Ba Seon-hyeok Kim balikwata ubwafya ubukalamba. Ku kutampa kwa mwaka wa 2015, ba Kim abali ne myaka 28 balibapeele umulandu wa kukaana ukwingila ubushilika pa mulandu wa kuti kampingu yabo taibasuminisha ukucita ifyo. Ba Kim balyupa kabili balikwata na bana. Icilye ca Gwangju District Court tacabasangile no mulandu ukulingana na mafunde ayo ifyalo fyonse filingile ukukonka. Uyu e muku wa kubalilapo uo icilye ca mu South Korea capingwile uyu mulandu muli iyi nshila, pantu pa myaka iingi nga nshi abakaana ukwingila ubushilika balabakaka. Lelo ilyo babatwele ku cilye cimbi balibasangile no mulandu kabili babapingwile ukuti balabakaka pa myeshi 18. E ico ba Kim batwele umulandu ku cilye icikalamba ica Supreme Court ica mu South Korea kabili balelolela ukulubulula umulandu wabo.

Pali nomba, mu South Korea bashicilye bamo batila caliba fye bwino umuntu ukukonka ifyo kampingu yakwe ilemweba e lyo bambi balankaana. Nga bakapingula ba milandu bapingula umulandu ukulingana na mafunde ayo ifyalo fyonse filingile ukukonka, e lyo uyo mulandu bautwala ku cilye cimbi, bakapingula ba muli ifyo filye balaya mukwalula ubupingushi.

Pa 12 May mu 2015, ilyo Kapingula wa milandu Chang-seok Choi uwa mu cilye ca Gwangju District Court alandile ukuti ba Kim tabali na mulandu alondolwele ukuti ifi ba Kim bakeene ukwingila ubushilika tacalolele mu kuti tabalefwaya ukubombela icalo cabo. Alishibe ukuti ba Kim ni Nte ya kwa Yehova, balakonka sana ifyo basuminamo kabili kampingu yabo taibasuminisha ukwingila ubushilika. Uyu Kapingula alandile no kuti ba Kim baliipeeleshe ukubomba imilimo imbi iishili ya bushilika. *

Ilyo Kapingula Choi alepingula, alandile no kuti ifi ba Kim bakeene ukwingila ubushilika balebomfya insambu bakwata isha kukonka kampingu yabo kabili “tufwile ukucindika insambu isho umuntu akwata isha kukonka kampingu yakwe.” Kapingula Choi alishipile pa kucindika insambu sha ba Kim isha kukonka kampingu yabo. Ifyo apingwile fyalipusene na mafunde ya calo ca South Korea lelo fyalilingene na mafunde ayo ifyalo fyonse filingile ukulakonka pa nsambu isho umuntu akwata isha kukonka kampingu yakwe.

Pa miku 5 komiti ya kabungwe ka UN iya Human Rights Committee (CCPR) yalipingwile imilandu iyo abantu ukucila pali 500 batwele kuli aka akabungwe, kaebele icalo ca South Korea ukuleka ukukanda abalekonka insambu shabo isha kucita ifyo kampingu yabo ilebeba. Mu mulandu uo aka kabungwe ka CCPR kapingwile nomba line, katile ukulingana ne Cipande 9 ica mu lupapulo lwa International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR)  * takwaba ifunde ilisuminisha ukukaka umuntu nga akonka ifyo kampingu yakwe ilemweba. Akabungwe ka CCPR no tubungwe tumbi twalyeba icalo ca South Korea ukubikako amafunde ayasuminisha abakaana ukwingila ubushilika ukulabombako imilimo imbi. Nangu ca kuti icalo ca South Korea caliitemenwe ukuba mu kabungwe ka ICCPR kabili calisumiine ukulakonka amafunde ya aka kabungwe (First Optional Protocol), calikaana ukukonka ifyo aka kabungwe kapingula.

Bashicilye balitwele umulandu wa ba Kim ku cilye cimbi pantu balelanda ukuti ifi ba Kim bakeene ukwingila ubushilika fyali no kulenga icalo ukukanacingililwa. * Pa 26 November 2015, icilye calisangile ba Kim no mulandu kabili cabapingwile ukubakaka pa myeshi 18.

Nangu ca kuti ici cilye calisumiine ifyo akabungwe ka CCPR kapingwile, catile muli uyu mulandu balingile ukukonka amafunde ya mu South Korea ukucila ukukonka amafunde ya kabungwe ka CCPR. Ba Kim balitwele umulandu wabo ku cilye cikalamba ica Supreme Court kabili balilembeele icipani ca kabungwe ka UN ica Working Group on Arbitrary Detention. * Pali ino nshita balelolela fye ifikakonkapo.

Lyonse abantu abakaana ukwingila ubushilika nga batwala umulandu ku cilye icikalamba na ku cilye ca Constitutional Court, balabasanga no mulandu. Mu 2004 na mu 2011 icilye ca Constitutional Court calandile ukuti ukwingila ubushilika lifunde. Pali lelo icilye ca Constitutional Court cilepituluka mwi funde ililanda pa bushilika pa kuti bamone nga ca kuti ili funde lifwile ukuba mu lupapulo lwa calo. Uyu e muku walenga butatu ukupituluka muli ili funde kabili bali no kulanda ifyo bakapingula.

Nga ca kuti icilye cikalamba cikakaana ukubombela pa mulandu wa ba Kim, ninshi bakabakaka. Ba Kim nabasakamana sana ukuti nga babakaka pa myeshi 18, ulupwa lwabo lukacula. Abena mwabo ninshi e bakalafwaila abana babo babili ifyo bakabila. Ilyo bakabafumya mu cifungo cikafya ukukwingila incito pa mulandu wa kuti balibakakapo.

Inte sha kwa Yehova balatasha ukuti amabuteko mwi sonde lyonse yalakonka amafunde ayo ifyalo fyonse filingile ukulakonka ayacindika insambu sha abantu abakonka kampingu yabo. Inte sha kwa Yehova mu South Korea ukubikako fye na ba Seon-hyeok Kim bashintilila pa filye ukuti fikapwisha ubu bwafya. Bushe icilye icikalamba ica Supreme Court ne cilye ca Constitutional Court fikatendeka ukukonka amafunde ayo ifyalo fyonse filingile ukukonka ayo icalo ca South Korea casumine ukulakonka? Bushe icalo ca South Korea cikacindika insambu sha bekala calo abashifwaya ukwingila ubushilika pa mulandu wa kampingu yabo?