Pa bushiku bumbi ubwe Sabata, Yesu aile mwi sunagoge nalimo ilya mu Galili. Ilyo aingile mulya, asangilemo no mwaume uo ukuboko kwa ku kulyo kwalemene. (Luka 6:6) Bakalemba na baFarise balelolesha sana Yesu. Mulandu nshi? Ico balemulolekesesha calishibikwe ilyo baipwishe abati: “Bushe calisuminishiwa ukundapa pe sabata?”—Mateo 12:10.

Bakasambilisha abaYuda basumiine ukuti umuntu alingile ukundapwa fye pe Sabata nga ca kutila, kuti afwa nga tabamundepe. Kanshi umuntu nga aifyutula pe Sabata, bena balekaanya ukolola nelyo ukukakila apo aifyutwile, pantu baleti te kuti afwe. E ico icalengele bakalemba na baFarise bepushe Yesu te kutila baleumfwila uluse umwaume uwali uwalemana, lelo ni co balefwaya fye ukupeela Yesu umulandu.

Yesu alilwike ifyo baletontonkanya. Alishibe ukuti balelesha abantu ukucita ifintu fimo pe Sabata ifyo Amalembo yashakenye pantu baleti ukucita ifyo fintu cimo no kubomba imilimo pe Sabata. (Ukufuma 20:8-10) Ku numa balipeelepo Yesu umulandu na kabili pa mulimo uusuma uo abombele. E ico pa kuti abashinine ukuti tacalubana ukucita icisuma pe Sabata, Yesu aebele uwalemana ukuboko ati: “Ima, isa pa kati.”—Marko 3:3.

Lyena ayalukile kuli bakalemba na baFarise no kubeba ati: “Bushe umo pali imwe nga alikwata impaanga imo kabili yaponena mu cilindi pe Sabata, bushe te kuti aibuule no kuifumyamo?” (Mateo 12:11) Ukukwata impaanga kwalelenga umuntu aba ne cuma, e ico tabalelolela mpaka ubushiku bwakonkapo e lyo baifumya mu cilindi. Balishibe ukutila kuti yafwa, nomba nga yafwa ninshi bapelwapo fye. E lyo kabili Amalembo yatile: “Umulungami asakamana umweo wa citekwa cakwe, lelo uluse lwa babifi bunkalwe.”—Amapinda 12:10.

Yesu akonkenyepo ukulanda ukuti: “Nomba umuntu ena alicindama ukucila impaanga! E ico calisuminishiwa ukucita icisuma pe Sabata.” (Mateo 12:12) Kanshi na Yesu tatobele Isabata ilyo aundepe ulya mwaume. Yesu alilondolwele bwino ica kuti balya bashimapepo bafilwa no kumupeela umulandu. Baikele fye tondolo.

Pa numa ya kubalolesha bukali bukali, ninshi naumfwa ububi pa mulandu wa kuti basumine ifishali mu Malembo, aebele umwaume ati: “Fungulula ukuboko kobe.” (Mateo 12:13) Ilyo umwaume afungulwile ukuboko, alipolele. Uyu umwaume alitemenwe sana, lelo bushe balya abalefwaya ukupeela Yesu umulandu bacitile shani?

Mu nshita ya kuti batemwe ukuti umwaume uwalemene ukuboko alipolele, abaFarise baile pa nse ilyo line fye kabili “bakumene pamo na ba mu kabungwe ka kwa Herode, balamupangila [Yesu] pa kuti bamwipaye.” (Marko 3:6) Pali aba abakumene pali ne ntungulushi sha mapepo abo baleita ukuti abaSaduke. AbaSaduke na baFarise tabaleumfwana, lelo balitendeke ukumfwana pa kuti fye bemine Yesu.