Ibuuku lya Kubalilapo Ilya Ishamfumu 18:1-46

  • Eliya akumana na Obadia na Ahabu (1-18)

  • Eliya na bakasesema ba kwa Baali pa Karmele (19-40)

    • “Ukuba ne mitima ibili” (21)

  • Icilala icaliko pa myaka itatu na hafu capwa (41-46)

18  Ilyo papitile inshita, Yehova aebele Eliya mu mwaka walenga butatu+ ati: “Kabiye kuli Ahabu, kabili nkalenga imfula ikaloke mu calo.”+  E ico Eliya aile kuli Ahabu, ninshi mu Samaria mwali icipowe icikalamba.+  E lyo Ahabu aitile Obadia uwaleangalila ing’anda ya mfumu. (Nomba Obadia aletiina sana Yehova,  kabili ilyo Yesebele+ aleipaya bakasesema ba kwa Yehova, Obadia abuulile bakasesema 100 abakanya mu mabumba yabili. Mu lucengo lumo afishilemo bakasesema 50, e lyo bambi 50 abafishile mu lucengo lumbi, kabili alebapeela umukate na menshi.)  Lyena Ahabu aebele Obadia ati: “Kabiye mu calo conse ku tumfukumfuku twa menshi tonse na ku mimana yonse. Nalimo kuti twasangako icani ca kuliisha bakabalwe ne mfalashi pa kuti inama shesu shifwa shonse ku cipowe.”  E ico ba-akene icalo uko balingile ukuya. Ahabu aile eka ku lubali lumo. Obadia na o aile eka ku lubali lumbi.  Ilyo Obadia aleya, Eliya alikumene nankwe. Ilyo line alimwishibe kabili alifukeme afisha ne mpumi panshi, e lyo atila: “Bushe nimwe shikulu Eliya?”+  Na o amwaswike ati: “Nine wine. Kabiye kebe sokulu auti: “Eliya aisa.’”  Lelo amwebele ati: “Lubembu nshi ncitile pa kuti mutume ne mubomfi wenu kuli Ahabu? Mulefwaya ayenjipaya? 10  Na pali Yehova Lesa wenu, takwaba uluko nelyo ubufumu uko shikulu ashatuma aba kumufwaya. Na lintu batile, ‘Taliko,’ alengele aba mu bufumu na ba mu luko balapa ukuti tabamusangile.+ 11  Nomba imwe muleti, ‘Kabiye kebe sokulu auti: “Eliya aisa.”’ 12  Nga nafuma pano, umupashi wa kwa Yehova ulemusenda+ umutwale uko nshaishibe. Kabili nga nayaeba Ahabu ukuti namwisa e lyo asange tamulipo, nangu cibe shani alenjipaya, nangu ca kuti ne mubomfi wenu ndatiina Yehova ukufuma ku bwaice bwandi. 13  Bushe mwe shikulu tabamweba ifyo nacitile ilyo Yesebele aleipaya bakasesema ba kwa Yehova, ifyo nafishile bakasesema ba kwa Yehova bamo, abali 100 mu ncengo? Mwi bumba limo mwali bakasesema 50 e lyo mwi bumba limbi namo mwali 50, kabili nalebatwalila umukate na menshi.+ 14  E lyo imwe muleti, ‘Kabiye kebe sokulu auti: “Eliya aisa.”’ Nangu cibe shani aleyanjipaya.” 15  Lelo Eliya amwebele ati: “Na pali Yehova wa mabumba uo mombela,* buno bushiku ndeya kuli ena.” 16  E ico Obadia aile mu kumonana na Ahabu kabili ailemweba ifyo Eliya amutumine. Lyena Ahabu aile mu kumonana na Eliya. 17  Nomba ilyo Ahabu amwene fye Eliya, amwebele ati: “Lelo waisa we walenga mu Israele mube amafya ayakalamba!” 18  E lyo amwebele ati: “Te ine nalenga mu Israele mube amafya, lelo we walenga niwe na ba mu ng’anda ya kwa wiso, pantu mwalileka ukukonka amafunde ya kwa Yehova, mupepa baBaali.+ 19  Nomba ita abena Israele bonse bese pa Lupili lwa Karmele,+ wite na bakasesema ba kwa Baali 450 na bakasesema 400 abapepa ifimuti fya kupepelapo,*+ abalya pe tebulo lya kwa Yesebele.” 20  E ico Ahabu atumine abakuyaita abena Israele bonse kabili alonganike bakasesema bonse pa Lupili lwa Karmele. 21  Lyena Eliya apaleme ku bantu bonse e lyo abeba ati: “Ni lilali mukaleka ukuba ne mitima ibili?+ Yehova nga e Lesa wa cine, mukonkeni;+ lelo Baali nga e Lesa wa cine e o mukonke.” Nomba abantu tabamwaswike nangu cimo. 22  E lyo Eliya aebele abantu ati: “Nine fye kasesema wa kwa Yehova uwashalapo,+ lelo bakasesema ba kwa Baali bena bali 450. 23  Lekeni batupeele abana ba ng’ombe abalume babili, kabili lekeni bakasesema ba kwa Baali basale umwana wa ng’ombe umo umulume e lyo bamuputaule, bamubike na pa nkuni, lelo bebikapo umulilo. Na ine nalaipaya umwana wa ng’ombe umbi umulume e lyo imuputaule, imubike na pa nkuni, lelo nshabikepo umulilo. 24  Lyena mufwile ukulilila kuli lesa+ wenu, na ine nalalilila kuli Yehova. Lesa uwalatuma umulilo pa kwasuka, ninshi e Lesa wa cine.”+ E lyo abantu bonse ba-aswike abati: “Ifyo walanda fyawama sana.” 25  Nomba Eliya aebele bakasesema ba kwa Baali ati: “Balilenipo ukusala umwana wa ng’ombe umulume kabili mumwipaye, pantu nimwe mufulilepo. Lyena mulilile kuli lesa wenu, lelo tamulingile ukubikapo umulilo.” 26  E ico babuulile umwana wa ng’ombe umulume uo babapeele. Balimwipeye e lyo balalilila kuli Baali ukufuma ulucelo ukufika akasuba pa kati. Baleti: “Mwe Baali, twasukeni!” Lelo takwali uwalebasuka.+ Balecilauka fye ninshi baleshinguluka iciipailo ico bapangile. 27  Nomba ilyo akasuba kafikile pa kati ka mutwe, Eliya atampile ukubapumya ati: “Bilikisheni! Pantu na kuba mutile ni lesa+ wenu! Nalimo aletontonkanya, nelyo naya ku cimbusu.* Nalimo nalaala kabili alekabila uwa kumushibusha!” 28  Balebilikisha ninshi baleitetaula ne myele na mafumo, nga fintu ulutambi lwabo lwaba, mpaka umulopa walakonkoloka pa mibili yabo. 29  Ilyo akasuba kacilile pa kati ka mutwe, batwalilile fye ukulacita kwati ni bakasesema mpaka inshita ya kutuulilapo umutuulo wa ngano uwa cungulo yafika, na lyo line takwali uwaleasuka nangu uwalebikako amano.+ 30  Eliya asukile aeba abantu ati: “Palameni kuno.” E ico abantu bonse balipaleme. Lyena awemye iciipailo ca kwa Yehova icabongolweke.+ 31  E lyo Eliya abuulile amabwe 12 ukulingana ne mpendwa ya bana ba kwa Yakobo, uo Yehova aebele ati: “Ishina lyobe+ nomba likaba ni Israele.” 32  Abomfeshe aya amabwe pa kukuula iciipailo+ mwi shina lya kwa Yehova. Lyena aimbile umufoolo ukushingulusha iciipailo, kabili incende iyo umufoolo washingulwike yalingene ne ncende iyo bengatandamo amagaloni* yabili aya mbuto. 33  Pa numa atantike inkuni bwino bwino e lyo aputaula umwana wa ng’ombe umulume, amubika na pa nkuni.+ E lyo alanda ati: “Isusheni amenshi mu mitondo iikalamba 4 kabili muyetile pa mutuulo wa koca na pa nkuni.” 34  Lyena abebele ati: “Itilenipo na kabili.” E ico balitiilepo na kabili. Na kabili abebele ati: “Itilenipo umuku walenga butatu.” E ico balitiilepo umuku walenga butatu. 35  Awe amenshi yashingulwike iciipailo conse, kabili Eliya na o aitiile amenshi mu mufoolo. 36  Nalimo pa nshita ya kutuula umutuulo wa ngano uwa cungulo,+ kasesema Eliya apaleme ku ciipailo e lyo alanda ati: “Mwe Yehova, Lesa wa kwa Abrahamu,+ Isaki+ na Israele, buno bushiku lekeni abantu bonse beshibe ukuti nimwe Lesa mu Israele no kuti ine ndi mubomfi wenu no kuti fyonse ifi+ ifyo nacita, nimwe munjebele. 37  Njasukeni mwe Yehova! Njasukeni pa kuti aba bantu beshibe ukuti imwe, mwe Yehova, nimwe Lesa wa cine kabili beshibe ukuti nimwe mwala-alwila imitima yabo kuli imwe.”+ 38  E lyo umulilo wa kwa Yehova wafumine ku muulu kabili waocele umutuulo wa koca,+ inkuni, amabwe no mushili. Wakamishe na menshi ayali mu mufoolo.+ 39  Ilyo abantu bamwene ifi, ilyo line balifukeme bafisha ne mpumi panshi e lyo balanda abati: “Yehova e Lesa wa cine! Yehova e Lesa wa cine!” 40  Lyena Eliya abebele ati: “Ikateni bakasesema ba kwa Baali! Mwileka nangu umo afulumuke!” Awe ilyo line fye balibekete, e lyo Eliya abatwala ku mulonga wa Kishone,+ abepaila na kulya kwine.+ 41  Nomba Eliya aebele Ahabu ati: “Nina, uyelya no kunwa pantu ndeumfwa imfula ilepooma.”+ 42  E ico Ahabu alile. Lyena aliliile no kunwa. Lelo Eliya aile pa muulu wa Karmele, alifukeme panshi e lyo akontama, afisha no mutwe mupepi na makufi.+ 43  Lyena aebele umubomfi wakwe ati: “Nina. Lolesha lwa kuli bemba.” E ico alininine kabili ilyo aloleshe lwa kuli bemba atile: “Nshilemonako nangu cimo.” Eliya amwebele imiku 7, ati: “Bwelelako.” 44  Pa muku walenga 7, umubomfi wakwe amwebele ati: “Moneni! Kuli akalikumbi akali ngo lupi lwa muntu akalefuma muli bemba.” Lyena amwebele ati: “Kebe Ahabu auti: “Kulika iceleta kuli bakabalwe! Kabiye, epali imfula yakucilikila!’” 45  Awe mu muulu mwali amakumbi ayafiita, umwela watampile ukupuupa kabili imfula iikalamba yalitendeke ukuloka.+ Ahabu aleya fye pe celeta, afika na ku Yesreele.+ 46  Lelo Yehova apeele Eliya amaka kabili akakile ica kufwala cakwe mu musana, e lyo abutuka ukuyacila Ahabu mpaka afika ku Yesreele.

Amafutunoti

Mu ciHebere, “uo njiminina pa ntanshi yakwe.”
Nelyo kuti yapilibula no kuti, “nayapo kumo.”
Muli galoni imo mwaleingila ifingengila mu cipe ca malita ukucilako panono pali 7. Moneni Ifyebo Fyalundwako pa B14.