Ifyo Abena Kristu Baafwile Abatebelelwe ne Lyeshi ku Mozambique

KU ULEMBA LOLENI! MU MOZAMBIQUE

KU KUTENDEKA kwa mwaka wapwa, ifikope ukufuma ku Mozambique ifya bantu balekonena ku misambo ilyo batiinishiwe ne lyeshi fyalikankamike abaletamba televishoni. Umwanakashi umo apaapile ku muti na bantu balimumwene ilyo balemusenda mu ndeke ya pakapaka ukumutwala ukushali busanso pamo no mwana wakwe. Lelo, abengi bali mu busanso pa nshiku ishingi, bamo uko bali kwali ne nsoka, mpaka ilyo amenshi yakamineko e lyo babasendele ne ndeke sha pakapaka.

Icalengele ubu busanso miloke, iyatendekele mu Maputo, umusumba wa bwangalishi uwa ku Mozambique. Mu nshita fye iinono imishi yonse yalibunshiwe. Mu fifulo fimbi amenshi yafikile mu mitenge ya mayanda. Imisebo yasangwike imimana ikalamba. Imikonko ikalamba yalipangike, kabili amayanda na bamotoka na fyonse fye fyalikukulwilwe. Lelo ifintu fyali no kubipilako.

Imfula yalitwalilile, kabili yabunshishe akapinda ka ku kulyo konse aka calo. Imfula yalokele na mu fyalo fya mupepi ifya South Africa, Zimbabwe, na Botswana. Apo imimana ya Incomati, Limpopo, na Zambezi yatula muli ifi fyalo no kupita mu Mozambique  e lyo yayaita muli bemba, incende ishingi mu Mozambique shalyonawilwe ilyo iyi mimana yapoosele. Ilyashi pa fyo Abena Kristu baafwene muli ubu busanso lilakosha icitetekelo.

Ukumona Ubonaushi Bwacitilwe mu Kubangilila

Pa February 9 umwaka wapwile, abeminishi babili ukufuma kwi ofeshi linono ilya Nte sha kwa Yehova mu Maputo baile ku ncende yabela ku kapinda ka ku kuso. Muli ba 9 koloko ya kacelo, bapitile mu musumba wa Xinavane, umo umumana wa Incoluane waiswile sana. Basalilepo ukuya ku Xai-Xai, umusumba wa bwangalishi uwa citungu ca Gaza. Lelo basangile ukuti mupepi no musumba wa Chókwè, ukubunshiwa sana ilingi nga kuli icikuuku, takwali icalelangilila ukuti kuli amafya. E co babwelele ku Maputo.

Lelo, ilyo balepalamina ku Xinavane pa kubwelelamo, pali icipampa ca bakapokola ica kubeba ukuti beminine. Bakapokola basokele ati, “Ilyeshi lyafumine ku South Africa nalifika kabili nalicilika umusebo. Ba basi ne fimbayambaya fine te kuti fipite.” Palya peene apo bacilukile umusebo ulucelo basangile napabundwa! Apo imimana ukulola ku kapinda ka ku kuso yaleya ileisula, incende yonse yaliputwilweko ku calo conse.

Aba beminishi babili basendeme lwa mupepi ne tauni lya Macia. Ubushiku ifintu fyalibipileko. Umusumba onse uwa Xinavane walibunshiwe, kabili abantu kulya balufishe ifipe fyabo fyonse. Balipekenye ukwafwa Inte sha kuli ilya ncende ukuya ku Ng’anda ya Bufumu mu Macia, uko inkambi ya kwikalamo pa kashita kanono yapangilwe. Mu kwangufyanya baNte baile ku mashitolo ku kushita ifyalekabilwa pamo ngo mupunga, cilemba, ubunga na mafuta ya kwipikila.

Nomba baishilepoosa sana amano ku Bena Kristu banabo aba ku Chókwè na mu misumba ya mupepi. Bakangalila mu filonganino balikumene no kuteyanya ukuti abantu bafulumuke ku busanso. Babilishe ukuti: “Fulumukeni ino ine nshita no kuya ku Macia!” Lelo, mu kwangufyanya camoneke ukuti abengi ukufuma ku Xinavane tabafikile. E co baNte balituminwe ukuyamona ifyo bali. Basangile ukuti eluda wa Bwina Kristu alinwenene mu ng’anda mu mwakwe. Balipekenye ukumushiika, kabili baNte bambi, abali pa mitenge, balibasangile no kubafwa ukuya ku Macia.

Pa numa ya kupekanya ifi, abeminishi ukufuma kwi ofeshi lya Watchtower baile ku Bilene, umusumba unono uwabela mu lulamba, uko bailenine indeke iya kuya ku Maputo. Icitungu ico abayendo balemona calibunshiwe. Cashimikwe ukuti mu citungu ca Gaza fye, abantu 600,000 balitebelelwe.

Ifintu Fyabipilako

Mu nshiku shibili ishakonkelepo, imfula yalikulileko, kabili ifitungu fyabela lwa pa kati ka Mozambique fyalyonawilwe. Lyene kwaishile icikuuku cikalamba icitwa Eline. Pa February 20 caloseshe imfula yaonawile ifintu mu fitungu fya Inhambane, Sofala, na Manica. Ici cipuupu calengele na kabili kube ukubunda, abantu ukufwa no konaulwa kwa fintu.

Lyene, ku kupwa kwa February, umusumba wa Chókwè ne fifulo fyaba mupepi fyalibunshiwe icipesha mano. Nalimo pa kati ka bushiku pa Cibelushi, pa February 26, mukukulule alifikile, no kukukulula fyonse ifyali umo alepita. Luis Chitlango, Nte uwa myaka 32 atila, “umwina mupalamano uwalepunda pa windo e watubuushishe.”

Chitlango alondolola ati: “IIyo twaimine pa busanshi, twaumfwile ukupooma kukalamba ukwa menshi. Ilyo twalefulumuka, twalesanga insoka ishingi. Pa 6 koloko ya lucelo, twafikile pa mulundu, lelo, ulucelo lwine lulya ilyo amenshi yatendeke ukufulila monse monse, twaninine ku miti. Twali abantu 20.

“Ababalilepo ukunina ku miti baume. Lyene abanakashi babapeelelele abana, abo bakakiile ku  misambo ya miti. Abanakashi na bo baninine no tunya. Cila nshita twaleika ku miti no kufwaya imbalala mu menshi, apo twalishibe ukuti shalelimwa muli ilya ncende.

“Pa numa ya nshiku shitatu bonse twaebelwe ukwenda ukuya ku Chókwè. Amenshi yalefika mu cifuba, kabili yalitushombosha. Mu nshila twalesanga abantu abengi ku miti na pa mitenge. Ubushiku bwakonkelepo, amenshi yalikamineko ica kuti ne fimbayambaya fyalefika ku musumba no kutwala abantu ku Macia.”

Inkambi ya Nte Imbutushi

Pa March 4 iofeshi linono ilya Nte sha kwa Yehova lyayashime indeke ya kwendelamo abeminishi ukuya ku cifulo ukwali ubusanso. Abengi babutukile ku musumba wa Macia uo basangwile inkambi ikalamba iya mbutushi. Abengi abatebelelwe ne lyeshi balilwele icifine, ubulwele bwa mpepo, balyondolweke ku nsala kabili balikwete na mafya yambi.

Kwalemoneka kwati kuntu kwali inkondo. Indeke sha pakapaka ishatuminwe ne fyalo fyalekanalekana shaiswile mu muulu mu musumba ulya kabili shaikele pa fibansa bapangile pa kuti bapatule ifyalekabilwa. Ilyo ibumba lya Nte ishalebombela pa kukumbusuka lyafikile mu Macia, lyapekenye ifya kulya na kacipatala. Lelo, intanshi bapokele ulusa ku balashi ba kulya, ababatashishe pali ulya mulimo.

Cila lucelo mu nkambi ya Nte sha kwa Yehova, umwaleikala baNte 700 e lyo na bambi fye, balebeebeeta ilembo lya mu Baibolo pa 6:30 hrs. Ilyo bankashi bapwisha ukupekanya ifya kulya, baleita amashina ya mitwe ya ndupwa. Umo na umo alelangilila ku minwe impendwa ya mbale alekabila, kabili balemutwalila ifya kulya.

Imikalile mu nkambi yaliteyanishiwe bwino muli fyonse fye. Bamo bapeelwe umulimo wa kushita ifya kulya; bambi balemona pa busaka bwa menshi ya kunwa, no kuwamya ifimbusu e lyo na fimbipo. Abalashi ba buteko balimwene ukuteyanya kusuma,  kabili basosele ati: ‘Ici cifulo naciwama ukubapo. Tapali uuleikala ne nsala, kabili tapali kukansana.’ Umulashi wa kulya atile: ‘Bonse mufwile ukutandala mu nkambi sha Nte pa kuti mumone ifyo ifintu fifwile ukuba.’

Bushiku bumo komiti ya kukumbusuka yaitile baeluda ba Bwina Kristu no kubeba ukuti iofeshi linono ilya Watchtower nalipekanya ukukuula amayanda na Mayanda ya Bufumu e lyo no kuteyanya fimo ifyo abatebelelwe ne lyeshi balekabila. Ulucelo lwakonkelepo ilyo balebebeta ilembo lya bushiku ilya mu Baibolo, balibilishe pa lwa aya mapekanyo. Kwali ukutoota pa nshita ntali.

Nangu line aba mu bulashi balibapeele amatenti yabili ayakalamba, abengi mu nkambi balelaala pa nse. E co bapangile ibumba ukufuma pali balya bene batebelelwe ilya kukuula Ing’anda ya Bufumu iikalamba pa ncende imo iya cilonganino ca kulya. Yapangiilwe amatete na malata ya zinc—bapanga ku Mozambique kabili mwaleikala abantu 200. Bapwishishe ukukuula mu nshiku fye shibili!

Ukusanga Abali mu Ncende Ishitali

Pali ilya nshita, pa 5 March, ilyo ilyeshi lyakamineko, ibumba lya kukumbusuka abatebelelwe lyalipangilwe pa kuti bengaya kwi tauni lya Aldeia da Barragem, ilyabela ku ncende shabalilepo ukubundwa. Kwali icilonganino icakwete Inte sha kwa Yehova 90, kabili tabaishibe ifyo bali.

Pa kuya, ibumba lyapitile pa Chihaquelane, pa nkambi ya mbutushi iikalamba umwali abantu nalimo 100,000. Imbali shonse shibili isha musebo, uwakukulwilwe mu ncende shimo, shalibunshiwe. Umo uwa mwi bumba lilya atile: “Ilyo twafikile mu Chókwè, twamwene icibolya. Amayanda ayengi ku ntulilo ya musumba yali yacilimo amenshi ukufika mu mitenge. Amayanda yabunshiwe ku menshi e yafulile. Kwatendeke ukufiita, kabili kwashele amakilomita 25 pa kuyafika ku Aldeia da Barragem.”

Ubushiku ibumba lyasukile lyafika uko lyaleya. Umo uwali pali lilye bumba ebukisha ukuti: “Twaliminine no kutontonkanya ifya kucita.” Lyene kwaishile abantu, balepunda ati: “Bamunyinefwe!” kabili kwali icongo, ne nseko. Ilyo bamwene fye amalaiti ya kuli bamotoka babili, Inte shali kulya apo pene fye shatontonkenye ukuti napamo ni bamunyinabo, kabili baebeleko bambi pa lwa ici. Abaletamba balitemenwe sana, batile: ‘Aba bantu balitemwana icine cine. Balete fya kulya no kwisa fye na mukutandala!’

Ukutwalilila Ukubafwa

Bamunyina ba ku Aldeia da Barragem balyafwiwe ukuya ku nkambi yali mu musumba wa Macia, uko bapeelwe ifya kulya, umwakulaala, no kubondapa. Nalyo line, ifintu mu Macia fyaleya filebipilako. Kwali fye ifya kulya finono, umuti, na mafuta ya bamotoka, apo fyaletumwa ne ndeke. Balekabila ukuwamya imisebo yaya ku Maputo mu kwangufyanya. E fyo bacitile pa March 8.

Umusumba ukalamba uwa Xai-Xai walibunshiwe onse. Pa tauni paiswile fye amenshi ukufika kuli bamita batatu mumo mumo! Inte sha kwa Yehova shapangile komiti wa kukumbusuka uwa kwafwa bamunyina kulya. Na kabili, bakomiti bakusakamana abalekabila balipangilwe mu fitungu fya Sofala na

Manica.

Ifya kukumbusuka fyafumine ku Nte sha kwa Yehova mu fyalo fimbi. Ku ca kumwenako, iofeshi linono ilya Nte sha kwa Yehova mu South Africa, lyalipekenye ukuti amatani ayengi aya fya kufwala, amalangeti ne fipe fimbi yatumwe kulya. Na ku maofeshi yakalamba aya Nte sha kwa Yehova, mu Brooklyn, New York, na ko kwafumine indalama sha kwafwilisha abatebelelwe na ka kayofi.

Ilyo ilyeshi lyakamineko, kabili bapenda na bo amayanda yaonaike, batendeke ukukuula amayanda e lyo na Mayanda ya Bufumu. Komiti wa bukuule alipangilwe kabili bakafwa bakuitemenwa batendeke ukubomba ilyo line fye. Ukutule lyo, amayanda ukucila pali 270 pamo na Mayanda ya Bufumu nalimo 5 yalikuulwa.

Ilyo baNte bakuitemenwa bapwishishe ukukuula amayanda ya kubalilapo, abantu balishibe. Umwina mupalamano umo atile: ‘Mupepa Lesa wa mweo. Bashimapepo wesu balafilwa ukwibukisha impaanga ishilecula. Lelo, imwe mupeelwa aya mayanda ayasuma.’ Muli ifi fifulo abengi balakutika ku bukombe bwa Bufumu ubushimikilwa ne Nte sha kwa Yehova, kabili abengi balitendeka ukusambilila Baibolo.—Mateo 24:14; Ukusokolola 21:3, 4.

Nangu line ifikwata fya ku mubili ifya Nte ishingi fyalyonawilwe, tapali uo icitetekelo caonawilwe. Ukucila, icitetekelo cabo muli Yehova Lesa na muli bumunyina bwa mwi sonde lyonse ubwa basumina banabo calikoshiwa. Balatasha pali bamunyina ba mwi sonde lyonse, abayangufyenye ukucitapo fimo ilyo kwali aka kayofi kabipisha. Baliimwena abene ifyo Yehova asakamana no kucingilila mu kutemwa, kabili lyonse bakalaibukisha amashiwi ya mu Baibolo ayatila: “Yehova mukulu.”—Amalumbo 48:1.

[Icikope pe bula 24, 25]

Amenshi ya matipa yabunshishe umusumba wa Xai-Xai

[Icikope pe bula 25]

Ifya kukumbusuka fyaleletwa ne ndeke

[Icikope pe bula 26]

Ibumba lya Nte ilyalebombela pa kukumbusuka lyapangile akacipatala

[Icikope pe bula 26]

Balitwalilila ukukuula amayanda ayapya

[Icikope pe bula 26]

Mu nkambi yakulishe pali shonse mwaleikala abantu 100,000