ICIPANDWA 73
Umwina Samaria Acita Ifyalanga Ukuti ni Cibusa wa Cine
-
IFYO UMUNTU ENGACITA PA KUKWATA UMWEO WA MUYAYAYA
-
UMWINA SAMARIA MUSUMA
Ilyo Yesu aali mupepi na ku Yerusalemu, abaYuda baile kuli ena. Bamo balefwaya abasambilishe e lyo bambi balefwaya fye ukumwesha. Umwaume umo pali aba, uwaishibe sana Amafunde amwipwishe ati: “Mwe Kasambilisha, cinshi ningacita pa kuti nkakwate ubumi bwa muyayaya?”—Luka 10:25.
Yesu alishibe ukuti uyu mwaume taalefwaya ukwishiba ifishinka, lelo alefwaya fye Yesu alandepo fimo ifyali no kukalifya abaYuda. Yesu alishibe ifyo uyu mwaume asumiine. E ico ifyo Yesu ayaswike fyasokolwele ifyali mu mutima wa ulya mwaume.
Yesu amwipwishe ati: “Mu Mafunde mwalembwa cinshi? Ubelengamo shani?” Apo uyu mwaume alisambilile Amafunde ya kwa Lesa, amwaswike ukulingana ne fyo amafunde yalanda. Alandile ifyalembwa pa Amalango 6:5 na pa Ubwina Lebi 19:18. Atile: “‘Uletemwa Yehova Lesa obe no mutima obe onse, no mweo obe onse, na maka yobe yonse, no kutontonkanya kobe konse,’ kabili ‘uletemwa umunobe nge fyo waitemwa we mwine.’” (Luka 10:26, 27) Bushe ifyo ayaswike fyali fya cine?
Yesu amwebele ati: “Wayasuka bwino; ulecita ifyo fine kabili ukaba no bumi.” Lelo apa te papelele ilyashi. Yesu alimulondolwelele na fimbi pantu uyu mwaume alefwaya “ukuilungamika,” kabili alefwaya Yesu amone ukuti ifyo aishibe fyali fya cine no kuti ifyo alecita ku bantu banankwe fyali fye bwino. E calengele epushe Yesu ukuti: “Nga kanshi umunandi nani?” (Luka 10:28, 29) Ici cipusho icamoneke kwati tacakosele, calisokolwele ifyo uyu mwaume asumiine. Casokolwele shani?
AbaYuda balemona kwati abo bengeta ukuti ‘abanabo,’ ni balya abalekonka intambi sha baYuda, kabili balemona kwati amashiwi yaba pa Ubwina Lebi 19:18 e fyo yalanda. Na kuba abaYuda baleti ‘ifunde talyabasuminishe’ ukumfwana na bashali baYuda. (Imilimo 10:28) E ico uyu mwaume nalimo na basambi ba kwa Yesu bamo, baleimona abalungami pa mulandu wa kuti balecitila abaYuda banabo ifisuma, lelo abashali abaYuda tabalebacitila ifisuma pantu baleti tabali ‘abanabo.’
Finshi Yesu asosele pa kulungika uyu mwaume na baYuda bambi ukwabula ukubakalifya? Abashimikiile ilyashi. Atile: “Umuntu umo alefuma ku Yerusalemu aleya ku Yeriko, kabili ifipondo fyalimusanshile, fyamufuulile ifya kufwala no kumupumaula, no kuya, fyamusha impondo. Awe cali nkuma, shimapepo umo alepita mu musebo ulya, lelo ilyo amumwene, apitile ku mbali. No mwina Lebi na o wine, ilyo afikile palya no kumumona, apitile ku mbali. Lelo umwina Samaria umo uwalepita mu musebo ulya afikile apali uyu muntu uo bapumine, kabili ilyo amumwene, amumfwilile uluse.”—Luka 10:30-33.
Uyu mwaume uo Yesu ashimikile ili lyashi afwile alishibe ukuti bashimapepo abengi e lyo na bena Lebi abalebombela pe tempele, baleikala mu Yeriko. Pa kufuma pe tempele, bale-enda amakilomita 23, kabili balepita muli uyu umusebo umwaleba ifipondo. Shimapepo no mwina Lebi nga basanga umuYuda munabo nasanswa baalingile ukumwafwa. Mu lyashi Yesu ashimike, aba bantu tabayafwile umunabo. Lelo uwamwafwile mwina Samaria, uwafumine mu bantu abo abaYuda bapatile sana.—Yohane 8:48.
Bushe umwina Samaria ayafwile shani umuYuda uwasanshilwe? Yesu akonkenyepo ukushimika ati: “Aile apo ali no kukakila ifilonda fyakwe, aitilepo na mafuta no mwangashi. Kabili amuninike pa citekwa cakwe cine no kumutwala ku ng’anda ya beni no kumutensha. Kabili ubushiku bwakonkelepo, abuulile badenari babili, apeele no mwine wa ng’anda ya beni, no kutila, ‘Ulemutensha, Luka 10:34, 35.
na shonse isho ukapoosa ukucila pali ishi, nkakubwesesha ilyo nkabwela.’”—Pa numa ya kushimika ili lyashi, Yesu, Kasambilisha Mukalamba, aipwishe uyu umwaume icipusho icalengele atontonkanyepo pa fyo asumiine. Atile: “Bushe iwe uleti nani pali aba batatu uwali umunankwe wa wawile mu fipondo?” Uyu mwaume nalimo alyumfwile insoni sha kwasuka ati “mwina Samaria,” ayaswike fye ati: “Uwamumfwilile uluse.” Yesu na o amwebele ati: “Kabiye, ulecita ifyo fine na iwe.”—Luka 10:36, 37.
Ala Yesu alimusambilishe bwino sana! Nga ca kuti Yesu amwebele fye ukuti na bashali baYuda bene baali banankwe, bushe uyu mwaume na baYuda bambi nga balisumiine? Nalimo nga tabasumiine. Lelo, filya ashimike ilyashi ilipi umo alandile pa fintu ifyo balya bantu baishibe, alibafwile ukwishiba icasuko ku cipusho ca kuti “Nga kanshi umunandi nani?” Kanshi umuntu uwaba no kutemwa e lyo ne cikuuku ifyo Amalembo yatweba ukukwata, e munensu.