grabeng kamunduan.—Tal. 15:28.

12. Tanganing matabangan kita na ingatan an mga pagirumdom nin Diyos, anong mga hapot an maninigo tang hurop-hurupon?

¹² Mantang hinahalat ta an kautuban kan panuga nin Diyos, nahihiling daw sa satong paagi nin pamumuhay na kita nagdadanay na puka sa espirituwal? Halimbawa, talaga daw na naniniwala kita na madali nang laglagon an Dakulang Babilonya? An mga bendisyon daw sa ngapit, arog kan buhay na daing katapusan sa paraisong daga, totoong-totoo pa man giraray sa sato ngunyan arog kan inot ta iyan na manudan? Napagdanay ta daw an satong kaigutan sa ministeryo imbes na inuton sa satong buhay an personal na mga bagay? Kumusta man an paglaom na pagkabuhay liwat, an pagpakangbanal kan ngaran ni Jehova, asin pagbindikar kan saiyang soberaniya? Iyan daw mahalagang marhay pa man giraray sa sato? An paghurop-hurop sa mga hapot na siring kaini makakatabang sa sato na ingatan an ‘mga pagirumdom nin Diyos bilang pagsadiri ta sagkod sa panahon na daing talaan.’—Sal. 119:111, NW.

13. Taano ta nadipisilan an mga Kristiyano kan inot na siglo na masabutan an nagkapirang bagay? Magtao nin halimbawa.

¹³ May mga bagay sa Bibliya na tibaad dai pa lubos na masasabutan ngunyan huling bako pang panahon tanganing tawan iyan nin linaw ni Jehova. Pauruutrong sinabi ni Jesus sa saiyang mga apostol na kaipuhan siyang magsakit asin magadan. (Basahon an Mateo 12:40; 16:21.) Pero dai nasabutan kan mga apostol an buot niyang sabihon. Nasabutan sana ninda iyan pagkatapos na siya buhayon liwat kan siya magsulot nin pisikal na hawak, magpahiling sa dakul na disipulo, asin kan ‘bukasan niya an saindang mga isip tanganing makasabot sinda kan mga kasuratan.’ (Luc. 24:44-46; Gui. 1:3) Kan dai pa ibinububo an banal na espiritu sa mga parasunod ni Cristo kan Pentecostes 33 C.E., dai man ninda nasabutan na an Kahadian nin Diyos eestablisaron sa langit.—Gui. 1:6-8.

14. Sa kapinunan kan ika-20 siglo, anong marahay na halimbawa an ipinahiling kan dakul na tugang dawa igwa sinda nin salang pakasabot manungod sa huring mga aldaw?

¹⁴ Kaagid kaiyan, sa kapinunan kan ika-20 siglo, an tunay na mga Kristiyano nagkaigwa nin salang mga inaasahan mapadapit sa ‘mga huring aldaw.’ (2 Tim. 3:1) Halimbawa, kan 1914, may mga nag-isip na dadarahon na sinda sa langit. Kan dai tulos nangyari an saindang mga inaasahan, maigot nindang siniyasat giraray an Kasuratan asin nasabutan ninda na magkakaigwa pa nin mahiwas na paghuhulit. (Mar. 13:10) Huli kaiyan, kan 1922, si J. F. Rutherford, an nanginginot kaidto sa gibuhon na paghuhulit, nagsabi sa mga nag-atender  sa internasyonal na kumbensiyon sa Cedar Point, Ohio, E.U.A.: “Uya, nagrereynar na an Hadi! Kamo an saiyang mga representante sa pagpaisi. Kun siring ipaisi, ipaisi, ipaisi, an Hadi asin an saiyang kahadian.” Magpuon kaidto, an pagbalangibog kan ‘evangelio kan kahadian’ nagin nang tatak kan mga lingkod ni Jehova sa modernong panahon.—Mat. 4:23; 24:14.

15. Paano kita nakikinabang sa paghurop-hurop sa mga ginibo nin Diyos para sa saiyang banwaan?

¹⁵ Paagi sa paghurop-hurop sa makangangalas na paagi nin pag-utob ni Jehova sa mga panuga niya sa saiyang banwaan, kaidto asin ngunyan, nagigin mas makusog an pagtitiwala ta sa kakayahan niya na gibuhon an saiyang kabutan asin katuyuhan sa ngapit. Kasabay kaiyan, natatabangan kita kan mga pagirumdom ni Jehova na magin buhay pirmi sa satong isip asin puso an saiyang mga hula na naghahalat nin kautuban. Makakasiyerto kita na an paggibo kaiyan matabang sa sato na mapakusog an satong pagtitiwala sa saiyang mga panuga.

16. Anong mga bendisyon an nakakamtan ta sa pagdadanay na aktibo sa ministeryo?

¹⁶ An satong Diyos na si Jehova sarong Diyos na pano nin puwersa, sarong Diyos na aktibo. An salmista nagsabi: ‘Siisay an siring sa saimo? Mapangyari ka, Jehova.’ Sinabi niya pa: ‘Makusog an saimong kamot.’ (Sal. 89:8, 13) Kauyon kaiyan, pinapahalagahan asin binebendisyunan ni Jehova an satong paghihinguwa tanganing suportaran an intereses kan Kahadian. Nahihiling niya na an saiyang mga lingkod—lalaki asin babayi, hoben asin gurang—dai nagtatangka asin nagkakakan kan “tinapay nin kahugakan.” (Pr. [Tal.] 31:27, An Banal na Biblia) Sa pag-arog sa satong Kaglalang, pirmi kitang sibot sa teokratikong mga gibuhon. An paglilingkod sa Diyos nin bilog na puso nagtatao sa sato nin satispaksiyon personalmente, asin si Jehova nauugmang marhay man na bendisyunan an satong ministeryo.—Basahon an Salmo 62:12.

17, 18. Taano ta masasabi niyato na an mga gibo nin pagtubod nakakatabang sa sato na mapakusog an pagtitiwala sa mga instruksiyon ni Jehova? Magtao nin halimbawa.

 ¹⁷ Paano nakakatabang sa sato an mga gibo nin pagtubod tanganing mapakusog an pagtitiwala ki Jehova? Isip-isipon an pagkasaysay kan Kasuratan manungod sa paglaog kan mga Israelita sa Dagang Panuga. An mga saserdote na nagpapasan kan kaban kan tipan ininstruksiyunan ni Jehova na magmartsa pasiring sa tahaw kan Salog nin Jordan. Pero, mantang an banwaan parani sa salog, nahiling ninda na iyan nag-aapaw huli sa tubig-uran nin tigsuli. Ano an gigibuhon kan mga Israelita? Makampo sa pangpang kan salog asin mahalat nin pirang semana o mas haloy pa sagkod na maghababaw an tubig? Dai, imbes lubos sindang nagtiwala ki Jehova asin nagsunod sa mga instruksiyon niya. Ano an resulta? An pagkasaysay nagsasabi: ‘Pagtungtong kan mga padi [o, saserdote] sa salog, nag-untok sa pagbulos an tubig. Dai naghali sa tahaw kan nagmarang salog an [mga saserdote] na nagpapasan kan Kaban nin Tipan sagkod na nakabalyo an gabos na tawo.’ (Josue 3:12-17, An Marahay na Bareta Biblia) Imahinara kun gurano kanakakapukaw sa buot na mahiling na puminundo an pagbulos kan masulugon na tubig! Tunay nanggad na napakusog an pagtubod kan mga Israelita ki Jehova huling nagtiwala sinda sa mga instruksiyon niya.

¹⁸ Totoo, si Jehova dai naggigibo nin arog kaiyan na milagro para sa saiyang banwaan ngunyan, pero talagang binebendisyunan niya an saindang mga gibo nin pagtubod. An aktibong puwersa nin Diyos nagtatao sa sainda nin kusog tanganing magibo an sugo na ihulit an mensahe kan Kahadian sa bilog na kinaban. Asin an panginot na Saksi ni Jehova, an binuhay liwat na si Cristo Jesus, nagtao nin asegurasyon sa saiyang mga disipulo na susuportaran niya sinda sa mahalagang gibuhon na ini. Sinabi niya: ‘Kaya paduman kamo, asin gibuhon nindong disipulo an gabos na nasyon. Ako danay na nasa saindo sagkod sa katapusan nin kinaban.’ (Mat. 28:19, 20) Dakul na Saksi na tibaad masusupgon o maluya an buot an personal na makakapagpatunay na sinda tinawan kan banal na espiritu nin Diyos nin kusog nin buot na makipag-ulay sa mga bakong kamidbid sa ministeryo sa langtad.—Basahon an Salmo 119:46; 2 Corinto 4:7.

19. Sa ibong kan satong mga limitasyon, sa ano kita makakasiyerto?

¹⁹ May mga tugang na limitado nanggad an kayang gibuhon huli sa hilang o paggurang. Alagad, makakasiyerto sinda na an kamugtakan kan lambang tunay na Kristiyano nasasabutan kan ‘Ama nin mga pagkahirak asin Diyos nin bilog na karangahan.’ (2 Cor. 1:3) Inaapresyar niya an gabos na ginigibo ta tanganing suportaran an intereses kan Kahadian. Kaipuhan niyato gabos na girumdumon na an satong kaligtasan sa panginot nakadepende sa satong pagtubod sa atang na pantubos ni Cristo, mantang ginigibo niyato an gabos tang makakaya sigun sa itinutugot kan satong kamugtakan.—Heb. 10:39.

20, 21. Ano an pirang paagi na ipinapahiling ta an satong pagtitiwala ki Jehova?

²⁰ Kalabot sa satuyang pagsamba an paggamit kan satong panahon, kusog, asin materyal na mga bagay sa pinakalubos na paagi na posible. Iyo, mawot niyato na bilog na pusong ‘gibuhon an gibo nin sarong ebanghelista,’ o ebanghelisador. (2 Tim. 4:5) An totoo, nauugma kita na gibuhon iyan, huling nakakatabang iyan sa iba na “makaabot sa pakasabot kan katotoohan.” (1 Tim. 2:4) Malinaw na an pagtao nin onra asin kaumawan ki Jehova nagpapayaman sa sato sa espirituwal. (Tal. 10:22) Asin nakakatabang iyan sa sato na magkaigwa nin dai nababaring pagtitiwala sa satong Kaglalang.—Roma 8:35-39.

²¹ Siring kan napag-ulayan ta, an pagtitiwala ki Jehova para sa madunong na mga pagirumdom bakong awtomatiko; kaipuhan tang pagmaigutan na magkaigwa kaiyan. Kaya, magsarig nanggad ki Jehova paagi sa pamibi. Hurop-hurupon kun paano kaidto ginibo ni Jehova an saiyang kabutan asin kun paano niya iyan gigibuhon sa ngapit. Asin padagos na pakusugon an pagtitiwala ki Jehova paagi sa mga gibo nin pagsamba. Iyo, an mga pagirumdom ni Jehova magdadanay sagkod sa panahon na daing talaan. Asin ika puwede man na magdanay sagkod lamang!