1, 2. Siisay an mga makikinabang sa maingat na pagkonsiderar sa Awit ni Salomon, asin taano? (Hilingon an ritrato sa itaas.)

‘RISANG-RISA nanggad sa lalawgon ninda an pagkamuot mantang nakahiling sa lambang saro asin nagkakaputan nin kamot! Siisay an masabing dai talaga sinda nagkakaminuutan?’ Ini an nasa isip kan elder na nagkasal pa sana sa bagong mag-agom. Mantang nagbabayle an bagong kasal sa reception, naiisip niya: ‘Magdadanay pa daw an saindang pag-ibanan kun magkaproblema na? Sa paglihis nin mga taon, mas mararom pa daw an saindang pagkaminuutan o luway-luway ining mawawara?’ Talagang magigin nakakaugma an pagkamuot nin sarong lalaki asin babayi kun iyan magigin masarig asin magdadanay. Pero, huli ta dakul na mag-agom an nagsusuruwayan, rasonable nanggad na ihapot kun talagang posible an nagdadanay na pagkamuot.

² Bihira an tunay na pagkamuot dawa kan panahon ni Hading Salomon kan suanoy na Israel. Mapadapit sa moralidad kaidto, isinurat ni Salomon: ‘Sarong [matanos na] lalaki sana an nakua ko sa tahaw nin sangribo, tara sarong babayi sa gabos na ini dai nanggad ako nakakua. Uya, iyo sana ini an sakuyang nakua: Na an Diyos linalang na tultol an tawo, alagad ta sinda nagharanap nin dakul na [pakana].’ (Par. 7:26-29) An impluwensiya kan mga babaying dayuhan na nagsasamba ki Baal  an panginot na dahilan sa pagbabang marhay kan mga pamantayan sa moral kan panahon ni Salomon kaya nasakitan siyang makakua nin lalaki o babayi na marahay an moral. * Pero, ipinapahiling kan tulang isinurat niya mga 20 taon bago kaiyan, an Awit ni Salomon, na posible para sa lalaki asin babayi na magkaigwa nin nagdadanay na pagkamuot. Malinaw man na ilinadawan kaiyan kun anong klaseng pagkamuot iyan asin kun paano iyan ipapahiling. Paagi sa maingat na pagkonsiderar sa librong ini kan Bibliya, dakul an manunudan kan mga parasamba ni Jehova na may agom asin mayong agom dapit sa siring na pagkamuot.

3. Taano ta posible para sa lalaki asin babayi na magkaigwa nin tunay na pagkamuot?

³ Basahon an Awit ni Salomon 8:6. Dakul kitang manunudan sa ekspresyon na ‘makusog na laad,’ o “an laad ni Jah” na ginamit tanganing iladawan an pagkamuot. An tunay na pagkamuot inaapod na “laad ni Jah” huling si Jehova an Ginikanan kan siring na pagkamuot. Linalang niya an tawo sa saiyang ladawan na may kakayahan na mamuot. (Gen. 1:26, 27) Kan itao nin Diyos sa inot na lalaking si Adan an inot na babaying si Eva, napatula si Adan sa kaugmahan. Siguradong nagin dayupot na marhay si Eva ki Adan, kun sain “siya kinua.” (Gen. 2:21-23) Huling tinawan ni Jehova an mga tawo nin kakayahan na magpahiling nin pagkamuot, posible para sa lalaki asin babayi na magkaigwa nin matibay asin nagdadanay na pagkamuot sa lambang saro.

4, 5. Isaysay sa halipot an istorya kan Awit ni Salomon.

⁴ An pagkamuot nin lalaki asin babayi sa lambang saro may iba pang karakteristiko apuwera sa posibilidad na magdanay iyan asin dai magbago. An nagkapira kaini magayunon na ilinadawan sa Awit ni Salomon. Isinurat bilang sarong awit na kapareho sa libretto, o iskrip nin sarong opera, an istorya kaiyan manungod sa pagkaminuutan nin sarong hoben na babayi hali sa banwaan nin Sunem, o Sulem, asin kan saiyang namumutan na pastor. Dinara an daraga sa kampo ni Salomon huli ta naakit ini sa saiyang kagayunan kan nagkakampo si Salomon harani sa ubasan na binabantayan kan daraga. Pero, sa kapinunan pa sana, malinaw nang namumuot an daraga sa pastor. Pinurbaran ni Salomon na magustuhan siya kan daraga, pero lubos na ipinahayag kan daraga an paghidaw niyang makaibanan an namumutan niya. (Awit ni Sal. 1:4-14) Nagduman an pastor sa kampo tanganing hanapon an daraga, asin duman nagrinibayan sinda nin magagayon na kapahayagan nin pagkamuot.—Awit ni Sal. 1:15-17.

⁵ Kan magbalik si Salomon sa Jerusalem, iiniba niya an daraga, asin sinundan ini kan pastor. (Awit ni Sal. 4:1-5, 8, 9) Mayong nangyari sa gabos na paghihinguwa ni Salomon na magustuhan siya kan daraga. (Awit ni Sal. 6:4-7; 7:1-10) Sa katapos-tapusi, tinugutan na siya kan hadi na magpuli. Natapos an awit na nagmamawot an daraga na an namumutan niya “maghidali . . . siring sa usa” asin magdalagan pasiring sa saiya.—Awit nin mga Awit (Awit nin Sal.) 8:14, BPV. *

6. Taano ta dipisil maaraman kun siisay an mga nagtataram sa Awit ni Salomon?

⁶ Makahulugan asin magayunon an pagkakomponer kan Awit ni Salomon kaya inaapod ining ‘awit nin mga awit.’ Pero, dipisil maaraman sa awit kun siisay na an nagtataram sa pag-uulay, sa monologo, o sa imahinasyon. (Awit ni Sal. 1:1) Uyon sa The New Interpreter’s Dictionary of the Bible, “dai tinawan nin panginot na atensiyon an mga bagay siring kan pinakatema, istorya, pagkasunod-sunod kan mga pangyayari, asin mga tawuhan.” Posibleng dai sinambit an mga pangaran kan mga nagtataram tanganing dai mairayo an atensiyon sa kagayunan kan liriko asin berso kan komposisyon. Pero, puwedeng maaraman kun siisay na an nagtataram paagi kan mga sinasabi niya o sinasabi sa saiya. *

7, 8. Ano an masasabi dapit sa ‘mga [kapahayagan] nin pagkamuot’ sa Awit ni Salomon? Magtao nin mga halimbawa.

⁷ An Awit ni Salomon pano nin ‘mga [kapahayagan] nin pagkamuot’ kan daraga asin kan pastor sa lambang saro. Dawa ngani mahihiling sa mga kapahayagan na iyan an kultura nin mga taga Sirangan kaidtong mga 3,000 na taon na an nakaagi asin tibaad dai iyan pamilyar sa mga parabasa ngunyan, iyan pano nin kahulugan saka bako man bago sa sato an mga pagmati na ipinapahayag ninda. Halimbawa, inumaw kan pastor an mabuot asin mahuyong hitsura kan mga mata kan daraga paagi sa pagkumparar kaiyan sa mga mata nin “salampati.” (Awit ni Sal. 1:15) Iinagid man kan daraga an mata kan pastor, bako sa mga mata nin salampati, kundi sa mga salampati mismo. (Basahon an Awit ni Salomon 5:12.) Para sa daraga, an itom na alintataw sa mata kan pastor na napapalibutan nin puti kasinggayon kan sarong salampati na nagkakarigos sa gatas.

⁸ Bakong gabos na kapahayagan nin pagkamuot sa awit na iyan nanunungod sa pag-umaw sa pisikal na kagayunan. Konsideraron an sinabi kan pastor dapit sa kun paano makipag-ulay an daraga. (Basahon an Awit ni Salomon 4:7, 11.) Sinabi niya na an ngabil kan daraga ‘nagtuturong anira nin tangguli.’ Taano? Huling an anira mas mahamis asin mas manamit kisa sa tangguli na nadurusan na. ‘Sa irarom kan saiyang dila igwa nin tangguli asin gatas,’ an buot sabihon magayon asin marahay an saiyang mga tataramon na siring sa tangguli asin gatas. Malinaw nanggad, kan sabihon kan pastor sa daraga na ‘biyo kang magayon, mayong kaninan sa saimo,’ bako sanang pisikal na kagayunan an nasa isip niya.

9. (a) Ano an kalabot sa pagkamuot nin mga mag-agom sa lambang saro? (b) Taano ta importanteng ipahayag kan mag-agom an saindang kapadangatan sa kada saro?

⁹ An areglo nin pag-aguman bako sanang sarong kontrata o pormal na kasunduan na mayo nin pagkamuot asin kapadangatan. An totoo, an pagkamuot tanda nin Kristiyanong pag-aguman. Pero anong klaseng pagkamuot ini? Ini daw pagkamuot na ginigiyahan nin mga prinsipyo sa Bibliya? (1 Juan 4:8) Kalabot daw digdi an natural na kapadangatan—an klase nin pagkamuot na namamatian nin mga magkakapamilya sa lambang saro? An pagkamuot daw na ini siring kan maugma asin mamumuton na kadayuputan nin tunay na mga mag-amigo? (Juan 11:3) Iyan daw romantikong pagkamuot? (Tal. 5:15-20) An totoo, gabos iyan kalabot sa tunay asin nagdadanay na pagkamuot nin mga mag-agom sa lambang saro. Mas mamamatian an pagkamuot kun iyan ipinapahiling asin sinasabi. Mahalagang marhay nanggad sa mga mag-agom na dai pagtugutan an mga aktibidad sa aroaldaw na halian sinda nin panahon na ipahayag an kapadangatan sa kada saro! Makakatabang na marhay an siring na mga kapahayagan nin kapadangatan sa seguridad asin kaugmahan kan relasyon nin mag-agom. Sa mga kultura na sa parati inaareglo nin mga magurang an pag-aguman asin haros dai magkamidbid an lalaki saka an babayi bago an kasal, makakatabang na magrarom an pagkamuot asin magkusog an relasyon nindang mag-agom kun aram ninda na kaipuhan sabihon sa kada saro an saindang pagkamuot.

10. Ano an puwedeng magin epekto kun gigirumdumon an mga kapahayagan nin pagkamuot?

¹⁰ May saro pang positibong epekto an mga kapahayagan nin pagkamuot nin mga mag-agom sa kada saro. Sinabi ni Hading Salomon sa Sulamita na igigibo niya ini nin ‘kulintas na bulawan na natatampukan nin plata.’ Pigparaumaw niya ining marhay, na sinasabing “magayon siya siring sa bulan, maliwanag siring sa aldaw.” (Awit nin mga Awit [Awit ni Sal.] 1:9-11; 6:10, BPV) Pero nagdanay na maimbod an hoben na daraga sa namumutan niyang pastor. Ano an nagpakusog asin nagranga sa daraga kan magkarayo sinda kan pastor? Sinabi niya sa sato kun ano. (Basahon an Awit ni Salomon 1:2, 3.) Iyan an paggirumdom  niya sa ‘mga [kapahayagan] nin pagkamuot’ kan pastor. Para sa saiya, iyan nagin ‘urog karahay sa arak’ na nagpapagaya-gaya sa puso, asin an pangaran kan pastor nakakapakalma siring sa ‘panglahid’ na pahamot na ibinubo sa payo. (Sal. 23:5; 104:15) Iyo, kun maugmang gigirumdumon an mga kapahayagan nin pagkamuot, makakatabang iyan tanganing mapagdanay na makusog an pagkamuot. Importante nanggad na parating ipahayag nin mag-agom an pagkamuot ninda sa kada saro!

11. Ano an manunudan kan mayong agom na mga Kristiyano sa Sulamita kan pinasumpa niya an iba na dai purbaran na pukawon sa saiya an pagkamuot?

¹¹ May manunudan man sa Awit ni Salomon an mga mayong agom na Kristiyano, lalo na an mga naghahanap nin magigin agom. Dai namumutan kan hoben na daraga si Salomon. Pinasumpa kan daraga an mga aking babayi kan Jerusalem, na sinasabi: “Dai nindo pagpukawon sa sako an pagkamuot kun iyan dai pa nagugusto.” (Awit ni Sal. 2:7; 3:5, NW) Taano? Huling bako talagang tama na magkaigwa nin romantikong relasyon sa kun kiisay na sana. Kaya, madunong para sa sarong Kristiyano na gustong mag-agom na mapasensiyang maghalat sa saro na puwede niya talagang mamutan.

12. Taano ta namumutan kan Sulamita an pastor?

¹² Taano ta namumutan kan Sulamita an pastor? Totoo, guwapo siya, kapareho nin sarong ‘usa’; makusog an mga kamot niya siring sa mga bungbong na ‘bulawan’; asin an saiyang mga tabay magayon saka makusog na siring sa ‘mga marmol na harigi.’ Pero bako sana siyang makusog asin guwapo. ‘Kun ano an mansanas sa tahaw kan mga kahoy sa bukid,’ siring kaiyan an saiyang ‘namumutan na lalaki sa tahaw kan mga [aking lalaki].’ Siguradong marahay an espirituwalidad kan pastor, huling arog kaini an namatian sa saiya nin sarong daraga na maimbod ki Jehova.—Awit ni Sal. 2:3, 9; 5:14, 15.

13. Taano ta namumutan kan pastor an hoben na daraga?

¹³ Kumusta man an Sulamita? Talagang magayunon siya ta nakua niya an atensiyon kan hadi na kaidto igwa nang ‘sesentang reyna, otsentang kasaruan, asin dai mabilang na mga daraga,’ pero an hiling niya sa sadiri niya, siya ‘saro sanang burak nin Sharon’ sa kaplanuduhan sa baybayon—sarong ordinaryong burak. Pambihira nanggad an kabinian asin kapakumbabaan kan daragang ini. Kaya bakong makangangalas na para sa pastor, bako siyang ordinaryong daraga, siya ‘siring man sana kan liryo na yaon sa tahaw kan mga tunok’! Maimbod siya ki Jehova.—Awit nin mga Awit (Awit ni Sal.) 2:1, 2; 6:8, BPV.

14. Ano an itinutukdo kan pagkamuot na ilinadawan sa Awit ni Salomon sa mga mayong agom na Kristiyano na gustong mag-agom?

 ¹⁴ Mapuwersang sadol an itinatao kan Kasuratan sa mga Kristiyano na mag-agom ‘diyan sana sa Kagurangnan.’ (1 Cor. 7:39) An saro na gustong mag-agom malikay na magkaigwa nin romantikong relasyon sa mga bakong kapagtubod asin mahanap sana siya nin magigin agom sa mga maimbod na parasamba ni Jehova. Dugang pa, tanganing maatubang an mga realidad kan buhay mantang pinapagdanay an katuninungan nin mag-agom asin espirituwal na pagkasararo, kaipuhan an pagtubod asin debosyon sa Diyos—marahay na mga kuwalidad na dapat hanapon sa magigin agom. Iyan mismo an mga kuwalidad na nahiling kan pastor asin kan hoben na daraga sa kada saro.

15. Paano an Sulamita puwedeng magin halimbawa sa diyosnon na mga lalaki asin babayi na daing agom?

¹⁵ Basahon an Awit ni Salomon 4:12. Taano ta iinagid kan pastor an saiyang namumutan sa sarong ‘tatamnan na napipintuan’? An sarong nalalanuban o may kudal na hardin bakong bukas sa publiko. Puwede sanang makalaog diyan paagi sa sarong nakabarat na trangkahan. An Sulamita siring sa hardin na iyan huling an pagkamuot niya para sana sa magigin agom niya—an pastor. Huling dai siya nagpadara sa mga pang-aakit kan hadi, pinatunayan niyang arog siya nin sarong “kudal” asin bakong arog nin sarong “trangkahan” na madaling mabukasan. (Awit nin mga Awit [Awit ni Sal.] 8:8-10, BPV) Sa kaparehong paagi, an diyosnon na mga lalaki asin babayi na daing agom itinatagama an saindang pagkamuot asin kapadangatan para sana sa magigin agom ninda.

16. Ano an itinutukdo kan Awit ni Salomon dapit sa pag-ilusyunan?

¹⁶ Sarong aldaw nin tigsuli, inagda kan pastor an Sulamita na maglakaw-lakaw, dai ini tinugutan kan saiyang mga tugang na lalaki. Imbes, pinabantay ninda an daraga sa ubasan. Taano? Mayo daw sindang tiwala sa daraga? Iniisip daw ninda na may pinaplanong imoral an tugang ninda? An totoo, nag-iingat sinda na dai mapasubo sa nakakatentar na sitwasyon an saindang tugang na babayi. (Awit ni Sal. 1:6; 2:10-15) Kaya, may leksiyon digdi an mayong agom na mga Kristiyano: Sa panahon kan pag-ilusyunan, kaipuhan na mag-ingat tanganing mapagdanay na malinig an relasyon. Kun kamo sanang duwa an magkaibanan, likayan an mga lugar na mayong ibang makakahiling sa saindo. Bakong sala na magpahiling nin kapadangatan sa kada saro sa malinig na paagi, pero mag-ingat tanganing makalikay sa nakakatentar na mga sitwasyon.

17, 18. Paano ka nakinabang sa pagtukar ta kan Awit ni Salomon?

¹⁷ Sa pangkagabsan, nagkakaminuutan na marhay asin talagang may kapadangatan sa lambang saro an mga Kristiyanong nagpapakasal. Huling inestablisar ni Jehova an areglo nin pag-aguman bilang sarong nagdadanay na relasyon, mahalagang marhay na hinguwahon nin mga mag-agom na mapagdanay na makusog an laad kan saindang pagkamuot asin hinguwahon na pararumon pa iyan.—Mar. 10:6-9.

¹⁸ Kun naghahanap nin magigin agom, hanapon an saro na talagang puwede mong mamutan. Dangan, papagdanayon na makusog asin pirming buháy an pagkamuot na iyan, arog kan ipinapahiling sa Awit ni Salomon. Naghahanap ka man nin magigin agom o may agom ka na, makamtan mo man lugod an tunay na pagkamuot—“an laad ni Jah.”—Awit ni Sal. 8:6, NW.